Bir Öfkenin Sürgün Ettiği Poetika: Sarı Lâle

Year 2022, Volume: 1 Issue: 1, 57 - 78, 31.03.2022

Kemal Şamlıoğlu

Abstract

Çağdaş Türk şiirinde gerek imge yapısı gerekse üslup olarak İsmet Özel poetikasının en temel özelliği dinamik söz varlığıyla olaylara yaklaşmasıdır. Bu bağlamda Özel’in şiir dilini oluşturan imgelerin de anlam itibariyle sabit yerleşmişlikler içinde kontrol edilemez bir özellik gösterdiği söylenebilir. Şiirinde bu durum anlık olarak imgelerle görülürken benzeşmezlik yönü de bağımsızlığı belirgin şekilde ortaya koyar. Benzerliğe izin vermeyen ve anlam bölünmelerine karşı dirençli olan İsmet Özel poetikası; gezgin, seyyar ve sürgün bir arayışın ürünü olarak asal bir mana boyutuyla uzlaşmama ve çatışma perspektifleri açığa çıkarır. Elbette bu sürgün ve gezgin hâli, iki şekilde düşünülebilir. Birincisi şairin bireysel farkındalığının ve yaratılış özelliklerinin getirdiği mizaç; başka bir ifadeyle bu mizacın getirdiği isyan hâlinin şiir dilinde kendisine yer bulmasıdır. İkincisi ise tarih, iktidar ve toplum merkezli anlam ve eylem biçimlerinin şairin iç dünyasıyla mutlak bir uyumsuzluk hâli göstermesidir. Dolayısıyla bu makale İsmet Özel poetikasının neden kaçış, ayrılış ve terk ediş eksenli bir isyan mücadelesi verdiğinin felsefî ve ontolojik temellerini sorgulamayı amaç edinir.

Keywords

Şiir, İktidar, Sürgün, Gezgin

References

• Bahtin, M. M. (2015). Dostoyevski poetikasının sorunları. (C. Soydemir, Çev.). Metis Yayınları.
• Cevizci, A. (2013). Paradigma felsefe sözlüğü. Paradigma Yayınları.
• Deleuze, G. (2006). Müzakereler. (İ. Uysal, Çev.). Norgunk Yayınları.
• Deleuze, G. (2017). Fark ve tekrar. (B. Yalım ve E. Koyuncu, Çev.). Norgunk Yayınları.
• Esed, M. (1999). Kur’an mesajı/meal-tefsir 1-3. C. Koytak ve A. Ertürk. (Çev.). İşaret Yayınları.
• Foucault, M. (2004). Felsefe sahnesi. (Ferda Keskin, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2013). Toplumu savunmak gerekir. (Ş. Aktaş, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• Gökberk, M. (1993). Felsefe Tarihi. Remzi Kitabevi.
• Karaman, H. ve Diğerleri. (2018). Kur’an yolu meâli. Diyanet İşleri Başkanlığı.
• Kierkegaard, S. (2011). Kaygı kavramı. (T. Armaner, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
• Berger, J. (2011). Görme biçimleri. (Y. Salman, Çev.). Metis Yayınları.
• Konuk, A. A. (2005). Fusûsu’l-hikem tercüme ve şerhi I. (M. Tahralı ve S. Eraydın, Haz.). M. Ü. İlâhiyat Fakültesi Yayınları.
• Latour, B. (2008). Biz hiç modern olmadık. (İ. Uysal, Çev.). Norgunk Yayınları.
• Maclntyre, A. (2011). Varoluşçuluk. (H. Hünler, Çev.). Paradigma Yayınları.
• Özel, İ. (1997a). Waldo sen neden burada değilsin. Şûle Yayınları.
• Özel, İ. (1997b). Şiir okuma kılavuzu. Şûle Yayınları.
• Özel, İ. (1999). Bir yusuf masalı. Şûle Yayınları.
• Özel, İ. (2019). Erbain. TİYO.
• Ricoeur, P. (2010). Başkası olarak kendisi. (H. Hünler, Çev.). Doğu Batı Yayınları.
• Taburoğlu, Ö. (2019). Vicdan kendi olma biçimleri. Doğu Batı Yayınları.