Köy Enstitüleri Konusunda Yapılmış Araştırmaların Değerlendirilmesi: 2011-2020 Lisansüstü Tezler

Year 2022, Issue: 53, 122 - 132, 30.06.2022

Hacı Hüseyin Taşar

https://doi.org/10.53444/deubefd.978924

Abstract

Bu araştırmada amaç, Türkiye’de Köy Enstitüleri konusunda son 10 (2011-2020) yılda yapılmış lisansüstü tezlerinin genel bir profilini belirlemektir. Bu amaçla çalışma grubunda yer alan lisansüstü tezler; içerik, yıl, düzey, üniversite, enstitü ve anabilim dalı değişkenleri açısından incelenmiştir. Bu değişkenlerle ilgili olarak “Lisansüstü tez çalışmalarında ele alınan konular nelerdir? lisansüstü tez araştırmalarının yıllara ve düzeye (yüksek lisans ve doktora) göre dağılımı nasıldır, lisansüstü tezlerin üniversiteye, enstitüye ve anabilim dallarına dağılımı nasıldır?” sorularına cevap aranmıştır. Araştırma tarama modelinde desenlenen betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubunu son 10 (2011-2020) yılda Köy Enstitüleri konusunda hazırlanan lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Çalışma grubundaki tezlere ulaşmak için Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi İnternet sitesinde (https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/) taramalar yapılmıştır. Yapılan arama sonucunda 43 teze ulaşılmıştır. Bu tezlerden 2 tanesi araştırma kapsamına girmediğinden çalışma grubuna dahil edilmemiştir. Araştırmaya ilişkin veriler 41 tezden üretilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Tez İnceleme Formu” kullanılmıştır. Doküman incelemesi yöntemiyle toplanan veriler, içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırmada Köy Enstitüleri konusunda yapılan lisansüstü tez çalışmalarının 2016-2020 yılları aralığında büyük bir artış gösterdiği, çalışmaların daha çok yüksek lisans düzeyinde ve Köy Enstitüsü örnekleri üzerinde yürütüldüğü, tez çalışmalarının daha çok devlet üniversiteleri bünyesinde yapıldığı, çalışmaların büyük oranda sosyal bilimler enstitüleri ve eğitim bilimleri anabilim dallarında yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Köy Enstitüleri konusunda yapılan doktora tezi sayısının oldukça düşük düzeyde kaldığı belirlenmişidir. Köy Enstitüleri konusunda doktora düzeyinde çalışmaların teşvik edilmesi ve yapılacak çalışmalarda, mevcut öğretmen yetiştirme sürecine pedagojik kazanımlar katacak konulardan/ temalardan seçilmesi önerilebilir.

Keywords

Köy Enstitüleri, tez, lisansüstü tez, tez değerlendirme

References

• Akar, H. (2011). Türkiye’deki köy enstitülerinin toplumsal değişmede yeri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Akay, M. (2017). Köy enstitülerinde yetişen kadın öğretmenlerin Türk toplumuna etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Akdoğan, E. M. (2016). Köy enstitülerinde eğitim anlayışı ve tarih ve yurttaşlık bilgisi öğretimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Akyüz, Y. (2012). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi.
• Ayaz, M. (2019). Köy enstitülerinin kariyer süreci bağlamında incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Trabzon Üniversitesi, Eğitim Enstitüsü, Trabzon.
• Aydın, A., Selvitopu, A., Kaya, M. (2018). Sınıf yönetimi alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 18(1), 41-56.
• Aytaç, K. (2017). Köy Enstitüleri ve İsmayıl H. Baltacıoğlu'nun değerlendirmeleri, Sosyoloji Konferansları, 55, 351-367.
• Başar, B., Gönül, A., Demir, M. K. (2020). Uygulaması dersine ilişkin yapılan tezlerin değerlendirilmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5, 220–237.
• Corbin, J., Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: techniques and procedures for developing grounded theory, Thousand Oaks: Sage.
• Erdem, A. R., Kıran, H., Kırmızı, F. (2011). Köy Enstitüleri mezunlarının öğretmen yeterliklerine ilişkin nitel bir araştırma, E-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6, 1, 476-489.
• Ersil Özyüksel, G. (2007). Cumhuriyet devrimimizin özgün eğitim kurumları köy enstitülerinde müzik eğitimi ve günümüze yansımaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Eser, G. (2011). Köy Enstitüleri'nde bir öncü: özgün arşivi ışığında göl köy enstitüsü. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Guba, E., Lincoln, Y. (1994). Competing paradigms in qualitative research. Handbook of Qualitative Research, 2, 105, 163-194.
• Güven, S., Ceylan, O. (2017). Ulakbim’de taranan dergilerde sınıf yönetimi alanında yayınlanmış makalelere ilişkin bir farkındalık çalışması. Journal of Awareness, 2, 2, 43-54.
• Güven, S., Ceylan, O. (2017). Ulakbim’de taranan dergilerde sınıf yönetimi alanında yayınlanmış makalelere ilişkin bir farkındalık çalışması. Journal of Awareness, 2, 2, 43-54.
• Karakoc, B., Turan Ozpolat E. Ve Kara, K. (2018). Türkiye’de öğretmen yetiştirme konusunda yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (1987-2017). Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12, 24, 313-333.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kirby, F. (1962), Türkiye’de köy enstitüleri. Ankara: İmece Yayınları.
• Koç, N. (2020). Türkiye’de “Köy Enstitüleri” konusunda yapılmış lisansüstü tezlerin nicelik ve nitelik yönleriyle değerlendirilmesi (2010’a kadar). Journal of Historiography, 2, 1, 13-36. doi: 0000-0001-9064-0789.
• Kubat, E. (2019). Köy enstitülerinden mezun öğrencilerin enstitülerin eğitim programıyla ilgili görüşleri: Bursa örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Küçüksüleymanoğlu, R., Emen, N, Polat, G. (2019). İmam Hatip Liselerinin misyon, vizyon ve değerler bağlamında karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3, 2, 14-28.
• Maxwell, J. (2008). Designing a qualitative study. The SAGE handbook of applied social research methods, 2, 214-253.
• Önder, M. (2012). Toplumsal değişim sürecinde Düziçi köy enstitüsü. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Öner, Ö., Türkoğlu, M. E. (2020). Eğitim denetimi alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 39, 1265-1285 doi: https://doi.org/10.46928/ iticusbe.798949.
• Pope, C., Ziebland, Z., Mays, N. (2006). Analysing qualitative data: qualitative research in health care, 4th Edition, 63-81.
• Saban, A. (2009). Çoklu zekâ kuramı ile ilgili Türkçe çalışmaların içerik analizi. Education, 17, 4, 299- 315.
• Şenyurt, S., Özkan Özer, Y. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelenmesi. İlköğretim Online, 16, 2, 628-653
• Şeren, M. (2008). Köye öğretmen yetiştirme yönüyle köy enstitüleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1, 203-226.
• Şimşek, G., Mercanoğlu, C. (2018). Bir ‘‘planlama örneği” olarak köy enstitüleri deneyimi. Planning, 28, 3, 261-281.
• Taşar, H. H. (2020). Türkiye’de köy enstitüleri konusunda yazılan makalelerin analizi. V. Uluslararası Rating Academy Kongresi, Çanakkale, 28-29 Mayıs 2020 (Online). http://www.kongre2020. com/site.php?https://ratingacademy.com.tr/koyenst.
• Tosun Sümer, E., Güven, M. (2018). Okul psikolojik danışmanlarıyla ilgili lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Journal of International Social Research, 11, 60, 794-801.
• Ulusavaş, M., Şahin, B., Dündar, Ş., Özçelik, Ö. (2006). Öğretmen yetiştirme sistemimizde çocuk hakları bakımından bir değerlendirme (Kepirtepe köy enstitüsü örneği). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 155-176.
• Varol, T. A. (2020). Köy enstitüsü sisteminin tarihsel temelleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldız, N., Akandere, O. (2017). Köy enstitülerinin ideolojik yapısı. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 17, 35, 278.
• Yin, R. (2003). Case study research: design and method. Thousand Oaks. CA: Sage.
• Yücel, H. A. (1993). Milli eğitimle ilgili söylev ve demeçler. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.