Adölesan olan ve olmayan annelerde çocukluk çağı travmaları, postpartum depresyon ve maternal bağlanma

Year 2021, Volume: 46 Issue: 2, 789 - 800, 30.06.2021

Şule Çınaklı Hülya Arslantaş

https://doi.org/10.17826/cumj.866183

Cited By: 3

Abstract

Amaç: Bu çalışma adölesan olan ve olmayan annelerde çocukluk çağı travmaları, postpartum depresyon ve maternal bağlanma değişkenleri arasındaki farklılıkları araştırmak amacı ile kesitsel olarak yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma 2014-2016 tarihleri arasında Aydın’da bir üniversite hastanesinde doğum yapan ve doğumdan sonra kontrole gelen adölesan olan ve olmayan annelerde yapılmıştır. Formlar annelere doğumdan sonraki 4. ve 6. haftalar arasında uygulanmıştır. Araştırma verileri sosyodemografik özellikleri içeren anket formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (ÇÇTÖ), Edinburgh Doğum Sonrası Depresyon Ölçeği (EDSDÖ) ve Maternal Bağlanma Ölçeği (MBÖ) ile toplanmıştır.
Bulgular: Çalışmamızda yer alan annelerin %27.6'sı adölesan, %72.4'ü yetişkin annelerden oluşmuştur. Adölesan annelerin ÇÇTÖ toplam puan ortalamaları 45.75±16.08 iken adölesan olmayan annelerde bu oran 35.78±10.66 olup fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Adölesan annelerin MBÖ toplam puanlarının adölesan olmayan annelerden daha düşük olduğu ve bu farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Annelerin EDSDÖ puanları karşılaştırıldığında adölesan annelerin toplam puanlarının adölesan olmayan annelerden daha yüksek olduğu ve bu farkın anlamlı olduğu görülmüştür.
Sonuç: Adölesan olan annelerde ÇÇTÖ alt gruplarından olan duygusal ve fiziksel istismar ile fiziksel ve duygusal ihmal daha fazladır. Adölesan annelerin bebeklerine maternal bağlanmaları daha düşük olup doğum sonrası depresyon riskleri ise daha fazladır.

Keywords

adölesan, anne, çocukluk çağı travması, postpartum depresyon, maternal bağlanma

Supporting Institution

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri kapsamında ADÜ-BAP-ASYO-15002 proje kodu ile desteklenmiştir.

Project Number

ADÜ-BAP-ASYO-15002

Thanks

Bu çalışma Şule Çınaklı’nın Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalında yaptığı yüksek lisans tezinin bir bölümünün sonuçlarından oluşmakta olup, tez Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri kapsamında ADÜ-BAP-ASYO-15002 proje kodu ile desteklenmiştir. Bilimsel Araştırma Proje birimine teşekkür ederiz.

Childhood trauma, postpartum depression and maternal attachment in an adolescent and non-adolescent mothers

Abstract

Purpose: This cross-sectional study was conducted to investigate the differences between childhood trauma, postpartum depression and maternal attachment variables in an adolescent and non-adolescent mothers.
Materials and Methods: The study was conducted on mothers who gave birth in a university hospital in Aydın between 2014-2016 and who came for control after birth, both adolescent and non-adolescent. The forms were administered to mothers between the 4th and 6th weeks after birth. The research data were collected using a questionnaire form including socio-demographic characteristics, Childhood Trauma Scale (CTQ), Edinburgh Postpartum Depression Scale (EPDS) and Maternal Attachment Scale (MAS).
Results: 27.6% of the mothers in our study were adolescents mothers. While the mean CTQ total score of adolescent mothers was 45.75±16.08, this rate was 35.78±10.66 for non-adolescent mothers and the difference was statistically significant. Total DRD scores of adolescent mothers were lower than non-adolescent mothers and this difference was statistically significant. When the EPDS scores of the mothers were compared, it was observed that the total scores of adolescent mothers were higher than non-adolescent mothers and this difference was significant.
Conclusion: Emotional and physical abuse and physical and emotional neglect are more common in mothers who are adolescents. Maternal attachment of adolescent mothers to their babies is less and the risk of postpartum depression is higher..

Keywords

Adolescent, mother, childhood trauma, postpartum depression, maternal attachment

Project Number

ADÜ-BAP-ASYO-15002

References

• 1. United Nations International Children’s Emergency Fund (2018). Child Marriage. https://data.unicef.org/topic/child-protection/ child-marriage/ Accessed: 20.08.2018.
• 2. Malatyalı MK. Türkiye’de Çocuk Gelin Sorunu. Nesne Psikoloji Dergisi. 2014; 2 (3): 27-38.
• 3. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Streteji ve Bütçe Başkanlığı ve TUBİTAK. Ankara, Türkiye.2019.
• 4. Deliktaş A, Körükcü Ö, Kukulu K. Farklı gruplarda annelik deneyimi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2015; 5: 274-83.
• 5. Holub C, Kershaw T, Ethier K, Lewis J, Milan S, Ickovics J. Prenatal and parenting stress on adolescent maternal adjustment: ıdentifying a high-risk subgroup. Maternal and Child Health J. 2007; 11: 153-9.
• 6. Crugnola CR, Lerardi E, Gazzotti S, Albizzati A. Motherhood in adolescent mother: maternal attachment, mother- infant styles of interaction and emotion regulation at three months. Infant Behav & Develop. 2014; 37:44-56.
• 7. Özsoy S. Adölesan Annelerin emzirmeye yönelik düşünce ve uygulamaları. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2014;22:84-3.
• 8. Marcuse FR, Oberlander SE, Papas MA, McNaryc SW, Hurley KM, Black MM. Stability of maternal depressive symptoms among urban, low-income, african american adolescent mothers. J Affective Disorders. 2010;122: 68–5.
• 9. Yozwiak JA. Postpartum Depression and Adolescent Mothers:a Review of Assessment and Treatment Approaches. Pediatric and Adolescent Gynecology. 2010; 23:172-8.
• 10. Boath EH, Henshaw C, Bradley E. Meeting the Challenges of tenage mothers withpostpartum depression: overcoming stigma through support. J Reproductive and Infant Psychology. 2013; 31:352–69.
• 11. Phipps MG, Raker CA, Ware CF, Zlotnick C. Randomized controlled trial to prevent postpartum depression in adolescent mothers. American J Obstetrics& Gynecology. 2013;208:192-6.
• 12. Tıraşçı Y, Gören S. Çocuk istismarı ve ihmali. Dicle Tıp Dergisi. 2007;34:70-4.
• 13. Polat O. Tüm Boyutlarıyla Çocuk İstismarı 2-Önleme Rehabilitasyon. Seçkin Yayıncılık. Ankara, 2007; 209-21.
• 14. Infurna MR, Reichl C, Parzer P, Schimmenti A, Bifulco A, Kaess M. Associations between depression and specific childhood experiences of abuse and neglect: A meta-analysis. Journal of Affective Disorders. 2016;190: 47-55.
• 15. Zoroğlu SS, Tüzün Ü, Şar V, Öztürk M, Kora ME, Alyanak ME. Çocukluk dönemi istismar ve ihmalinin olası sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2001;2: 69-78.
• 16. Widom CS, DuMont K, Czaja SJ. A prospective investigation of major depressive disorder and comorbidity in abused and neglected children grown up. Archives of General Psychiatry. 2007;64:49-6.
• 17. Çankaya S, Yılmaz SD, Can R, Kodaz ND. Postpartum depresyonun maternal bağlanma üzerine etkisi. ACU Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 4: 232-40.
• 18. İşler A. Prematüre bebeklerde anne-bebek ilişkisinin başlatılmasında yenidoğan hemşirelerinin rolü. Perinatoloji Dergisi. 2007;15:1-6.
• 19. Pomerleau A, Scuccimarri C, Malcuit. Mother–infant behavioral interactions in teenage and adult mothers during the first six months postpartum: relations with infant development. Infant Mental Health J. 2003; 24: 495-9.
• 20. Bowlby J. Bağlanma ( Çeviri Ed Beyaz A). İstanbul, Pinhan Yayıncılık, 2012; 295-360.
• 21. Güneş A. Güvenli Bağlanma. Timaş Yayınları. İstanbul, 2014;15-45.
• 22. Deniz ME. Ergenlerde bağlanma stilleri ile çocukluk istismarları ve suçluluk-utanç arasındaki ilişki. Eurasian Journal of Educational Research 2006; 22:89-99.
• 23. Zeren C, Yengil E, Çelikel A, Arık A, Arslan M. Üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı istismarı sıklığı. Dicle Tıp Dergisi. 2012; 39:536-41.
• 24. Üstündağ A, Şenol FB, Mağden D. Ebeveynlerin çocuk istismarına yönelik bilgi düzeylerinin belirlenmesi ve bilinçlendirilmesi. Hacettepe Unıversity Faculty of Health Sciences Journal. 2015; 1: 212-27.
• 25. Kavlak O. Maternal bağlanma ölçeğinin Türk toplumuna uyarlanması (Doktora tezi). İzmir, Ege Üniversitesi, 2004.
• 26. Karakulak H. Anne-bebek bağlanma ölçeğinin Türk toplumuna uyarlanması (Aydın örneği) (Yüksek lisans tezi). Sivas, Cumhuriyet Üniversitesi, 2009.
• 27. Öztürk R. Prematüre bebeği olan annelerin depresyon ve maternal bağlanma ilişkisi (Yüksek lisans tezi). İzmir, Ege Üniversitesi, 2010.
• 28. Melekoğlu R. Adölesan gebelikler: maternal ve fetal sonuçlar. Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Adana, 2012:46-55.
• 29. Şar V, Öztürk E, İkikardeş E. Çocukluk çağı ruhsal travma ölçeğinin türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenilirliği. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2012;32:1054-63.
• 30. Engindeniz AN, Küey L, Kültür S. Edinburgh doğum sonrası depresyon ölçeği türkçe formu geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Bahar Sempozyumları, 1996;1: 51-2.
• 31. Kavlak O, Şirin A. Maternal Bağlanma ölçeğinin Türk toplumuna uyarlanması. Uluslararası insan Bilimleri Dergisi. 2009;1:188-200.
• 32. Yakıt E, Coşkun AM. Toplumsal açıdan çocuk yaşta evlilikler gerçeği: Hemşire ve ebenin sorumluluğu. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2014;11:3-10.
• 33. Kara B. Değişen aile dinamikleri açısında erken yaşta evlilikler sorunu ve toplumsal önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015;20: 59-72.
• 34. Aydın D. Adölesan gebelik ve adölesan annelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2013;16:250-4.
• 35. World Bank. Economic impacts of child marriage: Global synthesis report. Washington,DC.p.5-7.http://documents./ 2017. worldbank.org/curated/en/530891498511398503/pdf/116829-WP-P151842-PUBLIC-EICMGlobal- Conference-Edition-June-27.pdf Accessed: 22.08.2018.
• 36. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. 2013;18-134 http://www.hipshacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013 _ana_rapor.pdf/Erişim Tarihi; 15.08.2018.
• 37. Ayyıldız T, Topan A, Öztürk Ö, Kulakçı H. Adölesan gebeliklerin anne ve bebeğe yönelik obstetrik sonuçlar açısından değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2015;8:61-6.
• 38. Aktepe E, Atay İM. Çocuk evlilikleri ve psikososyal sonuçları. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2017; 9:410-20.
• 39. United Nations Population Fund. Worlds Apart. New York. 2017:63-5. https://www.unfpa.org/sites/default/files/sowp/downloads/UNFPA_PUB_2017_EN_SWOP.pdf Accessed. 02.08.2018.
• 40. World Health Organization. Monitoring health for the SDGs, sustainable development goals. Geneva: World Health Organization. 2018;36. http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/272596/9789241565585eng.pdf?ua=1Accessed. 29.07.2018.
• 41. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Temel Bulgular. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye. 2019.
• 42. Çınar N, Hıra S. Adolescent mother. Journal of Human Rhythm. 2017; 3:15-9.
• 43. Darroch J, Woog V, Bankole A, Ashford LS. Adding it up: Costs and benefits of meeting the contraceptive needs of adolescents. New York: Guttmacher Institute. 2016.
• 44. Demirgöz M, Canbulat N. Adölasan gebelik. Türkiye Klinikleri Dergisi. 2008;28: 947-52.
• 45. Kütük S. Adölesan gebelik riskleri ve sorunları. Türk Aile Hekimleri Dergisi. 2012;16: 31-34.
• 46. Şahin M. Gebelik yaşının anne ve yenidoğan sağlığına etkilerinin değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). Mersin, Mersin Üniversitesi, 2011.
• 47. Anık Y, Ege E. Erken evlilikler ve adölesan gebeliklerde hemşirelik yaklaşımı. Türkiye Klinikleri. 2019:46-55.
• 48. Klingberg AM, Binh BSN, Johansson A, Berggren V. One foot wet and one foot dry transition ınto motherhood among married adolescent women in rural Vietnam. J Transcultural Nursing. 2008;19: 338-34.
• 49. Gök M. Child marriages in Turkey with different aspects. International Journal of Human Sciences. 2016;13:2222-31.
• 50. Oh W, Muzik M, McGinnis EW, Hamilton L, Menke RA, Rosenblum KL. Comorbid trajectories of postpartum depression and ptsd among mothers with childhood trauma history: course, predictors, processes and child adjustment. J Affect Disorder. 2016;200:133-41.
• 51. Stevens-Simon C, Reichert S. Sexual abuse, adolescent pregnancy, and child abuse a developmental approach to an ıntergenerational cycle arch. Pediatr Adolesc Med. 1994;148:23-7.
• 52. Aıello R, Lancaster S. Influence of adolescent maternal characterısrıc on ınfant development. Infant Mental Healt Journal. 2007;28:496-16.
• 53. Pasalich D, Cyr M, Zheng Y, McMahon RJ, Spieker SJ. Child abuse history in teen mothers and parent–child risk processes for offspring externalizing problems. Child Abuse Negl. 2016;1:54-7. DOI: 10.1016/j.chiabu.2016.04.011.
• 54. Battaloğlu B, Aydemir N, Hatipoğlu S. Sağlam çocuk polikliniğine başvuran 0-1 yaş bebeği olan annelerde depresyon taraması ve depresyonda etkili risk faktörlerini belirleme. Bakırköy Tıp Dergisi. 2012; 8:12-21.
• 55. Weissman MM, Feder A, Pilowsky DJ, Olfson M, Fuentes M, Blanco C, Lantigua R, Gameroff MJ, Shea S. Depressed mothers coming to primary care: maternal reports of problems with their children. Journal of Affect Disorder. 2004;78:93-100.
• 56. Phipps MG, Raker CA, Ware CF, Zlotnick C. Randomized controlled trial to prevent postpartum depression in adolescent mothers. American J Obstetrics & Gynecology. 2013;208:192-6.
• 57. Poobalan AS, Aucott LS, Ross L, Smıth WCS, Helms PJ, Wıllıam JHG. Effects of treating postnatal depression on mother-infant interaction and child development. Brıtısh J Psychiatry. 2007;191:378 -86.
• 58. Tezel FK, Kışlak ŞT, Boysan M. Relationships between childhood traumatic experiences, early maladaptive schemas and ınterpersonal styles. Nöropsikiyatri Arşivi. 2015;226-32.
• 59. Schaffer MM, Liu RT, Kraines MA, Choi JY, Alloy LB. Elucidating the relation between childhood emotional abuse and depressive symptoms in adulthood: The mediating role of maladaptive interpersonal processes. Personality and Individual Differences. 2015;74:106-11.
• 60. Bowlby J. Bağlanma (Çeviri Ed Beyaz A). İstanbul, Pinhan Yayıncılık, 2014.
• 61. Yıldırım GS, Kısa C, Aydemir Ç. Postpartum depresyon. 3P Dergisi. 2004;12-20.
• 62. Karaçam Z, Öz F, Taşkın L. Postpartum depresyon: önleme, erken tanı ve hemşirelik bakımı. Sağlık ve Toplum. 2004;3:14-24.
• 63. Buist A. Childhood abuse, parenting and postpartum depression. Australian and New Zealand Journal of Psychiatr. 1998;32:479-87.
• 64. Lanzi RG, Bert SC, Jacobs BK. Depression among a sample of first-time adolescent and adult mothers. J Child Adolesc Psychiatr Nurs. 2009;22:194-202.
• 65. Siegel RS, Brandon AR. Adolescents, Pregnancy, and Mental Health. J Pediatr Adolesc Gynecol. 2014;27:138-50.
• 66. Plant DT, Pariante CM, Sharp D, Pawlby S. Maternal depression during pregnancy and offspring depression in adulthood: role of child maltreatment. Br J Psychiatry. 2015; 207: 213–20.
• 67. Muzik M, Bocknek EL, Broderick A, Richardson P, Rosenblum KL, Thelen K et al. Mother-infant bonding impairment across the first six months postpartum: The primacy of psychopathology in women with childhood abuse and neglect histories. Arch Womens Ment Health. 2013;16: 29–38.
• 68. Wosu AC, Gelaye B. Williams MA. History of childhood sexual abuse and risk of prenatal and postpartum depression or depressive symptoms: an epidemiologic review. Arch Womens Ment Health. 2015;18: 659–71.
• 69. Özcan NK, Boyacioglu NE, Enginkaya S, Bilgin H, Tomruk NB. The relationship between attachment styles and childhood trauma: a transgenerational perspective – a controlled study of patients with psychiatric disorders. Journal of Clinical Nursing. 2016; 25: 2357-66.
• 70. Higgins DJ. The relationship of childhood family characteristics and current attachment styles to depression and depressive vulnerability. Australian J of Psychol. 2003;55:9-14.
• 71. Choi WK, Sikkema KJ, Vythilingum B, Geerts L, Faure SC, Watt MH, RoosfDan Stein AJ. Maternal childhood trauma, postpartum depression, and infant outcomes: Avoidant affective processing as a potential mechanism. Journal of Affect Dis. 2017; 211:107-15.
• 72. Ruth KL, Block D. The disturbed caregiving system: relations among childhood trauma, maternal caregiving, and infant affect and attachmen. Maternal Caregiving and Infant Attac. 1996;17:257- 75.
• 73. Buist A, Jonson H. Childhood sexual abuse, parenting and postpartum depression a 3-year follow-up study. Child Abuse & Neglect. 2001;25:909-21.
• 74. Torteya MC, Dayton CJ, Beeghly M, Seng JS, McGinnis E, Broderick A, Muzik M. Maternal parenting predicts infant biobehavioral regulation among women with a history of childhood maltreatment. Development and psychopathology. 2014;26:379-92.
• 75. O’Higgins M, Roberts IJ, Glover V, Taylor A. Mother-child bonding at 1 year; associations with symptoms of postnatal depression and bonding in the first few weeks. Arch Womens Ment Health. 2013;16:381-9.
• 76. Wilkinson RB, Mulcahy R. Attachment and interpersonal relationships in postnatal depression. Journal of Reproductive and Infant Psychology. 2010; 28:252-65.