Türkiye Demir-Çelik Sektörünün Ürün Haritalaması: Widodo Yöntemiyle Bir Analiz

Yıl 2021, Cilt: 19 Sayı: Özel Sayı, 57 - 84, 03.09.2021

Murat Ozan Başkol , Selahattin Bektaş

https://doi.org/10.35408/comuybd.973529

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye demir çelik sektörünün rekabet gücünü 2000-2019 dönemi için üç haneli 9 alt sektör bazında incelemek ve sektörün ürün haritalamasını ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda Açıklanmış Mukayeseli Üstünlükler Endeksi (RCA), Açıklanmış Simetrik Mukayeseli Üstünlükler Endeksi (RSCA) ve Ticaret Dengesi Endeksinden (TBI) yararlanılmış ve Widodo tarafından geliştirilen Ürün Haritalaması Yöntemine başvurulmuştur. Yapılan değerlendirme sonucunda 9 alt sektörden üç tanesinin (SITC 676, SITC 678 ve SITC 679) karşılaştırmalı üstünlüğe sahip net ihracatçı sektörler, 2 tanesinin (SITC 671 ve SITC 675) karşılaştırmalı dezavantaja sahip net ithalatçı sektörler, 2 tanesinin (SITC672 ve SITC 673) son yıllarda karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmasına karşın net ithalatçı olduğu gözlenmiştir. 2000 yılında karşılaştırmalı dezavantaja sahip net ithalatçı sektör durumunda olan SITC 674 alt sektörü ise 2018 ve 2019 yıllarında karşılaştırmalı üstünlüğe sahip net ihracatçı sektör yapısıyla dikkat çekmektedir. SITC 677 alt sektörü ise net ihracatçı olmasına karşın karşılaştırmalı dezavantaja sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Demir Çelik Sektörü, Ürün haritalaması, Rekabet Gücü.

Kaynakça

• Altay Topçu, B. ve Sümerli Sarıgül, S. (2015), Comparative Advantage and the Product Mapping of Exporting Sectors in Turkey, The Journal of Academic Social Science, 3(18), 330-348.
• Balassa, B., (1965), "Trade Liberalization and Revealed Comparative Advantage,"Manchester School, Vol. 33, Issue, 2, May, 99-123.
• Bekmez, S. ve Altunç, Ö.F. (2008), Avrupa Birliği’ne Tam Üyelik Sürecinde Türk Demir-Çelik Sektörünün Rekabet Edebilirliği. Türkiye Avrupa Birliği Sektörel Rekabet Analizleri, (Ed. Selahattin Bekmez), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 215-230.
• Çelik İhracatçıları Birliği (2021), https://www.cib.org.tr/tr/istatistikler.html, [Erişim Tarihi:14.07.2021]
• Çeştepe, H. & Tunçel, A. (2018), Türkiye Demir Çelik Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Analizi, Turkish Studies, C 13, S 15, 113-129.
• Çetin, R. (2020), Türkiye’nin Motorlu Kara Taşıtları ve Demir Çelik Sektöründeki Küresel Rekabet Gücünün Değerlendirilmesi, Sosyal Bilimlerde 2020 Gündemi Türkiye ve Doğu Karadeniz, Trabzon, (164-185).
• Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı (2014), Demir Çelik Sektör Raporu.
• Ersöz, T.; Düğenci, M.; EYİOL, B. (2015), Demir Çelik Sektörüne Genel Bir Bakış ve Beş Milyon Ton Üstü Demir Çelik ihracatı Yapan ülkelerin Kümelenme Analizi ile İncelenmesi, Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, C: 4, S: 2,75-90.
• Kalkınma Bakanlığı (2014), Onuncu Kalkınma Planı, Demir-Çelik Grubu Raporu, Ankara. Yayın no: 2869 ÖŞK:719.
• Kalkınma Bakanlığı (2018), On Birinci Kalkınma Planı, Ana Metal Sanayi Grubu Çalışma Raporu, Ankara. Yayın no: 3007 ÖŞK:788.
• Keskingöz, H.; Yeldan, M.; Güçlü, U. (2020), Dünya Ticaretinde Türkiye’nin Demir Çelik Sektörünün Analizi, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, C 16, S 4, 854-889.
• Lafay, G., (1992), “The Measurement of Revealed Comparative Advantages”, in M.G. Dagenais and P.A. Muet (eds.), International Trade Modeling, London: Chapman & Hill.
• Laursen, K., (2015), Revealed Comparative Advantage and the Alternatives as Measures of International Specialization. Eurasian Business Review, 5(1), 99-115
• Oxford Economics (2019), The Role of Steel Manufacturing in the Global Economy: A Report for the World Steel Association.
• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2021), Demir-Çelik Sektör Raporu.
• TOBB (2019), Türkiye Demir ve Demir Dışı Metaller Meclisi Raporu, TOBB Yayın No: 2020/337, ISBN: 978-605-137-792-6.
• TSKB (2018), Sektörel Görünüm: Demir Çelik.
• Türker, O. (2017), Türkiye’nin Demir Çelik Endüstrisinin Rekabet Gücü Değişimi (1989-2016), Kesit Akademi Dergisi, Yıl: 3 S: 12, 54-77.
• Türkiye İş Bankası (2017), Demir Çelik Sektörü.
• Türkiye Tekstil Sanayi İşverenleri Sendikası, Tekstil ve Hazır Giyim Sanayinin Türk Ekonomisindeki Yeri: Brüt Katma Değer, Dış Ticaret ve Uluslar arası Rezerv Birikimi, İstihdam ve Yatırım Teşvikleri, 2015.
• UN Comtrade Database (2021), Trade Statistics, http://comtrade.un.org/data, [Erişim Tarihi: 11.06.2021].
• Yıldız, A. (2008), AB Sürecinde Ana Metal Sanayinin Rekabet Gücünün Değerlendirilmesi, Türkiye Avrupa Birliği Sektörel Rekabet Analizleri, (Ed. Selahattin Bekmez), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 199-214.
• Widodo T., (2009), Comparative Advantage: Theory, Empirical Measures and Case Studies. Review of Economic and Business Studies, Issue 4, November, 57-82.
• Worldsteel Association (2021), World Steel in Figures 2021.