Çanakkale İli Mısır Ekim Alanlarında Zararlı Olan Mısır Kurtları (Sesamia nonagrioides Lefebvre ve Ostrinia nubilalis Hübner)’nın Bazı Biyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi

Year 2014, Volume: 2 Issue: 1, 11 - 19, 01.06.2014

Ufuk Çekmez Ali Özpınar

Abstract

Bu çalışma, Çanakkale ili mısır ekim alanlarında zararlı olan mısır kurtlarının bazı biyolojik özelliklerini belirlemek amacıyla 2012–2013 yıllarında yürütülmüştür. Mısır koçankurdu (Sesamia nonagrioides Lefebvre ile S. cretica Lederer (Lepidoptera: Noctuidae)) ve Mısırkurdu (Ostrinia nubilalis Hübner (Lepidoptera: Crambidae)’nun feromon tuzakları belirlenen örnekleme parsellerine 1,5 metre yükseklikte hakim rüzgarın yönü göz önüne alınarak yerleştirilmiştir. Tuzaklar haftalık olarak kontrol edilmiş ve yakalanan erginler sayılmıştır. İki yıl boyunca Batak ovasındaki örnekleme parselinde her hafta 100 bitki incelenerek zararlı ile bulaşık olup olmadığı kaydedilmiştir. Zararlıların kışlama durumunu belirlemek için kış aylarında tarlada kalan bitki sapları incelenmiş ve larva ile bulaşık bitki sapları kafese alınarak ilk ergin uçuşu belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda örnekleme yapılan tüm alanlarda S. nonagrioides ve O. nubilalis erginleri feromon tuzaklarına yakalanmıştır. Ancak S. cretica erginleri tuzaklardan elde edilememiştir. Batak ovasında ilk yıl bitkilerin %27,48’i ve 2. yıl ise %8,4’ü mısır kurtları ile bulaşık olduğu tespit edilmiştir. İlk yılki bulaşık bitkilerin çoğunda O. nubillais larvaları elde edilmiştir. İki yılda da feromon tuzaklarına düşen ergin sayısı düşük kalmış ve mevsim içindeki ergin uçuş sayısı ortaya çıkmamıştır. S. nonagrioides ve O. nubilalis’in kışı tarlada kalan bitki saplarında larva olarak geçirdiği belirlenmiştir. S. nonagrioides erginlerinin nisan ayı ortalarından itibaren uçmaya başladığı ve O. nubilalis erginlerinin ise yaklaşık 20–25 gün sonra çıkış yaptığı belirlenmiştir

Keywords

Çanakkale, Mısır, Sesamia nonagrioides, Ostrinia nubilalis, Kışlama, Ergin uçuşu

Determination of Some Biological Properties of Corn Borers (Sesamia nonagrioides Lefebvre and Ostrinia nubilalis Hübner) in Çanakkale Maize Planting Areas

Abstract

This study was conducted with the aim of determining of the some biological properties of corn borer in maize fields of Çanakkale province in 2012–2013. Pheromone traps for Sesamia nonagrioides Lefebvre, S. cretica Lederer (Lepidoptera: Noctuidae) and Ostrinia nubilalis Hübner. (Lepidoptera: Crambidae) which are important pests of the maize plant, were placed at 1.5 m height with considering wind direction in maize growing period. Traps were checked weekly and number of adults was recorded. Also, randomly selected 100 plants in sampling plot of Batak plain were examined a weekly for pest infestation during two years. The maize stems infested with larvae in fields from the previous year were investigated to determine the hibernation of both pests. The infested stems with larvae were collected and later placed in cages to determine first adult flight. As a result of the study S. nonagrioides and O. nubilalis adults are caught in pheromone traps in all the sampling plots. But, S. cretica adult could not be obtained in traps. In the first year, 27.48% of the plants and second year, 8.4% were found to be infested with corn borer. In the first years Ostrinia nubilalis larvae was obtained from e most of infested plants. The number of adults captured in the traps was low for both species, thus the exact flight number couldn’t be found. It was determined that, both pests hibernates in larval stage and adults of S. nonagrioides has started their flight at the mid of April. But the emergence of O. nubilalis adults was determined 20–25 days later than S. nonagrioides

Keywords

Çanakkale, Maize, Sesamia nonagrioides, Ostrinia nubilalis, Hibernation, Adult flight

References

• Anonim, 2013. Çanakkale Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü verileri.
• Baca, F., Gosic–Dondo, S., Kaitovic, Z., Videnovic, Z., Kresovic, B., Knezevic, S., 2008. Effect of planting dates on the level of european corn borer (Ostrinia nubilalis Hbn.) infestation and crop injury and grain yield of maize. Maydica, 53: 111–115.
• Bereś, K.P., 2012. Damage caused by Ostrinia nubilalis Hbn. to fodder maıze (Zea mays l.), sweet maize (Zea mays var. saccharata [sturtev.] L.H. Bailey) and sweet sorghum (Sorghum bicolor [L.] Moench) near Rzeszów (South–eastern Poland) ın 2008–2010. Acta Scientiarum Polonorum Agricultura 11 (3): 3–16.
• Cerit, İ., Sarıhan, H., Turkay, M.A., Uçak, A.B., Güllü, M., Kana,t A.D., 2006. Mısır kurdu (Ostrinia nubilalis Hübner. Lepidoptera: Crambidae) ve Mısır Koçan kurdu (Sesamia nonagrioides Lefebvre. Lep doptera: Noctu dae) na Dayan kl Transgen k Mısır Çeş d P oneer 33P67 (MON 810) Bt’ nin alan denemesi. Projesi Sonuç Raporu, Adana.
• Derin, A., 1992. İzmir ilinde Mısırkurdu (Ostrinia nubilalis)’nun konukçuları, yayılışı, zararı, biyolojisi ve doğal düşmanlarının saptanması üzerine araştırmalar. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir.
• Dowswell, R.C., Paliwal, R.L, Cantrell, R.P., 1996. Maize in the Third World. Westview Press. Colorado, USA, 268 p.
• Ergü,l S., Adıgüzel N., 1969. Akdarıda zarar yapan Sesamia cretica Led. üzerine araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 9 (4): 238–249.
• FAO, 2012. http://faostat.fao.org/site/567/default.aspx#ancor.
• Galichet, P.F., 1982. Hibernation d’une population de Sesamia nonagrioides Lef. (Lep., Noctuidae) en France Meridionale. Agronomie, 2 (6): 561–566.
• Jugenheimer, R.W., 1958. Hybrid Maize Breeding and Seed Production. FAO Agricultural Development Paper No: 62, Rome. 369 p.
• Kavut, H., 1985. Ege Bölgesi mısır ve sorgumlarında Sesamia spp. türleri özellikle Sesamia nonagrioides’in biyolojisi ve ekolojisi üzerine araştırmalar. (Basılmamış Doktora Tezi) İzmir. 67 s.
• Kavut, H., 1987. Ege Bölgesi mısırlarında zarar yapan Mısır koçankurdu (Sesamia nonagrioides Lef. Lepidoptera; Noctuidae)’nun mücadelesine esas olabilecek bazı biyolojik bulgular. Türkiye 1. Entomoloji Kongresi, İzmir. 754 s.
• Kayapınar, A., Kornoşor, S., 1988. Çukurova Bölgesinde Mısır Koçan Kurdunun Mevsimsel Çıkışı ve Popülasyon Gelişmesi. Proceeding of a Symposium on Corn Borers and Control Measures. Adana. 87–91 s.
• Kırtok, Y., 1998. Mısır Üretimi ve Kullanımı, (Edt. Ataman, S) 1. Baskı, Kocaoluk Basın ve Yayın Evi, İstanbul. 28 s.
• Kornoşor, S., Kayapınar, A., 1989. Çukurova Bölgesi mısırlarında zarar yapan Mısırkurdu (Ostrinia nubilalis Hbn., Lepidoptera: Pyralidae)‘nun yıllık döl sayısı ve popülasyon gelişmesi. Türkiye Entomoloji Dergisi, 13 (1): 15 –24.
• Kün, E., 1985. Sıcak İklim Tahılları. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yay. No: 953, Ders Kitabı No: 275, Ankara. 317 s.
• Malvar, R.A., Revilla, P., Valesco, P., Cartea, M., Ordas, A., 2002. Insects damage to sweet corn hybrids in the South Atlantic European Coast. Journal of the American Society for Horticulturel Science, 127(4): 693–696.
• Malvar, R.A., Butron, A., Alvarez, A., Padilla, G., Cartea, M.E., Revilla, P., Ordas, A., 2007. Yield perofrmance of the european union maize landrace core collection under multiple corn borer infestations. Crop Protection, 26 (5): 775–781.
• Özcan, S, 2009. Modern dünyanın vazgeçilmez bitkisi mısır: genetiği değiştirilmiş (Transgenik) mısırın tarımsal üretime katkısı. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 2: 1–34.
• Öztemiz, S., Göven, M.A., Güllü, M., Tatlı, F., Üremiş, İ., Çetin, V., Aksoy, E., Bülbül, Z.F., 2004. Mısır Entegre Mücadele Teknik Talimatı, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı. Ankara. 101 s.
• Raspudic, E., Ivezic, M., Brmez, M., 2003. Larval Tunneling of European Corn Borer (Ostrinia nubilalis Hubner) on Corn Hybrids. Zbornik predavanj in referatov 6. Slovenskega Posvetoranje o Varstvu Rastin, Zrece, Slovenije. 526–530.
• Stepanek, P., Vesela, M., Vuska, M., 2008. The influence of various cultivating technologies of maize on the occurrence of Ostrinia nubilalis Hübner. Acta Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis, 56 (2): 227–233.
• Şimşek, N., Güllü, M., 1996. Akdeniz Bölgesi’nde Mısır Koçankurdu (Sesamia nonagrioides Lef., Lep.: Noctuidae) ve Mısırkurdu ( Ostrinia nubilalis Hbn., Lep.: Pyralidae)’ nun mücadelesinde tahmin ve erken uyarı olanakları üzerinde araştırmalar. Türkiye 3. Entomoloji Kongresi, Ankara. 109–119.
• Teoman, A., 1979. Güney Anadolu Bölgesi Buğdaygillerinde Zararlı Lepidopter Türlerinin Saptanması, Yayılış Alanları Zarar Şekilleri ve Sesamia nonagroides Lef.’in Kısa Biyolojisi Üzerinde Araştırmalar. Gıda, Tarım ve Hay. Bak. Zirai Müc. Zirai Karant. Gen. Md. Araş. Eser. Ser., 35: 112 s.
• Tsitsipis, J.A., Gliatis, A., Mazomenos B. E., 1984. Sesonial appearence of the corn stalk borer, Sesamia nonagrioides, in Central Greece. Med. Fac. Landbouww. Rijksuniv. Gent., 49: 667–674.
• Tsitsipis, J.A., Mazomonos, B.E., Alexandri, M., 1987. The corn stalk borer, Sesamia nonagrioides bioecology and control prospects. Int. Conf. On the Pests in Agr., Paris. 271–278.
• Tsitsipis, J.A., 1988. The corn stalk borer, Sesamia nonagrioides; forecasting, crop–loss assesssment and pest management. integrated crop protection in cereals. Balkema Rotherdam, Brookfield, 171–177.
• TÜİK, 2012. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul.
• Yürüten, O., 1971. Marmara Bölgesi’nde mısırlarda zarar yapan Mısır koçankurdu (Sesamia cretica Led. )’nun biyolojisi ve mücadelesi üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 11 (3): 133–156.