The Nature of the Sin and the Possibility of Salvation

Year 2013, Volume: 16 Issue: 43 (16-12-2013), 193 - 223, 16.12.2013

Harun Çağlayan

Abstract

For centuries, the discussions on “the exit after the sinner’s entrance into the hell” and punishment in accordance with his sins have occupied Muslim thinkers’ minds, particularly theologians’. The idea of accepting an infinite punishment because of the sins committed in a limited period of time should be discussed from the aspect of ethics, justice and rationality. A sound evaluation of relationship between sin and punishment prescribed by religious belief is an opportunity to question many “sided and wrong understandings” from individual and social aspects. The true understanding of the facility to exit from the hell, providing confidence psychologically and peace sociologically, will make easy the solvation of hard moral, philosophical and religious issues. There are two distinct views about the eternal punishment belief in the Muslim Culture. According to the first, exit from the hell is impossible whereas the second claims it is possible after a certain period. It seems that both approaches incorporate some inward conflicts. The cause of the punishment in the hell is the evil persons’ actions whereas the cause of the information about the eternal punishment there is to warn people and keeping them from evil. According to Islamic approach it seems that it is impossible to accept any approach which cause the basis mentioned shake and divert

Keywords

Faith, Denial, Sin, The Great Sinner, The Hell, The Punishment, Infinity, Salvation

Azabın Neliği Ve Çıkış İmkânı

Abstract

Cehenneme girdikten ve işlenen günah miktarınca azap gördükten sonra insanların kurtuluşunun mümkün olduğuna ilişkin tartışmalar, asırlarca başta Mütekellimûn olmak üzere çoğu İslamî düşünürün zihnini meşgul etmiştir. Sınırlı bir zaman diliminde işlenen günahların sonsuz bir ceza ile karşılık bulmasının ahlaki, adlî ve aklî açılardan değerlendirilmesi gerekmektedir. Dini söylemin öngördüğü günah-ceza ilişkisinin sağlıklı bir incelenmesi, bireysel ve toplumsal açıdan çoğu yanlı ve yanlış anlayışın da sorgulanması için bir fırsattır. Psikolojik açıdan bireysel güvenin, sosyolojik açıdan toplumsal uyumun sağlanmasında büyük bir öneme haiz olan ateşten çıkış imkânının doğru bir şekilde değerlendirilmesi ahlâkî, felsefî ve dînî açıdan anlaşılması zor birtakım konuların çözümünü kolaylaştıracaktır. Müslüman kültüründeki ebedî azap inancı hakkında değerlendirmelerde ön plana çıkan iki görüş bulunmaktadır. Bunlardan birincisine göre azaptan çıkışın mümkün olamayacağı; ikincisine göre ise belirli bir süreden sonra azaptan çıkışın mümkün olabileceği şeklindedir. Ebedi azap kavramına yönelik bu iki yaklaşım tarzının da kendi içerinde bir takım açmazlar barındırdığı görünmektedir. Cehennem azabının varlık nedeni, kötülük yapmak isteyenlerin hak ettikleri ceza/karşılık iken, cehennem azabının ebedi olacağının haber verilmesinin sebebi, azap hakkında insanların uyarılmasını ve sakınmalarını sağlamaktır. Bu iki temelin sarsılmasına veya saptırılmasına yol açabilecek hiçbir yaklaşım tarzının kabulü islâmi yaklaşıma göre mümkün görünmemektedir

Keywords

İman, İnkâr, Günah, Büyük Günah Sahibi (Mürtekibu’l-Kebîre), Cehennem, Azap, Ebediyet, Kurtuluş

References

• • Abdulbâkî, Muhammed Fuâd. el-Mu’cemu’l Müfehres li’l Elfâzı’l Kur’âni’l Kerîm. Kâhire: Dâru’l-Hadîs.
• • el-Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdulkâhir b. Tâhir b. Muhammed (1416/1995). el- Fark beyne’l Fırak. Thk. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd. Beyrut: el- Mektebetü’l-Asriyye.
• • el-Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail (1400). el-Câmiu’s Sahîh. Thk. Muhammed Fuâd Abdulbâkî vd. Kâhire: el-Matbaatü’s-Selefiyye.
• • el-Cüveynî, İmâmu’l Harameyn Abdu’l Melik (1369/1950). Kitâbu’l İrşâd. Thk. Muhammed Yusuf Mûsa, Alî Abdulmunîm Abdulhamîd. Bağdat: el-Mektebu’l- Hancî.
• • Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî. Sünenü Ebû Dâvud. Nşr. Muham- med Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Riyad: Mektebetu’l-Me‘ârif.D
• • el-Eş’arî, Ebu’l Hasan Alî b. İsmâil (1369/1950). Makâlâtu’l İslamiyyîn ve Ihtılâfû’l-Musallîn. Thk. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd. Kahire: Mektebetü’l-Nehdati’l-Mısrıyye.
• • el-Eş’arî, el-İbâne an Usûli’d Diyane. Beyrut: Dâr İbn Zeydûn.
• • Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır (1979). Hak Dini Kuran Dili. İstanbul: Eser Neşriyat.
• • el-İsfehânî, Ebû’l Kâsım Hüseyin b. Muhammed b. El-Fadl b. Muhammed er- Râgıb. el-Müfredât Elfâzi’l Kur’ân, Thk. Muhammed Seyyid Keylânî. Beyrût: Dâru’l-Ma’rife.
• • İbn Kayyım el-Cevziyye, Şemseddîn Muhammed b. Ebû Bekr b. Eyyub ez-Zür’î ed-Dimeşkî. Hâdi’l Ervâh ilâ Bilâdi’l Efrâh. Kâhire: Mektebetu’l-Mütenebbî.
• • İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâil ed-Dimeşkî. Tefsîru’l Kurâni’l Azîm. Thk. Mustafa Seyyîd Muhammed vd. Kahire: Müessesetü’l-Kurtuba.
• • el-Kurtûbî, Ebû Abdullâh Muhammed b. Ahmed Ebû Bekr. el-Câmiu’l-Ahkâmi’l Kur’ân ve’l-Mübeyyinü Limâ Tedammenehu mine’s Sünne ve Âyi’l-Furkân. Thk. Abdullah İbn Abdulmuhsîn et-Türkî. Beyrût: Müessesetü’r-Risâle.
• • İbn Mâce, Ebu Abdullah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî. Sünenü İbn Mâce. Thk. Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Riyad: Mektebetü’l-Maârif.
• • İbn Manzûr, Ebu’l-Fadl Cemâluddîn Muhammed. Lisânu’l Arab, Nşr. Abdullah Ali El-Kebîr vd. Kahire: Dâru’l-Maârif.
• • el-Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed. Kitâbu’t-Tevhid. Thk. Fethullah Huleyf. İskenderiye: Dâru’l-Câmiatu’l-Mısrıyye.
• • MEB, Komisyon (1995). Örnekleriyle Türkçe Sözlük. Ankara: Milli Eğitim Ba- kanlığı.
• • Müslim, Ebû’l Hüseyin b. Haccâc (1426). Sahîhu Muslim. Thk. Muhammed Fâriyâbî. Rıyâd: Dâr Tayyibe.
• • en-Nesefî, Ebu’l Muîn Meymûn b. Muhammed (1421/2000). Bahru’l Kelâm fî İlmi’t Tevhîd. Thk Veliyyüddîn Muhammed Sâlih el-Farfûr. Dımeşk: Mektebetu Daru’l-Farfûr.
• • er-Râzî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ömer Fahreddîn. Mefâtîhu’l-Gayb (Tefsîru’l-Kebîr) Dâru’l-Fikr. es-Sâbûnî, Nûreddîn Ahmed b. Mahmûd (1969). el-Bidâye fî Usûli’d-Dîn. Thk. Fethullâh Huleyf. İskenderiye: Dâru’l-Maârif Bi- mısr.
• • - eş-Şehristânî, Muhammed b. Abdulkerîm b. Ahmed (1414/1993). el-Milel ve’n Nihâl, Thk. Emîr Alî Mühennâ vd. Beyrut: Dâru’l Ma’rife.
• • et-Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr (1422/2001). Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân, Thk. Abdullah İbn Abdulmuhsîn et-Türkî. Kâhire: Hicr.
• • et-Taftazânî, Mesud b. Ömer Sa’duddîn (1408/1988). Şerhu’l Akâidi’n-Nesefî, Thk. Ahmed Hicâzî es-Sakâ. Kâhire: Mektebetü’l-Külliyetü’l-Ezheriyye.
• • Topaloğlu, Bekir (2010). “İlyas Çelebi”. Kelâm Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İsam Yay.
• • TDK, Komisyon (1998). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu.
• • TDV, Komisyon (1988). İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
• • et-Tirmîzî, Muhammed b. Îsâ b. Serve. Sünenü’t-Tirmîzî. Thk. Muhammed Nâsıruddîn el-Elbânî. Rıyâd: Mektebetu’l-Me‘ârif.
• • Yüksel, Emrullah (2011). Sistematik Kelâm. İstanbul: İz Yay.
• • ez-Zemahşerî, Cârullah Ebu’l-Kâsım Mahmûd b. Ömer (1418/1998). el-Keşşâf an Hakâik Gavâmidi’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîl fî Vucûhi’t-Te’vîl. Thk. Âdil Ah- med Abdulmevcûd vd. Kâhire: Mektebetü’l-Ubeykân.