Abstract
Çeltik yetiştiriciliğinde geleneksel göllendirme sulama uygulandığı için
diğer bitkilere oranla çok daha fazla su kullanılmaktadır. Bu nedenle, kurak
yıllarda çeltik yetiştirilen alanlara sınırlamalar getirilmektedir. Bu çalışma,
çeltik (Oryza Sativa L. cv. Luna)
bitkisinde su tasarrufu sağlayan yöntemlerden damla sulamanın (DI) ve su tutma
bariyerinin (STB) göllendirme sulama yönteminin uygulandığı çiftçi uygulaması
ile arasındaki su kullanımı, verim ve kalite özelliklerindeki farklılığı
belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 2017 yılında Edirne İli, Enez
İlçesi, Çavuş Köyü’nde yürütülmüştür. Deneme süresince toprak nemi sensörler aracılığıyla
izlenmiştir. Sulamalar, DI ve DI+STB konularında, toprakta kullanılabilir su tutma kapasitesinin
% 15±5’i tüketildiğinde azaldığı kısmın tarla kapasitesine tamamlanması
şeklinde, çiftçi uygulamasında ise göllendirme sulama yöntemi kullanılarak
yapılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda, ele alınan konular arasında incelenen
özelliklerin birçoğunda istatistiksel olarak önemli farklılıklar bulunmuştur.
En yüksek verim çiftçi uygulamasından elde edilirken, en düşük verim DI+STB
konusundan elde edilmiştir. Buna karşın su tasarrufu açısından DI+STB konusu
çiftçi uygulamasına göre %83,3’lük bir tasarruf sağlamıştır. Çiftçi, DI ve DI+STB konularına ilişkin
toplam sulama suyu miktarı, IWUE ve verim değerleri sırasıyla 5580–1375–930 mm,
0,1–0,4–0,5 kg/m3, %0–75,4–83,3 ve 708,0–576,3–438,7 kg/da olarak bulunmuştur. Çalışmanın sonucu olarak,
azalan su kaynakları nedeniyle, su tasarrufu sağlamada alternatif yöntemler
olarak DI ve DI+STB uygulamalarının kullanım potansiyeline sahip olduğu
söylenebilir. Ancak, halen verim azalmasının önüne geçebilecek uygulamaların
araştırılacağı çalışmalara ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.
References
- Anonim, 2003. Rice Irrigation in the Near East: Current situation and prospects for improvement. FAO Regional Office for the Near East Cairo, Egypt. 1-23.
- Beşer, N., Sürek, H., 2009. Çeltikte (Oryza sativa) Damla sulama araştırmaları projesi sonuç raporu. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Edirne.
- Demirel, K., 2012. Toprak altına serilen su tutma bariyerlerinin (STB) Toprak su içeriği ve çim bitkisi gelişimi üzerine etkileri. ÇOMÜ, Fen Bilimleri Enst., Doktora Tezi, Çanakkale.
- DMİ, 2017. Edirne İli Enez İlçesi meteorolojik verileri. Devlet Meteoroloji İşler Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Hillel, D., Guron Y., 1975. Relation between evapotranspiration rate and maize yield. Water Research, 9: 743–748.
- IRRI., 1998. Sustaining food security beyond the year 2000: a global partnership for rice research, IRRI rolling medium-term plan 1999-2001. International Rice Research Institute, Los Banos (Philippines).
- Özgenç, N., Erdoğan, F.C., 1988. DSİ sulamalarında bitki su tüketimleri ve sulama suyu ihtiyaçları. DSİ Basım ve Foto-Film İşletme Müdürlüğü Matbaası, Ankara, 88-91.
- Rao, K., Ramana, V., 2013. Evaluation of drip irrigatiın system in paddy crop: A viable alternate to conventiol water management pratice in paddy cultivation. International exhibition and conference on water Technologies, environmental Technologies and renewable energy. Feb 13-14, Bombay exhiytion centre, Mumbai, India.
- Sezer., İ., Şenocak, H.S., Akay, H., 2017. Bazı çeltik çeşitlerinde fideleme ve serpme ekim yöntemlerinin karşılaştırılması. KSÜ Doğa Dergisi., 20: 292-296.
- Sharda R, Mahajan G, Siag M, Singh A, Chauhan B.S. 2016. Performance of drip irrigateed dry seeded rice (Oryza sativa L.) in South Asia. Paddy water Environ. Doi:10.1007/s10333-016-531-5.Sürek, H., 2002. Çeltik Tarımı Kitabı. Hasad Yayıncılık. İstanbul.
- Tabbal, D.F., Bouman, B.A.M., Bhuiyan, S.I., Sibayan, E.B., Sattar, M.A. 2002. On-farm strategies for educing water input in irrigated rice; case studies in the Philippines. Agricultural Water Management, 56:93-112.
- Tülücü, K., 2003. Özel bitkilerin sulanması. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, Yayın No:254, Adana.
- Sudhir, Y., Reyes, L., 2016. Why invest in optimizing water use in rice farming. Rice Today, 15(2): 34-36.
Abstract
References
- Anonim, 2003. Rice Irrigation in the Near East: Current situation and prospects for improvement. FAO Regional Office for the Near East Cairo, Egypt. 1-23.
- Beşer, N., Sürek, H., 2009. Çeltikte (Oryza sativa) Damla sulama araştırmaları projesi sonuç raporu. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Edirne.
- Demirel, K., 2012. Toprak altına serilen su tutma bariyerlerinin (STB) Toprak su içeriği ve çim bitkisi gelişimi üzerine etkileri. ÇOMÜ, Fen Bilimleri Enst., Doktora Tezi, Çanakkale.
- DMİ, 2017. Edirne İli Enez İlçesi meteorolojik verileri. Devlet Meteoroloji İşler Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Hillel, D., Guron Y., 1975. Relation between evapotranspiration rate and maize yield. Water Research, 9: 743–748.
- IRRI., 1998. Sustaining food security beyond the year 2000: a global partnership for rice research, IRRI rolling medium-term plan 1999-2001. International Rice Research Institute, Los Banos (Philippines).
- Özgenç, N., Erdoğan, F.C., 1988. DSİ sulamalarında bitki su tüketimleri ve sulama suyu ihtiyaçları. DSİ Basım ve Foto-Film İşletme Müdürlüğü Matbaası, Ankara, 88-91.
- Rao, K., Ramana, V., 2013. Evaluation of drip irrigatiın system in paddy crop: A viable alternate to conventiol water management pratice in paddy cultivation. International exhibition and conference on water Technologies, environmental Technologies and renewable energy. Feb 13-14, Bombay exhiytion centre, Mumbai, India.
- Sezer., İ., Şenocak, H.S., Akay, H., 2017. Bazı çeltik çeşitlerinde fideleme ve serpme ekim yöntemlerinin karşılaştırılması. KSÜ Doğa Dergisi., 20: 292-296.
- Sharda R, Mahajan G, Siag M, Singh A, Chauhan B.S. 2016. Performance of drip irrigateed dry seeded rice (Oryza sativa L.) in South Asia. Paddy water Environ. Doi:10.1007/s10333-016-531-5.Sürek, H., 2002. Çeltik Tarımı Kitabı. Hasad Yayıncılık. İstanbul.
- Tabbal, D.F., Bouman, B.A.M., Bhuiyan, S.I., Sibayan, E.B., Sattar, M.A. 2002. On-farm strategies for educing water input in irrigated rice; case studies in the Philippines. Agricultural Water Management, 56:93-112.
- Tülücü, K., 2003. Özel bitkilerin sulanması. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, Yayın No:254, Adana.
- Sudhir, Y., Reyes, L., 2016. Why invest in optimizing water use in rice farming. Rice Today, 15(2): 34-36.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Agricultural Engineering |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 25, 2018 |
| Published in Issue | Year 2018 |