Vücudun biyolojik saati olarak bilinen sirkadiyen ritim, canlıların yaklaşık 24 saatlik bir döngü içinde biyolojik aktivitelerinin düzenlenmesidir. Bireylerin aktivite ve dinlenme tercihlerini etkileyen sirkadiyen ritimlerinde meydana gelen farklılıklar “kronotip” kavramının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. İnsanlar sabahçıl, akşamcıl ve ara tip kronotiplere göre çeşitlilik göstermektedir. Diyetin içeriğinin yanında aydınlık-karanlık döngüsü içirişinde beslenme zamanlaması, metabolik ve psikolojik sağlık için oldukça önemlidir. Yapılan çalışmalarda sirkadiyen ritimdeki bozulmaların uyku bozukluklarının etkilemesinin yanında depresyon gibi psikolojik bozukluklara yol açabileceği öne sürülmektedir. Bu veriler beslenme döngüsünün organizma üzerindeki etkilerini araştıran bir alan olan krono-beslenmeye dikkat çekmektedir. Fakat ülkemizde krono-beslenme ve depresyon üzerine yapılan çalışmalar sınırlı olup yapılan çalışmaların çoğunluğu da akşam kronotipinin yol açtığı total enerji tüketimde artış ve düşük diyet kalitesi gibi olumsuz sağlık sonuçlarıyla ilişkilidir. Bu nedenle bu derlemede, kronotiplere göre depresyon gelişme riski ve krono-beslenme ile depresyon arasındaki ilişkinin literatür ışığında açıklanması amaçlanmaktadır.
The circadian rhythm, known as the body’s biological clock, regulates biological activities in living organisms over an approximately 24-hour cycle. Variations in these circadian rhythms, which influence individuals’ activity and rest preferences, have led to the emergence of the concept of “chronotype”. Humans vary according to morning, evening, and intermediate type chronotypes.In addition to the content of the diet, the timing of nutrition within the light-dark cycle is extremely important for metabolic and psychological health. Studies suggest that disruptions in circadian rhythms can lead to psychological disorders such as depression, in addition to affecting sleep disorders. These data draw attention to Chrono-nutrition, a field that investigates the effects of the feeding cycle on the organism. However, studies on chrono-nutrition and depression in our country are limited, and most of the studies are associated with negative health outcomes such as increased total energy consumption and low diet quality caused by the evening chronotype. Therefore, in this review, it is aimed to explain the risk of developing depression according to chronotypes and the relationship between chrono-nutrition and depression in light of of the literature.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Clinical Nutrition |
Journal Section | Reviews |
Authors | |
Publication Date | December 30, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 |