Yarı Kurak Ekolojik Koşullar Altında Tarımsal Arazi Kullanım Planlamasının Hazırlanması: Ankara-Kalecik Örneği

Year 2021, Volume: 9 Issue: 2, 339 - 358, 21.12.2021

Tülay Tunçay Fikret Saygın Ali İmamoğlu Orhan Dengiz Mehmet Keçeci Mustafa Usul Oğuz Başkan

https://doi.org/10.33202/comuagri.964808

Cited By: 1

Abstract

Giderek artan dünya nüfusu, başta topraklar olmak üzere yenilenemez olan doğal kaynakların daha verimli kullanılma zorunluluğunu beraberinde getirmiştir. Arazi kullanım kararları başlangıçta arazi sahiplerinin kısa vadeli gereksinimleri doğrultusunda alınırken, günümüzde arazi kullanımın kararlarının doğal kaynaklara kalıcı zararlar vermeyecek şekilde alınabilmesi için arazi kullanım planlarının yapılması ve uygulamaya konulmasını gerektirmektedir. Her türlü arazi kullanım planlamasında birincil amaç, tarım topraklarının gelecek nesiller için korunarak sürdürülebilir kullanımı sağlamaktır. Bu nedenle, özellikle tarımsal arazi kullanım planlamaları toprakların özellik, dağılım ve potansiyellerinin belirlendiği temel toprak etüd ve haritalama çalışmalarına dayanarak yapılmaktadır. Planlama kararlarının sağlıklı olarak alınabilmesi amacıyla, yeterli doğrulukta ve ayrıntılı bilgileri içeren toprak etüd ve haritalama çalışmalarına ihtiyaç bulunmaktadır. Detaylı toprak haritaları esas alınarak yapılan arazi değerlendirme çalışmaları sonucu arazilerin alternatif kullanımlara uygunluğunun belirlenmesi ve uygun olan kullanımlardan planlama amaçlarıyla örtüşen ve sürdürülebilir kullanıma elverişli olanların seçilmesi planlamanın temelini oluşturmaktadır. Bu araştırma dijital alt yapılı güncellenebilir Türkiye topraklarının toprak etüt ve haritaların oluşturulmasına alt yapı oluşturması amacıyla Ankara ili Kalecik ilçesinde yürütülmüştür. Uydu görüntüleri, sayısal yükseklik modelleri, topoğrafik haritalar ve jeoloji haritaları kullanılarak toprak profil noktaları belirlenmiştir. Açılan profiller tanımlanarak taslak toprak haritası oluşturulmuş, daha sonra arazi gözlemleri ve örneklemeler ile seri sınırları kesinleştirilmiştir. İkinci aşamada arazi kullanım türleri, bu türlerin toprak istekleri belirlenerek toprak serileri özellikleri ile eşleştirme yapılmış ve toprak özelliklerine göre tarımsal arazi kullanım planlaması oluşturulmuştur.

Keywords

: Tarımsal arazi kullanım planlaması, Arazi uygunluğu, Kalecik

Supporting Institution

T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

Project Number

TAGEM/TEKAD/12/AB/PO7/2

Thanks

Bu çalışma Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından desteklenmiş olup, katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

References

• Abdelrahman, M. A., Natarajan, A., Hegde, R., 2016. Assesment of land suitability and capability by integrating remote sensing and GIS for agriculture in Chamarajanagar District, Karnataka, India. The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science, 19(1), 125-141.
• Aydın, A., Dengiz O., 2020. Sürdürülebilir arazi yönetimi için arazi değerlendirmesi çalışması; Samsun- Kavak İlçesinde örnek bir çalışma. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1), 1-17.
• Cinemre, H.A ve Dengiz, O., 2010. Arazi kullanım planlaması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No: 64, Samsun.
• Demirel, B. Ç., Şenol, S., 2019. Hızlı büyüme potansyeline sahip yerleşim alanlarının detaylı toprak etütleri ve arazi değerlendirmeleri: Mustafalar Köyü örneği, Adana. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, Cilt 29, Sayı 4, 711-721.
• Dengiz, O., Bayramin, I., Yuksel, M., 2003. Geographic information system and remote sensing based land evaluation of Beypazari area soils by ILSEN model. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, Volume: 27(3): 145 – 153.
• Dengiz, O., Özdemir, N., Öztürk, E., Yakupoğlu, T., 2009. Doğu Karadeniz Bölgesi fındık arazilerinin tarımsal kullanıma uygunluk sınıflarının belirlenmesi, pilot çalışma; Ünye- Tekkiraz Beldesi. Anadolu Tarım Bilim. Derg., 24(3): 174-183.
• FAO., 1976. A Framevork for land evaluation, Soils bulletin: 32, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy.
• FAO., 1977. A Framework for land evaluation. Pub.22. Wageningen, The Netherlands.
• FAO., 1989. Gidelines for land use planning. Interdepermantal working group on land planning, FAO, Rome.
• Kınalı, T., Erol, U. E., Kaya, L. G., 2020. Isparta- İslamköy örneğinde arazi toplulaştırma çalışmalarının mekansal olarak değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Ünversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(2):150-163.
• Smyth, A. and Dumanski, J., 1993. FESLM: An International framework for evaluating sustainable land management, FAO Rome, p.85.
• Soil Survey Staff., 1999. Soil Taxonomy. A Basic of soil classification for making and interpreting soil survey. U.S.D.A Handbook No: 436, Washington D.C.
• Şenol, S., 1983. Arazi toplulaştırma çalışmalarında kullanılabilir niceliksel yeni bir arazi değerlendirme yönteminin geliştirilmesi üzerine araştırmalar. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak ABD Doktora Tezi (Basılmamış) Adana.
• Şenol, S. ve Tekeş, Y., 1995. Arazi değerlendirme ve arazi kullanım planlaması amacıyla geliştirilmiş bir bilgisayar modeli. I. Akalan Toprak ve Çevre Sempozyumu. Ankara.
• Turan, M.A., Katkat, A. V., Özsoy, G., Taban, S., 2010. Bursa İli alüviyal tarım topraklarının verimlilik durumları ve potansiyel beslenme sorunlarının belirlenmesi. U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 24 (1), 115-130.