İlmü’l-Ȃfȃk ve’l-Enfüs (es-Semerkandȋ)

Year 2016, Volume: 16 Issue: 2, 387 - 390, 27.12.2016

Yusuf Okşar

Abstract

Hayatı
hakkında çok fazla bilgi sahibi olunmayan Semerkandî'nin asıl adı Muhammed'tir.
Kesin kayıt bulunmamakla beraber onun Semerkand şehrinde doğduğunu ya da oralı
bir aileye mensup olduğunu ifade edebiliriz. Ölüm tarihi hakkında mevcut
malumatların sahihliği tartışılmaktadır. Ancak bunların arasında müellife ait
olan Kitabü'l-Mearif fi Şerhi's-Sahâ'if adlı esere düşülen not müellifin
ölüm tarihi hakkında edindiğimiz en güncel bilgidir. Buna istinaden onun 22
Şevval 722/3 Kasım 1322 tarihinde vefat ettiğini söyleyebiliriz.

Kelam,
mantık, tefsir, fıkıh, geometri ve astronomi alanlarında birçok eser telif eden
Semerkandî, bu sahalarda oldukça değerli çalışmaları kaleme almıştır. Kelam
sahasında yazdığı es-Sahâ'ifü'l-İlâhiyye, Mu'tekadât, Kitabü'l-Mearif fi
Şerhi's-Sahâ'if, Risâletü'l-Akâ'id ve el-Envârü'l-İlâhiyye adlı
eserleri onun bu alandaki otoritesini göstermektedir. Ayrıca Mantık ilmine dair
kaleme aldığı Kıstâsü'l-Efkâr ve Aynü'n-Nazar fi'l-Mantık,
Geometri ile ilgili eseri Eşkalü't-Te'sis münazara alanındaki Adâbü'l-Bahs
kitapları onun sair alanlardaki yetkinliğinin birer örneğidir...

Keywords

İlmü’l-Ȃfȃk ve’l-Enfüs, es-Semerkandȋ

References

• Şemsüddin Muhammed b. Eşref el-Hüseynî es-Semerkandȋ, İlmü’l-Ȃfȃk ve’l-Enfüs, Yazma nüsha: İran Kütübhane-i Meclis-i Şura-i Millî, Numara: 1384, 50 varak