The Mediating Role of Organizational Commitment in The Impact of Job Satisfaction on Organizational Citizanship

Yıl 2023, , 1530 - 1562, 21.02.2024

Fidan Alhas

https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1329595

Öz

The fundamental goal of the exploration is to review the mediating role of organizational commitment in the impact of job satisfaction on organizational citizenship. The causative comparison model, the best explore technique, was used in the start-up. Fieldwork is the State Water Works 24. It was conveyed to 401 personnel working in the Regional Directorate. The data collection tool of the exploration is the questionnaire. The Job Satisfaction, Organizational Citizenship, and Organizational Commitment scales were used in the examination. The data in the examination were resolved utilizing SPSS 25.00 and AMOS 25.00. For these evaluations, standard deviation, frequency distributions, skewness, kurtosis, mean, normal distribution, and confirmatory factor (DFA) analysis was made and the brokerage relationship was investigated. As a result of the exploration, it was settled that there is no mediating role of organizational commitment in the effect of job satisfaction on organizational citizenship. It is a mindset that reviewing the bond between these variables will contribute to the literature runnings. As a result of this exploration, advisorys have been made.

Anahtar Kelimeler

organizal commitment, job satisfaction, organizational citizenship

İş Tatminin Örgütsel Vatandaşlık Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracılık Rolü

Öz

Çalışmadaki temel amaç iş tatminin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolünün incelenmesidir. Çalışmada nicel çalışma yöntemi olan nedensel karşılaştırma modelinden faydalanılmıştır. Saha çalışması ise 24. Bölge Müdürlüğü Devlet Su İşleri’nde görev yapan 401 personel üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın veri toplama aracı ankettir. Çalışmada İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Bağlılık ölçeklerinden faydalanılmıştır. SPSS 25.00 ve AMOS 25.00 aracığıyla veriler analiz edilmiştir. Değerlendirme yapabilmek için standart sapma, frekans dağılımları, çarpıklık, normal dağılım, basıklık, ortalama, doğrulayıcı faktör (DFA) ve korelasyon analiz yapılmış ve aracılık ilişkisi incelenmiştir. Çalışmada sonucunda ise, iş tatminin örgütsel vatandaşlık üzerindeki etkisinde örgütsel bağlılığın aracılık rolünün olmadığı belirlenmiştir. İfade edilen bu değişkenler arasında bulunan ilişkinin incelenmesinin gelecekteki çalışmalar için literatüre önemli katkı sağlayacağı düşünülmüştür. Bu çalışmanın sonucunda ise, öneriler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel bağlılık, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık

Kaynakça

• Akar, C. ve Yıldırım, Y. T. (2008). Yöneticilerin örgütsel bağlılık, iş tatmini ve rol stres kaynakları arasındaki ilişkiler: yapısal denklem modeliyle beyaz et sektöründe bir alan uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 97-113.
• Akkılıç, M. E., Koç, F., İlban, M.O., Dinç, Y. ve Çetintaş, H. (2014). Hizmetin önemi ile davranışsal niyetler arasındaki ilişkide otel niteliklerinin aracı etkisinin tespiti. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (1), 1-22.
• Aktay, D. D. (2010). İş tatmini ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki ve askeri hastanede bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi: İstanbul.
• Al Zefeiti, S. M. B. ve Mohamad, N. A. (2017). The influence of organizational commitment on Omani Public Employees’ work performance. International Review of Management and Marketing, 7(2), 151-160.
• Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1991). A three model conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61-89.
• Alper Ay, F., Bircan, H. ve Öncül, M. S. (2015). Örgütsel bağlılığın iş tatmini üzerindeki etkisine yönelik bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(38), 806-815.
• Altınbaş, B. (2008). Örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki ve bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi: İstanbul.
• Aziri, B. (2011). Job satisfaction: a literature review. Management Research andP ractice, 3(4), 77-86.
• Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Basım, H. ve Şeşen, H. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeği uyarlama ve karşılaştırma çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 83-101.
• Basirudin, N. B., Basirudin, R., Mokhber, M., Rasid, S. Z. A. andZamil, N. A. M. (2016). Organizational citizenship behaviour in public sector: does job satisfaction play a role. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(S8), 376-381.
• Baumgartner, H. ve Homburg, C. (1996). Applications of structural equation modeling in marketing and consumer research: a review. International Journal of Research in Marketing, 13(2), 139-161.
• Bayrak Kök, S. (2006). İş tatmini ve örgütsel bağlılığın incelenmesine yönelik bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 291-317.
• Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, (59), 125-139.
• Bentler, P. M. ve Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness of fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88(3), 588-606.
• Bolat, O. İ. ve Bolat, T. (2008). Otel işletmelerinde örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(19), 75-94.
• Browne, M. W. ve Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In: Bollen, K.A. ve Long, J.S. (Eds.), Testing structural equation models (ss. 136-162). Beverly Hills, CA: Sage.
• Chernyak-Haia, L. ve Tziner, A. (2021). Attributions of managerial decisions, emotions, and OCB. The moderating role of ethical climate and self-enhancement. Journal of Work and Organizational Psychology, 37(1), 36-48.
• Cihangiroğlu, N. (2009). Örgütsel bağlılığın belirleyicileri olarak örgütsel adalet ve kararlara katılım (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi: Erzurum.
• Colquıtt, J. A., Conlon, D. E., Wesson, M. J., Porter, C. O. ve Yee, N. G. K. (2001). Justice at the millennium: a meta-analytic review of 25 years of organizational justice research. Journal of Applied Psychology, 86(3), 425-445.
• Çekmecelioğlu, H. (2006). İş tatmini ve örgütsel bağlılık tutumlarının işten ayrılma niyeti ve verimlilik üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi. Bir araştırma. İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), 153-168.
• Dağlı, A. Elçiçek, Z. ve Han, B. (2018). Örgütsel bağlılık ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(68), 1765-1777.
• Davran, D. ve Saydan, R. (2019). İş tatmini ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: ilk ve ortaokul öğretmenleri üzerine bir uygulama: Van İli örneği. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 5(8), 241-261.
• Demeke, M. H. (2018). Factors affecting employess’ organizational commitment: the case of micro and small enterprize offic (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). St. Mary’s University, UK.
• Demir, N. (2009). Sosyal değişim teorisi çerçevesinde örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki ve güvenin ılımlaştırıcı etkisi. Öneri-Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31(8),197-208.
• Demir, N. (2009). Tükenmişlik sendromunun örgütsel bağlılık ve iş tatmini üzerindeki etkisi. Öneri, 8(32), 193-202.
• Demirel, Y. ve Özçınar, M. F. (2009). Örgütsel vatandaşlık davranışının iş tatmini üzerine etkisi: farklı sektörlere yönelik bir araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1), 129-145.
• Demirel, Y., Seçkin, Z. ve Özçınar, M. F. (2011). Interactions between knowledge sharing and organizational citizenship behavior. Chinese Business Review, 10(11), 1061-1070.
• Doğrul, M. A. (2013). Örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Afyon Meslek Yüksekokulu’nda çalışanlar üzerinde bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi: Afyonkarahisar.
• Durna, U. ve Eren, V. (2005). Üç bağlılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğuş Üniversitesi Dergisi,6(2), 210-220.
• Eisenberg, E. M., Monge, P. R. ve Miller, K. I. (1983). Involvement in communication networks as a predictor of organizational commitment. Human Communication Research, 10(2), 179-201.
• Erdem, A., Unur, K., Şeker, F. ve Kınıklı, M. A. (2019). Restoran çalışanlarının iş yaşam denge düzeylerine göre iş tatmini ve işten ayrılma niyetlerinin karşılaştırılması. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 709-724.
• Erdil, O., Keskin, H., İmamoğlu, S. Z. ve Erat, S. (2004). Yönetim tarzı ve çalışma koşulları, arkadaşlık ortamı ve takdir edilme duygusu ile iş tatmini arasındaki ilişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(1), 17-26.
• Erdoğdu, F. B. ve Sökmen, A. (2019). Örgütsel bağlılık ile iş tatmini ve işten ayrılma niyeti ilişkisinde örgütsel vatandaşlık davranışının aracılık rolü. Journal of Tourismand Gastronomy Studies, 7(1), 244-264.
• Erok, M. (2018). Örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin incelenmesi: Karaman İli Örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi: Karaman.
• Feldman, C. D. ve Arnold, J. H. (1983). Managing individual and group behavior in organization. Mc. Graw-Hill International Book Company, Auckland.
• Fornell, C. ve Larcker, D. F. (2016). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 1(18), 39-50.
• Gilbert, E. S. ve Konya, D. K. (2020). Continuance commitment and organisational performance of manufacturing firms in Port Harcourt, Nigeria. International Journal of Innovative Social Sciences & Humanities Research, 8(1), 80-91.
• Gören, T. (2012). İlköğretim kurumlarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri (Aydın İli Örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi: Aydın.
• Grego-Planer, D. (2019). The relationship between organizational commitment and organizational citizenship behaviors in the public and private sectors. Sustainability, 11(6395), 1-20.
• Gül, H., Oktay, E. ve Gökçe, H. (2008). İş tatmini, stres, örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti ve performans arasındaki ilişkiler: sağlık sektöründe bir uygulama. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E Dergisi, (15), 72-82.
• Gürbüz, S. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 48-75.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri-felsefe-yöntem-analiz. 5. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürbüz, S., Ayhan, Ö. ve Sert, M. (2014). Örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Türkiye’de yapılan araştırmalar üzerinden bir meta analizi. İş ve İnsan Dergisi, 1(1), 3-20.
• Gürbüz, S., Ayhan, Ö. ve Sert, M. (2016). Örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: Türkiye’de yapılan araştırmalar üzerinden bir meta analizi. Türk Psikoloji Dergisi, 31(77), 61-75.
• Hackman, R. ve Oldham, G. R. (1975). Development of the job diagnostic survey. Journal of Applied Psychology, 60(2),159-170.
• Hair, G., Black, B., Babin, B., Anderson, R. ve Tatham, R. (2010). Multivariate data analysis. 7th Edition, Pearson, Upper Saddle River, New Jersey.
• Hatipoğlu, Z. ve Dündar, G. İ. (2018). Örgütsel bağlılık ve iş tatmini arasındaki ilişkinin x ve y kuşaklarına göre farklılıklarının incelenmesi. Yorum Yönetim Yöntem Uluslararası Yönetim Ekonomi ve Felsefe Dergisi, 6(2), 43-56.
• Hee, O. C., Shi, C. H., Kowang, T. O., Fei, G. C. ve Ping, L. L. (2020). Factors influencing job satisfaction among academic staffs. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 9(2), 285-291.
• Hoş, C. ve Oksay, A. (2015). Hemşirelerde örgütsel bağlılık ile iş tatmini ilişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4), 1-24.
• İşcan Ö. F. ve Sayın, U. (2010). Örgütsel adalet, iş tatmini ve örgütsel güven arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), 195-216.
• Jones, J. M. S. (2001). The impact of hospital mergers on organizational culture, organizational commitment, professional commitment, job satisfaction and intent to turnover on registered. professional nurses on medical-surgical HospitalUnits (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). State Universty Of Newyork At Buffalo: ABD.
• Kafdağlı, T. (2007). Çalışanların örgüte bağlılıkları ile iş performansı arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Üniversitesi: İstanbul.
• Kalkandelen, C. ve Göl Beşer, S. (2019). The relationship between organizational commitment and perceived organizational support: case of a Luxury Concept Hotel. Contemporary Research in Economics and Social Sciences, 3(1), 115-151.
• Karaağaç, T. (2018). Çalışanların iş tatmini ve örgütsel bağlılığın örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkileri üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ufuk Üniversitesi: Ankara.
• Karaalioğlu, Z. (2015). Tükenmişliğin iş tatmini üzerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi: İstanbul.
• Karaaslan, A., Ergun Özler, D. ve Kulaklıoğlu, A. S. (2009). Örgütsel vatandaşlık davranışı ve bilgi paylaşımı arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 11(2), 135-160.
• Karagöz, Ş., Sarıtaş, A. ve Karabuğa, G. (2017). Örgütsel desteğin, örgütsel bağlılık üzerindeki etkisini irdelemeye ilişkin bir çalışma: Burdur İmalat İşletmeleri Örneği. International Journal of Academic Value Studies, 3(15), 138-147.
• Karayılan, E. ve Mert, P. (2022). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının performansına etkisi: özel ve devlet okulu karşılaştırması. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(4), 357-377.
• Karcıoğlu, F. ve Akbaş, S. (2010). İş yerinde psikolojik şiddet ve iş tatmini ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(3), 139-161.
• Keske, I. (2013). Relationship between leadership styles and dimensions of employee organizational commitment: A critical review and discussion of future directions. Intangible Capital, 26-51.
• Kılıç, E. (2010). Örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışı ve yabancılaşma arasındaki ilişki-çağrı merkezi çalışanları üzerine bir uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi: Bursa.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
• Knez, I., Hjärpe, D. ve Bryngelsson, M. (2019). Predicting organizational citizenship behavior: the role of work-related Self. SAGE Open April, 1-10.
• Kuruşçu, M. ve Aydoğan, S. (2018). Liderlik tarzı ile örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: bir Özel Eğitim Kurumunda uygulama. Savunma Bilimleri Dergisi, 17(2), 167-206.
• Luthans, F. (1989). Organizational behavior. McGraw: Hill International Edition.
• Magdelana, S. M. (2014). The effects of organizational citizenship behavior in the academic environment. Procedia - Socialand Behavioral Sciences, (127), 738-742.
• Marsh, H. W., Hau, K. T., Artelt, C., Baumert, J. ve Peschar, J. L. (2006). OECD’s brief self-reportmeasure of educational psychology’s most useful affective constructs: cross-cultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing, 6(4), 311-360.
• Mert, İ. S. (2010). İş tatmini alt boyutlarının örgütsel vatandaşlık üzerindeki etkisi: yöneticiler üzerine bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(2), 117-143.
• Mert, İ. S. (2011). İş tatminin alt boyutlarının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi: yöneticiler üzerine bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(2), 117-143.
• Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace. CA: Thousand Oaks Sage Publications.
• Meyer, J. P., Allen, N. J. ve Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and occupations: extension and test of a three-component conceptualization. Journal of AppliedPsychology, (78), 538-551.
• Misener, T. R., Haddock, K. S., Gleaton, J. U. ve Ajamieh, A. R. (1996). Toward an international measure of jobsatisfaction. Nursing Research, (45), 87-91.
• Molla, I. H. (2015). Ensuring job satisfaction for managing people at work. Global Disclosure of Economics and Business, 4(2), 155-166.
• Muthuraman, S. ve Al-Haziazi, M. (2017). Examining the factors of organizational citizenship behavior with reference to corporate sectors in Sultanate of Oman. International Review of Management and Marketing, 7(1), 413-422.
• Nergiz, E. ve Yılmaz, F. (2016). Çalışanların iş tatmininin performanslarına etkisi: Atatürk Havalimanı Gümrüksüz Satış İşletmesi Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (14), 50-79.
• Organ, D. W., Podsakoff, P.M., Scott, B. M., (2005). Organizational citizenship behaviour: itsnature, antecedents, consequence. Sage: ThousandOaks.
• Özata, M. ve Topçu, T. (2018). Sağlık personelinde motivasyon ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin araştırılması: Bandırma Devlet Hastanesi Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(3), 17-24.
• Özdemir, H. Ö. ve İpek, C. (2020). Üniversite idari personelinin örgütsel bağlılık algılarının örgütsel kültür algılarından yordanması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2823-2845.
• Özutku, H. (2008). Örgüte duygusal, devamlılık ve normatif bağlılık ile iş performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 37(2), 79-97.
• Pehlivan, M. (2018). İş tatmini: kavramsal gelişimi, bireysel ve örgütsel etkileri, yararları ve sonuçları. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 43-70.
• Poyraz, K., Kara, H. ve Çetin, S. A. (2009). Örgütsel adalet algılamalarının örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(9), 71-91.
• Raziq, A. ve Maulabakhsh, R. (2015). Impact of working environment on job satisfaction. Procedia Economics and Finance, (23), 717-725.
• Reyes, P. ve Keller, D. (1986). Organizational value orientation and Itsimpact on organizational commitment and job satisfaction of Public School Teachers. Educational Research Association, 1-14.
• Romaiha, N. R., Maulud, F. S. F., Ismail, W. M. W., Jahya, A., Fahana, N. ve Harun, A. (2019). The determinants of organizational citizenship behaviour (OCB). International Journal of AcademicResearch in Business and Social Sciences, 9(8), 124-133.
• Sadeghi, G., Ahmadi, M. ve Yazdi, M. (2016). The relationship between organizational citizenship behavior and organizational performance (casestudy: AgriculturalJihad Organization of Mazandaran Province). Problemsand Perspectives in Management, 14(3), 317-324.
• Sarı, R. (2015). İş tatmini ve örgütsel bağlılığın örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Türk Hava Kurumu Üniversitesi: Ankara.
• Searle, M. S. (2000). Is keisure theory needed forleisure studies?. Journal of Leisure Research, 32(1), 138-139.
• Sökmen, A. ve Benk, O. (2019). Algılanan örgütsel destek, iş tatmini ve diğergamlık ilişkisi: akademisyenler üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 2231-2241.
• Sökmen, A. ve Ekmekçioğlu, E. B. (2016). Algılanan örgütsel desteğin duygusal bağlılıkla ilişkisinde iş tatmininin aracılık rolü: kamu sektöründe bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(2), 118- 133.
• Sökmen, A. ve Kenek, G. 2020. Normatif bağlılık ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: iş tatmininin düzenleyicilik etkisi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 55(2), 1008-1024.
• Sumarmi, S. ve Tjahjoono, H. K. (2021). Organizational citizenship behavior as antecedents and outcome in eratechnology. Journal of Physics: Conference Series, (1823), 1-9.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2014). Using multivariatestatistics. USA: PearsonEducation.
• Tengilimoğlu, D. (2008). Hizmet işletmelerinde liderlik davranışları ile iş doyumu arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 23-45.
• Tezcan, A. (2012). Örgütsel adalet ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiler üzerine bir uygulama: Karaman Valiliği ve İl Özel İdaresi Örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi: Karaman.
• Tokel, C. M. (2017). İş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Ekonomi, İşletme ve Yönetim Dergisi, 1(2), 145-157. Tozlu, A. (2022). Kamu kurumlarında çalışan uzman personelin iş tatmini ve işgücü devir oranı. Mavi Atlas, 10(1), 120-150.
• Turgut, M. ve Akbolat, M. (2017). Örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel sessizlik ilişkisine yönelik sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 20(3), 357-384.
• Türk, M. S. (2007). Örgüt kültürü ve iş tatmini. Gazi Kitapevi: Ankara.
• Uludağ, G. (2018). Örgütsel bağlılık ile işgören performansı ilişkisini incelemeye yönelik bir alan araştırması. Journal of Bitlis Eren University Institute of Social Sciences, 7(1), 171-193.
• Ulusoy, M. E., Asiltürk, A. ve Ulusoy, E. (2019). Organizational commitment in the banking sector: a case of private sector bank in East Black sea Region. Mevzu: Sosyal Bilimler Dergisi, 2(Eylül 2019), 65-91.
• Ulutürk, F. (2020). İş performansını etkileyen ekonomik faktörlerin çalışanların iş tatmini üzerindeki etkileri. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(52), 944-956.
• Ural, M. ve Adakale, T. (2009). Beklenen kayıp yöntemi ile riske maruz değer analizi. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (17), 23-39.
• Uwa, K. L. (2022). Organizational fairness and organizational citizenship behaviour: a study of selected fast food industries in Uyo Metropolis, AkwaIbom State, Nigeria. International Journal of Business and Management Review, 10(2), 33-43.
• Uyguç, N. ve Çımrın, D. (2004). DEÜ araştırma ve uygulama hastanesi merkez laboratuarı çalışanlarının örgüte bağlılıklarını ve işten ayrılma niyetlerini etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F.Dergisi, 19(1), 91-99.
• Ürek, D., Bilgin Demir, İ. ve Uğurluoğlu, Ö. (2015). Örgütsel sessizliğin örgütsel vatandaşlık üzerindeki etkisi: bir eğitim ve araştırma hastanesi uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(3), 122-141.
• Varlı, H. (2014). Örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Aksaray Üniversitesi: Aksaray.
• Vey, M. A. ve Campbeil, J. P. (2004). In role or extra role organizational citizenship behavior: which are we measuring?. Human Performance, 17(1), 119-135.
• Williams, S. ve Shiaw, W. T. (1999). Mood and organizational citizenship behavior: the effects of positive affect on employee OCB intentions. TheJournal of Psychology, 133(6), 656-668.
• Yavuz, S. (2019). Örgütsel bağlılık, örgütsel güven, psikolojik kontrat ve psikolojik kontrat ihlali üzerine bir araştırma(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Medipol Üniversitesi: Aksaray.
• Yenihan, B. (2014). Örgütsel bağlılık ve iş tatmini arasındaki ilişki. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 170-178.
• Yılmaz, E. (2011). Örgütsel bağlılığa iletişimin etkisi: bir örnek olay (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi: Sakarya.
• Yılmaz, V. ve İlhan Dalbudak, Z. (2018). Aracı değişken etkisinin incelenmesi: Yüksek Hızlı Tren İşletmeciliği üzerine bir uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2), 517-534.
• Yüksel, İ. (2005). İletişimin iş tatmini üzerindeki etkileri: bir işletmede yapılan görgül çalışma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 291-306.
• http://quantpsy.org/sobel/sobel.htm. Erişim Tarihi: 15.06.2023.
• https://bolge24.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/968. Erişim Tarihi 17.07.2023.