Abstract
Türkiye’nin en önemli boksit cevherleşmeleri Orta Torosların Bolkardağları bölgesinde bulunmaktadır. Bu çalışma Mersin’in Çamlıyayla/Fakılar Köyü mevkiinde yeni bir boksit cevher yatağının ekonomik olarak öneminin değerlendirilmesi amacı ile yapılmıştır. Cevherleşme, Bajosiyen-Santoniyen (Jura-Kretase) yaşlı kireçtaşı-dolomitik kireçtaşları içerisinde yarı düzenli-düzensiz olarak yataklanmıştır. Yapılan mineralojik ve XRD analizleri sonuçlarına göre; diyasporit, hematit, limonit, götit, lepidokrosit, rutil, kaolin mineralleri içeren karstik tip çoğunlukla oolitik-pizolitik yapılı boksitlerdir. Kimyasal içerikleri %70-62 Al2O3, %8,53-1,46 SiO2, %15,12-10,66 Fe2O3, %2,87-2,44 TiO2 olarak tespit edilmiştir. İçerikleri bölgenin sektörel anlamda yeterli alüminyum zenginleşmesine sahip olduğunu göstermektedir. Arazide, AGİ marka 8 kanallı 84 elektrotlu cihaz ile çok elektrodlu rezistivite ve IP çalışmaları 3 profilde yapılmıştır. 540 metre uzunluğunda olan profillerde elektrod aralığı 20 metre alınarak dipole-gradient açılımı kullanılmıştır. Araziden elde edilen ölçüm verileri ‘EartImager 2B ve 3B’ programında değerlendirilmiş ve yeraltı yapı kesitleri elde edilmiştir. Bu kesitlerde Rezistivite ve IP ölçümlerinin birbirlerini desteklediği görülmüştür. IP kesitlerinde yüksek şarjabilite değerinin elde edilmesi, çalışma sahanında boksit madeninin varlığı yönünden olumlu olarak değerlendirilmiştir. Rezistivite kesitlerinde düşük rezistivite değerleri yüzeye yakın alanlarda tespit edilmiştir. Buna göre olası boksit rezervleri, düşük rezistivite ve yüksek şarjıbilite değeri veren yerlerdir. Elde edilen veriler sonucu sadece 3 kesit için ortalama 120.000-150.000 ton’luk bir rezerv söz konusudur. Daha fazla profil analizlerinde bu miktarın çok daha fazla olduğu tahmin edilmektedir.
References
- 1. Madencilik Özel İhtisas Komisyon Raporu, 2001, 8. ci 5 yıllık kalkınma Planı, Ankara.
- 2. Ünlügenç, Ü. C., 1986. Kızıldağyayla (Adana) Dolayının Jeoloji İncelemesi, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 71 s, Adana.
- 3. Keniş, Ü., 1988. Sarıkavak (Tarsus-İçel) Manyezit Yataklarının Jeolojisi ve Metallojenezi, Ç. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 58 s, Adana . 4. Ekingen, S., 2003. Çamlıyayla, Mersin Yöresinin Tektono Stratigrafik Özellikleri, Mersin Üniv., Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 66 s, Mersin.
- 5. Yetiş, C., 1978. Çamardı (Niğde) Yakın ve Uzak Dolayının Jeoloji İncelemesi ve Ecemiş Yarılım Kuşağının Maden-Boğaz-Kamışlı Arasındaki Özellikleri, Doktora Tezi, İ.Ü. Fen Fakültesi, 164 s, İstanbul.
- 6. Kaya, A., 2006. Çamlıyayla (Mersin) ve Güneydoğu’sunun Jeolojik ve Tektonik İncelemesi, Yüksek Lisans Tezi, 44 s, Adana. 7. MTA., 2011. Adana –N33 paftası, Ankara.
Abstract
The Bolkardağı region of Central Taurides is host to a number of bauxite deposits of Turkey. This study focuses on the assessment of economic importance of a new bauxite deposits outcropped Çamlıyayla/Fakılar area in Mersin. The ore deposits were regularly-semiregularly placed in limestone–dolomitic imestones (TriassicJurassic). According to mineralogical studies and XRD analyses, the bauxite samples are oolitic– pysolithic, and have a main mineralogical content of diasporite, hematite, limonite, goethite, lepidocrocite, rutile and kaolinite. The main chemical compounds of the ores are Al2O3 (70-62%), Fe2O3 (15,12-10,66 %), SiO2 (8,53-1,46%) and TiO2 (2,87-2,44%). Composition of ore deposits sectorally indicate that the region has an adequate aluminum potential. At the terrain, multi-electrode resistivity and IP studies were performed in three profiles with equipment the AGI brand 8-channel and 84-electrode by taking electrode spacing of 20 meters at the profiles in length of 540 meters, dipole-gradient expansions are used. The obtained measurements data from the field are evaluated in `Eartımag 2D and 3D` software and upon them underground structure cross section are prepared. Resistivity and IP measurements in these sections observed support each other. Obtaining high chargeability values in IP sections are evaluated positively for the presence of bauxite mine. Low resistivity values in resistivity sections are determined in the areas close to the surface. Accordingly probable reserves of bauxite ore are located at the places with low resistivity values and high chargeability. The results show to be an average reserves of 120.000-150.000 tons for only three seismic sections. It is thought that this amount of reserve can probably emerged to be much greater in case of further more profile analysis.
References
- 1. Madencilik Özel İhtisas Komisyon Raporu, 2001, 8. ci 5 yıllık kalkınma Planı, Ankara.
- 2. Ünlügenç, Ü. C., 1986. Kızıldağyayla (Adana) Dolayının Jeoloji İncelemesi, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 71 s, Adana.
- 3. Keniş, Ü., 1988. Sarıkavak (Tarsus-İçel) Manyezit Yataklarının Jeolojisi ve Metallojenezi, Ç. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 58 s, Adana . 4. Ekingen, S., 2003. Çamlıyayla, Mersin Yöresinin Tektono Stratigrafik Özellikleri, Mersin Üniv., Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 66 s, Mersin.
- 5. Yetiş, C., 1978. Çamardı (Niğde) Yakın ve Uzak Dolayının Jeoloji İncelemesi ve Ecemiş Yarılım Kuşağının Maden-Boğaz-Kamışlı Arasındaki Özellikleri, Doktora Tezi, İ.Ü. Fen Fakültesi, 164 s, İstanbul.
- 6. Kaya, A., 2006. Çamlıyayla (Mersin) ve Güneydoğu’sunun Jeolojik ve Tektonik İncelemesi, Yüksek Lisans Tezi, 44 s, Adana. 7. MTA., 2011. Adana –N33 paftası, Ankara.
Details
| Other ID | JA34EK82ZK |
|---|---|
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | July 25, 2016 |
| Published in Issue | Year 2015 Volume: 30 Issue: 2 |