DİJİTAL ÇAĞDA YOLSUZLUKLARIN KONTROLÜ: E-DEVLET UYGULAMASININ BELİRLEYİCİLİĞİ ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: Özel Sayı: Endüstri 4.0 ve Dijitalleşmenin Sosyal Bilimlerde Yansımaları, 1691 - 1714, 30.09.2024

Fatma Pınar Eşsiz , Nazmiye Tekdemir

https://doi.org/10.35408/comuybd.1516095

Öz

Özellikle 1990’lı yıllardan sonra gündeme gelen, e-devlet kavramıyla başlayan kamunun dijital dönüşümünden beklenen, hükümetlerin bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak hizmetleri daha kısa sürede ve daha verimli bir şekilde vatandaşlara ulaştırması, yetkililerin takdir yetkisini azaltmak suretiyle yolsuzluğu azaltması ve bu şekilde sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmesidir. Her ne kadar dijitalleşmenin siber saldırı, özel hayatı ihlal etme veya bilgi kirliliğine sebep olması gibi dezavantajları olsa da etkili bir yönetim sistemi, siber güvenlik önlemleri, çeşitli düzenlemeler ve eğitim programlarıyla bu dezavantajların en aza indirilmesi ve avantajlarından fayda sağlanması mümkün görülmektedir. Bu açıdan çalışma, kamu hizmetlerinin dijitalleşmesinde önemli bir unsur olan e-devlet uygulamalarının yolsuzluklar üzerine etkisine odaklanmaktadır. 2003-2022 yılları arasında verilerine ulaşılabilen 172 ülkenin verileri öncelikle bir bütün olarak, sonrasında IMF sınıflandırmasına göre üç farklı panele ayrılarak analize tabi tutulmuştur. Analizlerde panel veri analizinin iki farklı metodolojisi kullanılmıştır. Başlangıçta doğrusal panel veri modelleriyle tahmin yapılmış, sonrasında statik panel veri modelinde ortaya çıkabilecek, durağan olmayan kalıntı problemini ortadan kaldırmak amacıyla, dinamik panel tahmin yöntemlerinden biri olan Genelleştirilmiş Momentler Metodu ’nun (GMM), Arellano & Bond (1991) tarafından geliştirilen “Fark GMM” versiyonu kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, e-devlet uygulamasının yolsuzlukların kontrolünde olumlu bir etkiye sahip olduğunu söylemek mümkündür. Ancak düşük gelirli ekonomilerde yolsuzlukların kontrolü ve e-devlet gelişmişlik endeksi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Öte yandan analizler neticesinde elde edilen bulgular; ses ve hesap verilebilirlik, hukukun üstünlüğü ve kamu kesiminin etkinliği gibi kurumsal kalite unsurlarının iyileştirilmesinin yolsuzluklarla mücadelede oldukça belirleyici olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dijitalleşme, E-Devlet, Yolsuzluk, GMM.

Kaynakça

• Amundsen, I. (1999). Political corruption: An introduction to the issues. 1999: 7, NORWAY: Chr. Michelsen Institute, Development Studies and Human Rights,.
• Andersen, T. B. (2009). E-Government as an anti-corruption strategy. Information Economics and policy, 21 (3), 201-210.
• Anderson, T. W., and Hsiao, C. (1981). Estimation of dynamic models with error components. Journal of the American statistical Association, 76 (375), 598-606.
• Arayankalam, J., Khan, A., & Krishnan, S. (2021). How to deal with corruption? Examining the roles of e-government maturity, government administrative effectiveness, and virtual social networks diffusion. International Journal of Information Management, 58, 102203.
• Arellano, M. and Bond, S. (1991). Some Tests of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and An Application to Employment Equations, Review of Economic Studies, 58: 277-297.
• Bhuiyan, S. H. (2011). Modernizing Bangladesh public administration through e-governance: Benefits and challenges. Government Information Quarterly, 28(1), 54-65.
• Birleşmiş Milletler (BM), (2002). Benchmarking E-government: A Global Perspective. Assessing the Progress of the UN Member States. United Nations Division for Public Economics and Public Administration. American Society for Public Administration.
• Bolayır, B., ve Keyifli, N. (2022). E-devlet uygulamalarının yolsuzluk üzerindeki etkisinin veri zarflama analizi yöntemiyle incelenmesi: OECD ülkeleri örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12 (1), 1-18.
• Castro, C., and Lopes, I. C. (2023). E-government as a tool in controlling corruption. International Journal of Public Administration, 46 (16), 1137-1150.
• Cho, Y. H., and Choi, B. D. (2004). E-government to combat corruption: The case of Seoul metropolitan government. International Journal of Public Administration, 27 (10), 719-735.
• Dünya Bankası (DB), (1997). Helping Countries Combat Corruption: The Role of the World Bank. Poverty Reduction and Economic Management THE WORLD BANK: September 1997, pp. 69.
• Elbahnasawy, N. G. (2014). E-government, internet adoption, and corruption: an empirical investigation. World Development, 57, 114-126.
• Freedom House. (2024): Freedom in the World. Erişim: 08 Temmuz 2024, https://freedomhouse.org/countries/freedom-world/scores?sort=asc&order=Total%20Score %20and%20Status.
• Gujarati, D. N., and Porter, D. (2012). Temel Ekonometri (5. b.). (Ü. Şenesen, ve G. Günlük-Şenesen, Çev.), İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Keyifli, N. (2019). E-devletin yolsuzluğu azaltıcı etkisi: ampirik bir analiz. Global Journal of Economics and Business Studies, 8 (16), 196-206.
• Kim, S., Kim, H. J., and Lee, H. (2009). An institutional analysis of an e-government system for anti-corruption: The case of OPEN. Government information quarterly, 26 (1), 42-50.
• Kumar, R., and Best, M. L. (2006). Impact and sustainability of e-government services in developing countries: Lessons learned from Tamil Nadu, India. The Information Society, 22 (1), 1-12.
• Lupu, D., and Lazăr, C. G. (2015). Influence of e-government on the level of corruption in some EU and non-EU states. Procedia Economics and Finance, 20, 365-371.
• Mistry, J. J., and Jalal, A. (2012). An empirical analysis of the relationship between e-government and corruption. International Journal of Digital Accounting Research, 12, 145- 176.
• Nakamoto, S. (2008). Bitcoin: A peer-to-peer electronic cash system. Erişim: 05 Temmuz 2024, https://assets.pubpub.org/d8wct41f/31611263538139.pdf.
• Nam, T. (2018). Examining the anti-corruption effect of e-government and the moderating effect of national culture: A cross-country study. Government information quarterly, 35(2), 273-282.
• Ndou, V. (2004). E-government for developing countries: Opportunities and challenges. Electron. J. Inf. Syst. Dev. Ctries., 18 (1), 1-24.
• Öz Yalaman, G. (2019). The Relationship Between E-Government And Corruption: An Empirical Analysis Using Panel Data. 34. International Public Finance Conference / April 24-27, 2019, Antalya – Turkey
• Pathak, R. D., Singh, G., Belwal, R., and Smith, R. F. I. (2007). E-governance and Corruption-developments and Issues in Ethiopia. Public Organization Review, 7, 195-208.
• Paul, C., and Adams, S. O. (2024). The effect of e-government development indices (EGDI) on corruption perception index in sub-Sahara Africa: A panel data analysis. African Journal of Science, Technology, Innovation and Development, 16 (1), 17-25.
• Quah, D. T. (1996). Empirics for economic growth and convergence. European economic review, 40 (6), 1353-1375.
• Park, C. H., & Kim, K. (2020). E-government as an anti-corruption tool: panel data analysis across countries. International Review of Administrative Sciences, 86(4), 691-707. https://doi.org/10.1177/0020852318822055.
• Rodríguez-Domínguez, L., Sánchez, I. M. G., and Álvarez, I. G. (2011). From Emerging to Connected E-Government: The Effects of Socioeconomics and Internal Administration Characteristics. International Journal of Digital Accounting Research, 11, 85-109.
• Roodman, D. (2009). How to do xtabond2: an introduction to difference and system GMM in stata, The Stata Journal, 9 (1), 86-136.
• Sheryazdanova, G., Nurtazina, R., Byulegenova, B., & Rystina, I. (2020). Correlation between e-government and corruption risks in Kazakhstan. Utopía y Praxis Latinoamericana, 25(7), 41-48.
• Shim, D. C., and Eom, T. H. (2008). E-government and anti-corruption: Empirical analysis of international data. Intl Journal of Public Administration, 31 (3), 298-316.
• Singh, G., Pathak, R. D., Naz, R., and Belwal, R. (2010). E‐governance for improved public sector service delivery in India, Ethiopia and Fiji. International Journal of Public Sector Management, 23 (3), 254-275.
• The World in 2050 (TWI2050), (2019). The digital revolution and sustainable development: opportunities and challenges. Erişim: 11 Temmuz 2024, https://www.idos-research.de/uploads/media/TWI2050-for-web.pdf TI, 2024. Transparency International, Erişim: 06 Temmuz 2024, https://www.transparency.org/en/what-is-corruption.
• United Nations Department of Economic and Social Affairs-UNDESA-. (2024). Erişim: 01 Temmuz 2024, https://publicadministration.un.org/egovkb/en-us/Data-Center
• Ünal, G., ve Uluyol, Ç. (2020). Blok zinciri teknolojisi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13 (2), 167-175.
• World Bank. (2024): The Worldwide Governance Indicators. Erişim: 01 Temmuz 2024, https://info.worldbank.org/governance/wgi/
• World Bank. (2024): World Development Indicators. Erişim: 01 Temmuz 2024, https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators.
• Yereli, A. B., Atsan, E., ve Kızıltan, M. (2015). Yolsuzlukla mücadelede e-yönetişim ve Kırgızistan’daki durum. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 129-150.
• Zhao, X., and Xu, H. D. (2015). E-government and corruption: A longitudinal analysis of countries. International Journal of Public Administration, 38 (6), 410-421.