Dahili servislerde yatan hastaların kronik hastalıklara uyumunun sağlıklı yaşam biçimi davranışları üzerine etkisi

Year 2021, , 1140 - 1149, 30.09.2021

Hakime Aslan , Tülay Çetkin , Rukiye Demir

https://doi.org/10.17826/cumj.913997

Cited By: 6

Abstract

Amaç: Bu araştırma, kronik hastalığı olan bireylerin kronik hastalıklarına uyumlarının, sağlıklı yaşam biçimi davranışları üzerine etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmanın yürütüldüğü zaman aralığında dahili kliniklerde yatan ve araştırma kriterlerini karşılayan 104 hasta ile araştırma yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında hastaların sosyo-demografik özelliklerini değerlendiren “Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Kronik Hastalıklara Uyum Ölçeği (KHUÖ)” ve “Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBDÖ)” kullanılmıştır.
Bulgular: Hastaların KHUÖ toplam puan ortalamasının 84.99±12.45 olduğu ve hastaların kronik hastalıklara uyumunun ortalamanın üzerinde olduğu görülmüştür. Hastaların SYBDÖ toplam puan ortalaması ise 130.27±24.50 bulunmuş ve hastaların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını benimseme düzeylerinin ortalama düzeyde olduğu belirlenmiştir. Hastaların kronik hastalıklara uyumunun sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını benimseme düzeyi üzerine pozitif yönde etkili olduğu (B=1.045) ve istatistiksel olarak sonucun önemli olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Hastaların kronik hastalıklara uyumunun sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını benimseme düzeyi üzerine pozitif yönde etkili olduğu bulunmuştur.

Keywords

Adaptation to illness, Healthy lifestyle, Chronic disease

Supporting Institution

-

Project Number

-

Thanks

Araştırmaya katılan tüm hastalara teşekkür ederiz.

Effects of chronic illness adaptation on the healthy lifestyle behaviours of patients in internal services

Abstract

Purpose: This descriptive study investigated the effects of chronic illness adaptation on the healthy lifestyle behaviours of patients in internal services.
Materials and Methods: The research was conducted with 104 inpatients at the Bingöl State Hospital. No sampling method was used in the study. A descriptive information form was utilised to record the patients’ sociodemographic characteristics. The Adaptation to Chronic Illness Scale (ACIS) and the Healthy Lifestyle Behavior Scale-II (HLBS-II) were used to collect the data on their adaptation and behaviour levels.
Results: The patients’ total mean ACIS score was 84.99±12.45, meaning that their adaptation to chronic illness was above average. Moreover, since their total mean HLBS-II score was 130.27±24.50, their adaptation to healthy lifestyle behaviours was moderate. The patients’ adaptation to chronic illness positively affected their healthy lifestyle behaviours (B=1.045), and this result was statistically significant.
Conclusion: Chronic illness adaptation positively influenced healthy lifestyle behaviours.

Keywords

Chronic disease, Adaptation to illness, Healthy lifestyle

Project Number

-

References

• 1. Durna Z. Kronik Hastalıklar ve Önemi. In: Durna Z, ed, Kronik Hastalıklar Ve Bakım. Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2012;1-7.
• 2. Adegbola M. Spirituality and quality of life in chronic illness. The Journal of Theory Construction & Testing. 2006;10(2):42-46.
• 3. Özdemir Ü, Taşcı S. Kronik Hastalıklarda Psikososyal Sorunlar Ve Bakım. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2013;1(1):57-72.
• 4. Schmidt H. Chronic disease prevention and health promotion, In: Barrett DH, Ortmann LW, Dawson A, Saenz C, Reis A, Bolan G, eds, Public Health Ethics: Cases Spanning the Globe [Internet], Switzerland, Springer International Publishing AG, 2016;137‐153. doi: 10.1007/978-3-319-23847-0_5.
• 5. Yilmaz CK, Kara FŞ. The effect of spiritual well-being on adaptation to chronic illness among people with chronic illnesses. Perspectives in Psychiatric Care. 2021; 57(1):318-325. DOI: 10.1111/ppc.12566.
• 6. Atik D, Karatepe H. Scale development study: Adaptation to chronıc illness. Acta Medica Mediterranea. 2016;32:135-142. doi: 10.19193/0393-6384_2016_1_21.
• 7. Vatansever Ö, Ünsar S. Esansiyel hipertansiyonlu hastaların ilaç tedavisine uyum/öz etkililik düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Türk Kardiyoloji Derneği Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi. 2014; 5(8):66-74.
• 8. Korkut Owen F, Demirbaş Çelik N. Yaşam boyu sağlıklı yaşam ve iyilik hali. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2018;10(4):440-453. DOI: 10.18863/pgy.36410 eISSN:1309-0674.
• 9. Aksoy T, Uçar H. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2014;53–67.
• 10. Tian WH, Tien JJ. Health behaviors and health status among middle-aged and older adults with chronic diseases in Taiwan. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020;17:7196. DOİ:10.3390/ijerph17197196.
• 11. Michishita R, Matsuda T, Kawakami S, et al. The accumulation of healthy lifestyle behaviors preventsthe incidence of chronic kidney disease (ckd) in middle-agedand older males. Environ Health Prev Med. 2016;21:129-137. DOI 10.1007/s12199-016-0506-6.
• 12. Tuomilehto J, Lindstrom J, Eriksson JG, et al. Prevention of type 2 diabetes mellitus by changes in lifestyle among subjects with impaired glucose tolerance. The New England Journol of Medicine. 2001;344(18):1343-50.
• 13. Diabetes Prevention Program Research Group. Reduction in the incidence of type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. The New England Journol of Medicine. 2002;346: 393-403.
• 14. Çınar S. Hemodiyaliz hastalarında psikososyal uyum ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi. 2009;6(1-2):22-28.
• 15. Walker SN, Sechrist KR, Pender NJ. The health-promoting lifestyle profile: development and psychometrıc characteristics. Nursing Research. 1987;36(2):76-81.
• 16. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, et al. Healthy life style behavior scale ıı: a reliability and validity study. Journal of Cumhuriyet University School of Nursing. 2008;12(1):1-13.
• 17. Karatepe H, Atik D, Özcan Yüce U. Adaptation with the chronic disease and expectations from nurses. Erciyes Medical Journal. 2020;42(1):18–24.
• 18. Erci B, Elibol M, Aktürk Ü. Hipertansiyon hastalarının tedaviye uyumunu ve yaşam kalitesini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2018;26(2):79-92.
• 19. Çalık A, Kapucu S. Diyabetli hastalarda sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını geliştirme: Pender’in sağlığı geliştirme modeli. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2017;4(2):62-75.
• 20. Lavie CJ, Ozemek C, Carbone S, et al. Sedentary behavior, exercise, and cardiovascular health. Circulation Research. 2019;124(5):799-815. DOI: 10.1161/CIRCRESAHA.118.312669
• 21. Spring B, King A, Pagoto S, et al. Fostering multiple healthy lifestyle behaviors for primary prevention of cancer. American Psychologist. 2015;70(2):75–90. DOİ:10.1037/a003880
• 22. Chan YY, Teh CH, Lim KK, et al. Lifestyle, chronic diseases and self-ratedhealth among Malaysian adults: resultsfrom the 2011 National Health and Morbidity Survey (NHMS). BMC Public Health. 2015;15:754. DOI 10.1186/s12889-015-2080-.
• 23. Yuet LM, Alexander M, Chun CJ. Coping and adjustment in chinese patients with chronic obstructive pulmonary disease. International Journal of Nursing Studies. 2002;39:383–95.
• 24. Akın Korhan E, Hakverdioğlu Yönt G, Tokem Y, et al. Determianation of care dependency level of patients staying in medical and surgical clinics. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;16(4): 199‐ 204.
• 25. Demirbas N, Kutlu R. Çoklu İlaç Kullanan Yetişkin Bireylerin Tedaviye Uyumu Ve Öz-Etkililik Düzeyleri. Ankara Medical Journal. 2020;(2):269-280. DOI:10.5505/amj.2020.16362.
• 26. Savaşan A, Ayten M, Ergene O. Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ve Umutsuzluk. Journal Of Psychiatric Nursing. 2013;4(1):1-6.
• 27. Ardahan M, Bayık-Temel A. Prostat kanserli hastalarda yaşam kalitesi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışı ilişkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2006; 22(2):1-14.
• 28. Gömleksiz M, Yakar B, Pirinç E. Tıp fakültesi öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilişkili faktörler. Dicle Tıp Dergisi. 2020;47(2) : 347-358.
• 29. Yanık A, Noğay NH. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi. 2017;22(4): 167-176.
• 30. Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Kalp hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesine etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Anadolu Kardiyoloji Dergisi. 2011;11: 619-26.
• 31. Özkaraman A, Balcı-Alparslan G, Gökçe S, et al. Hemodiyaliz yapılan kronik böbrek hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. Osmangazi Journal Of Medicine. 2016;38(2):51-61.
• 32. Sungur C, Kar A, Kıran Ş, Macit, M. Sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi: Klinik sağlık hizmeti alan hastalar üzerinde bir araştırma. Balkan Journel of Social Science. 2019;8(15):43-52.
• 33. Kılınç G, Yıldız E, Kavak F. Kalp yetersizliği hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk arasındaki ilişki. Turk Journal of Cardiovasculer Nursing. 2016;7(13): 114-126, doi: 10.5543/khd.2016.96158.