Türk Lirası Referans Faiz Oranı’nı (TRLIBOR) Etkileyen Makroekonomik Faktörlerin Analizi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 179 - 197, 29.12.2018

Murat Akkaya

https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.412456

Cited By: 1

Öz

Faiz oranlarının ekonomide önemli bir rolü
bulunmaktadır. Faiz oranlarındaki değişimler ekonomiyi ve finansal piyasaları
olumlu ve/veya olumsuz etkileyebilmektedir. Ayrıca faiz oranları fon
kanallarını etkilemektedir. TRLIBOR, Türk Lirası Bankalararası Teklif Oranı
olarak belirlenen referans faiz oranının kısaltmasıdır ve LIBOR'a eşdeğerdir.
Bu çalışmanın amacı Türk Lirası Referans Faiz Oranı’nı etkileyen makroekonomik faktörlerin
belirlenmesidir. Bu çalışmada yedi değişken, 2003:01- 2017:06 dönemi ve ARDL Modeli
(Otoregresif Dağıtık Gecikme Testi) kullanılmıştır. Reel Efektif Döviz Kuru ve
Tüketici Fiyatları Endeksi kısa ve uzun vadede anlamlı bulunmuştur. Granger nedensellik testi sonuçlarına göre
TRLIBOR’dan Reel Efektif Döviz Kuru ve Tüketici Fiyatları Endeksi’ne doğru
işleyen tek yönlü nedensellik bulunmaktadır.  Varyans Ayrıştırma Testi sonuçlarına göre; TRLIBOR’daki hata varyansının
önemli bir kısmı kendisi tarafından açıklanmakta, Reel Efektif Döviz Kuru %
1,21’ini ve Tüketici Fiyatları Endeksi ise % 4, 90’nını açıklamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Faiz Oranları, TRLIBOR, ARDL Model, Reel Efektif Döviz Kuru

Kaynakça

• Amaefula, C.G. (2016). Long-run relationship between interest rate and inflation: Evidence from Nigeria, Journal of Economics and Finance, 7(3): 24-28Apergis, N., & Eleftheriou, S. (2002). Interest rates, inflation, and stock prices: The case of the Athens Stock Exchange, Journal of Policy Modeling, 24(3): 231-236Asari, F. F. A. H., Baharuddin, N. S., Jusoh, N., Mohamad, Z., Shamsudin, N., & Jusoff, K. (2011). A Vector Error Correction Model (VECM) approach in explaining the relationship between interest rate and inflation towards exchange rate volatility in Malaysia, World Applied Sciences Journal, 12(3): 49-56Berument, H., & Malatyali, K. (2001). Determinants of interest rates in Turkey, Russian & East European Finance and Trade, 37(1): 5-16Booth, G. G., & Ciner, C. (2001). The relationship between nominal interest rates and inflation: International evidence, Journal of Multinational Financial Management, 11(3): 269-280Brown, R. L., Durbin, J., & Evans, J. M. (1975). Techniques for testing the constancy of regression relationships over time, Journal of the Royal Statistical Society Series B (Methodological), 149-192Cologni, A., & Manera, M. (2008). Oil prices, inflation and interest rates in a structural cointegrated VAR Model for the G-7 Countries, Energy Economics, 30(3): 856-888Doğan, B., Eroğlu, Ö., & Değer, O. (2016). The causal relationship between inflation and interest rates: The case of Turkey, Çankırı Karatekin University Journal of the Faculty of Economics and Administrative Sciences, 6(1): 405-425Edison, H. J., & Pauls, B. D. (1993). A re-assessment of the relationship between real exchange rates and real interest rates: 1974–1990, Journal of Monetary Economics, 31(2): 165-187Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Co-integration and error correction: Representation, estimation, and testing, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 251-276Granger, C. W. (1969). Investigating Causal relations by econometric models and cross-spectral methods, Econometrica: Journal of the Econometric Society, 37(3): 424-438Hashemzadeh, N., & Taylor, P. (1988). Stock prices, money supply, and interest rates: The question of causality, Applied Economics, 20(12): 1603-1611Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors, Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2-3): 231-254Johansen, S., & Juselius, K. (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration—with applications to the demand for money, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2): 169-210Kalulumia, P. (2002). Effects of government debt on interest rates: Evidence from causality tests in Johansen-Type Models, Working Papers, Cahiers De Recherche.Karaca, O. (2005). Türkiye’de faiz oranı ile döviz kuru arasındaki ilişki: Faizlerin düşürülmesi kurları yükseltir mi?, Discussion Paper, Turkish Economic Association.Laubach, T. (2007). New evidence on the interest rate effects of budget deficits and debt, Working Paper, Board of Governors of the Federal Reserve System.Lee, B. S. (1992). Causal relations among stock returns, interest rates, real activity, and inflation, The Journal of Finance, 47(4): 1591-1603Mahdi, S., & Masood, S. (2011). The long run relationship between interest rates and inflation in Iran: Revisiting Fisher’s Hypothesis, Journal of Economics and International Finance, 3(14): 705-712Mercan, M. (2013). Enflasyon ve nominal faiz oranları arasındaki uzun dönem ilişkinin Fisher Hipotezi çerçevesinde test edilmesi: Türkiye Örneği, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(27): 368-384Mok, H. M. (1993). Causality of interest rate, exchange rate and stock prices at stock market open and close in Hong Kong, Asia Pacific Journal of Management, 10(2): 123-143Narayan, P. K., & Smyth, R. (2006). What determines migration flows from low‐income to high‐income countries? An empirical investigation of Fiji–Us Migration 1972–2001, Contemporary Economic Policy, 24(2): 332-342Pesaran, M. H., & Pesaran, B. (1997). Working with Microfit 4.0: Interactive econometric analysis; [Windows version]. Oxford University Press.Pesaran, M. H., & Shin, Y. (1998). An Autoregressive Distributed-Lag Modelling approach to cointegration analysis, Econometric Society Monographs, 31: 371-413Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing approaches to the analysis of level relationships, Journal of Applied Econometrics, 16(3): 289-326Phillips, P. C., & Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression, Biometrika, 75(2): 335-346Sever, E., & Mızrak, Z. (2007). Döviz kuru, enflasyon ve faiz oranı arasındaki ilişkiler: Türkiye Uygulaması, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1(13): 264-283Tanrıöver, B., & Yamak, N. (2015). Nominal faiz oranı-genel fiyat düzeyi ilişkisinin Gibson Paradoksu çerçevesinde analizi, Maliye Dergisi, 168: 186-200Turan, G., & Curri, V. (2014). Is there any Fisherian link between nominal interest rate and inflation in Albania?, Mediterranean Journal of Social Sciences, 5(13): 334-341Wang, Y. S., & Chueh, Y. L. (2013). Dynamic transmission effects between the interest rate, the US Dollar, and gold and crude oil prices, Economic Modelling, 30: 792-798