Issue of Creation of Women by Ribs (Analyzing Narratives in Terms of ‘Aslu’l-Hadîth and Hadith Narrative Geography)

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 323 - 338, 30.09.2019

Hüseyin Akgün

https://doi.org/10.33415/daad.585831

Cited By: 5

Öz

Hadiths on the creation of women have been scrutinized in studies of some of the investigators Unlike them, we endeavoured to analyze the root of the thought of creation of women by ribs in terms of ‘aslu’l-hadîth and narrative geography by considering sources of Sunni and Shia. We observed that there is a basis for this thought in hermeneutics, not hadiths. For us, this related thought is placed on interpretations due to the Torah. The point in this paper that we wanted to point out is that the authority of narrative tellers on narratives of hadiths based on geography and culture basin. Indeed, we concluded that the thought of the creation of women by ribs was accepted not in regions such as Khorasan, Iraq, not Hedjaz in the first centuries of Islam. With reference to our research findings, studies that will be conducted by considering hadith narrative geography can provide us new opportunities in determining the original and reliability of hadiths.

Anahtar Kelimeler

Aslu’l-hadîth, Hadith Narrative Geography, Alteration of Narrators

KADININ KABURGA KEMİĞİNDEN YARATILMASI MESELESİ (Rivâyetlerin Aslu’l-Hadîs ve Hadis Rivâyet Coğrafyası Açısından Ele Alınması)

Öz

Kadının yaratılışı ile ilgili hadisler daha önce bazı araştırmacıların çalışmalarında ele alınmış olmakla birlikte, biz onlardan farklı olarak, kadının kaburga kemiğinden yaratılması ile ilgili düşüncenin kökenini, Sünnî ve Şiî kaynaklarını da dikkate alarak, aslu’l-hadîs ve rivâyet coğrafyası açısından incelemeye çalıştık. Araştırmamızda bu düşüncenin aslında hadislerde değil de tefsirlerde bir temeli olduğunu gördük. Tefsirlere ise bu düşüncenin Tevrat kaynaklı olarak geçtiğini düşünmekteyiz. Bu makalemizde asıl dikkat çekmek istediğimiz husus ise bir hadisin coğrafya ve kültür havzasına bağlı olarak rivâyetleri üzerinde görülen râvi tasarruflarıdır. Nitekim araştırmamızda kadının kaburga kemiğinden yaratılması şeklindeki düşüncenin İslâm’ın ilk yüzyıllarında Hicâz’da değil, Irak ve Horasan gibi bölgelerde kabul gördüğü sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışmamız da göstermiştir ki; hadis rivâyet coğrafyasını dikkate alarak yapılacak çalışmalar, hadislerin aslını ve sıhhatini tespitte bize yeni bazı imkânlar sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Aslu’l-hadis, Hadis Rivâyet Coğrafyası, Kadının Yaratılışı, Kaburga Kemiği

Kaynakça

• Abdürrezzâk, Ebû Bekir b. Hemmâm es-San’ânî. el-Musannef, Nşr. Habîburrahmân el-A’zamî. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî, 1983.
• Ağırman, Cemal. Kadının Yaratılışı (İlgili Rivâyetler Bağlamında Yeni Bir Yaklaşım). İstanbul: Rağbet, 2001.
• Ahmed b. Hanbel. el-Müsned. Nşr. Şuayb el-Arnaût vdğr. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2001.
• Akgün, Hüseyin. Hadis Rivâyet Coğrafyası. İstanbul: İFAV, 2019.
• Akgün, Hüseyin. “İnşikâk-ı Kamer Hâdisesi (Rivâyetlerin Aslu’l-Hadîs ve Hadis Coğrafyası Açısından Ele Alınması)”. Siyer Araştırmaları Dergisi 3 (2018): 33-54.
• Akgün Hüseyin. “Mütekaddimûn Âlimlerin Hadislerin Aslını Tespit İçin Kullandıkları İki Kav-ram: “Aslu’l-Hadis” ve “Mahfûz””. Hikmet Yurdu 7/14 (2014): 109-140.
• Arpaguş, Hatice K. “Kur’an Perspektifinden Yaratılış İtibariyle Kadına Bakış”. Tarihten Günü-müze Kur’an’a Yaklaşımlar. İstanbul: İlim Yayma Vakfı Kur’an ve Tefsir Akademisi, 2010: 587-606.
• Bayraktutar, Muammer. Hadis Tespit ve Tenkidinde Mahfuz Kavramı ve Değeri. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2016.
• Bibel in Gerechter Sprache. “Gott und Adam, keine Rippe und die Schlange, die “mehr drauf” hat”. Erişim: 03.03.2019, https://www.bibel-in-gerechter-sprache.de/wp-content/uploads/Gen1ff.pdf.
• BibleHub. “6763. tsela”. Erişim 03.03.2019. https://biblehub.com/hebrew/6763.htm.
• Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b Abdurrahman. Müsnedü’d-Dârimî. Nşr. Hüseyin Selim Esedü’d-Dârânî. Riyad: Dâru’l-Muğnî, 2000.
• Demir, Mahmut ve Mehmet Emin Özafşar. “Vehb b. Münebbih”. DİA.
• Hâkim en-Nîsâbûrî, Ebû Abdullah İbnü’l-Beyyi’ Muhammed. el-Müstedrek ale’s-Sahîhayn. thk. Mustafa Abdülkadir Atâ. 4 cilt. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990/1411.
• İbn Habîb es-Sülemî, Ebû Mervân Abdülmelik b. Habîb b. Süleymân. Kitâbu Edebi’n-nisâ = Kitâbü’l-Gâye ve’n-nihâye. Nşr. Abdülmecid Türki, Beyrut: Dâru’l-Garbi'l-İslâmî, 1992.
• Görmez, Mehmet. “Hadislerde Delâlet Sorunu”. Güncel Dinî Meseleler Birinci İhtisas Toplantısı (Ankara, 02-06 Ekim 2002): 225-240. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2004.
• Humeydî, Ebû Bekir Abdullah b. Zübeyr b. İsa. el-Müsned, Nşr. Habîburrahman el-A’zamî. Dımaşk: Dâru’s-Sekâ, 1996.
• Iclî, Ebu’l-Hasen Ahmed b. Abdullah. Ma’rifeü’s-sikât, Nşr. Abdulalîm Abdulazîm el-Bestevî. 2 Cilt. Medine: Mektebetü’d-Dâr, 1985.
• İbn Ebî Şeybe, Abdullah b. Muhammed. el-Musannef. Nşr. Kemal Yûsuf el-Hût. Riyad: Mekte-betü’r-Rüşd, 1988.
• İbn Hibbân, Ebu’l-Hasan Alâeddin Ali b. Balaban b. Abdullah. el-İhsân fî takrîbi Sahîhi İbn Hibbân. thk. Şuayb el-Arnaût. 18 cilt. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1988/1408.
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelik b. Hişâm el-Hımyerî. et-Tîcân fî mülûki Hımyer. San’a: Merkezü’d-dirâsât ve’l-ebhâs el-Yemeniyye, 1347/1929 (Eserin Vehb b. Münebbih’e ait olup İbn Hişâm tarafından rivayet edildiği ileri sürülmektedir).
• İbn Receb, Ebu’l-Ferec Zeynüddîn Abdurrahman b. Ahmed. Şerhu İleli’t-Tirmizî. thk. Hemmâm Abdurrahim Saîd, 2 Cilt. Zerkâ: Mektebetü’l-Menâr, 1987.
• İbn Sa’d, Ebû Abdullah Muhammed b. Sa’d. et-Tabakâtü’l-kübrâ. Nşr. Muhammed Abdülkâdir Atâ. 8 Cilt. Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
• İbn Şebbe, Ebû Zeyd Ömer b. Şebbe en-Nümeyrî. Târîhu’l-Medineti’l-münevvere. Nşr. Fehîm Muhammed Şeltût. Cidde 1399/1979.
• İbnü’l-Münzîr, Ebû Bekir Muhammed b. İbrahim. Kitâbu Tefsîri’l-Kur’ân. Nşr. Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. Medine: Dâru’l-Meâsir, 2002.
• Kandemir, M. Yaşar. “el-Câmiu’s-Sahîh (Müslim)”. DİA.
• Kesgin, Salih. “Âyetleri Anlamada Hadis Algısının Etkisi -Nisâ Sûresi 1. Ayet Ekseninde Bir Tahlil Denemesi-”. Tarihten Günümüze Kur’an İlimleri ve Tefsir Usûlü. 2009: 477-490.
• Kılıç, Sadık. “Kadın Erkeğin Kaburga Kemiğine İndirgenecek İkincil Bir Fenomen Değildir!...”. EKEV Akademi Dergisi - Sosyal Bilimler, 10/27 (2006), s. 1-20.
• Korsak, Mary Phil. “Havva, Kötü mü Yoksa İftiraya mı Uğradı?”. Çev. Cengiz Batuk. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 31 (2011), s. 279-293.
• Küleynî, Muhammed b. Ya’kûb. el-Kâfî. 7 Cilt. Beyrut: Menşûrâtu’l-Fecr, 2007.
• Meclisî, Muhammed Bâkır b. Muhammed. Bihâru’l-envâri’l-câmia li-düreri ahbâri’l-eimmeti’l-athâr. 4. Baskı. 110 Cilt. Beyrut: Müessesetü’l-Vefâ, 1404/1984.
• Mukâtil b. Süleymân, Ebu’l-Hasen el-Belhî. Tefsîru Mukâtil b. Süleymân. Nşr. Abdullah Mah-mud Şahhâte. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâs, 1423/2002.
• Musa Carullah. Uzun Günlerde Oruç. Nşr. Abdullah Kahraman. İstanbul: İz Yayıncılık, 2009.
• Mücâhid, Ebu’l-Haccâc b. Cebr. Tefsîru Mücâhid. Nşr. Muhammed Abdüsselam Ebu’n-Nîl, Kahire: Dâru’l-Fikri’l-İslâmî el-Hadîse, 1410/1989.
• Öz, Mustafa. “Ca’fer es-Sâdık”. DİA.
• Serrâc, Ebu’l-Heysem Hâlid b. Mirdâs. el-Cüz’ü min hadîsi Ebi’l-Heysem Hâlid b. Mirdâs. Nşr. Emre Yazıcı, Beyrut: Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, 2014.
• Süfyân es-Sevrî, Ebû Abdullah b. Saîd b. Mesrûk. Tefsîru Süfyân es-Sevrî, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1983.
• Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr. Tefsîru’t-Taberî = Câmiu’l-beyân fî te’vili’l-Kur’ân. Nşr. Ahmed Muhammed Şâkir. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2000.
• Ünal, Yavuz. Hadisin Doğuş ve Gelişim Tarihine Yeniden Bakış. Samsun: Etüt Yayınları, 2001.
• Zehebî, Ebû Abdullah Şemseddîn. Siyeru a’lâmi’n-nübelâ. thk. Şuayb Arnaût. Beyrut: Müesse-setü’r-Risâle, 1405/1985.