ÇEKTE DÜZENLEME YERİ VE İBRAZ SÜRELERİ

Year 2022, Volume: 2 Issue: 2, 95 - 133, 30.11.2022

Ümmü Gülsüm Çelik

Abstract

Çek, 6100 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda sınırlı olarak sayılan kambiyo senedi türlerinden biridir. Para yerine kullanılabilmesi, nakit taşıma sorununu ortadan kaldırması gibi kolaylıklar sağlamasından dolayı özellikle ticari hayatta kullanımı yaygındır. Taşıdığı önemden dolayı diğer kambiyo senetleri gibi çek de kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Çeke ilişkin farklı kanunlarda düzenlemeler olmakla birlikte temel düzenlemeler TTK’da yer almaktadır. TTK’da çeke ilişkin olarak sıkı şekil şartları öngörülmüştür. Bu şekil şartları senedin çek vasfını taşıması için bulunması zorunlu olan unsurlardır. Bu unsurların bulunmaması halinde senet çek vasfını kazanamayacaktır. Bu şekil şartlarından biri de düzenleme yeridir. Çekte düzenleme yerinin bulunması zorunlu olup kanunda bu unsur alternatifli olarak öngörülmüştür. Ayrıca bir düzenleme yerinin belirtilmemiş olması halinde düzenleyenin adının yanında bir yer yazılı olması halinde bu yer düzenleme yeri olarak kabul edilmektedir. Senedin çek vasfını kazanması için bulunması gerekli olan bu unsur çek hukukunda farklı işlevlere de sahiptir. Düzenleme yeri ile ödeme yerinin aynı veya farklı yerler olmasına göre çekin ibraz süresi de değişmektedir. Ayrıca kambiyo senetlerine özgü haciz yoluna başvurulması halinde çekin düzenlendiği yerdeki icra daireleri de yetkili olmaktadır. Çek uluslararası alanda kullanılabildiğinden yabancılık unsuru taşıyan bir çekten kaynaklanan uyuşmazlıklarda uygulanacak hukuk kuralları belirlenirken de düzenleme yeri hukuku bazı koşullar altında uygulanacak hukuk olabilmektedir. Bu çalışmada çekte düzenleme yerinin farklı fonksiyonları ele alınarak incelenecektir.

Keywords

Çek, Zorunlu Şekil Şartları, Düzenleme Yeri, İbraz Süreleri, Uygulanacak Hukuk.