Başarısız Devletler ve Terörizm İlişkisi

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 325 - 343, 31.03.2023

Duhan Kalkan

https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1248764

Öz

Günümüzde uluslararası sistemi şekillendiren ve toplumsal sözleşme odaklı bir yapı olan devlet kavramı, uluslararası hukukun da temelini oluşturmaktadır. Halkın doğa durumundan kurtulmak için kendi rızasıyla bazı haklarını devlete devredilmesine dayanan bir toplumsal sözleşme çerçevesinde gelişen devlet kavramı, bu haliyle birlikte devletlerin tarihi gelişim sürecinin son aşaması olarak görülmektedir.
Bugünün küreselleşen dünyasında, sınırların ötesine rahatlıkla geçebilen ve her devletin sınır komşularını tehdit eden olgular haline gelen anarşi ve terör kavramlarıysa uluslararası sistemdeki tüm devletleri olumsuz etkilemektedir. Başarısız olarak tanımlanan devletlerin ise uluslararası ilişkiler üzerindeki en büyük etkilerinden birinin de bu bağlamda sebep oldukları küresel ve bölgesel güvenlik sorunları olduğu ifade edilmektedir.
Bu çalışmada başarısız devlet olgusunun, sınırları aşan ve devletleri doğrudan tehdit eden terörizm kavramıyla ilişkisi değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Devlet, Güvenlik, Başarısız Devlet, Terörizm

Kaynakça

• Alizade, M. (2019). Uluslararası Politikada Başarısız Devletlerin Demokratikleşme Sorunu. Azerbaycan: Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi.
• AMISOM. (2020). AMISOM-Mandate. https://amisom-au.org/amisom-mandate/ (Erişim Tarihi: 29.03.2022).
• Anadolu Ajansı. (2015). Somali’de BAE Konvoyuna Saldırı. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/somalide-bae-konvoyuna-saldiri/33039 (Erişim Tarihi: 29.03.2022).
• Anadolu Ajansı. (2018). Güney Sudan’da iç savaş ve barış süreci. https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/guney-sudan-da-ic-savas-ve-baris-sureci/1310111 (Erişim Tarihi: 27.03.2022).
• Arslanel, M. N., & Eryücel, E. (2011). Modern Devlet Anlayışının Felsefii Temelleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 1-20.
• Batır, K. (2017). Uluslararası Hukukta Devlet ve Başarısız Devlerler: Somali Örneği. ÇOMÜ Uluslararsı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 81-88.
• BBC. (2018). Somalia’s al-Shabaab Carries out Attack on Military Base. https://www.bbc.com/news/world-africa-44923575 adresinden alındı (Erişim Tarihi: 29.03.2022).
• BBC News. (2013). ABD komandolarının Afrika operasyonu. https://www.bbc.com/turkce/haberler/2013/10/131006_abd_komando (Erişim Tarihi: 03.07.2022).
• Bingöl, O. (2016). Başarısız Devletler, Kavramlar, Nedenler, Sonuçlar. Ankara: Barış Kitabevi.
• Carment, D. (2003). Assessing State Failure: Implications for Theory and Policy. Third World Quarterly, 24(3), 407-427.
• Carment, D., Gazo, J. J., & Prest, S. (2007). Risk Assessment and State Failure. Global Society, 21(1), 47-69.
• CNN World. (2019). Three men found guilty of 2015 attack on Kenya university. https://edition.cnn.com/2019/06/19/africa/kenya-garissa-attack-ruling/index.html (Erişim Tarihi: 29.03.2022).
• Cojanu, V., & Alina, I. (2007). Analysis of Failed States: Some Problems of Definition and Measurement. The Romanian Economic Journal(25), 113-132.
• Dörrie, P. (2014). Al Shabab: A Close Look at East Africa’s Deadliest Radicals. World Politics Review: https://www.worldpoliticsreview.com/articles/14005/al-shabab-a-close-look-at-east-africa-s-deadliest-radicals (Erişim Tarihi: 29.03.2022).
• Fragile States Index. (2017). Fragile States Index and CAST Framework Methodology. https://fragilestatesindex.org/2017/05/13/fragile-states-index-and-cast-framework-methodology/ (Erişim Tarihi: 27.03.2022).
• Fragile States Index. (2018). How Many Countries are Included in the Fragile States Index? https://fragilestatesindex.org/frequently-asked-questions/how-many-countries-are-included-in-the-fragile-states-index/ (Erişim Tarihi: 27.03.2022).
• Gözler, K. (2007). Devletin Genel Teorisi. Bursa: Ekin Basım Yayın.
• Gross, J. G. (1996). Towards a Taxonomy of Failed States in the New World Order: Decaying Somalia, Liberia, Rwanda and Haiti. Third World Quarterly, 17(3), 455-471.
• Gün, R. İ., & Şahin, G. (2021). Başarısız Devlet ve Terörizm: Somali. 20. Uluslararası Kamu Yönetimi Formu (s. 1155-1168). Malatya: Malatya Üniversitesi İ.İ.B.F. Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü.
• Helmas, G. B., & Ratner, S. R. (1993). Saving Failed States. Foreign Policy(89), 3-20.
• HRW. (2019). Somalia. https://www.hrw.org/world-report/2020/country-chapters/somalia (Erişim Tarihi: 29.03.2022).
• Independent. (2019). Al-Shabaab: Who are the East African jihadi group and what are their goal. https://www.independent.co.uk/news/world/africa/al-shabaab-who-africa-terror-group-jihadi-group-somalia-islamist-a8728921.html (Erişim Tarihi: 29.03.2022).
• Karacçuka, M., & Çelik, N. (2017). Kırılgan - Başarısız Devlet Olgusu ve Terörizm İlişkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1), 20-41.
• Kiraz, S. (2012). Uluslararası İlişkilerde Egemenliğin Değişen Yüzü. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1), 93-102.
• Klarre, T. M. (2004). The Deadly Connection: Paramilitary Bands, Small Arms Diffisuion, and State Failure. R. I. Rotberg içinde, When States Fail, Causes and Consequences (s. 116-134). New Jersey: Princeton University Press.
• Lewis, I. M. (1999). A pastoral democracy: a study of pastoralism and politics among the Northern Somali of the Horn of Africa. Germany: LIT Verlag Münster.
• Ottoway, M., & Miar, S. (2004). States at Risk and Failed States. Almanya: SWP.
• Öğüt, S. (2013). Başarısız Devlet Kavramının İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19(3), 163-177.
• Özalp, O. N. (2014). Uluslararası İlişkilerde Başarısız Devletler Sorunsalı ve Bu Sorunsalın Uluslararası Hukuka Etkileri. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergis, 72(1), 349-362.
• Rothberg, R. (2003). State Failure and State Weakness in a Time of Terror. Washington: Brookings Institution Press.
• Rothberg, R. (2002). The New Nature Of Nation – State Failure. The Washington Quarterly, 25(3), 85-96.
• Sıradağ, A. (2015). Sahra –Altı Afrika’sında Terörist Grupların Yükselişi Boko Haram ve Eş-Şebab. Ankara: SETA Vakfı Yayınları.
• Solomon, H. (2015). New Security Challenges Terrorism and Counter-Terrorism in Africa Fighting Insurgency from Al Shabaab. S. Croft içinde, Ansar Dine and Boko Haram (s. 35-57). Publisher: Palgrave Macmillan.
• Şahin, G. (2019). İç Savaş ve Çözüm Bekleyen Sorunlar. G. Şahin içinde, Somali, Barış İstikrar ve Kurumsallaşma (s. 65-82). İstanbul: Milli Savunma Üniversitesi Yayınları.
• The Fund for Peace. (2021). Fragile State Index. https://fragilestatesindex.org/%20%5bEri%C5%9Fim (Erişim Tarihi: 27.03.2022).
• The Telegraph. (2010). Al-Shabaab Islamists suspected in deadly Ugandan World Cup bombings. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/africaandindianocean/uganda/7885111/Al-Shabaab-Islamists-suspected-in-deadly-Ugandan-World-Cup-bombings.html (Erişim Tarihi: 29.03.2022).
• Washington Post. (2005). The Promise of Democratic Peace: Why Promoting Freedom is the Only Realistic Path to Security.
• Yalvaç, F. (2005). Devlet. A. Eralp içinde, Devlet ve Ötesi (s. 15-53). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Zartman, I. W. (1995). Collapsed States: The Disintegration and Restoration of Legitimate Authority. Boulder: Lynne Rienner.
• Zartman, I. W. (1997). Intervening to Prevent State Collapse. The Brown Journal of World Affairs, 4(2), 13-21.