Sınıf Ortamında Popüler Bilim Kitabı Okuma Uygulamasına Yönelik Biyoloji Öğretmen Adaylarının Algıları

Year 2024, Issue: 62, 3170 - 3193, 30.12.2024

Özlem Taşdelen , Turan Güven

https://doi.org/10.53444/deubefd.1496259

Abstract

Bu çalışmanın amacı bir öğretim elemanının derslerinde izlediği bir ders işleme yönteminin anlatılması ve bu yönteme yönelik öğretmen adaylarının algılarının tespit edilmesidir. Yöntemde öğretim elemanı ders içeriğine ve öğrencilerinin bilişsel yapısına dolaylı katkısı olabileceğini düşündüğü, ders kitabı dışında farklı bir kitabı eleştirel bir bakış açısıyla sınıf ortamında okutmaktadır. Bu uygulama, sınıf ortamında ders konusuyla “geniş çerçevede” ilgili olan bilim tarihi, bilim felsefesi gibi konuları da içerebilen popüler bilim kitaplarından bir tanesinin eleştirel bir yaklaşımla okunup yorumlanması üzerine kuruludur. Böylece öğretmen adayları için hem eleştirel okumaya rehber olunmakta hem de farklı bakış açıları kazandırılmasına fırsat sağlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımlardan durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubunu, bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenimini sürdüren ve evrim dersini alan 28 son sınıf biyoloji öğretmen adayı oluşturmuştur. Veriler altı adet açık uçlu sorunun bulunduğu bir anket aracılığıyla toplanmış ve tematik analiz yapılmıştırtır. Uygulama için, R.C. Lewontin’in “İdeoloji Olarak Biyoloji: DNA Doktrini” adlı kitabı seçilmiştir. Verilerin analizinde tematik analiz kullanılmıştır. Sonuçta, gerçekleştirilen uygulamaya yönelik öğretmen adaylarının ilk tepkilerinde çoğunlukla olumlu ve nötr tepkiler, daha az oranda ise olumsuz tepkiler ortaya çıkmıştır. Uygulama sonrasında ise büyük çoğunluğun çeşitli kazanım ve beceriler elde etme ve ders konularını destekleme gibi gerekçeler ile bu uygulamayı gerekli buldukları tespit edilmiştir. Başlangıçta uygulamaya yönelik sahip oldukları bazı olumsuz düşüncelerin olumlu yönde değiştiğini vurgulamışlardır. Öğretim elemanı eşliğinde kitap okumanın olumlu yanlarında kitabı daha anlaşılır kılması, değişik bakış açısı yakalamada, eleştirel bakabilmede, yorum yapabilmede ve eleştirel okumayı öğrenmede yardımcı olması sıralanmıştır. Olumsuz yanlarında ise ifade özgürlüğü, odaklanma zorluğu ve süre sıkıntısı gibi sorunlar dile getirilmiştir. Öğretmen adayları kitabı yalnız okumaları halinde, genel olarak kitaba yönelik anlama yetersizliği oluşacağını ifade etmiştir. Mesleki hayatlarında kitap okutmayı düşüneceğini dile getiren öğretmen adayları yine çoğunluğu oluşturmuştur. Ayrıca öğretmen adayları bu süreci daha etkili hale getirmek için öğretmen ve öğrencilere yönelik çeşitli önerilerde bulunmuşlardır.

Keywords

Popüler bilim kitabı, eleştirel okuma, biyoloji öğretimi, öğretmen adayı, bilimsel metinler

Perceptions of Pre-service Biology Teachers towards the Practice of Reading Popular Science Books in a Classroom Setting

Abstract

This study aims to describe a teaching approach employed by an instructor throughout in courses, and to determine the perceptions of pre-service teachers towards this approach. In this method, the instructor incorporates an alternative perspective by introducing a book with a critical approach, different from the course textbook, into the classroom environment, considering its potential indirect contribution to the course content and the cognitive structure of the students. This practice is designed around the reading and interpretation of a popular science book, which may encompass topics related to the history and philosophy of science, broadly related to the subject matter. Thus, pre-service teachers are guided through critical reading and exposed to diverse viewpoints. The research methodology employed a qualitative approach, specifically a case study. The study group consisted of 28 final-year biology pre-service teachers who were enrolled in an evolution course at a state university's faculty of education. Data were collected through a questionnaire comprising six open-ended questions. For the practice, the book titled "Biology as Ideology: The Doctrine of DNA" by R.C. Lewontin was selected. Thematic analysis was employed to analyze the data. As a result, pre-service teachers’ initial reactions to the implemented activity were mostly positive or neutral, with fewer negative responses. Following the practice, it was determined that the majority found it necessary, citing reasons such as acquiring various skills and competencies and supporting course topics. They highlighted that some of their initial negative perceptions about the activity had shifted in a positive direction. The positive aspects of reading a book with the guidance of an instructor included making the book more understandable, gaining new perspectives, fostering critical thinking, facilitating interpretation, and aiding in learning critical reading skills. On the negative side, issues such as limited freedom of expression, difficulty focusing, and time constraints were mentioned. The pre-service teachers stated that if they read the book alone, they might generally experience a lack of comprehension. The majority also expressed that they would consider incorporating book reading activities in their future professional lives. Additionally, the pre-service teachers have made various suggestions for teachers and students to make this process more effective.

Keywords

Popular science book, critical reading, biology teaching, pre-service teacher, scientific texts

References

• Afonso, A. S., & Gilbert, J. K. (2013). The role of ‘popular’books in informal chemical education. International Journal of Science Education, Part B, 3(1), 77-99. https://doi.org/10.1080/21548455.2012.733439
• Arslan, Y., Çelik, Z., & Çelik, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 113-124.
• Aşılıoğlu, B. (2008). Bilişsel öğrenmeler için eleştirel okumanın önemi ve onu geliştirme yolları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (10), 1-11.
• Ateş, S. (2013). Eleştirel okuma ve bir beceri olarak öğretimi. Turkish Journal of Education, 2(3), 40-49.
• Barton, M. L., & Jordan, D. L. (2001). Teaching reading in science: a supplement to teaching reading in the content areas teacher’s manual. (2nd Edition). ASCD. ISBN: 1-893476-03-0
• Bell, A., & Turney, J. (2014). Popular science books: from public education to science bestsellers. In M. Bucchi and B. Trench (Eds.), Routledge handbook of public communication of science and technology (pp. 15-26). Routledge.
• Ben-Ari, E. T. (1999). When scientists write books for the public: The ups and downs, ins and outs, of writing popular science books. BioScience, 49(10), 819-824. https://doi.org/10.2307/1313573
• Boyatzis, R.E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. Sage.
• Braun V., & Clarke V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77–101. https://doi.org/10.1191/1478088706qp063oa
• Bybee, R. W. (1995). Achieving scientific literacy. The Science Teacher, 62(7), 28-33.
• Can, F., & Biçer, N. (2021). An examination of relationship between preservice teachers’ reading habits and critical reading skills. Journal of Language and Linguistic Studies, 17(1), 615-627. https://doi.org/10.52462/jlls.42
• Çetinkılıç, S., & Koray, Ö. (2017). Fen eğitiminde disiplinlerarası bir yaklaşım: eleştirel okumanın bilimsel metinlerin anlaşılmasında kullanılması. Anadolu Öğretmen Dergisi, 1(2), 57-74.
• Chen, C.C., Sung, Y.T., Chang, C.F., & Tseng, H.C. (2020). Examining the differences of readability leveling of Chinese popular science books by experts and by CRIE system for elementary school children. Journal of Library and Information Studies, 18(1), 45-67. https://doi.org/10.6182/jlis.202006_18(1).045
• Çıkrık, S., & Yel, M. (2018). Biyoloji öğretmen adaylarının öğretim sürecinde uyarlanmış birincil literatür kullanımına yönelik görüşleri. E. Yılmaz, S. A. Sulak (Ed.) Human Society and Education in the Changing World içinde (ss. 1-13). Palet Yayınları. ISBN: 978-605-7600-06-6
• Çıkrık, S., & Yel, M. (2021). Uyarlanmış birincil literatürün biyoloji öğretmen adaylarının bilimin doğası hakkındaki görüşleri üzerine etkisi. Ş. Koca; P. Erten (Ed.) Eğitim Bilimlerinde Araştırma ve Değerlendirmeler – I içinde (ss. 245-280). Gece Kitaplığı, Ankara. ISBN: 978-625-8449-91-4
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. (6th edition). Routledge, London.
• Collins, N. D. (1993). Teaching critical reading through literature. ERIC Clearinghouse on Reading, English, and Communication Bloomington IN.
• Din, M. (2020). Evaluating university students’ critical thinking ability as reflected in their critical reading skill: A study at bachelor level in Pakistan. Thinking Skills and Creativity, 35, 100627. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2020.100627
• Dole, J. A., Duffy, G. G., Roehler, L. R., & Pearson, P. D. (1991). Moving from the old to the new: Research on reading comprehension instruction. Review of Educational Research, 61(2), 239-264.
• Driver, R., Asoko, H., Leach, J., Scott, P., & Mortimer, E. (1994). Constructing scientific knowledge in the classroom. Educational researcher, 23(7), 5-12.
• Ekiz, D. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• Eren, A., & Çalis, S. (2022). The effect of popular science journals supported life-based teaching practices on the solar system and eclipses on academic achievement. European Journal of Physics Education, 13(2), 53-68.
• Eroğlu, B., & Sağlam, H. İ. (2020). Popüler bilim kitapları etkili bir öğretim aracı olarak kullanılabilir mi? Cumhuriyet International Journal of Education, 9(3), 656-678. https://doi.org/10.30703/cije.634928
• Firmansyah, R., Al Habib, I. M., & Prihandini, D. R. (2023). Application of popular scientific books to ımprove student’s scientific literacy. International Social Sciences and Humanities, 2(2), 415-421. https://doi.org/10.32528/issh.v2i2.262
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. (6th edition). McGraw-Hill.
• Geisinger, K. F. (2016). 21st century skills: what are they and how do we assess them? Applied Measurement in Education, 29(4), 245-249. https://doi.org/10.1080/08957347.2016.1209207
• Goldman, S. R., & Bisanz, G. L. (2002). Toward a functional analysis of scientific genres: Implications for understanding and learning processes. In J. Otero, J. A. Leon, & A. C. Graesser (Eds.), The psychology of text comprehension. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Güçlü, N., & Sotirofski, K. (2006). Bilgi yönetimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(4), 351-373.
• Kahraman, E., Koray, Ö., & Bozkurt, O. (2023). Eleştirel okuma temelli sosyobilimsel etkinlik uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığına, eleştirel düşünme eğilimine ve eleştirel okuma öz-yeterlik algılarına etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(3), 1387-1424.
• Karademir, E., & Ulucinar, U. (2017). Examining the relationship between middle school students’ critical reading skills, science literacy skills and attitudes: A structural equation modeling. Journal of Education in Science Environment and Health, 3(1), 29-39.
• Kılıç, S. (2013). Örnekleme Yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-46.
• Koçak, E. (2020). Eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel okuma becerilerinin incelenmesi. Türk Akademik Yayınlar Dergisi (TAY Journal), 4(1), 17-30.
• Koşar, G. (2023). Online collaborative learning: Does it improve college students’ critical reading skills?. Interactive Learning Environments, 31(8), 5114-5126. https://doi.org/10.1080/10494820.2021.1998137
• Lam, L. (2005). Integrating popular science books into college science teaching. The Pantatenoto Forum, (19), 1-8.
• Lewontin, R. C. (2016). İdeoloji olarak biyoloji: DNA doktrini. (2.Baskı). Kolektif Kitap.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Miller, J. D. (1983). Scientific literacy: A conceptual and empirical review. Daedalus, 112(2), 29-48.
• Miller, J. D. (1998). The measurement of civic scientific literacy. Public Understanding of Science, 7(3), 203-223.
• Nigro, R. G. (2022). Textbook and popular science text reading: boys’ and girls’ comprehension and assimilation of academic language. International Journal of Science Education, 44(11), 1792-1815. https://doi.org/10.1080/09500693.2022.2095681
• O'Connell, S. B. (1997). Communicating Science in General-Education Science Courses with Popular-Science Books. Journal of Geoscience Education, 45(4), 354-358. https://doi.org/10.5408/1089-9995-45.4.354
• Parkinson, J., & Adendorff, R. (2004). The use of popular science articles in teaching scientific literacy. English for Specific Purposes, 23(4), 379-396. https://doi.org/10.1016/j.esp.2003.11.005
• Patterson, A., Roman, D., Friend, M., Osborne, J., & Donovan, B. (2018). Reading for meaning: The foundational knowledge every teacher of science should have. International Journal of Science Education, 40(3), 291-307. https://doi.org/10.1080/09500693.2017.1416205
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. Ed.). Pegem Akademi.
• Pilkington, O. A. (2019). Definitions of scientific terminology in popular science books: An examination of definitional chains. Science Communication, 41(5), 580-601. https://doi.org/10.1177/1075547019861397
• Prud'Homme-Généreux, A. (2016). Deconstructing a popular science book: fresh take on the book report. The American Biology Teacher, 78(3), 248-253.
• Taşdelen, Ö. (2024, Eylül 4-7). Popüler bilim kitaplarının yardımcı ders materyali olarak kullanılması ve öğretmen adaylarının görüşleri [Sözlü bildiri özeti]. 16. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Edirne, Türkiye. https://ufbmek.congress.gen.tr/files/site/29/67027572083D0/files/16_%20UFBMEK%20Bildiri%20O%CC%88zet%20Kitab%C4%B1%20(Low).pdf
• Vaismoradi, M., Turunen, H., & Bondas, T. (2013). Content analysis and thematic analysis: Implications for conducting a qualitative descriptive study. Nursing & Health Sciences, 15(3), 398-405.
• Walton, K. L. W. (2014). Using a popular science nonfiction book to introduce biomedical research ethics in a biology majors course. Journal of Microbiology & Biology Education, 15(12), 240-242. https://doi.org/10.1128/jmbe.v15i2.767
• Yarden, A. (2009). Reading scientific texts: Adapting primary literature for promoting scientific literacy. Research in Science Education, 39(3), 307-311. https://doi.org/10.1007/s11165-009-9124-2
• Yarden, A., Brill, G., & Falk, H. (2001). Primary literature as a basis for a high-school biology curriculum, Journal of Biological Education, 35(4), 190-195, https://doi.org/10.1080/00219266.2001.9655776
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Genişletilmiş 9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, D., Ceran, D., & Sevmez, H. (2015). Eğitim fakültesi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları profili. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 141-166.
• Yore, L. D., & Shymansky, J. A. (1991). Reading in science: Developing an operational conception to guide instruction. Journal of Science Teacher Education, 2(2), 29-36.
• Yore, L. D., Craig, M. T., & Maguire, T. O. (1998). Index of science reading awareness: An interactive‐constructive model, test verification, and grades 4–8 results. Journal of Research in Science Teaching, 35(1), 27-51.