Human Dignity Schould be Considered as a Factor for Success in Religious Education

Year 2015, Volume: 13 Issue: 29, 511 - 534, 01.06.2015

Mustafa Önder

Abstract

Keywords

Religious Education, Value Education, Human Dignity, Affective Dimensions, Religion Course Program

Din Eğitiminde Başarı İçin Dikkate Alınması Gereken Bir Unsur Olarak İnsan Onuru

Abstract

İnsan onurlu ve şerefli bir varlık olarak yaratılmıştır. Eğitim sistemlerinin görevi bu onura saygılı olmayı ve insanın temel haklarının korunmasını, geliştirilmesini yeni yetişecek nesillere uygulayarak öğretmektir. Sadece bilişsel düzeyde kalan değerlerin kişi ve toplum hayatına yansıması mümkün olmamaktadır. Halbuki eğitim, kişilere istendik davranış kazandırma çabalarıdır. Fiziki yapısı, duyguları, düşünceleri ile bir bütün olan insanın kalıcı davranışlar edinebilmesi, büyük ölçüde duyuşsal ve psiko-motor boyutların devreye sokulması ile gerçekleşebilmektedir. Okuldaki din öğretimi ve DKAB dersi duygusal boyutun öne çıkabileceği, öğrencilere dini ve milli değerlerin öğretilebileceği bir derstir. Söz konusu değerlerden biri de insan onuruna saygı'dır. Eğitimde başarı için, öğrenciye değerli olduğunun hissettirilmesi, sevilmesi, cesaretlendirilmesi ve özgüveninin sağlanması gerekmektedir. Buradan hareketle hedeflerin gerçekleşme düzeyinin sadece bilişsel alanda değil, duyuşsal ve psiko-motor alanlarda da yükseltilmesi mümkün olabilecektir. Kuramsal bir çalışma olan makalemizde, tarihi tecrübelerimizi de göz önünde bulundurarak günümüz din öğretiminde ve DKAB programında insan onuruna saygı'nın temel değerlerden biri olması ve bir yöntem olarak kullanılmasının gerektiği sonucuna vardık. Bu konuda sorumluluğun büyük ölçüde rol model konumundaki öğretmenlere düştüğüne dair tespitler yapmaya ve bazı teklifler getirmeye çalıştık.

Keywords

Din eğitimi, Din dersi, Değer eğitimi, İnsan onuru, Duyuşsal boyut, DKAB programı

References

• Akyürek, S. (2012). İlk ve Orta Öğretimde Din Öğretimi: Kuramsal Çerçeve. R. Doğan ve R. Ege (Ed). Din Eğitimi El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Akyüz, A. (2005). Yaşayan Kur’an Hz. Peygamber. İstanbul: Ensar Neşriyat.
• Altaş, N. (2004). Gençlik Döneminde Din Olgusu ve Liselerde Din Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Altaş, N. (2007). İDKAB Öğretmen El Kitabı. İstanbul: Dem Yayınları.
• Altıntaş, R. (2013). Cahiliye Zihniyeti ve Çiğnenen İnsan Onuru, Hz.Peygamber ve İnsan Onuru. Ankara: DİB Yayınları.
• Aydın, A. (2011). Eğitim Sevgidir. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Aydın, M. Z. (2005). Ailede Çocuğun Ahlak Eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları.
• Aydın, M.Ş. (2013). Peygamber Efendimizin Örnekliğinde İnsan Onuruna Saygı Bilincini Kazandırmak, Hz. Peygamber ve İnsan Onuru. Ankara: DİB Yayınları.
• Aydın, A. (2011). Eğitim Psikolojisi Gelişim-Öğrenme-Öğretim. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Ayhan, H., Hökelekli, H., Öcal, M., Mehmedoğlu, Y. ve Ekşi, H. (2002). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri Üzerine Çok Yönlü Bir Alan Araştırması. İstanbul: Sedar.
• Bacanlı, H. (2006). Duyuşsal Davranış Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Bacanlı, H. (2011). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Balta, N. (2013). Öğretmenlerimizi Nasıl Profesyonelleştirelim? Zaman Gazetesi, 20 Ekim 2013, s. 16.
• Bilgin, B. ve Selçuk, M. (1995). Din Öğretimi Özel Öğretim Yöntemleri. Ankara: Gün Yayıncılık.
• Bilgin, B. (1995). Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi. Ankara: Yeni Çizgi Yayınları.
• Buhari, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail. (1981). Sahihu-l Buhari, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Cebeci, S. (2005). Türkiye’de Din Eğitimi Sorununa Yönelik Çözüm Yaklaşımları ve Çözüm Önerileri, Türk Milli Eğitim Sisteminde Din Eğitimi ve Öğretimi Sempozyum Tebliğleri, ss.92-103. Ankara: Yarınlar İçin Düşünce Platformu Kültür Yayınları.
• Çekin, A. (2014). Ortaokul Beşinci ve Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Katılıma İlişkin Görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 201, 203-215.
• Çetin, A. (2006). Örneklerle Peygamberimiz. İstanbul: Ensar Yayınları.
• Demirel, Ö. (2012). Öğretim İlke ve Yöntemleri Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Duman, M. Z. (1996). Nüzulünden Günümüze Kur’an ve Müslümanlar. Ankara: Fecr Yayınları.
• Eberhard, O. (1981). Wie lassen sich die modernen padagogischen bestrebungen für die evangelische erziehungslehre fructbar machen”, in: K.Wegenast, Religionspadagogik, C.I, s.73, Darmstadt.
• Engert, J. (1983). Über die wissenschaftliche Grundlegung der Rligionspadagogik, in: K. Wegenast, Religionspadagogik, C.II, ss.34-44, Darmstadt.
• Erdoğan, A. (2014). Eğitim Davranış Terbiyesidir. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Fazlurrahman, (1993). Ana Konularıyla Kur’an. (A. Açıkgenç, Çev.) Ankara: Fecr Yayınları.
• Fromm, E. (1980). Sevme Sanatı. (Y. Salman, Çev.) İstanbul: İlya Yayınları.
• Goldbrunner, J. (1983). Katechese im Dienst am Glauben, in: Klaus Wegenast, Religionspadagogik, C.II, s.124,125, Darmstadt.
• Hökelekli, H. (2011). Din Psikolojisi. Ankara: TDV Yayınları. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4,5,6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, (2007). Ankara: MEB Yayınları.
• Kaya, M. (2007). İlköğretim DKAB Programlarındaki Ahlaki Konuların Ahlak Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi. Ondokuzmayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23, 23-50.
• Kaymakcan, R. (2009). Öğretmenlerine Göre DKAB Dersleri Yeni Eğilimler: Çoğulculuk ve Yapılandırmacılık. İstanbul: Dem Yayınları.
• Kaymakcan, R. ve Meydan, H. (2011). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programları ve Öğretmenlerine Göre Değerler Eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 9(21), 27-55.
• Kızılabdullah, Y. ve Yürük, T. (2012). Din Eğitimi ve Öğretiminin Temelleri. M. Köylü ve N. Altaş (Ed.), Din Eğitimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Koca, F. (2009). Kur’an-ı Kerim’e Göre Hz. Peygamberin Örnek Hayatı. Ankara: TDV Yayınları.
• Konuk, Y. (1994). Okul Öncesi Çocuklarda Dini Duygunun Gelişimi ve Eğitimi. Ankara: TDV Yayınları.
• Köylü, M. ve Nazıroğlu, B. (2012). İlköğretimde Din Eğitimi. M. Köylü ve N. Altaş (Ed.) Din Eğitimi, ss.113-150. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Küçük, R. (2013). Hz. Peygamberin Örnekliğinde İnsan Onuru. Hz. Peygamber ve İnsan Onuru, Ankara: DİB Yayınları.
• Merter, F. (2013). Okulda ve Sınıfta Örtük Program Aracılığı ile Değerler Öğretimi, 1. Ulusal Değerler Eğitimi Kongresi Bildiri Özetleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Müslim, b. Haccac el-Kuşeyri. (1981). Sahih-i Müslim, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (9,10,11 ve 12. Sınıflar), (2008). Ankara: MEB Yayınları.
• Önder, M. (2013). Sevgi, Din Dili ve Hikâyelerin Çocukların Din Eğitimindeki Yeri ve Önemi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 1285- 1298.
• Önder, M. (2013). İslam’ın İlk Yıllarında Kadın Eğitimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13/1, 139-153.
• Önder, M. (1997). Prof. Dr. Beyza Bilgin ve Din Eğitiminde Yeni Yöntem Çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Önder, M. (2013). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretiminin Temelleri Üzerine. C. Tosun ve M. Polat (Ed.), Düşünen Sınıflar İçin DKAB Öğretimi İlkokul 4.Sınıf, ss.18-30. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Özbek, A. (1995). Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed. Konya: Esra Yayınları.
• Özden, Y. (2013). Eğitimde Yeni Değerler. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Portakal, H. (1994). Çocuk Eğitiminde Özgürlük ve Saldırganlık. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Sayar, K. ve Dinç, M. (2009). Psikolojiye Giriş. İstanbul: Dem Yayınları.
• Selçuk, Mualla, (2000). “Din Öğretiminin Kuramsal Temelleri”, Din Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar, İstanbul: MEB Yayınevi.
• Tarhan, N. (2012). Kendinizle Barışık Olmak (17.Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
• Tebliğler Dergisi. (1986). S.2219.
• Tirmizi, Ebu İsa Muhammed (1981). Sünen, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Tolstoy, L. N. (2011). İnsan Ne İle Yaşar. İstanbul: Şule Yayınları.
• Tosun, C. (2011). Din Eğitimi Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Turaşlı, N. K. (2014). Yaratıcılıkta Temel Kavramlar ve Yaratıcılığın Doğasını Anlamak. E. Ç. Öncü (Ed.) Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Geliştirilmesi, ss. 2-15, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2013). Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Yapıcı, A. ve Yürük, T. (2013). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programının İncelenmesi. C. Tosun ve M. Polat (Ed.) Düşünen Sınıflar İçin DKAB Öğretimi 4.Sınıf, ss.31-55, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Zengin, M. (2011). Din Eğitimi ve Öğretiminde Yapılandırmacı Yaklaşım. İstanbul: Dem Yayınları.
• http://oyegm.meb.gov.tr/www/anketler/icerik/23, 29.10.2013.