Taş çekirdekli meyvelerden biri olan kayısı (Prunus armenica), taze olarak tüketilmesinin yanı sıra, kurutularak ve meyve suyu
konsantresi şeklinde de tüketilmektedir. Ayrıca reçel ve marmelât sanayi için önemli bir hammadde olarak da kullanılmaktadır.
Çalışmanın amacı, FAO ve TÜİK verilerini dikkate alarak, dünya ve Türkiye’de taze kayısının üretim, tüketim ve dış ticaretini
incelemektir. Kayısı, dünyanın birçok yerinde yetiştirilmekte olup, dünya kayısı üretiminin yaklaşık %96’sı Asya, Avrupa ve
Afrika kıtalarından sağlanmaktadır. Kayısı üretiminde önde gelen ülkeler Türkiye, İran, Pakistan, İtalya, Özbekistan, Fransa,
İspanya, Japonya, Cezayir, Suriye ve Mısır’dır. Türkiye dünya kayısı üretiminde %20,62 ile ilk sırada yer almasına karşın, kayısı
ihracatında %63,7’lik bir paya sahip olan Fransa, İspanya, İtalya, Yunanistan ve Özbekistan’dan sonra altıncı sırada yer almaktadır.
Türkiye’nin kayısı üretim miktarının önemli bir kısmı iç talebi karşılamak için iç piyasaya arz edilirken, ülke ekonomisine önemli
bir katkı sağlayacak ve dış ticarete yönelik bir üretim modeli mevcut değildir. Türkiye’de doğal faktörler yönünden mutlak olarak
üstünlüğe sahip olan üretim bölgelerinde, bölgeye iyi adapte olabilen yüksek verimli anaç ve ürün varyetesine dayalı olarak
tesis edilen optimal büyüklükteki modern kaysı bahçeleri yanında optimal girdi kullanımı, bahçe hazırlığı, bakımı, hasat, depolama
ve taşıma işlemlerinin zamanında yapılması, hem teknik ve ekonomik etkinliği hem de optimal verim seviyesine ulaşılması
gerçekleştirilebilir.
Apricot (Prunus armenica) being one of the stone fruits is firstly consumed as fresh, and then as dried fruit and concentrated juice, as well. Moreover, it as an important raw material is also used for jam and marmalade production in manufacturing industries. The aim of this study is to examine the production, consumption, foreign trade of fresh apricot in the world and Turkey by considering the data of FAO and TUIK institution. Apricot is almost cultivated in the worldwide, and about 96% of the world’s production is provided from Asia, Europe and Africa continents. The most important apricot producer countries are Turkey, Iran, Pakistan, Italy, Uzbekistan, France, Japan and Spain, respectively. Although Turkey with 20.62% share of in the world’s apricot production took place in the first line, in the world’s apricot export it was ordered as the sixth country after France, Spain, Italy, Greek and Uzbekistan, which was of the share of 63.7%. While a major part of Turkish apricot production amount was supplied to meet domestic demand, there was no production model to provide contribute to national economy and lead to foreign trade. In the production regions of Turkey which had absolute advantage in terms of the natural production factors, accession to both technical and economical effectiveness and optimal yield levels could be realized by modern apricot orchards having optimal size established by high productive rootstocks and apricot cultivars being able to adapt much well to region, which used optimal inputs and made effectively orchard preparation, care, harvest, product storage and hauling processes
Other ID | JA89AJ56RG |
---|---|
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | February 1, 2010 |
Published in Issue | Year 2010 Year: 2010 Issue: 1 |