Muallim İsmail Hakkı Bey’in Bestecilik Yönü ve Ferahfeza Peşrevinin İncelenmesi

Year 2010, Volume: 14 Issue: 1, 345 - 354, 15.06.2010

İrfan Karaduman

Abstract

One of the fundamentals of Turkish music is maquam. Mastering of
composers to the subject of maquam and usul, directly affects the
quality of their works. Muallim İsmail Hakkı Bey has succeeded to
place himself among the unforgettable. He has well conceived the
style called “classical style”, however he has given original works out
of it. İf Muallim İsmail Hakkı Bey hadn't done so, maybe he would be
forgotten. The maquam called ferahfeza is confused with other
maquams because of it's some properties. This confusion of maquam
and usul which is sometimes seen on some composers is the same
for this maquam too. Maquam ferahfeza which is used in a mixed way
with maquam sultanîyegâh and afterwards couldn't be separated
from each other is perfectly understood by Muallim İsmail Hakkı Bey
and used by him expertly. In this study, Muallim İsmail Hakkı Bey’s ferahfeza peşrev will be analyzed and him character of compose will
be tried to state expressly

Keywords

Ferahfeza Maquam, Muallim İsmail Hakkı Bey, Turkish Music

Muallim İsmail Hakkı Bey’in Bestecilik Yönü ve Ferahfeza Peşrevinin İncelenmesi

Abstract

Türk mûsıkîsinin yapı taşlarından birisi makamsal yapısıdır. Bestekârların
makam ve usûl konusuna hâkimiyetleri, bu alanda oluşturacakları
eserlerin kalitelerini doğrudan etkilemektedir. Muallim İsmail Hakkı
Bey, bestekârlık alanında kendisini unutulmazlar arasına yerleştirmeyi
başarmıştır. Klasik üslûp olarak bilinen üslûbu çok iyi kavramış
ama zaman zaman bu üslûbun dışına çıkarak özgün nitelikte besteler
de vermiştir. Muallim İsmail Hakkı Bey, döneminin mûsıkî üslûbunun
dışına çıkmış olsaydı kuvvetle muhtemel unutulurdu. Ferahfeza makamı,
bazı yönleriyle başka makamlarla karıştırılmıştır. Bazı bestekârların
makamları birbirine karıştırması durumu, bu makam için de ge-
çerlidir. Sultanîyegâh makamı ile içi içe kullanılan ve bazı bestekârlar
tarafından birbirinden ayrılamayan ferahfeza makamı, Muallim İsmail
Hakkı Bey tarafından net biçimde anlaşılmış ve ustaca kullanılmıştır.
Bu çalışmada, Muallim İsmail Hakkı Bey’e ait ferahfeza Peşrev’in analizi
yapılacak ve bestekârlık özellikleri ortaya konmaya çalışılacaktır

Keywords

Ferahfeza makamı, Muallim İsmail Hakkı Bey, Türk Mûsıkîsi

References

• 1 Dimitri Kantemir 1673 yılında Boğdan’da doğmuştur. “Mûsıkîyi Harflerle Tesbit
• İlminin Kitabı” adlı kitabını Yalçın Tura çevirmiştir.
• 2 Ali Ufki 1610 tarihinde Polonya’da doğmuştur. Asıl adı Botix Bob’dur. “Mecmûa-i
• Sâz ü Söz” adlı kitabını M. Hakan Cevher çevirmiştir.
• 3 Oya Levendoğlu Yılmaz, XIII. Yüzyıldan Günümüze Kadar Varlığını Sürdüren Makamlar
• ve Değişim Çizgileri, Basılmamış Doktora Tezi, Gazi Ün. Fen Bil. Ens.,
• Ankara, 2002
• 4 Oya Levendoğlu Yılmaz, a.g.e., s. 4.