KAMU KURUMLARININ E-KATILIM DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ: TÜRKİYE’DEKİ BAKANLIKLARIN WEB SİTELERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Year 2025, , 90 - 108, 30.03.2025

Seda Çankaya Kurnaz

https://doi.org/10.61964/dade.1639344

Abstract

Demokrasinin doğduğu Antik Yunan’a kadar uzanan katılım, Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin (BİT) gelişmesiyle farklı bir boyut kazanmış ve “E-katılım” olarak kavramsallaştırılan yeni bir olgu çerçevesinde tartışılmaya başlanmıştır. Merkezi hükûmetler, kamu kurumları ve yerel yönetimler, vatandaşların karar alma süreçlerine dâhil olmalarını sağlamak ve demokratik katılımı artırmak amacıyla E-katılım araçlarını giderek daha fazla kullanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bakanlıkların web sitelerinin E-katılım düzeylerini ne ölçüde karşıladığına ilişkin bir analiz çerçevesi sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda E-bilgilendirme, E-danışma ve E-karar alma olmak üzere üç katılım düzeyine yönelik araçlar referans alınarak Türkiye'de bulunan 17 bakanlığın web siteleri incelenmiştir. Araştırma sonucunda Türkiye'deki bakanlıkların web siteleri üzerinden bakanlığın işleyişi, mevzuatı, projeleri, planları gibi pek çok alanda vatandaşları bilgilendirme konusunda başarılı olsa da, karar alma süreçlerine aktif katılımını sağlama konusunda daha fazla gelişime ihtiyaç duyduğu vurgulanmıştır.

Keywords

Bakanlıklar, E-Katılım, E-Devlet, Kamu Yönetimi, Türkiye

EXAMINING THE E-PARTICIPATION LEVELS OF PUBLIC INSTITUTIONS: A STUDY ON WEBSITES OF THE MINISTRIES IN TURKEY

Abstract

Participation, which dates back to Ancient Greece, where democracy was born, has gained a different dimension with the development of Information and Communication Technologies (ICT) and has begun to be discussed within the framework of a new phenomenon conceptualized as "E-participation”. Central governments, public institutions and local governments increasingly utilize E-participation tools to ensure that citizens are more involved in decision-making processes and to increase democratic participation. The aim of this study is to provide an analysis framework regarding the extent to which the websites of ministries at the central level meet the e-participation levels. To achieve this, the websites of 17 ministries in Turkey were examined based on three levels of participation: E-information, E-consultation, and E-decision making. As a result of the research, it was emphasized that although the ministries in Turkey are successful in informing citizens in many areas such as the functioning of the ministry, legislation, projects and plans through their websites, they require further improvements in ensuring active participation in decision-making processes.

Keywords

Ministries, E-Participation, E-Government, Public Administration, Turkey

References

• Adnan, M., Ghazali, M., & Othman, N. Z. S. (2022). E-participation within the context of e-government ınitiatives: a comprehensive systematic review. Telematics And Informatics Reports, 8, 100015. https://doi.org/10.1016/j.teler.2022.100015
• Arnstein, S. R. (1969). A ladder of citizen participation. Journal of the American Institute of Planners, 35(4), 216-224. https://doi.org/10.1080/01944366908977225
• Aström, J., Karlsson, M., Linde, J., & Pirannejad, A. (2012). Understanding the rise of e-participation ın non-democracies: domestic and international factors. Government Information Quarterly, 29(2), 142-150.https://doi.org/10.1016/j.giq.2011.09.008
• Bonsón, E., Royo, S., & Ratkai, M. (2015). Citizens’ engagement on local governments’ facebook sites. an empirical analysis: the impact of different media and content types ın western europe. Government Information Quarterly, (32), 52-62. https://doi.org/10.1016/j.giq.2014.11.001
• Cantijoch, M., & Gibson, R (2011). Conceptualising and measuring e-participation. [Conference presentation abstract]. Internet, Voting, And Democracy Conference (Ii) University of California Irvine, America.
• CİMER. (2025). 50 soruda cimer. https://www.cimer.gov.tr/50sorudacimer.pdf
• Council of Europe. (2008). Democracy: who dares?. http://www.icsd.aegean.gr/website_files/proptyxiako/208838613.pdf
• Creighton, J. L. (2005). The public participation handbook: making better decisions through citizen ınvolvement. San Francisco: Jossey-Bass. https://www.semanticscholar.org/paper/The-Public-Participation-Handbook%3A-Making-Better Creighton/449c52876481bf32eee34f9682a82442dd35a319
• Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. (1984). Dilekçe hakkının kullanılmasına dair kanun https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.3071.pdf
• Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. (2003). Bilgi edinme hakkı kanunu.. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4982.pdf
• Çarıkçı, O. (2010). Türkiye’de e-devlet uygulamaları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (12), 95-122. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbe/issue/23190/247699
• Demirhan, K., & Öktem, M. K. (2023). The sustainability of e-participation in local governments: the case of municipalities in Ankara. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 25 (44), 279-292. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kmusekad/issue/78068/1233422
• DPT. (2021). 8. 5 yıllık kalkınma raporu yerel yönetimler özel ihtisas komisyonu raporu. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/08/Sekizinci-Bes-Yillik-Kalkinma-Plani-Yerel-Yonetimler-OIK-Raporu.pdf
• E-Devlet. (2025). E-devlet istatistikleri. https://www.turkiye.gov.tr/edevlet-istatistikleri
• Elitok, F., & Saylam, A. (2023). Yerel yönetimlerde e-katılım: Türkiye büyükşehir belediyeleri mobil uygulamaları üzerinden bir analiz. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2), 528-549. https://doi.org/10.21180/iibfdkastamonu.1333040
• Gündoğdu, H. G. (2021). Web sitelerinin e-katılım düzeyleri üzerine bir araştırma: Türkiye büyükşehir belediyeleri örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 338-367. https://dergipark.org.tr/tr/pub/igdirsosbilder/issue/65608/991720.
• Hansen, H.S. & D.C. Prosperi (2005). Citizen participation and internet gis-some recent advances, Computers, Environment and Urban Systems, 29, 617-629. https://doi.org/10.1016/j.compenvurbsys.2005.07.001
• Karkın, N., & Çalhan, H. S. (2012). An ınteractive e-participation model for the public administration system in Turkey: Sibiyo. Ege Academic Review, 12(1), 105-123. https://doi.org/10.21121/eab.2012119550
• Kneuer, M., & Harnisch, S. (2016). Diffusion of e-government and e-participation ın democracies and autocracies. Global Policy, 7(4), 548-556.https://doi.org/10.1111/1758-5899.12372
• Kültür ve Turizm Bakanlığı İletişim Merkezi. (2025). ALO 176. https://alo176.gov.tr/about/
• Lironi, E. (2016). Potential and challenges of e-participation in the European Union. Brussels: European Parliament. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2016/556949/IPOL_STU(2016)556949_EN.pdf.
• Loukis, E., Macintosh, A., & Charalabidis, Y. (2013). E-participation in Southern Europe and the Balkans: issues of democracy and participation via electronic media. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203722251
• Macintosh, P.A. (2004, 5-8 January.). Characterizing E-Participation in Policy-Making. [Conference presentation abstract]. 37th Annual Hawaii International Conference On System Sciences.https://doi.org/10.1109/HICSS.2004.1265300
• MEB. (2025). Mebim portal. https://mebimportal.meb.gov.tr/Home
• OECD. (2003). Promise and problems of e-democracy, challenges of online citizen engagement, OECD Publishing, Paris, France. https://www.oecd.org/en/publications/promise-and-problems-of-e-democracy_9789264019492-en.html
• Palacin, V., Zundel, A., Aquaro, V., & Kwok, W. M. (2021, October). Reframing e-participation for sustainable development. [Conference presentation abstract]. Proceedings of the 14th International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance. https://doi.org/10.1145/3494193.3494218
• Parlak, B. & Z. Sobaci. (2010). A comparative analysis of local agenda 21 websites in Turkey in terms of e-participation. G. Christopher& Reddick (Eds.), In Politics, Democracy and E-Government: Participation and Service Delivery (pp. 75-93). IGI Global, New York.https://doi.org/10.4018/978-1-61520-933-0.ch005
• Pektaş, E. K. (2011). Belediye hizmetlerinde bilgi-iletişim teknolojilerinin kullanımı ve e-belediye uygulamalarındaki son gelişmeler: bir literatür taraması. Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1): 65-88. https://acikerisim.aku.edu.tr/xmlui/handle/11630/3844
• Ryfe, D. M. & Stalsburg, B. (2012). The participation and recruitment, democracy in motion: evaluating the practice and impact of deliberative civic engagement. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199899265.003.0003
• SABİM. (2020). SABİM. https://sabim.gov.tr/kurumsal#amac
• Sæbø, Ø., Rose J., & Flak, L. S. (2008). The shape of eparticipation: characterizing an emerging research area. Government Information Quarterly, 25(3), 400–428. https://doi.org/10.1016/j.giq.2007.04.007
• Sæbø, O., Rose, J., & Nyvang, T. (2009). The role of social networking services in e-participation. [Conference presentation abstract]. E-part conferance. https://doi.org/10.1007/978-3-642-03781-8_5
• Saylam, A. (2020). Türk kamu yönetiminde merkezi düzeyde e-katılım: bakanlıkların web siteleri üzerinden bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 41, 23-37. https://doi.org/10.30794/pausbed.726295
• SGK. (2022). Sosyal güvenlik kurumu. https://www.sgk.gov.tr/iletisim/alo170form,
• Shan, L. C., Panagiotopoulos, P., Regan, Á., De Brún, A., Barnett J., Wall P., & Mcconnon, A. (2015). Interactive communication with the public: qualitative exploration of the use of social media by food and health organizations. Journal Of Nutrition Education And Behavior, 47(1), 104-108. https://doi.org/10.1016/j.jneb.2014.09.004
• Şengül, R. (2005). Bilgi edinme hakkı kanunu Türk kamu yönetimini camdan eve dönüştürür mü?. A.Ü.S.B.F. Dergisi, 60 (3), 215-234.https://doi.org/10.1501/SBFder_0000001424
• T.C. Adalet Bakanlığı, https://www.adalet.gov.tr/
• T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, https://www.aile.gov.tr/
• T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, https://www.csgb.gov.tr/
• T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, https://www.csb.gov.tr/
• T.C. Dışişleri Bakanlığı, https://www.mfa.gov.tr/
• T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, https://www.enerji.gov.tr/
• T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı, https://www.gsb.gov.tr/
• T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı, https://www.hmb.gov.tr/
• T.C. İçişleri Bakanlığı, https://www.icisleri.gov.tr/
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, https://www.ktb.gov.tr/
• T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, https://www.meb.gov.tr/
• T.C. Millî Savunma Bakanlığı, https://www.msb.gov.tr/
• T.C. Sağlık Bakanlığı, https://www.saglik.gov.tr/
• T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, https://www.sanayi.gov.tr/
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, https://www.tarimorman.gov.tr/
• T.C. Ticaret Bakanlığı, https://www.ticaret.gov.tr/
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, https://www.uab.gov.tr/
• Tambouris, E., Macintosh, A., Coleman, S., Wimmer, M., Vedel, T., Westholm, H., Lippa, B., Dalakiouridou, E., Parisopoulos, K., Rose, J., Aicholzer, G., &Winkler, R. (2007). Introducing Eparticipation, E. Tambouris, (Ed.). Demo-Net The Democracy Network. University Of Macedonia. https://www.academia.edu/843047/Introducing_eParticipation
• The Institute of Digital Government At Waseda University. (2023). Digital government ranking 2023 Https://Iacio.Org/WpContent/Uploads/2023/11/2023_digital_government_ranking_report.Pdf
• Turan, E., Aydilek, E., & Şen, A. T. (2015). BİMER uygulaması ve Türk kamu yönetimi sistemine etkileri. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 215-225. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iibfdkastamonu/issue/29398/317924
• United Nations. (2025). E-participation indeks. https://Publicadministration.Un.Org/Egovkb/En-Us/About/Overview/E-Participation-Index
• Wimmer, M. A. (2007). Ontology for an e-participation virtual resource centre. [Conference presentation abstract].1st International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance. https://doi.org/10.1145/1328057.1328079
• World Bank. (2025). The worldwide governance indicators. https://www.worldbank.org/en/publication/worldwide-governance indicators/documentation