DESTİNASYON İMAJI VE ZİYARETÇİ MEMNUNİYETİNİN DESTİNASYON AİDİYETİ ÜZERİNE ETKİSİ
Yıl 2021,
, 537 - 567, 26.12.2021
Mustafa Taylan Dağıstan
,
İrfan Mısırlı
Öz
Bu araştırmada destinasyon imajı, ziyaretçi memnuniyeti ve destinasyon aidiyeti arasındaki ilişkileri bütünleşik bir bakış açısıyla araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda alanyazındaki çalışmalardan hareketle bir model geliştirilmiştir. Geliştirilen modeli test edebilmek için 15 Haziran-25 Ağustos 2018 tarihleri arasında Kırşehir ilinin Kaman ilçesini ziyaret eden ziyaretçiler arasından kolayda örnekleme yöntemi ile 716 ziyaretçiye yüz yüze anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Toplanan veriler SPSS 22.0 ve Lisrel 8.72 programları ile analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre destinasyon imajı faktörlerinden destinasyon markasının, ziyaretçi memnuniyeti ve destinasyon aidiyeti üzerine herhangi bir etkisinin olmadığı, eğlence ile doğa ve kültür faktörlerinin ise ziyaretçi memnuniyeti ve destinasyon aidiyeti üzerine etkisinin olduğu tespit edilmiştir.
Kaynakça
- Agapito, D., Do Valle, P. O., & Mendes, J. D. C. (2012). Understanding tourist recommendation through destination image: A chaid analysis. Tourism & Management Studies, 7, 33-42.
- Ahmed, Z. U. (1991). The influence of the components of a state's tourist image on product positioning strategy. Tourism Management, 12(4), 331-340.
- Akyurt, H., & Atay, L. (2009). Destinasyonda imaj oluşturma süreci. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-14.
- Baloğlu, Ş. (2000). A path analytic model of visitation intention involving information sources, socio-psychological motivations, and destination image. Journal of Travel & Tourism Marketing, 8(3), 81-90.
- Baloğlu, Ş., & Brinberg, D. (1997). Affective ımages of tourism destinations. Journal of Travel Research, 35(4), 11-15.
- Baloğlu, Ş., & McCleary, K. W. (1999). US ınternational pleasure travelers’ ımages of four mediterranean destinations: A comparison of visitors and nonvisitors. Journal of Travel Research, 38(2), 144-152.
- Baloğu, S., & Mangaloğlu, M. (2001). Tourism destination images of Turkey, Egypt, Greece, and Italy as perceived by US-based tour operators and travel agents. Tourism Management, 22(1), 1-9.
- Bayram, A. T. (2015). Seyahat Acentelerinin E-Hizmet Uygulamalarının Kalitesinin Müşteri Memnuniyeti ve Müşteri Sadakatine Etkisi: Ankara Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Beerli, A., & Martı́n, J. D. (2004). Tourists’ characteristics and the perceived image of tourist destinations: A quantitative analysis, a case study of Lanzarote, Spain. Tourism Management, 25(5), 623-636.
- Bezirgan, M. (2014). Destinasyon İmajı, Algılanan Değer, Aidiyet ve Davranışsal Niyetler Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi: Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Blumberg, K. (2005). Tourism destination marketing–a tool for destination management? a case study from Nelson/Tasman Region, New Zealand. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 10(1), 45-57.
- Brunner, T. A., Stöcklin, M., & Opwis, K. (2008). Satisfaction, image and loyalty: New versus experienced Customers. European Journal of Marketing, 42(10), 1095-1105.
- Bowlby, J. (1977). The making and breaking of affectional bonds. I: Aetiology and psychopathology in the light of attachment theory, II: Some principles of psychotherapy. British Journal of Psychiatry, 130(3/5), 201-210.
- Buhalis, D. (2000). Marketing The competitive destination of the future. Tourism Management, 21(1), 97-116.
- Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
- Byrne, B. M. (2016). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. Routledge.
- Cai, L. A., Wu, B. T., & Bai, B. (2003). Destination image and loyalty. Tourism Review International, 7(3-4), 153-162.
- Chen, J. S. (2001). A case study of Korean outbound travelers’ destination images by using correspondence analysis. Tourism Management, 22(4), 345-350.
- Chen, C. M., Chen, S. H., & Lee, H. T. (2010). Assessing destination image through combining tourist cognitive perceptions with destination resources. International Journal of Hospitality & Tourism Administration, 11(1), 59-75.
- Chen, C. F., Leask, A., & Phou, S. (2016). Symbolic, experiential and functional consumptions of heritage tourism destinations: The case of Angkor World Heritage Site, Cambodia. International Journal of Tourism Research, 18(6), 602-611.
- Chen, C. F., & Phou, S. (2013). A closer look at destination: İmage, personality, relationship and loyalty. Tourism Management, 36, 269-278.
- Chen, C. F., & Tsai, D. (2007). How destination image and evaluative factors affect behavioral intentions ?. Tourism Management, 28(4), 1115-1122.
- Chi, C. G. Q., & Qu, H. (2008). Examining The Structural Relationships of Destination Image, Tourist Satisfaction and Destination Loyalty: An İntegrated Approach. Tourism management, 29(4), 624-636.
- Choi, W. M., Chan, A., & Wu, J. (1999). A Qualitative and Quantitative Assessment of Hong Kong’s Image As a Tourist Destination. Tourism management, 20(3), 361-365.
- Cohen, L. M. L. and Morrison, K.(2007). Research methods in education 6th edition, London: Rouledge.
- Crouch, G. I., & Ritchie, J. B. (2000). The competitive destination: A sustainability perspective. Tourism Management, 21(1), 1-7.
Çatı, K., & Koçoğlu, C. M. (2008). Müşteri sadakati ile müşteri tatmini arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19. 167– 188.
- Çelik, H. E., & Yılmaz, V. (2013). LISREL 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi: temel kavramlar-uygulamalar-programlama Ankara: Anı Yayıncılık.
- Çelik, P. (2014). Antalya Turizm Destinasyonunun Rekabetçilik Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
- Della Corte, V., Sciarelli, M., Cascella, C., & Del Gaudio, G. (2015). Customer satisfaction in tourist destination: The case of tourism offer in the city of Naples. Journal of Investment and Management, 4(1-1), 39-50.
- Di Marino, E. (2008, May). The strategic dimension of destination image: An analysis of the French Riviera image from the İtalian tourists’ perceptions. In 17th International Tourism and Leisure Symposium, Barcelona (pp. 17-18).
- Dwyer, L., Forsyth, P., & Rao, P. (2000). The price competitiveness of travel and tourism: A comparison of 19 destinations. Tourism Management, 21(1), 9-22.
- Echtner, C. M., & Ritchie, J. B. (1991). The meaning and measurement of destination image. Journal of Tourism Studies, 2(2), 2-12.
- Fakeye, P. C., & Crompton, J. L. (1991). Image differences between prospective, first-time, and repeat visitors to the lower Rio Grande Valley. Journal of Travel Research, 30(2), 10-16.
- Faullant, R., Matzler, K., & Füller, J. (2008). The impact of satisfaction and ımage on loyalty: The Case of Alpine Ski Resorts. Managing Service Quality: An International Journal, 18(2), 163-178.
- Font, X. (1997). Managing the tourist destination's image. Journal of Vacation Marketing, 3(2), 123-131.
- Goodrich, J. N. (1978). The Relationship Between Preferences for and Perceptions of Vacation Destinations: Application of a Choice Model. Journal of Travel research, 17(2), 8-13.
- Grängsjö, F. V. Y. (2003). Destination Networking: Co-Opetition in Peripheral Surroundings. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 33(5), 427-448.
- Gravetter, F. J., & Wallnau, L. B. (2013). Statistics for the behavioral sciences (9th Ed.). Belmont, CA: Wadsworth Cengage Learning.
- Gross, M. J., & Brown, G. (2006). Tourism experiences in a lifestyle destination setting: The roles of involvement and place attachment. Journal of business research, 59(6), 696-700.
- Gürbüz, S. (2019). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Hernández, B., Hidalgo, M. C., Salazar-Laplace, M. E., & Hess, S. (2007). Place attachment and place identity in natives and non-natives. Journal of Environmental Psychology, 27(4), 310-319.
- Hosany, S., Ekinci, Y., & Uysal, M. (2006). Destination image and destination personality: an application of branding theories to tourism places. Journal of Business Research, 59(5), 638-642.
Hunt, J. D. (1975). Image as a factor in tourism development. Journal of Travel Research, 13(3), 1-7.
- İçöz, O. (2013). Turistik Ürün Pazarlamasında Marka İmajının Rolü ve Bölgesel Marka İmajı Yaratma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- İslamoğlu, A. H., & Alnıaçık, Ü. (2019). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. İstanbul: Beta Yayınevi.
- Kalaycı, Ş. (2017). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Dinamik Akademi.
- Kesim, G. E. (2010).Turistik Yörelerden Memnuniyet ve Geleceğe Yönelik Ziyaretçi Davranışları: Antalya Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- Kim, K. (2006). Travel behaviors of US university students: travel involvement, push motivations, pull motivations, satisfaction, and destination loyalty. (Doctoral Dissertation). Retrieved From Proquest Dissertations and Theses Database (UMI No. 3248569).
- Kim, W., Malek, K., & Kim, N. (2017). Destination personality, destination image, and intent to recommend: The role of gender, age, cultural background, and prior experiences. Sustainability, 10(1), 1-18.
- Kim, S., & Yoon, Y. (2003). The hierarchical effects of affective and cognitive components on tourism destination image. Journal of Travel & Tourism Marketing, 14(2), 1-22.
- Kozak, M. (2017). Bilimsel araştırma: tasarım, yazım ve yayım teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Lam, T., & Hsu, C. H. (2006). Predicting behavioral intention of choosing a travel destination. Tourism Management, 27(4), 589-599.
- Lee, J., Kyle, G., & Scott, D. (2012). The mediating effect of place attachment on the relationship between festival satisfaction and loyalty to the festival hosting destination. Journal of Travel Research, 51(6), 754-767.
- Lin, C. H. (2004). The Roles of Destination Image and Cognitive Distance on Residents' Destination Choices: The Case of Taiwan (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database (UMI No. 3256972).
- Lobato, H. L., Solis-Radilla, M. M., Moliner-Tena, M. A., & Sánchez-García, J. (2006). Tourism destination image, satisfaction and loyalty: A study in Ixtapa-Zihuatanejo, Mexico. Tourism Geographies, 8(4), 343-358.
- Mao, Y. I. (2008). Destination Image Building & Its Influence on Destination Preference & Loyalty of Chinese Tourists to Australia (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3347758).
- Mao, I. Y., & Zhang, H. Q. (2014). Structural relationships among destination preference, satisfaction and loyalty in Chinese tourists to Australia. International Journal of Tourism Research, 16(2), 201-208.
- Nakip, M., & Yaraş, E. (2017). Pazarlamada araştırma teknikleri (4. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Obenour, W., Lengfelder, J., & Groves, D. (2005). The development of a destination through the ımage assessment of six geographic markets. Journal of Vacation Marketing, 11(2), 107-119.
- Ocak, M. (2020) AMOS ile adım adım yapısal eşitlik modeli uygulamaları. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
- Özdemir, B. B. (2018). Destinasyon Marka Denkliği ve Satın Alma Sonrası Eğilimler Etkisi ve Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
- Öztürk, B. A. (2004). Kızkalesi Yöresinde Tatilini Geçiren Turistlerin Memnuniyetlerini Etkileyen Faktörler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
- Phau, I., Shanka, T., & Dhayan, N. (2010). Destination image and choice intention of üniversity student travellers to Mauritius. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 22(5), 758-764.
- Pekyaman, A. (2008). Turistik Satın Alma Davranışında Destinasyon İmajının Rolü Afyonkarahisar Bölgesinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Pike, S. (2002). Destination image analysis, a review of 142 papers from 1973 to 2000. Tourism Management, 23(5), 541-549.
- Pike, S., & Ryan, C. (2004). Destination positioning analysis through a comparison of cognitive, affective, and conative perceptions. Journal of Travel Research, 42(4), 333-342.
- Pike S. (2008). Destination marketing: An integrated marketing communication approach. Burlington. MA: Butterworth-Heinemann.
- Pizam, A., & Ellis, T. (1999). Customer satisfaction and its measurement in hospitality enterprises. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 11(7), 326-339.
- Prayag, G., & Ryan, C. (2012). Antecedents of tourists’ loyalty to Mauritius: The role and influence of destination image, place attachment, personal involvement, and satisfaction. Journal of Travel Research, 51(3), 342-356.
- Ramseook-Munhurruna, P., Seebalucka, V. N., & Naidooa, P. (2015). Examining the structural relationships of destination image, perceived value, tourist satisfaction and loyalty: Case of Mauritius. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 175, 252-259.
- Rajesh, R. (2013). Impact of tourist perceptions, destination image and tourist satisfaction on destination loyalty: A conceptual model. PASOS. Revista de Turismo y Patrimonio Cultural, 11(3), 67-78.
- Ritchie, R. J., & Ritchie, J. B. (2002). A framework for an industry supported destination marketing information system. Tourism Management, 23(5), 439-454.
- Sandıkçı, M. (2007). Müşteri memnuniyeti ölçülmesi ve Sandıklı Hüdai Kaplıcası’nda bir alan araştırması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 39-53.
- Sandıkçı, M. (2008). Termal Turizm İşletmelerinde Sağlık Beklentileri ve Müşteri Memnuniyeti, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Scherrer, P., Alonso, A., & Sheridan, L. (2009). Expanding the destination image: wine tourism in The Canary Islands. International Journal of Tourism Research, 11(5), 451-463.
- Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). Beginner’s guide to structural equation modeling (2nd Ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
- Seddighi, H. R., & Theocharous, A. L. (2002). A model of tourism destination choice: A theoretical and empirical analysis. Tourism Management, 23, 437–571.
- Shamsuddin, S., & Ujang, N. (2008). Making places: The role of attachment in creating the sense of place for traditional streets in Malaysia. Habitat International, 32(3), 399-409.
- Sönmez, S., & Sirakaya, E. (2002). A distorted destination image? The case of Turkey. Journal of travel research, 41(2), 185-196.
- Studzieniecki, T., & Mazurek, T. (2007). How to promote a cross-border region as a tourism destination–the case study of the bug euro region. Tourism Review, 62(1), 34-38.
- Sun, X., Chi, C. G. Q., & Xu, H. (2013). Developing destination loyalty: The case of Hainan Island. Annals Of Tourism Research, 43, 547-577.
- Tonge, J., Ryan, M. M., Moore, S. A., & Beckley, L. E. (2015). The effect of place attachment on pro-environment behavioral intentions of visitors to coastal natural area tourist destinations. Journal of Travel Research, 54(6), 730-743.
- Tsai, S. P. (2012). Place attachment and tourism marketing: investigating international tourists in Singapore. International Journal of Tourism Research, 14(2), 139-152.
- Tsai, C. F. (2015). The relationships among destination image, perceived quality, emotional place attachment, tourist satisfaction, and post-visiting behavior intentions. Marketing Review/Xing Xiao Ping Lun, 12(4) 455-479.
- Türkay, O. (2014). Destinasyon yönetimi: yönetim bilim bakış açısıyla işlevler, yaklaşımlar ve araçlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Türkeri, İ. (2014). Destinasyon Aidiyeti Oluşturulmasında Destinasyon İmajının Ve Kişiliğinin Rolü: Kış Turizmi Örneği (Palandöken Kayak Merkezi), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Um, S., & Crompton, J. L. (1992). The roles of perceived ınhibitors and facilitators in pleasure travel destination decisions. Journal of Travel Research, 30(3), 18-25.
- Umur, M. (2015). Destinasyon İmajı ve Destinasyon Kişiliğinin, Ziyaretçi Memnuniyeti ve Geleceğe Yönelik Ziyaretçi Davranışı Üzerine Etkisi: Kapadokya Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
- URL1,http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=Memnuniyet (Erişim Tarihi: 17 Nisan 2019).
- Uyar, M. (2013). Konaklama İşletmelerinde Uygulanan Her Şey Dahil Sisteminin Müşteri Memnuniyeti Üzerindeki Etkilerinin Ölçülmesi: Alanya Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
- Wang, X., Zhang, J., Gu, C., & Zhen, F. (2009). Examining antecedents and consequences of tourist satisfaction: A structural modeling approach. Tsinghua Science and Technology, 14(3), 397-406.
- Veasna, S., Wu, W. Y., & Huang, C. H. (2013). The impact of destination source credibility on destination satisfaction: The mediating effects of destination attachment and destination image. Tourism Management, 36, 511-526.