Çanakkale İlinde Farklı Üretim Yöntemlerine Sahip Çiftçilerin Pestisit Farkındalık Düzeylerinin Araştırılması

Year 2025, Volume: 13 Issue: 1, 1 - 11, 07.07.2025

Bariş Ciğer , Burak Polat

https://doi.org/10.33202/comuagri.1659470

Abstract

Bu çalışma, Çanakkale ilinde 2024 yılında organik tarım, iyi tarım uygulamaları (GAP) ve konvansiyonel tarım yapan çiftçilerin pestisit kullanımı konusundaki farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çanakkale ili ve ilçelerindeki örneklem büyüklüğü “Oran Ortalamalarına Dayalı Basit Tesadüfi Örnekleme” yöntemi ile hesaplanmıştır. Anketler, 200 organik tarım çiftçisi, 109 iyi tarım uygulamaları çiftçisi ve 378 konvansiyonel tarım çiftçisi ile yapılmıştır. Çalışmanın genel güvenilirlik düzeyi olan Cronbach's Alpha (α) değeri 0.955 olarak hesaplanmıştır. Çiftçilerin pestisit kullanımı konusundaki bilgi düzeyleri Likert ölçeği kullanılarak değerlendirilmiştir. Çiftçilerin pestisit kullanımına ilişkin bilgi düzeyleri Likert ölçeği kullanılarak değerlendirilmiştir. Çiftçilerin bilgi düzeyleri ile yaş, eğitim ve çiftçilik deneyimi gibi faktörler arasındaki ilişkiyi analiz etmek için Ki-Kare testi uygulanmıştır. Pestisit kullanımı bilinç düzeyi verilerine göre, eğitim düzeyi yükseldikçe bilgi düzeyinin de yükseldiği, çiftçi davranışları tarafından ise organik tarım ve iyi tarım uygulamalarının pestisit kullanımını sınırlandırdığı, çevre ve insan sağlığı üzerindeki riskleri azalttığı tespit edilmiştir.

Keywords

Pestisit , Farkındalık Düzeyi , Likert Ölçeği

Investigation of Pesticide Awareness Levels of Farmers with Different Farming Systems in Çanakkale Province

Abstract

This study was conducted to determine the level of awareness of farmers engaged in organic farming, good agricultural practices (GAP) and conventional farming on pesticide use in Çanakkale province in 2024. The sample size in Çanakkale province and its districts was calculated by ‘Simple Random Sampling Based on Proportion Averages’ method. The surveys were conducted with 200 organic farmers, 109 good agricultural practices farmers and 378 conventional farmers. Cronbach's Alpha (α) value, which is the overall reliability level of the study, was calculated as 0.955. Farmers' knowledge levels regarding pesticide use were evaluated using a Likert scale. The Chi-Square test was applied to analyze the relationship between farmers' knowledge levels and factors such as education, farming experience and age. According to the pesticide use awareness level data, it was determined that the higher the education level, the higher the level of knowledge, and in terms of farmer behaviour, organic farming and good agricultural practices limit the use of pesticides and reduce the risks on the environment and human health.

Keywords

Pesticide , Awareness Level , Likert Scale

Ethical Statement

Bilimsel Araştırmalar Etik Kurulu'nun almış olduğu 08.09.2023 tarih ve 11/18 sayılı kararı ekte sunulmuştur.

References

• Akar, T., Tiryaki, O., 2018. Farmers' awareness and knowledge level of pesticide use in Antalya Province, Turkey. Journal of Agricultural Research. 12(3): 45-60.
• Akkouch, N. H., Halwani, J., Shaarani, I., 2025. Exploring pesticide knowledge, practices, and health perceptions among farmers in akkar, lebanon. International Journal of Environmental Research and Public Health. 22(2): 260.
• Arslan, H., Yildiz, R., Demir, S., 2018. The effects of pesticide use on human health and the environment. Environmental Science Journal. 15(4): 78-92.
• Collins M., 1986. Sampling. In: Consumer market research handbook. Worcester, R.M., Downham, J., (Eds.), London: McGraw-Hill, 840 pp.
• Cronbach L.J., 1951. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika. 16: 297-334.
• Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O., Gürbüz, F. 1983. Araştırma ve Deneme Metodları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Erdal, G., Erdal, H., Ayyıldız, B., Ayyıldız, M., Çiçek, A. 2019. Pesticide use in fruit-vegetable production and awareness level of produces in tokat province. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology. 7(10):1515-1521.
• Erdil, M., Tiryaki, O. 2020. Manisa İli’nde çiftçilerin tarım ilaçları kullanımı konusundaki bilinç düzeyi ve duyarlılıklarının araştırılması. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 6(1): 81-92.
• Eryılmaz, G. A., Kılıç, O., Boz, İ. 2019. Türkiye’de organik tarım ve iyi tarım uygulamalarının ekonomik, sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl University Journal of Agricultural Sciences. 29(2): 352-361.
• George, D. 2003. SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. 11.0 update. Allyn & Bacon.
• Gliem J.A., Gliem R.R., 2003. Calculating, interpreting, and reporting Cronbach’s alpha reliability coefficient for Likert-type scales. Midwest Research-to-Practice Conference in Adult, Continuing, and Community Education, The Ohio State University, Columbus, OH, October 8-10, 2003.
• Graham-Bryce, I.J., 1977. Crop protection:a consideration of the effectiveness and disadvantages of current methods and scope for improvement. Phil, Trans . R. Soc. Lond. 13(281):163-179.
• Hovardaoğlu, S., 1994. Davranış Bilimleri İçin İstatistik. (s. 365), Hatiboğlu Yayınları: Ankara.
• Jin, J., Wang, W., He, R., Gong, H., 2017. Pesticide use and risk perceptions among small-scale farmers in Anqiu County, China. International journal of environmental research and public health. 14(1):29.
• Kaplan, M., Ayaz, T. 2023. Mardin ili kiraz üreticilerinin bitki koruma uygulamalarında bilinç düzeylerinin belirlenmesi. International Journal of Innovative Engineering Applications. 7(1): 150-157.
• Kilic, S. 2016. Cronbach's alpha reliability coefficient. Psychiatry and Behavioral Sciences. 6(1): 47.
• Köklü, N., Büyüköztürk, Ş., Coklu, Ö. 2006. Sosyal Bilimler İçin İstatistik. PegemA Yayınları, Ankara
• Likert R., 1932. A technique for the measurement of attitudes. Archives of Psychology. 22 (140): 1-55.
• Madaki, M. Y., Lehberger, M., Bavorova, M., Igbasan, B. T., Kächele, H., 2024. Effectiveness of pesticide stakeholders’ information on pesticide handling knowledge and behaviour of smallholder farmers in Ogun State, Nigeria. Environment, Development and Sustainability. 26(7): 17185-17204.
• Meira, A. P. G., Zanin, L. M., Favaro, B. F., Stedefeldt, E., da Cunha, D. T., 2025. Pesticide risk perception as an attitudinal mediator: Exploratory research with farm managers and consumers. Food Research International. 200: 115449.
• Miran B., 2003. Temel İstatistik. Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova, Türkiye, 297 s. ISBN 975-9308800.
• Özercan, B., Taşcı, R., 2022. Türkiye’de pestisit kullanımının iller, bölgeler ve pestisit grupları açısından incelenmesi. Ziraat Mühendisliği. (375): 75-88.
• Özerdoğan, Ö., Oymak, S., Yüksel, B., Bakar, C., 2019. Plant protection products and personal protective use information, attitude, behavior of Turkish farmers. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 50(1): 18-31.
• Taşkır, U., Tiryaki, O., 2024. Investigation of consciousness levels of Çanakkale farmers on environmental and toxicological risks of pesticides. Plant Protection Bulletin. 64(1): 23-33.
• Teguh, F., Mohamed, S., Hamdan, M. H., Suhaimi, N. A. M., 2024. Exploring farmers' knowledge and awareness in employing beneficial plants for paddy pest management in Besut, Terengganu. Journal of Agrobiotechnology. 15(2): 10-18.
• Tiryaki, O., Temur, C., 2010. The fate of pesticide in the environment. Journal of Biological and Environmental Sciences. 4(10): 29-38.
• TSI, 2023. Turkish Statistical Institute. https://cip.tuik.gov.tr/ (accessed date: 15.08.2024) (in Turkish).
• Unakıtan, G., Aydın, B., Azabağaoğlu, Ö., Hurma, H., Demirkol, C., Yılmaz, F., 2017. Bitkisel üretimde çiftçilerin girdi kullanım bilinç düzeylerinin analizi: Trakya Bölgesi örneği. Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpaşa University (JAFAG). 34(1): 104-117.
• Uzunsakal, E., Yıldız, D., 2018. Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi. 2(1): 14-28.
• Wilson, C., Tisdell, C., 2001. Why farmers continue to use pesticides despite environmental, health and sustainability costs. Ecological economics. 39(3): 449-462.