Abstract
Maden planlama ve tasarlama süreci, doğal kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasını sağlamak ve madencilik sırasında ortaya çıkan maliyetlerin tümünü azaltmak açısından oldukça önemlidir. Yeraltı madenciliğinde seçilecek üretim yöntemine bağlı olarak, kazı arınlarının seyrelme ve cevher kaybını en aza indirecek şekilde tasarlanması gerekmektedir. Bu noktada kaya kütlesi karakterizasyonu ve kazı arını geometrisi gibi parametreleri göz önünde bulunduran ampirik kazı arını tasarımları dikkat çekmektedir. Duraylı kazı arınlarını tasarlamak üzere, ampirik duraylılık grafiği yönteminin de bu kapsamda yaygın olarak kullanıldığı bilinmektedir. Duraylılık grafiği yöntemi ilk olarak kazı arını tasarımlarını yapmak üzere ortaya konulmuş, ardından kazı arını tasarımı konusunda özellikle metal madenlerinde dünya çapında geniş kabul görmüştür. Yöntem, Tünel Kalitesi Q indeksine dayanmakta ve kazı arını tasarımını etkileyen en önemli faktörleri dikkate almaktadır. Duraylılık grafiği yönteminde geçmişten bugüne, kazı arınlarının duraylılık durumunu tahmin etmedeki güvenilirliğini artırmayı amaçlayan çeşitli gelişmeler yaşanmıştır. Bu çalışma öncelikle duraylılık grafiği yöntemini detaylı bir şekilde tanıtmakta ardından bu konuda yapılan gelişmeleri ele almaktadır.