Türkiye’de Müzik Eğitimi Alanında Görme Engelli Öğrenci ve Öğretmenlere Yönelik Yapılan Akademik Çalışmaların İncelenmesi

Year 2022, Issue: 54, 1158 - 1177, 28.12.2022

Ece Ermiş , Şeydagül Kapçak

https://doi.org/10.53444/deubefd.1125607

Cited By: 1

Abstract

Bu araştırma; Türkiye’de müzik eğitimi alanında görme engelli öğrenci ve öğretmenlere yönelik yapılan çalışmaların incelenmesi ve bu kapsamda konuya ilişkin öneriler sunmayı amaçlamaktadır. Araştırma; nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak “doküman analizi” kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise; doküman incelemesi ile elde edilen veriler “betimsel analiz” yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında belirlenen temalar doğrultusunda, kodlanan kavramların kullanım sıklığı frekans değerleri saptanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda; konu kapsamında doktora tezine rastlanmadığı, en fazla tez çalışmasının Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde yapıldığı, 2019-2020 yıllarında çalışmaların arttığı, en fazla çalışmanınn nitel desende yapıldığı görülmektedir. Bunun yanında, veri toplama araçlarından en fazla görüşme formuna yer verildiği, çalışmaların çoğunlukla görme engelli lisans öğrencileri ile yapıldığı, konu kapsamanında en fazla çalışmanın müzik öğretmenlerinin ders süreci ve kazanımlarına yönelik olduğu ve mesleki müzik eğitimine yönelik çalışmanın fazla olduğu ortaya çıkmıştır.

Keywords

Görme engelli, kör, görme özürlü, braille, braille alfabesi, braille nota sistemi, özel gereksinimli

References

• Adıyaman, S.E. (2020). Müzik eğitimi alan görme engelli öğrencilerin flüt eğitiminde karşılaştıkları sorunların incelenmesi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Akpınar, H. (2012). Görme engellilerde braille işaret sistemi ve müzik eğitiminde kullanılabilirliği. ). (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Erzurum.
• Bağrıyanık, Ö. (2019). Üniversitelerde mesleki müzik eğitimi alan görme engellilerde piyano eğitiminde karşılaşılan sorunlar (ankara ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Balcı, A.(2016).Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi.
• Baltacı, A.(2019). Nitel araştırma süreci:Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5(2), 368-388 doi: 1031592/aeusbed.598299
• Başturan, T., Akturan, U. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri. 2. baskı. Ankara. Seçkin Yayıncılık.
• Baydağ, C. (2013). Görme engelli bireylerin sosyalleşme sürecinde verilen müzik eğitiminin, müzikal motivasyon, müziksel ilgi ve müzik yaşantılarına etkisi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İstanbul.
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Veri Analizi El kitabı. 23.baskı. Ankara. Pegem Akademi
• Çağlak, A., Şentürk, N. (2020). Görme engelli müzik öğretmenlerinin eğitim öğretim sürecinde materyal ihtiyaçları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 109, 270-283. doi: http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.46191
• Çağlarca, E. (2019). Eğitim sürecinde müziğin görme engelli öğrencilerin kaygı durumları üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü: İstanbul.
• Demirci, Z.F. (2012). Türkiye’de görme engelliler ortaokullarında öğretmen görüşlerine göre müzik dersi kazanımlarının gerçekleşebilme durumu. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Dilsiz, Z. (2017). Görme engelli ilköğretim okullarında müzik dersi sürecine ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Dinçer, S. (2018). Eğitim Bilimleri Araştırmalarında İçerik Analizi: Meta-Analiz, Meta-Sentez, Betimsel İçerik Analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-190 doi: 10.14686/buefad.363159
• Doğan, C. (2020). Türk eğitim müziği dağarının görme engelliler tarafından kullanımı için braille sisteminde dijital nota arşivi hazırlanması(ulusal marşlar örneği). Bilimsel Araştırma Projesi. Bartın Üniversitesi.
• Doğar, C. (2004). Görme engelli müzik öğretmenlerinin mesleki açıdan karşılaştığı güçlükler. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Engelliler Hakkında Kanun (2005,7 Temmuz). Resmi Gazete. (Sayı: 25868). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5378&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• Erten Yeter, Ö., Akçan, G., Arslan, A. T. Ve Ünal, B. Ö. (2018). Uluslararası “Balkan Eğitimi Ve Bilim Kongresi”[Poster Sunum] Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi, s.618-624. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/333172727
• Karakoç, E , Şendurur, Y . (2015). İlköğretim okullarındaki özengen müzik eğitiminin öğrencilerin müziksel davranışlarına yansıması. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (1) , 277-290. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/jiss/issue/25890/272799
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmetler Araştırmaları Dergisi. 1, 62-80. Erişim adresi: https://docplayer.biz.tr/7858074-Sosyal-bilimlerde-nitel-arastirma-yontemleri.html
• Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği (2016,20 Nisan). Resmi Gazete. (Sayı: 29690). Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=21510&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Milli Eğitim Bakanlığı Meslekî Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (2011). Özel Eğitimde Temel İlkeler. Erişim adresi: http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/%C3%96zel%20E%C4%9Fitimde%20Temel%20%C4%B0lkeler.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı Meslekî Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi (2013). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Görme Engelliler. Erişim adresi: http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/G%C3%B6rme%20Engelliler.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2012). Özel Hizmetleri Yönetmeliği.
• Öz, B. (2019). Türkiye’de görme engelli öğrencilerin müzik eğitiminde karşılaştıkları sorunlar ile ilgili öğrenci görüşleri. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Özsökmen, A. (2019). Görme engelli öğrencisi olan konservatuvar eğitimcilerinin eğitim sürecine ilişkin görüşlerinin betimlenmesi (Tez No. 585311) [Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi]. YÖK Ulusal Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Patton, M.Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. 3.baskı. Ankara. Pegem Akademi.
• Pirgon, Y., ve Babacan, E. (2013). Görme engelli öğrencilerin piyano eğitimi üzerine durum çalışması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 192-206. Erişim adresi: file:///C:/Users/90535/Downloads/54-110-1-SM.pdf
• Tarman, S. (2006). Müziğin eğitiminin temelleri. 2.baskı. Ankara. Müzik Eğitimi Yayınları.
• Senemoğlu, N. (2020). Gelişim öğrenme ve öğretim. 27.baskı. Ankara. Anı Yayıncılık.
• Uçan A. (1994). Müzik eğitimi. temel kavramlar-ilkeler-yaklaşımlar. Ankara.Müzik Ansiklopedisi Yayın Evi.
• Uçan A. (2005). Müzik eğitimi. temel kavramlar-ilkeler-yaklaşımlar ve Türkiye’deki durum. 3.baskı. Ankara. Evrensel Müzikevi.
• Yıldırım, A., Şimsek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 9. Baskı. Ankara. Seçkin Yayıncılık.
• Yükseköğretim Kurulu Engelli Öğrenci Komisyonu (2018). Erişim adresi: https://engelsiz.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/kontenjan-mujdesi.aspx