İş Güvenliği Uzmanlarının Sorunlarına Yönelik Bir Saha Araştırması

Year 2016, Volume: 3 Issue: 50, 1321 - 1340, 01.01.2016

Volkan Arslan Serdar Ulubeyli

Abstract

İş Sağlığı ve Güvenliği İSG Kanunu’nun amacı, işyerlerinde İSG’nin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir. Yürürlükte olan mevzuata göre uzmanlar, görevlerini mesleki etik ve bağımsızlık içinde yürütürlerken, İSG ile ilgili alınması gereken önlemleri işverene yazılı olarak sunmak, hayati tehlikesi olan ve işveren tarafından yerine getirilmeyen hususları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkili birimine bildirmek ve İSG hizmetlerinin yürütülmesinde ihmallerin olmasını engellemekle yükümlülerdir. Bununla birlikte, uzmanların çalışma şartlarıyla ilgili olarak, mevzuatta çeşitli eksikliklerle karşılaşıldığı uygulamada gözlemlenmektedir. Bu durumdan yola çıkılarak hazırlanan bu çalışmada, iş güvenliği uzmanlarının sorunlarının tespit edilmesi ve bu sorunların çözümüne yönelik öneriler üretilmesi amacıyla, uzmanların karşılaştıkları güçlükleri belirlemek için 110 iş güvenliği uzmanı ile anket çalışması yürütülmüştür. Elde edilen bulgulara göre uzmanların başlıca sorunları; i işveren müdahalesi, ii bağımsız çalışamama hissi, iii çalışma ve danışmanlık sürelerinin yetersiz olması ve iv uzmanların ücretlerinin, danışmanlık yaptıkları şirketler tarafından ödenmesinin mesleki bağımsızlıklarını olumsuz yönde etkilemesi olarak sıralanabilir. Ayrıca, uzmanlar için bir taban ücretin belirlenmesi, uzmanlık belgesi alan bir kişinin belirli bir süre deneyim kazandıktan sonra sorumluluk üstlenmesi, uzmanlık eğitiminin uzun bir süreye yayılması, sınav sorularının kapsamı ve içeriğinde uygulamaya yönelik düzenlemeler yapılması ve üniversite eğitimi sırasında zorunlu İSG derslerinin bulunması da, uzmanlar için olumlu sonuçlar verebilecektir. Bunlara ek olarak, sektörde belgesini kiralayan uzmanlar ile karşılaşılması, hem uzmanların mesleklerine olan inançlarını, hem toplumun İSG konusuna yaklaşımını ve hem de uygulamada meydana gelen İSG ile ilgili sorunların teşhis ve tedavi sürecini olumsuz yönde etkileyebilecek bir potansiyele sahiptir

Keywords

İş güvenliği, iş güvenliği uzmanı, iş sağlığı ve güvenliği

A Field Research for Problems of Occupational Safety Experts

Abstract

The aim of Occupational Health and Safety OHS Law is to provide OHS regulations at workplace and to embody duties, tasks, responsibilities, rights, and obligations to improve current health and safety conditions. According to the related legislation, safety experts must notify the measures, which must be taken on the OHS issue, and report obligations, which are unredeemed by the employer, to the Ministry of Labor and Social Security, and prevent omissions during the operating process of OHS services while they carry out their duties under professional ethics and independence. In this study, a questionnaire survey was conducted with 110 safety experts in Turkey in order to find out current problems of safety experts and to propose the corresponding solutions. Consequently, i employer intervention, ii feeling dependence to employer, iii inadequate working and inspection duration, and iv payment of salary by the company that the expert have to inspect were found as major problems of experts. Furthermore, it was concluded that designating a base pay for experts, imposing an obligation for experts not to have authority before they work in the OHS sector, longer training process, and mandatory OHS courses at the undergraduate level may provide positive effects on experts’ careers. In addition, the existence of some experts, who rent their certificate of OHS expertise in practice, may have a potential to adversely affect themselves since they may lose their faith to their jobs and direct both the society’s perception on OHS and the detection and solution process in an opposite manner

Keywords

Occupational safety, safety expert, health and safety at work

References

• Akboğa, Ö., Baradan, S., Gürcanlı, E., Dikmen, Ü. ve Bayram, İ. (2016) “İş Güvenliği Uzmanlığı: Sistemin İşleyişinin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma Çalışması”, Türkiye Mühendislik Haberleri, 489, 28-35.
• Akın, L. (2012) “Sendikaların İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanmasına Katkısı”, Çalışma ve Toplum, 34, 101-123.
• Baradan, S., Dikmen, Ü., Müngen, U., Aytekin, O. ve Sönmez, G. (2011) “İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Mevzuatının İnşaat Sektörü Açısından İncelenmesi”, Türkiye Mühendislik Haberleri 469, 6-14.
• Bıyıkçı, E.T. (2010) “İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanmasında İş Güvenliği Uzmanlığı”, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Demircioğlu, A. M. (2007) “İş Güvenliği Uzmanlığı Yönünden İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı Taslağı’nın İncelenmesi”, Sicil, 5, 9-18.
• İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (2012), Kanun No: 6331, Resmi Gazete No: 28339.
• İş Sağlığı ve Güvenliği Kayıt, Takip ve İzleme Programı, http://isgkatip.csgb.gov.tr İn. T. 17.10.2010
• İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik (2012), Resmi Gazete No: 28512.
• İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (2013), Resmi Gazete No: 28792.
• Kılkış, İ. (2013) “İş Sağlığı ve Güvenliğinde Yeni Dönem: 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (İSGK)”, İş-Güç Dergi, 15(1),17-41.
• Makina Mühendisleri Odası, http://www.mmo.org.tr İn. T. 10.11.2015
• Müngen, U. (2011) “İnşaat İşverenlerinin ve Teknik Elemanların İş Güvenliği Konusundaki Sorumlulukları ve Yaptırımlar”, Türkiye Mühendislik Haberleri, 469, 15-24.
• Özveri, M. (2015) İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve İş Cinayetleri, İstanbul: Birleşik Metal-İş Yayınları.