Mu’tezili And Sunni Way Of Readıng Verses Related Wıth Halku’l-Ef’al

Yıl 2004, Cilt: 4 Sayı: 1, 147 - 160, 01.02.2004

Ömer Pakiş

Öz

an important problem being discussed. Moving from the conception that Allah the strenght should be fair, Mu’tezile primes of human beings whereas the Sunna convention emphasizes the power of Allah overarching everything. The way of rationalizing the Koranic verses by Mu’tezilah and Ehl-i Sunnah can also be seen within the context of this distinct reading approach. In this context, both Mu’tezilah and Ehl-i Sunnah see no drawbacks to put into the center the context which they consider to be closer to their thought systems, as well as commenting the other verses accordingly.

Anahtar Kelimeler

Will, action, creation, commentary

Halku’l-Ef’al İle İlişkilendirilen Ayetlerin Mu’tezili Ve Sünni Okuma Biçimi (Nasr Hamid Ebu Zeyd Örneği)

Öz

İnsan davranışlarının ortaya çıkmasında Allah’ın ne kadar etkin olduğu meselesi, tartışılan önemli problemlerdendir. Allah’ın adil olması gerektiği düşüncesinden hareketle insan fiillerinin oluşumunda Mu’tezile, kulun kendi gücünü öncelerken Sünni anlayış, Allah’ın her şeyin üzerindeki mutlak iradesine vurgu yapmaktadır. Dolayısıyla Mu’tezile ve Ehl-i Sünnet’in konu ile ilgili Kur’an ayetlerini anlamlandırma biçiminin de bu farklı okuma çerçevesinde şekillendiği görülmektedir. Bu bağlamda hem Mu’tezile ve hem de Ehl-i Sünnet, kendi düşüncelerine yakın gördükleri metinleri muhkem addederek merkeze yerleştirmede ve öbür ayetleri de buna göre yorumlamada herhangi bir sakınca görmemektedir.

Anahtar Kelimeler

İrade, fiil, yaratma, te’vil