A Historical Approach to the Development of Religious Education in the Indian Sub-Continent’s Traditional Educational Institutions

Yıl 2013, Cilt: 13 Sayı: 2, 87 - 115, 01.04.2013

M. Nur Pakdemirli Abdulhamit Birışık

Öz

Islam reached the Indian subcontinent in its early time. The religious educational activities beganin this early period and were carried out at mosques. In time, madrasas were established in which various educational programs were developed. Designed in 18th century, Ders-i Nizami is still implemented at today’s madrasas with some modifications. In this paper, we studied the development of religious education at the Indian subcontinent’s madrasas from a historical perspective. We have determined three periods on the basis of historical developments and renewals. They are: ‘formation of the institutional infrastructure’ (711-980), ‘program development and institutionalization’ (980-1857) and ‘restructuring and the emergence of schools of thought’ (1857-1947).

Anahtar Kelimeler

Indian Subcontinent, Religious Education, Madrasa

Hint Altkıtası Geleneksel Öğretim Kurumlarında Yürütülen Din Eğitiminin Gelişim Sürecine Tarihsel Bir Yaklaşım

Öz

Müslümanlar İslâm dininin erken dönemlerinde Hint altkıtasına ulaşmışlardır. Bu yıllarda başlayan din eğitimi faaliyetleri önceleri cami merkezli yürütülmüş-tür. Zamanla medreseler kurulmuş ve bu medreselerde çeşitli programlar gelişti-rilmiştir. Bunlardan XVIII. yüzyılda hazırlanan Ders-i Nizâmî programı bazı değişikliklerle günümüz medreselerinde hâlen uygulanmaktadır. Bu araştırmada, Hint altkıtası medreselerinde yürütülen din eğitiminin gelişimi tarihsel açıdan incelenirken süreç içerisinde ortaya çıkan yenilikler esas alınarak çeşitli dönemler belirlenmiştir. Konu, bu bağlamda ‘kurumsal altyapı oluşumu’ (711-980), ‘program gelişimi ve kurumsallaşma’ (980-1857), ‘yeniden yapılanma ve ekolleşme’ (1857-1947) olarak isimlendirilen dönemler çerçevesinde ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hint Altkıtası, Din Eğitimi, Medrese

Kaynakça

• ________, Ahmad, Anis, “Educational and Cultural Cooperation: The Ethical Foundations”, Policy Perspectives, 2005, sayı: 2/1, s. 9-14.
• Ahmed, Aziz, Hindistan ve Pakistan’da Modernizm ve İslam, çev. Ahmet Küskün, Yöneliş Yayınları, İstanbul, 1990.
• Akyüz, Yahya, Türk Eğitim Tarihi, 9. Baskı, Pegem Yayıncılık, Ankara, 2004.
• Ali, Akhtar, “A Study of the Quality of Teaching at University Level in Pakistan”, Journal of Social Sciences and Humanities, 2005, sayı: 3/1.
• Ali, Saleem H., Islam and Education: Conflict and Conformity in Pakistan’s Madrassahs, Oxford University Press, Karachi, 2009.
• Arnold, T. W. ve M. Mujeeb, “Hindistan” Maddesi, İA, MEB Yayınları, İstanbul, 1964, c. V, s. 518-521.
• Baloch, N. A., “Objectives of Education in the Pakistani Society before Colonial Rule”, Educational Developments in Muslim World içinde, ed. Mohamed Taher, Anmol Publications, New Delhi, 1997, s. 26-28.
• Baloch, N. A., A National System of Education and Education of Teachers, Sindh Institute of Policy Studies Publications, Larkana, 2003.
• Birışık, Abdülhamit ve Saiyid Athar Abbas Rizvi, “Talim ve Terbiye: Hindistan ve Pakistan”, DİA, TDV Yayınları, İstanbul, 2011, c.XXXIX, s. 538-542.
• Birışık, Abdülhamit, “Hindistan: VI. Hindistan’da İslâm Araştırmaları”, DİA, TDV Yayınları, İstanbul, 1998, c. XVIII, s. 94-101.
• ________, “Hint Altkıtasında İslâm Araştırmalarının Dünü Bugünü: Kurumlar, İlmî Faaliyetler, Şahıslar, Eserler”, Dîvân İlmî Araştırmalar Dergisi, 2004, sayı: 17/2, s. 2
• ________, “Medrese: Hint Altkıtasında Medrese”, DİA, TDV Yayınları, Ankara, 2003, c. XXVIII, s. 333-338.
• ________, Hint Altkıtası Düşünce ve Tefsir Ekolleri, İnsan Yayınları, İstanbul, 2001.
• Çelebi, Ahmed, İslâm’da Eğitim Öğretim Tarihi, 3. Baskı, çev. Ali Yardım, Damla Yayınevi, İstanbul, 1998.
• Daudî, Zaferullah, Pakistan ve Hindistan’da Hadis Çalışmaları, İnsan Yayınları, İstanbul, 19 Erinç, Sırrı, S. Maqbul Ahmed, Azmi Özcan, K. A. Nizâmî, Kürşat Demirci ve Abdülhamit Birışık, “Hindistan” Maddesi, DİA, TDV Yayınları, İstanbul, 1998, c.XVIII, s. 69
• Farooq, Muhammad, Disciplining the Feminism: Girls’ Madrasa Education in Pakistan, http://scholar.googleusercontent.com, Erişim Tarihi: 17.12.2013.
• Fığlalı, Ethem Ruhi, “XIX. Yüzyıl Sonlarında Hindistan”, DEÜİF Dergisi, 1983, sayı: 1, s. 6Fığlalı, Ethem Ruhi, Kadiyanîlik, TDV Yayınları, Ankara, 1994.
• Güner, İbrahim, Azmi Özcan ve Abdülhamit Birışık, “Pakistan” Maddesi, DİA, TDV Yayınları, İstanbul, 2007, c. XXXIV, s. 146-149.
• Hatiboğlu, İbrahim, İslam Dünyasının Çağdaşlaşma Serüveni, Hadisevi Yayınları, İstanbul, 200 Institute of Policy Studies, “Pakistan: Religious Education Institutions”, Institute of Policy Studies Task Forse Report, Institute of Policy Studies Publications, Islamabad, 200 Kaur, Kuldip, Madrasa Education in India, CRRID Press, Chandigarh, 1990.
• Khalid, Salim Mansur ve M. Fayyaz Khan, “Pakistan: The State of Education”, The Muslim World, 2006, sayı: 96, s. 305-322.
• Khan, Adeel, “Ethnicity, Islam and National Identity in Pakistan”, South Asia: Journal of South Asian Studies, 1999, sayı: 22/1, s. 167-182.
• Khan, M. Hamiuddin, History of Muslim Education II, Academy of Educational Research Press, Karaçi, 1973.
• Khan, Sadiq Ali, Educational Institutions and Library Development in Pakistan, Khurshid Nishan Publication, Karachi, 1994.
• Kulke, Hermann ve Dietmar Rothermund, Hindistan Tarihi, çev. Müfit Günay, İmge Yayınları, Ankara, 2001.
• Lelyveld, David, “Disenchantment at Aligarh: Islam and the Realm of the Secular in Late Nineteenth Century India”, Die Welt des Islams, 1982, sayı: 22/1, s. 85-102.
• Nayyar, A. H., “Madrasah Education Frozen in Time”, Education and the State: Fifty Years of Pakistan içinde, ed. Pervez Hoodbhoy, Oxford University Press, Karachi, 1998, s. 216-240.
• Pakdemirli, M. Nur ve Halit Ev, “Pakistan’da Geleneksel Eğitim Öğretim Kurumları: Medreseler”, 100. Yılında İmam Hatip Liseleri Uluslararası Sempozyumu, 24-25 Kasım 2013, İstanbul.
• Qureshi, Ishtiaq Husain, Education in Pakistan, Maaref Press, Karachi, 1975.
• Rahman, Fazlur, İslam ve Çağdaşlık, çev. Alparslan Açıkgenç, M. Hayri Kırbaşoğlu, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2002.
• Rahman, Fazlur, İslam, çev. M. Dağ ve M. Aydın, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2004. Rahman, Khalid ve Syed Rashad Bukhari, “Pakistan: Religious Education and Institutions”, The Muslim World, 2006, sayı: 96, s. 323-339.
• Rahman, Khalid ve Syed Rashad Bukhari, “Religious Education Institutions: Present Situation and the Future Strategy”, Policy Perspectives, 2005, sayı: 2/1, s. 55-81. Rahman, Tariq, Denizens of Alien Worlds: A Study of Education, Inequality and Polarization in Pakistan, Oxford University Press, Karachi, 2006.
• Reid, Norman, “Quality Assurance in Higher Education in Pakistan”, 2. International Conference on Assesing Quality in Higher Education, Lahore, 2008.
• Sıddıkî, Mazharuddin,İslam Dünyasında Modernist Düşünce,çev. Murat Fırat ve Göksel Korkmaz, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1990.
• Şiblî Nu’mânî, Makâlât-ı Şiblî, c. V, Dârü’l-Musannifîn, A’zamgarh, 1955.
• Ullah, Raza, John T. E. Richardson ve Muhammad Hafeez, “Approaches to Studying and Perceptions of the Academic Environment Among University Students in Pakistan”, Compare: A Journal of Comparative and International Education, 2010, sayı:1, s. 1-15.
• Zaman, Muhammad Qasim, “Religious Education and the Rhetoric of Reform: The Madrasa in British India and Pakistan”, Comparative Studies in Society and History, 1999, sayı: 41/2, s. 294-323. 