Örgütsel İletişim ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracı Rolü

Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 45, 613 - 634, 28.07.2022

Neslihan Derin , Fatih Doğan

https://doi.org/10.35408/comuybd.1017417

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı örgütsel iletişimin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisini saptamak ve bu iki değişken arasındaki ilişkide psikolojik rahatlığın aracı rolünün olup olmadığını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda belirlenen araştırma hipotezleri, özel bir banka çalışanlarından oluşan 351 kişilik örneklem grubundan anket yöntemiyle toplanan verilerle test edilmiştir. Çalışma, “örgüt” bağlamı içerisinde önemli bir konumda olan örgütsel iletişimdeki sessizlik türlerinin, örgüt içindeki çalışanlarda psikolojik rahatlık ile bağlantılı olarak ortaya çıkan sonuçlarını bilimsel yöntemler ile sunmaktır. Araştırma sonucunda Örgütsel iletişim ile psikolojik rahatlık arasında pozitif yönlü, örgütsel iletişim ile örgütsel sessizlik arasında negatif yönlü ve örgütsel sessizlik ile psikolojik rahatlık arasında da negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Ayrıca örgütsel iletişimin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde analize psikolojik rahatlığın da eklenmesiyle bir azalma gözlemlendiğinden, örgütsel iletişimin örgütsel sessizlik üzerindeki etkisinde psikolojik rahatlığın aracılık etkisinin olduğu görülmüştür. Bu sonuca göre kurum içerisinde iletişimin güçlendirilmesiyle psikolojik rahatlığın artacağı ve çalışanların verimliliğini düşüren sessiz kalma eğilimlerinin azalacağı söylenebilir. Böylelikle çalışanlar tarafından geri bildirimler artacak, bireysel / örgütsel / sistemsel gelişimine katkı sunacak fikir ve önerilerini rahatlıkla dile getirebilecekler ve örgütün hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayabileceklerdir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel İletişim, Örgütsel Sessizlik, Psikolojik Rahatlık, Psikolojik Güvenlik.

Kaynakça

• Barçın, N. (2012). İşletmelerde örgütsel sessizliğin örgütsel bağlılık ve iş tatminine etkisi üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Adana
• Beheshtifar, M., Borhani, H., & Moghadam, M. N. (2012). Destructive role of employee silence in organizational success. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 2(11), 275.
• Bowditch, B. B.-N. (1997). Participation, contingent pay, representation and workplace performance: Evidence from Great Britain. British Journal of Industrial Relations, 33(3), 279–415.
• Bowen, F., & Blackmon, K. (2003). Spirals of Silence: The Dynamic Effects of Diversity on Organizational Voice. Journal of Management Studies, 40(6), 1393-1417.
• Brinsfield, C. T. (2009). Employee Silence: Investigation of Dimensionality, Development of Measures And Examination of Related Factors. USA: The Ohio State University.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi 7. Baskı.
• Cihan, C., & Surat, A. (2019). Örgütsel İletişimin Örgütsel Sessizliğe Etkisi: Kırıkkale Organize Sanayi Bölgesi Alan Çalışması. Nevşehir: Nevşehir Hacı bektaş Veli Üniversitesi.
• Çağlar, İ. (2016). Örgütsel İletişim Süreci. İ. Ç. Kılıç içinde, Genel, Teknik ve Etkili İletişim. Ankara: Nobel.
• Çakıcı, A. (2008). Örgütlerde Sessizlik Tercihi ve Sessizlik Türleri. T. Solmuş (Dü.) içinde, İş ve Özel Yaşama Psikolojik Bakışlar (s. 85-109). İstanbul: Epsilon.
• Çakıcı, A., & Çakıcı, A. C. (2007). Otel İşletmelerinde Sessizliğin Algılanan Sonuçlarına İlişkin Bir Araştırma. Çeşme Ulusal Turizm Sempozyumu Bildiriler Kitabı (s. 481-489). İzmir: Ege Üniversitesi Çeşme Turizm ve Otelcilik Yüksekokulu.
• Cooren, F., Kuhn, T., Cornelissen, J. P., & Clark, T. (2011). Communication, Organizing and Organization: An Overview and İntroduction to the Special İssue. Organization Studies, 32(9), 1149-1170.
• Derin, N. (2017). İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 51-68.
• Derin, N., Demirtaş, Ö., & Baynal Doğan, T. (2020). Vizyoner Liderlik Davranışlarının Örgütsel Destek Aracılığıyla Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerindeki Etkisi: Psikolojik Rahatlığın Düzenleyici Rolü. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(41), 550-562.
• Downs, C. W., & Hazen, M. D. (1977). A Factor Analytic Study of Communication Satisfaction. Journal of Business Communication, 14(3), 63-73.
• Dyne, L. V., Ang, S., & Botero, I. C. (2003). Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice As Multidimensional Constructs. Journal of Management Studies, 40(6).
• Edmondson, A. (1999). Psychological safety and learning behavior in work teams. Administrative science quarterly, 44(2), 350-383.
• Eroğlu, E. (2019). Eğitim Kurumlarında Örgütsel İletişim. U. Demiray içinde, Etkili İletişim (s. 257). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Frazier, M. L., Fainshmidt, S., Klinger, R. L., Pezeshkan, A., & Vracheva, V. (2017). Psychological safety: A meta‐analytic review and extension. Personnel Psychology, 70(1), 113-165.
• Goldhaber, G. M. (1990). Organizational Communication (5 b.). Dubuque, IA: Wm.: C. Brown Publishers.
• Heide, M., Johansson, C., & Simonsson, C. (2005). Kommunikation och organisation.
• Kahn, W. A. (1990). Psychological Conditions of Personal Engagement and Disengagement at Work. Acad. Manag., 33, 692-724.
• Kahya, C. (2013). Dönüştürücü ve Etkileşimci Liderlik Anlayışları ile Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkide Örgütsel Güvenin Rolü. Erzurum.
• Kalaycı, Ş. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (2. Baskı b.). Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Karacaoğlu, K., & Cingöz, A. (2009). İşgören Sessizliğinin Kaynağı Olarak Liderlik Davranışı ve Örgütsel Adalet Algısı.
• Karcıoğlu, F., Timuroğlu, K., & Çınar , O. (2009). Örgütsel İletişim ve İş Tatmini İlişkisi Bir Uygulama. İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, 20(63), 59-76.
• Kayasandık, A. E. (2019). Örgüt Kültürü İle İş ve Yaşam Tatmini İlişkisinde Örgütsel İletişim Doyumunun Aracı Rolü: Akademisyenler Üzerinde Bir Araştırma. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Kenny, D. A., & Baron, R. M. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Kulualp, H. G. (2015). Algılanan Örgütsel Destek, Yönetimin Açıklığı ve İş Tatminin Örgütsel Sessizlik Üzerindeki Etkisi. Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi.
• Küçükaslan, N. (2014). Etkili İletişim Teknikleri. Bursa: Etkin Baım Yayın Dağıtım.
• Milliken , F. J., & Morrison, E. W. (2003). Shades of Silence: Emerging Themes and Future Directions for Research on Silence in Organizations. Journal of Management Studies, 40(6).
• Morrison, E. W., & Milliken , F. J. (2000). Organizational Silence: A Barrier to Change and Development in a Pluralistic World. Academy of Management Review, 25(4), 718.
• Okay, A., & Bıçakçı, B. (2005). Kurum kimliği. Mediacat Kitapları.
• Perlow, L., & Williams, S. (2003). Is Silence Killing Your Company. Harward Business Review, 3-8.
• Pinder, C. C., & Harlos, K. P. (2001). Employee Silence: Quiescence and Acquiescence as Responses to Perceived Injustice. Research in Personnal and Human Resources Management, 20, 331-370.
• Redding, W. C., & Tompkins, P. K. (1988). Organizational Communication: Past and Present Tenses. Handbook of Organizational Communication, 5-34.
• Robbins, S. P., & Judge, T. (2015). Örgütsel Davranış (14. b.). (İ. Erdem, Çev.) İstanbul: Nobel Yayınevi.
• Saygılı, İ. (2018). Örgütsel İletişim ve Örgütsel Bağlılığın Örgütsel Sessizliğe Etkisi: Ankara'da Faaliyet Gösteren Havacılık Bakım Merkezlerinde Bir Araştırma. Ankara: Çankaya Üniversitesi.
• Schein, E. H., & Bennis, W. G. (1965). Personal and organizational change through group methods: The laboratory approach. New York: Wiley.
• Taşkıran, E. (2010). Liderlik Tarzının Örgütsel Sessizlik Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Adaletin Rolü. Marmara Üniversitesi: İstanbul.
• Tourish, D. (2005). Critical upward communication:: ten commandments for improving strategy and decision making. Long range planning, 38(5), 485-503.
• Tutar, H. Y. (2003). Genel ve Teknik İletişim. Ankara: Nobel.
• Türkoğlu , N., & Özyılmaz Misican, D. (2019). Çalışanların Psikolojik Rahatlık Algısı, Pozitif Ses Çıkarma Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 998-1010.
• Vakola, M., & Bouradas , D. (2005). Antecedents and Consequences of Organisational Silence: An Empirical Investigation. Employee Relations, 27(5), 441-458.
• Varona, F. (1996). Relationship between communication satisfaction and organizational commitment in three Guatemalan organizations. The Journal of Business Communication, 33(2), 111-140.
• Yener, S. (2015, Kasım). Psikolojik Rahatlık Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. 280-305.
• Yılmaz, V., & Dalbudak, İ. Z. (2018). Aracı Değişken Etkisinin İncelenmesi: Yüksek Hızlı Tren İşletmeciliği Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(2).
• Yoo, J. C., & Oh, J. (2020). Safety Climate and Organizational Communication Satisfaction Among Korean Perianesthesia Care Unit Nurses. Journal of Peri Anesthesia Nursing.