Öğretmen Adaylarının Dürüst Olmayan Davranışlarla İlgili Görüşlerini Belirlemeye Yönelik Nitel Bir Araştırma

Year 2010, Volume: 8 Issue: 20, 81 - 95, 01.12.2010

Halil Işık

Abstract

Dürüstlük tüm toplumlarda insan davranışlarına ilişkin aranan bir özelliktir. Dolayısıyla dürüst olmayan insan davranışları hiçbir toplumda kabul görmeyen davranışlardır. Dürüst olamayan davranışlar üç grupta ele alınabilir. Bunlar yalancılık, hırsızlık ve aldatmak olarak sıralanabilir. Dürüst olmayan davranışları açıklamaya yönelik kuramlar ekonomik ve psikolojik temelli olarak iki grupta ele alınabilir.Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının dürüst olmayan davranışlara ilişkin deneyim ve düşüncelerini belirlemektir. Bu çalışma nitel bir çalışmadır. Nitel çalışmaların doğası gereği, elde edilen sonuçların herhangi bir evrene genellemesi söz konusu değildir. Bu çalışma için Batı illerimizden birinde yer alan öğretmen yetiştirme kurumunun son sınıfta devam eden 35 öğrencinin dürüst olmayan davranışlara ilişkin yazdıkları kompozisyonlarından veriler toplanmıştır. Katılımcı öğretmen adaylarının her birinden araştırmanın amaç ve alt amaçlarına göre üç açık uçlu soruya ilişkin kompozisyon yazmaları istenmiştir. Her bir katılımcı öğretmen adayından, cevabını diğer katılımcılardan bağımsız olarak okul dışında hazırlanıp, bir hafta sonra araştırmacıya teslim etmesi istenmiştir. veriler araştırmanın amaç ve alt amaçlarına uygun olarak analiz edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre en çok rastlanan dğrğst olmayan davranış türlarinin hırsızlık ve yalancılık olduğu görülmektedir. Dürüst olmayan davranışların nedenleri ile ilgili bulgular psikolojik, toplumsal, ekonomik, ailevi ve yönetimsel sorunlar olarak kategorize edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre dürüst olmayan davranışlara yönelik düzeltici önlemler, telafi edici ve uzun vadeli önlemler olmak üzere iki şekilde kendisini göstermektedir.

Keywords

Öğretmen Adayları, Dürüstlük, Yalancılık, Hırsızlık

References

• Aronson, E. (1992). The return of the repressed: Dissonance theory makes comeback. Psychological Inquiry, 3(4), 303-311.
• Begley, A. M. (2008). Truth telling, honesty and compassion: A virtue-based exploration of a dilemma in practice. International Journal of Nursing Practice, 14, 336-341.
• Bergmann, T. C. , Mundt, D. H., & Illgen, E. J. (2010). The evolution of honesty tests and means for their evaluation. Employee Responsibilities and Rights Journal, 313), 215-223.
• Coyne, I. & Bartram, D. (2002). Assessing the effectiveness of integrity tests: A review. International Journal of Testing, 2(1), 15-34.
• Ekman, P. (1996). Why don't we catch liars? Social Research, 63(3), 801-817.
• Guastello, S. J. & Reike, M. L. (1991). A review and critique ofhonesty test research. Behavioral Sciences and the Law, 9, 501-529.
• Hickey, R. (2006). Stealing abondoned goods: Possessory title in proceedings for theft. Legal Studies, 26(4), 584-601.
• Kamat, S. S. & Kanekar, S. (2001). Prediction of and recommendation for honest behavior. The Journal of Social Psychology, 130(5), 597-607.
• Kulas, J. T, McInnerney, J. E., DeMuth, R. E & Jadwinski, V. (2007). Employee satisfaction and theft: Testing climate perceptions as a mediator. The Journal of Psychology, 141(4), 389-402.
• Mazar, N., Amir, O. ve Ariely, D. (2008). The dishonesty of honest people: A theory of self-concept maintanence. Journal of Marketing Research, 45, 633-644.
• Mazar, N. & Ariley, D. (2006). Dishonesty in everyday life and its policy implications. Journal of Public Policy & Marketing, 25(1), 1-21.
• Miller. G. (1987). School interventions for dishonest behavior. Special Services in the Schools 3(3-4), 21-36
• Porter, S. & ten Brinke, L. (2010). The truth about lies: What works in detecting high-stakes deception. Legal and Criminological Psychology, 15, 57-75.
• Ryan, A. M. & Sackett, P. R. (1987). Pre-employment honesty testing: Fakability, reactions of test takers, and company image. Journal of Business and Psychology, 1(3), 248-256.
• Sanitioso R. & Niedenthal, P.M. (2006). Motivated self-perception and perceived ease in recall of autobiographical memories. Self and Identity, 5, 73 -84.
• Schlenker, B. R. (2008). Integrity and character: Implications of principled and expedient ethical ideologies. Journal of Social and Clinical Psychology, 27(10), 1078-1125.
• Seymour, F. W. & Epston, D. (1989). An approach to childhood stealing with evaluation of 45 cases. Australia and New Zeland Journal of Family Teraphy, 10(3), 137-143.
• Staats, S., Hupp, J. M. , & Hagley, A. M. (2008). Honesty and heroes: A positive pschology View of heroizm and academic honesty. The Journal of Pschology, 142(4), 357-372.
• Şişman, M. (2006). Eğitim bilimine giriş. Pegem A Yayıncılık: Ankara.
• Zimmy, S. T., Robertson, D. U. , & Bartoszek, T. (2008). Academic and personal dishonesty in college students. North American Journal of Pschology, 10(2), 291-312.
• Zolten, K. & Long, N. (2006). Stealing. Little Rock, Arkansas: Center for Effective Parenting.