LOOKING TO THE PAST, TENDING TO THE FUTURE

Yıl 2021, Sayı: 23, 78 - 93, 31.07.2021

Bahadır Topal

Öz

Destekleyen Kurum

KİDDER

GEÇMİŞE BAKIŞ, GELECEĞE YÖNELİŞ

Öz

Türkiye’de 2006 yılından itibaren kamu yönetimine giren iç denetim sistemi ve uygulamalarında önemli mesafeler alınmış, kamu idarelerinde ciddi bir birikim oluşmuştur.
Kamu iç denetçilerinin mesleki örgütü olarak 2007 yılında kurulan Kamu İç Denetçileri Derneği (KİDDER), ilk günden itibaren meslektaşlarının yanında olmaya, iç denetçilerin mesleki gelişimlerini desteklemenin yanı sıra ülkemizde iç denetim/denetim sisteminin uygun şekilde dizayn edilmesi ile kamu yönetimine değer katacak
konuma gelmesine gayret göstermiştir. 2018 yılı Temmuz ayından itibaren Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesiyle birlikte hem idari yapılarda hem de denetim mekanizmalarında bazı değişimler gerçekleşmiş, yeni bir döneme girilmiştir.
Bu yazıda, Türkiye'de yaklaşık 15 yıldan beri uygulama imkanı bulan kamu iç denetim sistemi ile ilgili genel durum ve gelinen nokta KİDDER tarafından değerlendirilmekte, geleceğe yönelik perspektif ve hedefler ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İç Denetim, Kamu İç Denetçisi, Denetim, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Kamu İç Denetçileri Derneği (KİDDER)

Kaynakça

• Akbulut, N. & Kaş, O. (2018). Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sisteminde Kamu Denetimi ve İç Denetimin Yeri. Denetişim Dergisi, (18). 77-87.
• Al, H. (2007). Kamu kesiminde yeni denetim yaklaşımları. Amme İdaresi Dergisi, 40(4), 45-61.
• Alıcı O. V. (2016). Kamu yönetiminde iç denetim mekanizmasının reorganizasyonu. Sosyal Bilimler Dergisi, (5), 186-200.
• Alptürk, G. (1991). "Amerikan Sayıştay’ı ve Performans Denetimi", Sayıştay Dergisi, Özel Sayı, Nisan-Haziran 1991.
• Altuğ, F. (1995). Mali Denetim, Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi.
• Altuk, E. (2021). Covid-19 salgınının iç denetim üzerindeki etkileri: bir çözüm önerisi olarak uzaktan denetim. Denetişim Dergisi, (22), 15-26.
• Anıl Keskin, D. (2009). Kamu ve özel sektör yönetiminde iç kontrol sistemi ve değerlendirmesi, Denetişim Dergisi, (3), 14-22.
• Arcagök M. S., Yörük, B., (2004). “Yönetim Kontrolü/iç Kontrol”, Maliye Dergisi, Sayı:145.
• Aytuna, T., (1986). "Felsefeci Gözüyle Denetim", Denetim, Ankara, , Sayı: 10, s.9.
• Balta Z., (2006 ). “İç Denetçilik Mesleği”, Mali Kılavuz Dergisi, Sayı: 31, Ocak-Mart 2006.
• Belanger, M., (1995). "Fransız Yerel Yönetimleri Hesaplarının Yargısal Denetimi: Bölge Hesap Mahkemeleri", (TODAİE tarafından 13 Ekim 1994 tarihinde Ankara'da düzenlenen konferanstan hareketle kaleme alan: Durmuş Tezcan), Sayıştay Dergisi, Sayı: 17 (Nisan-Haziran 1995), s.6.
• Bozkurt, P. (2013). Denetim kavramı ve denetim anlayışındaki değişimler. Denetişim Dergisi (12), 56-62.
• Bozkuş Kahyaoğlu, S. (2012). Modern iç denetim ile değer yaratmak, Denetişim Dergisi (9), 9-11.
• Calderıa Vitor; Portugal, (1997). In., Effects of European Union Accession, Part 1: Budgeting and Financial Control, Sigma Papers No: 19.
• Carmen De Vicente Martín. Miguel A. Sánchez del Águila, (May 2003). “Internal And External Financial Auditing in Spain: La Intervención General De La Administración Del Estado And The Tribunal De Cuentas”, Third EUROSAI Training Event: Seminar on "Evaluation of Internal Control Systems", Prague, 26-28. CDLR, (1995). Yerel Yönetimlerde Mali Yönetim, Fransa ve İngiltere Örneği, Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Çıplak V. (2009). “Kamu Kesiminde İç Denetim: Türkiye Uygulaması” Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
• Diamond, J. (2002). The Role of Internal Audit in Government Financial Management : An İnternational Perspective, IMF Working Paper: WP/02/94, Washington, D.C, . DYE, Kenneth M., (1996). Accountability, Auditing and Democracy, (Notes for an Address to The Commonwealth Conference of Auditors General), Lahore.
• DYE, Kenneth M., (1997). Performance Auditing in Asian Supreme Audit Institutions, Opportunities for Development, The World Bank, June.
• Eddison, Tony & Tıkız, C., (1993). Yerel Yönetimlerde Denetim. İstanbul: TOKİ ve IULA-EMME ortak yayını.
• EUROSAI (1992). Sayıştay Denetiminden Sonuç Alınması Semineri Notları, (Kaleme alan: Gül Alptürk), Sayıştay Dergisi, Sayı: 8 (Nisan-Haziran).
• EUROSAI, (1992). "Sayıştay Denetiminden Sonuç Alınması Semineri (27-29 Mayıs 1992,İstanbul) Sentez Bildirisi", Sayıştay Dergisi, Sayı: 8 (Nisan-Haziran)
• EUROSAI, (1995). Federal Law on the Accounts Chamber of the Russian Federation, EUROSAI Publications, June.
• Fişek, K. (2011). Yönetim, Ankara: Kilit Yayınları.
• Gönülaçar, Ş. (2010). Kamudaki iç denetçiler ile müfettişler arasındaki görev örtüşmesi sorununa bir çözüm önerisi: İngiltere eğitim sisteminde iç denetim ve teftişin rol ve sorumlulukları. Mali Hukuk Dergisi, (148), 25-32.
• Gören İ., Atakan N., Efe Ş., & Özbaran M. H. (2003). ”Denetimde Kalite Yönetimi, Güvencesi, Kontrolü” Sayıştay Yayınları, Araştırma, İnceleme, Çeviri dizisi.
• Gündüz, N. (1974). Kalkınma İçin Sistemci Denetim. Ankara: TODAİE, s.63.
• Günerdem D. E. (2004) AB Aday Ülkelerinin Kullanımı İçin Kamu Harcama Kontrol Sistemi (İngiltere Örneği), Bütçe Dünyası Dergisi, Sayı: 18, ilkbahar.
• İç Denetim Koordinasyon Kurulu [İDKK], 2008 Yılı Kamu İç Denetim Genel Raporu, Ankara, 2009, http://www.idkk.gov.tr/web/guest/home (Erişim Tarihi 09.11.2010), s.1.
• İDKK (2018). Kamu İç Denetimi Genel Raporu-2017, www.idkk.gov.tr.
• IIA, (2008). “Uluslararası İç Denetim Standartları Mesleki Uygulama Çerçevesi, Kırmızı Kitap”, TİDE Yayınları, , s. 11.
• INTOSAI, (1989). "Audit Profile: The French Cour des Comptes", International Journal of Government Auditing, October.
• Jou, Jianwua, (1997). “The present situation and developing trends of Chinese internal auditing”, Managerial Auditing Journal, Vol.12.
• Kavakoğlu, T., (2010). Yerel Yönetimlerde İç Denetim Modeli: Denizli İl Özel İdaresi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, , s.8.
• Kebeli, A. (2020). Kamu iç denetiminde kurumsal performans denetiminin yeri. Denetişim Dergisi (20). 5-31.
• Kesik, A. (2005). “5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu Bağlamında ve AB Sürecinde Türk Kamu İç Mali Kontrol Sistemi” Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi: s.94–114. Sayı:9 / 1.
• Kıral H., (Ed.), (2014). İç denetim - yönetime değer katmak. Ankara: İç Denetim Koordinasyon Kurulu.
• Koçdemir M. (2012). Denetim Üzerine Kavram Kargaşaları: Ülke Örnekleri, E- Makale www.malikilavuz.com.tr (erişim:24.05.2012).
• Köse, H.Ö., (2007). Dünyada ve Türkiye’de Yüksek Denetim. Sayıştay Yayını.
• Li Yuedong, (t.y.). A Comparatıve Study About Internal Audıtıng Approach Between Germany and China http://siteresources.worldbank.org/EXTFINANCIALMGMT/Resources (Erişim:13.06.2012).
• Mallı, İ., (2012). Kamu Mali Yönetiminde İç Denetimin Önemi ve Farklı Ülkelerde uygulanan İç Denetimin Karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi), Ankara, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• OECD-PUMA (Public Management Service), (1996). Performance Auditing and the Modernization of Government, OECD Publication Service, Paris, p.87.
• OECD, The Legal Framework for Budget Systems, An International Comparison, Paris, 2004.
• Okur, Y. (2007). Denetişim: Ortak aklın harmanı. Denetişim Dergisi (1), 9-15.
• Okur, Y. (2007). Türkiye’de kamu denetimi, değişim süreci ve performans denetimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Pratley, Alan (2003), “Public Expenditure Management Manual for Europe”, (Çev.M. Sait Arcagök ve Bahadır Yörük), Maliye Dergisi, Sayı:145, s:194-204, Ocak-Nisan 2004.
• Pehlivanlı D. (2010). Modern iç denetim. İstanbul: Beta Basım.
• Sayıştay (1987). Federal Almanya Sayıştayı ile Bazı Sayıştayların (Anayasal Konumları Yönünden) Karşılaştırılması, Ankara: Sayıştay 125.Kuruluş Yıldönümü Yayınları.
• Sayıştay (2000). Performans ve Risk Denetim Terimleri, (Derleme: Arife Çoşkun), Araştırma/İnceleme/Çeviri Dizisi: 5, Ankara: Sayıştay Yayınları.
• Sarıkaya, R, Orman, R., Özgel, Ç. (2020). Türk kamu sektöründe sürekli denetim uygulaması: E-Denetçi. Denetişim Dergisi, (21). 53-65.
• Saygın E. & Yamak, T. (2017). Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde İdari Denetim: Kamu ‘Denetişim’ Modeli. Denetişim Dergisi, (17). 05-18.
• Selimoğlu Kardeş, S., Saldı, M. (2021). COVID-19 etkisinde sürdürülebilirliğin sağlanması ve iç denetimin değişen rotası. Denetişim Dergisi, (22). 05-14.
• Şensoy S. (2006). “Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve Bütçenin İdari Denetimi” Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, yüksek lisans tezi.
• Topal, B., Velioğlu H., Olum. S. (2020). Sürekli denetimin yol haritası. Denetişim Dergisi (21). 27-38.
• Tortop, N. v.dğr. (1993). Yönetim Bilimi, Ankara: Yargı Yayınları.
• Tortop, N., (1995). "Fransa'da Yerel İdarelerin Devlet Tarafından Denetimi", Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt: 4, Sayı: 2 (Mart).
• Uzay, Ş. (2003). İç denetimin geleceği ve yeni eğilimler. XXII. Türkiye muhasebe eğitimi sempozyumu bildirileri. 205-231, Antalya.
• Uzun F. (2007). “İç Denetim ve Fransa Uygulaması”, Yerel Yönetim ve Denetim Dergisi, Cilt; 12, Sayı;9, Eylül.
• Yaman, A. (2009). Yönetimin Kontrolünden Kontrolün Yönetimine: Paradigma Değişimi. Denetişim Dergisi, (3), 22-28.