OTEL İŞLETMESİ ÇALIŞANLARININ POZİTİF PSİKOLOJİK SERMAYE DÜZEYLERİ İLE ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2018, Sayı: 3, 1 - 13, 01.04.2018

Tolga Kumlu Hatice Güçlü Nergiz

Öz

Bu araştırmanın amacı, otel işletmelerindeki çeşitli departmanlarda çalışan kişilerin psikolojik sermaye düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin saptanmasıdır. Psikolojik sermaye ve örgütsel vatandaşlık davranışı için daha önce geliştirilmiş, geçerliliği ve güvenilirliği test edilmiş çok boyutlu ölçekler kullanılmıştır. Araştırmada veriler, Edirne il sınırları içinde faaliyet gösteren üç, dört ve beş yıldızlı otel işletmelerindeki çalışanlardan anket yoluyla elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda genel olarak, katılımcıların psikolojik sermaye düzeylerinin ve sergiledikleri örgütsel vatandaşlık davranışlarının yüksek seviyede olduğu ve psikolojik sermaye ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel vatandaşlık davranışı, pozitif örgütsel davranış, psikolojik sermaye, otel işletmeleri

RELATIONSHIP BETWEEN LEVELS OF POSITIVE PSYCHOLOGICAL CAPITAL AND ORGANIZATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIORS ON HOTEL EMPLOYEES

Öz

The goal of this study is to establish the relationship between psychological capital levels and organizational citizenship behaviors of employees working at different departments in hotels. For psychological capital and organizational citizenship behavior previously developed, tested, validated and safe multi dimensional scales have been used. The data in the research was obtained through surveys which had been administered to employees working in three, four and five stars hotels operating within the Edirne region of Turkey. As a general result of this study, participants’ psychological capital levels and performed organizational citizenship behaviors were determined to be high, and it has been concluded that there is a positive correlation between psychological capital and organizational citizenship behavior. Finally, the result of this study proposed various suggestions for researches to be done in future

Anahtar Kelimeler

Organizational citizenship behavior, positive organizational behavior, psychological capital, hotels

Kaynakça

• Avcı, A. (2015). Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: Kavramsal Gelişimi ve Eğitim Örgütleri Açısından Etkileri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-2 (24): 11-26.
• * Uyanık, N. ve Ünüvar, Ş. (2016). Çatalhöyük ve Kültürel Miras. İçinde; N.Uyanık (Editör) Konya ve Değerleri (ss. 600-700). Konya: Dizgi Yayınevi.
• Bandura, A. (1994). Encyclopedia of Human Behavior. In V.S. Ramachaudran (Ed.) Self Efficacy (ss.71-81) New York: Academic Press.
• Basım H. N. ve Şeşen, H. (2006). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61 (4): 83-101.
• Bateman, T. S. ve Organ, D. W. (1983). Job Satisfaction and Good Soldier: The Relationship Between Affect and Employee Citizenship. The Academy of Management Journal, 26 (4): 587-595.
• Berberoğlu, N. (2013). Psikolojik Sermayenin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Etkisi: Bir Alan Araştırması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bitmiş, M. G. (2014). Öncülleri ve Sonuçları İle Psikolojik Sermaye: Sağlık Çalışanları Üzerine Bir Araştırma (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Chiang, C. F. ve Tsung-S. H. (2012). The Impacts of Perceived Organizational Support and Psychological Empowerment on Job Performance: The Mediating Effects of Organizational Citizenship Behavior. International Journal of Hospitality Management, (31): 180-190.
• Çakır, S. Y. (2015). Pozitif Psikolojik Sermaye İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin F. ve Basım, H. N. (2012). Örgütsel Psikolojik Sermaye: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması. Amme İdaresi Dergisi, 45 (1): 121-137.
• Hakkak, M., Zarnegarian, Y., Heydari, A. R. H. ve Ebrahimi, H. R. (2015) Investigating The Effects of Psychological Capital On Organizational Citizenship Behavior – A Case Study of Educational Stuff of Qoom University. International Journal of Scientific Management and Development, 3 (5): 372-376.
• Jung, H. S. ve Yoon, H. H. Y. (2015) The Impact of Employees’ Positive Psychological Capital on Job Satisfaction and Organizational Citizenship Behaviors in the Hotel. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 27 (6): 1135-1156.
• Kaplan, M. ve Biçkes, D. M. (2013). Psikolojik Sermaye İle İş Tatmini Arasındaki İlişkinin Analizi: Otel İşletmelerinde Yapılan Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 20 (2): 233-242.
• Karatepe, O. M. ve Karadas, G. (2014). The Effect of Psychological Capital on Conflicts in The Work-Family Interface, Turnover and Absence Intentions. International Journal of Hospitality Management, 43: 132-143.
• Katırcı, H. ve Uztuğ, F. (2009). Spor Kulüplerinde İletişim Yönetimi: Türkiye Profesyonel Futbol Liglerinde Yer Alan Spor Kulüplerinin İletişim Uygulamalarına İlişkin Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1): 149- 168.
• Katz, D. (1964). The Motivational Basis of Organizational Behavior. Systems Research Behavioral Science, 9 (2): 131-146.
• Keleş, Y. ve Pelit, E. (2009). Otel İşletmesi İşgörenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: İstanbul’daki Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,5 (2): 24-45.
• Kılıçlar, A. ve Harbalıoğlu, M. (2014). Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Antalya’daki Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6 (1): 328-346.
• Kozak, M. (2015). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kurtuluş, K. (1998). Pazarlama Araştırmaları. İstanbul: Avcıol Basım-Yayın.
• Lopez, S. J., Ciarlelli; R., Coffman, L.; Stone, M. ve Wyatt, L. (2000). Diagnosing for Strenghts: On Measuring Hope Building Blocks, In; C.R. Snyder (Ed), Handbook of Hope Theory, Measures and Applications (ss.57-85), San Diego: Academic Press.
• Luthans, F., Avey, J.B., Avolio, B. J., Norman, S., Combs, G.M. (2006). Psychological Capital Development: A Micro Intervention. Journal of Organizational Behavior, 27: 387-393.
• Luthans, F. (2002) Positive Organisational Behaviour: Developing and Managing Psychological Strenghts. Academy of Management Executive, 16 (1): 57-72.
• Luthans, F. ve Youssef C. M. (2004). Human, Social, and Now Positive Psychological Capital Management: Investing In People for Competitive Advantage. Organizational Dynamics, 33 (2): 143- 160.
• Luthans, F., L.uthans, K. W. ve Luthans, B.C. (2004) Positive Psychological Capital: Beyond Human and Social Capital. Business Horizons, 47 (1): 45-50.
• Luthans, F., Youssef, C.M. ve Avolio, B. J. (2007). Psychological Capital: Developing the Human Competitive Edge. Newyork: Oxford University Press.
• Luthans, F.ve Youssef C. M. (2007). Human, Social and Now Positive Psychological Capital Management: Investing in People for Competitive Advantage. Organizational Dynamics. 33 (2): 143- 160.
• Met, Ö. L. (2010). Pozitif Psikolojinin Örgütsel Davranışın Gelişmesi Üzerindeki Etkileri ve “Psikolojik Sermaye” Kavramı. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı: 889-895.
• Morrison, E. W. (1994). Role Definitions and Organizational Citizenship Behavior: The Importance of the Employee’s Perspective. Academy of Management Journal, 37 (6): 1543-1567.
• Nelson, D. ve Cooper, C. L. (ed) (2007). Positive Organizational Behaviour. London: Sage Publication.
• Nergiz, H. G. (2016). Turizm Sektöründe Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerine Bir Değerlendirme. Yönetim Bilimleri Dergisi, 14 (27): 217 – 247.
• Norman, S. M., Avey, J. B., Nimnicht, J. L. ve Pigeon, N. G. (2010). The Interactive Effects of Psychological Capital and Organizational Identity on Employee Organizational Citizenship and Deviance Behaviors. Journal of Leadership & Organizational Studies, 17 (4): 380-391.
• Organ, D. W. (1988) Organizational Citizenship Behavior: The Good Soldier Syndrome. Lexington, MA: Lexington Books.
• Organ, D. (1990). The Motivational Basis of Organizational Citizenship Behavior. Research In Organizational Behavior, 12: 43-72.
• Organ, D. W. (1997). Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean Up time. Human Performance, 10 (2): 85 – 97.
• Özdevecioğlu, M. (2003). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Üniversite Öğrencilerinin Bazı Demografik Özellikleri ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (20): 117-135.
• Paek, S., Schuckert, M., Kim, T. T.ve Lee, G.. (2015). Why is Hospitality Employees’ Psychological Capital Important? The Efects of Psychological Capital on Work Engagement and Employee Morale. International Journal of Hospitality Management, 20: 9-26.
• Posdakoff, P. M.; MacKenzie, S.B. (1994). Organizational Citizenship Behaviors and Sales Unit Effectiveness. Journal of Marketing Research, 31 (3): 351- 363.
• Podsakoff, P. M., M.acKenzie, S.B., Paine, J. B. P. ve Bacharach, D. G. (2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical Literature and Suggestions For Future Research. Journal of Management, 26 (3): 513 – 563.
• Smith, C. A., Organ, D. W. ve Near, J. P. (1983). Organizational Citizenship Behavior: Its Nature and Antecedents. Journal of Applied Psychology, 68 (4): 653-663.
• Shukla, A. ve Singh, S. (2013). Psychological Capital & Citizenship Behavior: Evidence From Telecom Sector In India. The Indian Journal of Industrial Relations, 49 (1): 97-110.
• Vey A. M. ve Campbell, J. P. (2004). In – Role or Extra - Role Organizational Citizenship Behavior: Which Are We Measuring ?.Human Performance, 17 (1): 119 – 135.
• Yeşilyurt, H. ve Koçak, N. (2014). İş Doyumu ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin Otel İşletmeleri Açısından İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (2): 303-324.
• Yıldız, H. (2015). Pozitif Psikolojik Sermaye, Örgütsel Güven ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bir Alan Araştırması (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yoon, D., Jang, J. ve Lee, J. (2016). Environmental Management Strategy and Organizational Citizenship Behaviors In The Hotel Industry The Mediating Role of Organizational Trust and Commitment. International Journal of Contemporary Management, 28 (8): 1577-1597.
• Wageeh, N. (2015). Meta-Analysis of The Impact Psychological Capital on Quality of Worklife and Organizational Citizenship Behavior: A Study On Sadat City University. International Journal of Business Administration, 6 (2): 42-59.
• Williams, L. J. ve Anderson, S. E. (1991). Job Satisfaction and Organizational Commitment as Predictors of Organizational Citizenship and In-Role Behaviors. Journal of Management, 17 (3): 601- 617.
• Williams, S. ve Shiaw, W. T. (1999). Mood and Organizational Citizenship Behavior: The Effects of Positive Affect on Employee Organizational Citizenship Behavior Intentions. Journal of Psychology, 133 (6): 656-668.