Karar İncelemesi: Fiili ve İtibari Hizmet Süresi Zammı

Year 2023, , 1091 - 1122, 14.04.2023

Çağlar Çopuroğlu

https://doi.org/10.54752/ct.1280830

Abstract

Uzun vadeli sigorta kolları kapsamındaki yaşlılık sigortası kolundan sağlanan yaşlılık aylığı; aylık bağlama koşullarındaki farklılıkları ile birlikte 506, 1479 ve 5434 sayılı Kanunlarda da yer almakta ve 5510 sayılı Kanun’un Geçici 1. maddesi gereğince bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce anılan Kanunlara tabi olanlar hakkında uygulanmaya devam edilmektedir.
Sigortalıların hizmetlerinin geçtiği hukuki statü ve tabi olunan kanunlar farklılık gösterebildiğinden, bu hizmetlerin birleştirilmesi gerekmektedir.
5510 sayılı Kanun’un atıfları dolayısıyla, yaşlılık aylığına hak kazanmak bakımından, uygulanacak olan kanun 5510 sayılı Kanun değil, sigortalıların önceki dönemde kapsamına girdikleri (tabi oldukları) kanundur. Dolayısıyla sosyal güvenlik sistemimizdeki eski üçlü yapı esas alınarak 506, 2925, 1479, 2926 ve 5434 sayılı Kanunlar, yaşlılık aylığına hak kazanmak bakımından önem arz etmektedir.
506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun Ek 5, 5510 sayılı Kanun’un 40 ve 5434 sayılı Kanun’un 32. maddesinde düzenlenen itibari ve fiili hizmet zammı sürelerinin aynı amaca hizmet eden hukuki düzenlemeler olarak Kanun’da yer aldığı kuşkusuzdur. Sosyal güvenlik hukukunda ilgili düzenlemelerin hukuki niteliği, lafzından öncelikli olarak dikkate alınmalıdır. Dolayısıyla yapılması gereken, sigortalının sigortalılığına eklenecek fiili/itibari hizmet süresi zammını, çalıştığı dönemle orantılı olarak, hizmetinin geçtiği döneme eklemek ve sigortalının kademeli geçiş hükümleri karşısındaki durumunu buna göre belirlemektir.

Keywords

Fiili Hizmet, İtibari hizmet, Fiili ve itibari hizmet süresi zammı, Hizmet birleşmesi yaşlılık aylığı.

References

• Alper, Y.: Sosyal Sigortalar Hukuku, 12. Baskı, Dora, Bursa 2022.
• Arıcı, K.: Türk Sosyal Güvenlik Hukuku, 2. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara 2022.
• Başbuğ, A.: Fiili Hizmet Süresi Zammı ve Uygulama Sorunları, Petrol-İş, İstanbul 2017.
• Başterzi, F.: Yaşlılık Sigortası, TİSK, Ankara 2006.
• Canikloğlu, N.: “İtibari Hizmet Süresine İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararı ve Yaşanan Gelişmeler”, Sicil 8, Aralık 2007, s. 127-139.
• Çavuş, Ö.H.: Sosyal Güvenlik Sisteminde Fiili (İtibari) Hizmet Süresi Zammı Düzenlemeleri ve Sosyal Güvenlik Kurumu Uygulamaları, Çalışma ve Toplum, 2015/1 (44), 113-150.
• Ergin H.: 5510 Sayılı Kanun’da Fiili Hizmet Süresi Zammı Uygulaması, Sicil, Eylül 2009, 183-192.
• Güzel, A./Okur, A.R./Caniklioğlu, N.: Sosyal Güvenlik Hukuku, 19. Bası, Beta, İstanbul 2021.
• Öztürk, S.: Hizmet Tespiti Davaları, Yetkin, Ankara 2021.
• Sözer, A.N.: “İtibari Hizmet Müessesesi ve İtibari Hizmetle İlgili Bazı Uygulama Sorunları”, Çimento İşveren, C.12 S.3, Mayıs 1998, 1-9.
• Sözer, A.N.: Türk Sosyal Sigortalar Hukuku, 5. Baskı, Beta, İstanbul 2021.
• ŞAKAR, M.: İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku, 14. Baskı, Beta, İstanbul 2021.
• Tuncay, C./Ekmekçi, Ö.: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 21. Bası, Beta, İstanbul 2021.
• Uşan, F.: Türk Sosyal Güvenlik Hukukunun Temel Esasları, 2. Baskı, Seçkin, Ankara 2009.