Eleştirel Politik İktisat Çerçevesinden İktisat Zihniyeti; Vehbi Koç Üzerine Bir Deneme

Year 2011, Volume: 1 Issue: 28, 117 - 148, 01.01.2011

Koray Yılmaz

Abstract

Bu çalışmada günümüzde yaşanan kriz olgusu ile yeniden gündeme gelen ‘iktisat zihniyeti’ sorunsalı üzerine odaklanılmıştır. Genellikle Sombartçı bir tarihsel psikoloji ya da Weberyen bir sosyoloji çerçevesinde ele alınan iktisat zihniyeti sorunsalı bu çalışmada Marksist bir eleştirel politik iktisat çerçevesinden ele alınmıştır. İktisat zihniyeti tartışmaları bağlamında özel olarak kapitalist olgusu üzerine odaklanılmış, Marks’ın “sermayenin kişileşmesi olarak kapitalist” yaklaşımı üzerinden Türkiye’de kapitalizmin gelişme sürecinin en önemli aktörlerinden biri olan Vehbi Koç analiz edilmiştir.

Keywords

İktisat Zihniyeti, Marksizm, Vehbi Koç, Kapitalist, Eleştirel Politik İktisat

References

• Atam A. (2000) “Arçelik Konulu Sözlü Tarih Görüşmesi”, 26.05.2000, Cuma, İstanbul, VTR Araştırma Yapım Yönetim.
• Barlas M. (1976) Günaydın Gazetesi, “İçimizden Biri”, içinde Bizden Haberler, 1976, 50.Yıl Sayısı
• Bizden Haberler Dergisi, (1976), “50.Yıl Sayısı”
• Boysan A. (2000), “Arçelik Konulu Sözlü Tarih Görüşmesi”, İstanbul VTR Araştırma Yapım Yönetim.
• Buğra A. (1997) Devlet ve İşadamları, Fikret Adaman (çev) İstanbul: İletişim Yayınları, İkinci Basım.
• Cleaver H. (2008) Kapital’i Politik Olarak Okumak, çev. Münevver Çelik, İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• Dahms H.F. (1995) “From Creative Action to the Social Rationalisation of Economy; Joseph A.Schumpeter’s Social Theory”, Sociological Theory, vol. 13, no.1.
• Dündar C. (2006) Özel Arşivinden Belgeler ve Anılarıyla Vehbi Koç, İstanbul: Doğan Kitap.
• Emeç Ç. (1976) “Çarşaf”, 9.6.1976, içinde Bizden Haberler, 1976, 50.Yıl Özel Sayısı.
• Engels F. (1893) Letter to Mehring “On Historical Materialism” http://www.Marksists.org/archive/mehring/1893/histmat/app.htm
• Filho A.Saad. (2006) Marks’ın Değeri, Çağdaş Kapitalizm İçin Ekonomi Politik, İstanbul: Yordam Kitap.
• Gevgilili A. (1976) içinde Bizden Haberler, 1976.
• Holloway J. (2001) “Why Read Capital”, Capital and Class, 75.
• Holloway J. (2007) “Gayya Kuyusu Açılıyor: Keynesçiliğin Yükselişi ve Düşüşü”, çev. A.R.Güngen, Küreselleşme Çağında Para ve Sınıf Mücadelesi içinde, Werner Bonefeld, John Holloway (ed), çev. A.R.Güngen vd., İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• İpekçi A. (1976) içinde Bizden Haberler, 1976.
• Karatani K. (2008) Transkritik, Kant ve Marks Üzerine, çev. Erkal Ünal, İstanbul: Metis.
• Kıraç C. (1995) Anılarımla Patronum Vehbi Koç, Milliyet Yayınları.
• Kıraç C. (2001) “Koç Topluluğu Konulu Sözlü Tarih Görüşmesi”, 12.09.2001, İstanbul, VTR Araştırma Yapım, Yönetim, 2001
• Kıraç S. (2006) Ömrümden Uzun İdeallerim Var, Suna-İnan Kıraç Yayınevi.
• Koç V. (1974) Hayat Hikayem, İstanbul: Apa Ofset, 2.Baskı, 1974.
• Koç, V. (1976) içinde Bizden Haberler, 1976.
• Koç, V. (1987) Hatıralarm, Görüşlerim ve Öğütlerim, İstanbul: Hürriyet Ofset, 2.Baskı.
• Marks K. (2000) 1844 El Yazmaları, çev. Murat Belge, İstanbul: Birikim Yayınları.
• Marks K. (2004) Felsefe Yazıları, 1818-1883; çev. Ahmet Fethi. İstanbul: Hil Yayınları.
• Marks K. (1990) Result of the Immediate Process of Production, Appendix to Capital 1, Penguin Boks.
• Marks K. (2006) Kapital Üçüncü Cilt, çev. Alaattin Bilgi, Ankara: Sol Yayınları, Beşinci Baskı.
• Marks K. (2006a) Kapital İkinci Cilt, çev. Alaattin Bilgi, Ankara: Sol Yayınları, Altıncı Baskı.
• Marks K. (2007) Kapital, Birinci Cilt, çev. Alaattin Bilgi, Ankara: Sol Yayınları, Sekizinci Baskı.
• Marks, K. Alman İdeolojisi [1845-1846], Sol Yayınları tarafından çevrilmiş, Eriş Yayınları tarafından düzenlenmiş formu. İnd tar: 06. 2008 http://www.kurtuluscephesi.com/marks/almanideoloji.html#nt15
• Özkaya M.O. (2000) Bir Lider Olarak Vehbi Koç, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, SBE.
• Schumpeter J.A. (1947) “The Creative Response in Economic History”, The Journal of Economic History, Vol 7, no.2.
• Schumpeter J.A. (1955) The Theory of Economic Development, Harvard University Press.
• Schumpeter J.A. (1974) Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi, çev. Tunay Akoğlu, Ankara: Varlık Yayınları, 3.Baskı.
• Sınav A., (1976) Demokrat İzmir 3.6.1976;, içinde Bizden Haberler, 1976, 50.Yıl Özel Sayısı
• Sombart W. (2008) Burjuva, Modern Ekonomi Dönemine Ait İnsanın Ahlaki ve Entelektüel Tarihine Katkı, çev. Oğuz Adanır, Ankara: Doğu Batı, [1913] 2008.
• Üçok A. (2005) Koç Ailesinin Yaşamı, Sadberk Hanım, Lon-Ist Publication.
• Ülgener, S.F. (2006) “İktisadi Hayatta Zihniyetin Rolü ve Tezahürleri” Ülgener Sabri F: Makaleler; Ahmed Güner Sayar (der) İstanbul: Derin yayınları, s.19-53
• Ülgener, S.F. (1981a) İktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası, Fikir ve Sanat Tarihi Boyu Akisleri ile Bir Portre Denemesi, İstanbul: Der Yayınları
• Ülgener, S.F. (1981b) Dünü ve Bugünü ile Zihniyet ve Din; İslam, Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlakı, İstanbul: Der Yayınları
• Toy, E. (1997) İmparator, Yaz Yayınları,
• Wallerstein I. (1996) Tarihsel Kapitalizm, çev. Nemciye Alpay, İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Weber M. (1997) Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu, İstanbul: Hil Yayınları, İkinci Baskı