Research Article
BibTex RIS Cite

Öğretmen Adaylarının Sürdürülebilir Tüketim Davranışları İle Su Okuryazarlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Year 2025, Issue: 64, 1506 - 1530, 30.06.2025
https://doi.org/10.53444/deubefd.1528577

Abstract

Doğal kaynakların sınırsız olmadığı bir dünyada kaynakların bilinçli, dengeli ve gelecek nesiller için de kullanılabilir olması önemlidir. Nitekim artan dünya nüfusu, değişen koşullar, yaşam tarzları ve bireylerin tüketim davranışları kaynakların sürdürülebilir kullanımını zorunlu hale getirmiştir. Dolayısıyla kaynakların etkili, verimli ve gelecek nesiller için de sürdürülebilir kullanılması konusunda bireylerin ve toplumu oluşturan bütün paydaşların çeşitli sorumlulukları olduğu açıktır. Bununla birlikte bireylerin küçük yaşlardan itibaren bu konuda eğitilmesi, bilinçlendirilmesi ve farkındalıklarının artırılması kaynakların sürdürülebilir kullanımı açısından hayati öneme sahiptir. Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının sürdürülebilir tüketim davranışları ile su okuryazarlıkları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada nicel yaklaşımlarda yaygın olarak kullanılan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında “sürdürülebilir tüketim davranışı ölçeği ve “su okuryazarlığı ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise t testi, ANOVA ve korelasyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, 2023-2024 eğitim-öğretim döneminde Türkiye’de bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim gören 145 kadın ve 70 erkek öğretmen adayından oluşmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre; cinsiyet, sınıf düzeyi, bölüm, ebeveyn eğitim durumu ve yaşanılan yer değişkenlerine göre anlamlı farklılık oluşmazken, katılımcıların sürdürülebilir tüketim davranışları ile su okuryazarlıkları arasında yüksek düzeyde pozitif ilişkinin (r = .628; p<.01) olduğu tespit edilmiş ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

References

  • Ağızan, S. (2022). İklim değişikliğinin tarımda sürdürülebilir su yönetimine etkisi. Atlas Akademi,https://arsivadmin.selcuk.edu.tr/BirimDosyalar/Dosyalar/ziraat_fakultesi/%C3%87al%C4%B1%C5%9Ftay%20kitap%C3%A7%C4%B1%C4%9F%C4%B1.pdf. Erişim Tarihi: 10.03.2025.
  • Akgün, A., Tokur, F., & Duruk, Ü. (2016). Fen öğretiminde öğrenilen kavramların günlük yaşamla ilişkilendirilmesi: su kimyası ve su arıtımı. Adıyaman Üniveristy Journal of Educational Sciences, 6(1), 161-178.
  • Akın, M. & Akın, G., 2007. Suyun önemi, Türkiye’de su potansiyeli, su havzaları ve su kirliliği. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 47(2), 105-118.
  • Aktaş, S. C, & Çiçek, B. (2019). Farklı kuşaklardaki kadın ve düzenli sürdürülebilir tüketim davranışlarının incelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomik İncelemesi, 54(4), 1957-1978.
  • Aliağaoğlu, A. & Mirioğlu, G. (2019). Balıkesir şehrinde su tüketimi: coğrafi bir yaklaşım, Coğrafi Bilimler Dergisi/ Turkish Journal of Geographical Sciences, 17(2), 260-280.
  • Alkış, S. (2007). Coğrafya eğitiminde yükselen paradigma: Sürdürülebilir bir dünya. Marmara Coğrafya Dergisi, 15, 55-64.
  • Ateş, H. (2018). Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sürdürülebilir tüketim davranışlarının ve bilgi düzeylerinin araştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31(2). 507-531.
  • Autio, M. & Heinonen V. (2004). To consume or not to consume? young people’s environmentalism in the affluent finnish society. Young, 12(2). 137-153.
  • Avcı, İ. (2023) Sustainable water consumption and water-saving behaviours: a review of consumers' environmental and economic concerns in Turkey. Water and Environment Journal, 37(3), 616–627. https://doi.org/10.1111/wej.12869.
  • Babaoğul, M. & Şener, A. (2010), Tüketici Yazıları II, Hacettepe Üniversitesi, TÜPADEM Yayınları.
  • Baggio, G., Qadir, M. & Smakhtin, V. (2021). Freshwater availability status across countries for human and ecosystem needs. Sci. Total Environ. 792, 148230. https://doi.org/ 10.1016/j.scitotenv.2021.148230.
  • Baldino, N. & Sauri, D. (2018). Characterizing the recent decline of water consumption in Italian Cities, Investigations Geogaraficas, 6, 9-21.
  • Ballı, A. (2019). Sürdürülebilirlik, sürdürülebilir girişimcilik ve Türkiye'de sürdürülebilir girişimcilik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(29), 464-483.
  • Bänninger, C., Di Giulio, A., & Künzli, C. (2007). Schools and sustainable development. GAIA-Ecological Perspectives for Science and Society, 16(4), 267-271.
  • Barth, M. & Michelsen, G. (2013). Learning for change: an educational contribution to sustainability science. Sustain Sci 8, 103-119.
  • Barth, M., Godemann, J., Rieckmann, M., & Stoltenberg, U. (2007). Developing key competencies for sustainable development in higher education. International Journal of Sustainability in Higher Education, 8, 416-430.
  • Bayazıt Hayta, A. (2009). Sürdürülebilir tüketim davranışının kazanılmasında tüketici eğitiminin rolü. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 143-151.
  • Bertiz, H. (2022). The Water Awareness Via Drama: An Experimental Study on Pre-Service Science Teachers and Their Views. Education Quarterly Reviews, 5(1), 462-475.
  • Bilancini, E., Boncinelli, L., Di Paolo, R. (2023). Game-based education promotes practices supporting sustainable water use. Ecological Econ. 208, 107801 https://doi.org/ 10.1016/j.ecolecon.2023.107801.
  • Boylu, A. A., & Gunay, G. (2017). Do families attitudes and behaviors support sustainable water consumption. European Journal of Sustainable Development, 6(4), 115-115.
  • Bray, J., Johns, N. & Kilburn, D. (2011). An exploratory study into the factors impeding ethical consumption. J. Bus. Ethics. 98(4), 597e608.
  • Bulut, M. (2022). Öğretmenlerin yeşil örgütsel davranışlarının sürdürülebilir tüketim davranışı üzerine etkisi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(1), 27-49.
  • Bulut, S. & Şahin, G. (2020). Pedagojik formasyon öğrencilerinin su tüketim davranışları ile su ayak izlerinin incelenmesi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 53–70.
  • Bulut, Y. & Polat, Ö. (2019). Erken çocukluk eğitiminde sürdürülebilirlik kavramının incelenmesi. Fırat Üniversitesi İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 35-58.
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (14. Baskı).Ankara. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Ç. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (23. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Covitt BA, Gunckel KL & Anderson CW. (2009). Students’ de¬veloping understanding of water in environmental systems. The Journal of Environmental Education. 40(3), 37-51.
  • Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Çelik, C., Türker, P. F. & Koçak, D. (2023). COVID-19 Pandemı̇ sürecinde gıda okuryazarlığı ve sürdürülebilir tüketim davranışlarının beslenme durumu üzerine etkisi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 8(1), 28-43.
  • Çetiner, A. (2023). İlköğretimde su okuryazarlığı üzerine bir değerlendirme. 7. uluslararası eğitim ve değerler sempozyumu. Kemer, Antalya.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LİSREL uygulamaları. (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • D’Souza, C., Taghian, M., Lamb, P. & Peretiatko, R. (2007). Green Decisions: Demographics and Consumer Understanding of Environmental Labels, International Journal of Consumer Studies, (31), 371-376.
  • Demir, M. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde su bilinci. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
  • Diksaç, R. (2019). Çevre bilinci ve yaşam tarzının sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkisi ve bir araştırma. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Dinavasova, J. (2019). Bireylerin çevresel tutumlarının sürdürülebilir tüketim davranışına etkisi üzerine bir araştırma. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Dinç, H. (2018). Su okuryazarlığı eğitiminin gerekliliği ve etki gücü üzerine bir deneme, Anadolu Öğretmen Dergisi, 2(2), 169-176.
  • Doğan, O., Bulut, Z. A., & Kökalan-Çımrın, F. (2015). Bireylerin sürdürülebilir tüketim davranışlarının ölçülmesine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(4), 659-678.
  • Dursun, İ., Köksal, C. G., & Kabadayı, E. T. (2022). COVID-19 Salgını döneminde sürdürülebilir tüketim davranışlarında yaşanan değişim. Journal of Management and Economics Research, 20(3), 302-324.
  • Erbaş, S., Kılıçoğlu, G. & Aksoy, B. (2023). Examination of water literacy levels secondary school students in terms of different variables. Journal of Teacher Education and Lifelong Learning, 5(1), 194-208.
  • Ergen, A. (2014). Maddi değerler gönüllü sade yaşam biçimi, çevre bilgisi: sürdürülebilir tüketim davranışı açısından bir araştırma. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Ergin, R. G. & Dal, N. E. (2023). Davranışsal çevre bilincinin sürdürülebilir tüketim davranışına etkisi hakkında bir araştırma. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 28-53.
  • Fan, M., Xu, J., Chen, Y., Li, D. & Tian, S. (2020) How to sustainably use water resources a case study for decision support on the water utilization of Xinjiang, China. Water, 12(12), 3564. Available from: https://doi.org/10.3390/w12123564.
  • Fernandes, A., Figueiredo, M., Chaves, H., Neves, J., Vicente, H. (2023). Assessment of Water Consumers Literacy. In: Balaji, E., Veeraswamy, G., Mannala, P., Madhav, S. (eds) Emerging Technologies for Water Supply, Conservation and Management. Springer Water. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-35279-9_1.
  • Fernandes, A., Figueiredo, M., Neves, J., & Vicente, H. (2022). A conceptualmodel to assess the literacy of water consumers. Water Economics and Policy, 8(2), 2250007. https://doi.org/10.1142/S2382624X22500072.
  • Field, A. (2024). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (6th ed.). Sage Publications.
  • Fischer, D. & Barth, M. (2015). Key Competencies: Reconciling Means and Ends in Education for Sustainable Consumption. In: Simovska, V., Mannix McNamara, P. (eds) Schools for Health and Sustainability. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-017-9171-73.
  • Fischer, D. (2011). monitoring educational organizations' culture of sustainable consumption: ınitiating and evaluating cultural change in schools and universities. Journal of Social Science, 7 (1), 66-78.
  • Fischer, D. (2013). Promoting sustainable consumption in educational settings. In: Schrader, U., Fricke, V., Doyle, D., Thoresen, V. (eds) Enabling responsible living. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-22048-7_11.
  • Fülöp, M.T., Breaz, T.O., Topor, I.D., Ionescu, C.A. & Dragolea, L.L. (2023). Challenges and perceptions of e-learning for educational sustainability in the “new normality era”. Front. Psychol. 14, 1104633.
  • Gedik, Y. (2020). Sosyal, ekonomik ve çevresel boyutlarla sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma. International Journal of Economics, Politics, Humanities & Social Sciences, 3(3).
  • George, D. & Mallery, P. (2011). SPSS for Windows Step by Step. A Simple Guide and Reference. (4. Baskı). Boston: Pearson.
  • Gezer, A. & Erdem, A. (2018). Su stresi, su kıtlığı ve su tasarrufu hakkında halkın farkındalığının belirlenmesi: Akdeniz üniversitesi örnek çalışması, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(2), 113-122.
  • Gherheș, V., & Cernicova-Buca, M. (2025). Reducing Water Consumption on a Student Campus Through Communication Campaigns. Sustainability, 17(2), 680.
  • Golzar, J., Tajik, O. & Noor, S. (2022). Convenience Sampling. IJELS, 1, 72-77.
  • Govindan, K. (2018). Sustainable consumption and production in the food supply chain: A conceptual framework. International Journal of Production Economics. 195, 419-431. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2017.03.003.
  • Güler, F. (1996). Kalkınmada su faktörü [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Hawke, S. M. (2012). Water literacy: An ‘other wise’, active and cross-cultural approach to pedagogy, sustainability and human rights. Continuum, 26(2), 235–247. https://doi.org/10.1080/10304312.2012.664120.
  • Hayta, A. B. (2009). Sürdürülebilir tüketim ve aile. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(3), 69-83.
  • He, H. S. (2018). Construction of the index system of water literacy and application in a case study of four Chinese communities. Journal of Discrete Mathematical Sciences and Cryptography, 21(2), 485-491. https://doi.org/10.1080/09720529.2018.1449330.
  • Holst, J. (2023). Towards coherence on sustainability in education: a systematic review of whole ınstitution approaches. Sustain Sci 18, 1015-1030.
  • Hughner, R.S., McDonagh, P., Prothero, A., Shultz, C.J. & Stanton, J. (2007). Who are organic food consumers? A compilation and review of why people purchase organic food. J. Consum. Behav. 6(2e3), 94e110.
  • Ilgar, R. (2020): Su okuryazarlığı ve su ayak izi üzerine yaklaşımlar. Journal of International Social Research. 13(73), 294-308.
  • Işık-Öner, A. & Kadıoğlu-Ateş, H. (2020). Öğretmen adaylarının sürdürülebilir tüketim davranış düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, 81, 65-86.
  • İkiz, S. & Keskin, M. (2024). Sürdürülebilir bir gelecek için erken çocukluk döneminin önemi. (ss. 136-147). 5th ınternatıonal academıc researches for sustaınabılıty. 23-24 May, Marmara University. İstanbul.
  • Jia, L., Marco, M., Bob, S., Lu, J., & Massimo, M. (2017). Monitoring water resources and water use from earthobservation in the belt and road countries. Bulletin of Chinese Academy of Sciences, 32(Z1), 62-73.
  • Johnson, D. R., & Courter, J. R. (2020). Assessing water literacy at a primarily undergraduate university in Ohio. Natural Sciences Education, 49(1), e20024.
  • Jonkute, G. (2015). The consumers’ approach to sustainable consumption and production: a case study in lithuania environmental research, Engineering and Management, 71(4), 28-46.
  • Karabulut, E., Şahin, K., Bal, E., Gül, M. A., & Kundak, S. (2023). Üstün yetenekli öğrencilerin ve akranlarının su okuryazarlığı düzeylerinin karşılaştırmalı incelenmesi. İçel Dergisi, 3(1), 27-35.
  • Karalar, R. & Kiracı, H. (2010). Bireysel değerlerin sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik öğretmenler üzerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2(2). 79-106.
  • Karaman, S., & Gökalp, Z. (2010). Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin su kaynakları üzerine etkileri. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 3(1), 59-66.
  • Kang, T. (2022). Construction and empirical analysis of citizens’ water literacy evaluation index system: a structural equation model. Water Resour. Manag. 36 (4), 1393-1411. https://doi.org/10.1007/s11269-022-03089-1.
  • Kaşot, N. (2020). Çevre ve çevre ile ilgili kavramlar. H. G. Ogelman (Ed.) Erken çocukluk döneminde çevre eğitimi içinde (1-45). Eğiten Kitap.
  • Kır, S. & Polat, E. ( 2020). Spor bilimleri öğrencileri ve diğer bireylerde bilinçli tüketicilik düzeyi ile sürdürülebilir tüketim davranışlarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 468- 485.
  • Kışoğlu, M., Yıldırım, T., Salman, M., & Sülün, A. (2016). İlkokul ve ortaokullarda çevre eğitimi verecek öğretmen adaylarında çevre sorunlarına yönelik davranışların araştırılması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 299-318. Doi: 10.17556/jef.93507.
  • Kidd, C. V. (1992). The evolution of sustainability. J Agr Environ Ethic 5(1), 1-26.
  • Kline, B. R. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
  • Knights, C. (2000), Educating Tomorrow’s Consumer Today, Consumer International Publication, USA.
  • Koch, M., Buch-Hansen, H., & Fritz, M. (2017). Shifting priorities in degrowth research: An argument for the centrality of human needs. Ecological Economics, 138, 74-81.
  • Kostadinova, E, (2016). Sustainable Consumer Behavior: Literature Overview, Economic Alternatives, 2,224-234.
  • Küçük, A. (2022). Investigation of Turkish Middle and High School Students’ Water Literacy as a Factor Predicting Targets for Sustainable Development Goals. Education Quarterly Reviews, 5(2), 192-201.
  • Losch A (2019). The need of an ethics of planetary sustainability. International Journal of Astrobiology 18, 259–266. https://doi.org/10.1017/ S1473550417000490.
  • Mainieri, T., Barnett, E. G., Valdero, T. R., Unipan, J. B., & Oskamp, S. (1997). Green buying: The influence of environmental concern on consumer behavior. The Journal of social psychology, 137(2), 189-204.
  • Maniam, G., Poh, P. E., Htar, T. T., Poon, W. C., & Chuah, L. H. (2021). Water literacy in the southeast Asian context: Are we there yet? Water, 13(16), 2311. https://doi.org/10.3390/w13162311.
  • McCarroll, M., & Hamann, H. (2020). What we know about water: A water literacy review. Water, 12(10), 2803. Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J., Behrens W.W., (1972), The Limits to growth, New York, 102, 27.
  • Meriç, B.T. (2004). Su kaynaklarının yönetimi ve Türkiye. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 28(1), 27-38.
  • Mont, O., Neuvonen, A. & Lähteenoja, S. (2014). Sustainable lifestyles 2050: stakeholder visions, emerging practices and future research. Journal of Cleaner Production, 63, 24e32.
  • Moreno, A.J., Romero, J.M., López, J. & Alonso, S.(2020). Flipped learning approach as educational innovation in water literacy. Water, 12, 574.
  • Mostacedo-Marasovic, S. J., Mott, B. C., White, H., & Forbes, C. T. (2022). Towards water literacy: Analysis of standards for teaching and learning about water on Earth. Journal of Geoscience Education, 71(2), 192–207. https://doi.org/10.1080/10899995.2022.2112490.
  • Otaki, Y., Sakura, O., & Otaki, M. (2015). Advocating water literacy. J. Eng. Technol, 1, 36-40.
  • Öktem, U. A. & Aksoy, A. (2014). Türkiye’nin su riskleri raporu. WWF-Türkiye Erişim adresi: http:// awsassets.wwftr.panda.org/downloads/turkiyenin_su_riskleri__raporu_web.pdf.
  • Özdemir, O. (2019). Sustainability profile of secondary students. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 331-347. doi: 10.9779/pauefd.413227.
  • Özdemir, O. (2021a). Bir sürdürülebilirlik eğitimi modeli: Schumacher Koleji. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 725-732.
  • Özdemir, O. (2021b). A scale development of the sustainability literacy. Education, Sustainability & Society (ESS). 4(2). 66-72. Doi: https://doi.org/10.26480/ess.02.2021.66.72.
  • Özerdinç, F. & Hamalosmanoğlu, M. (2021). Ortaokul öğrencilerinin su ayak izi, su farkındalığı ve su okuryazarlığı hakkındaki görüşleri, Anadolu Öğretmen Dergisi, 5(2), 296-315.
  • Palabıyık, H. (2005), Sürdürülebilirlik ve yerel yönetimler: uygulanabilirliği ve ölçümü üzerine, yerel yönetimler üzerine güncel yazılar-1: Reform, H. Özgür, M. Kösecik (Ed.) Nobel Yayınları, Ankara.
  • Pehlivan, E., Mete, B., Bektaş, D., Bayat, S. & Kart, A. (2017). Malatya ilinde yaşayan genç yetişkinlerin su tüketim davranışlarının değerlendirilmesi, Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 131-142.
  • Pimdee, P. (2020). Antecedents of Thai student teacher sustainable consumption behavior. Heliyon, 6, e04676.
  • Postel. S. L. (2000) Entering an era of water scarcity: the challenges ahead. Ecological applications, 10(4), 941-948.
  • Quoquab, F., & Mohammad, J. (2020). A Review of Sustainable Consumption (2000 to 2020): What We Know and What We Need to Know. Journal of Global Marketing, 33(5), 305-334. https://doi.org/10.1080/08911762.2020.1811441.
  • Sammel, A. (2014) A Case Study of Water Education in Australia. Creative Education, 5, 1140-1147. https://doi.org/10.4236/ce.2014.513129.
  • Saraç, Ö. (2022). Kültür turistlerinin sürdürülebilir tüketim davranışlarının cinsiyete göre farklılıkları: Safranbolu üzerinde bir araştırma. Journal of Humanities and Tourism Research, 12(2), 265-283.
  • Selek, Z. & Karaaslan, Y. (2019). Ekosistem esaslı su kalitesi yönetimi. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı,Ankara.https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Belgeler/Ekosistem%20Esasl%C4%B1%20Su%20Kalitesi.pdf. Erişim Tarihi: 07.03.2025.
  • Seraphin, K.D., 2020. Enhancing water literacy through an innovative television series focused on Wai Maoli: hawai’i fresh water initiative. Water 12(11), 3247.https://doi.org/10.3390/w12113247.
  • Seyfang, G. (2005). Shopping for Sustainability: Can Sustainable Consumption Promote Ecological Citizenship?. Environmental Politics, 14(2), 290-306.
  • Shepardson DP, Bryan W, Michelle P, Schellenberg. L,Harbor J. (2009). Water transformation and storage in the mountains and at the coast: Midwest students’ disconne¬cted conceptions of the hydrological cycle. International Journal of Science Education. 31(11), 1447-1471.
  • Sherchan, S., Pasha, F., Weinman, B., Nelson, F. L., Sharma, F. C., Therkelsen, J., & Drexler, D. (2016). Seven faculties in search of a mission: A proposed interdisciplinary course on water literacy. Applied Environmental Education & Communication, 15(2), 171–183. https://doi.org/10.1080/1533015X.2016.1164098.
  • Sözcü, U., & Türker, A. (2020a). Su okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi. Third Sector Social Economic Review, 55(2), 1155-1168.
  • Sözcü, U. & Türker, A. (2020b) Examining the Water Literacy Levels of High SchoolStudents According to Some Variables. Asian Journal of Education and Training, 6(3), 569-582.
  • Spaargaren, G. (2003). Sustainable consumption: a theoretical and environmental policy perspective, Society & Natural Resources, 16(8), 687-701.
  • Straughan, R, D. & Robert, J. A., (1999). “Environmental Segmentation Alternatives: a Look at Green Consumer Behavior in the New Millennium”, Journal of Consumer Marketing, 16(6), 558-575.
  • Su, H.J., Chen, M.J. & Wang, J.T. (2011). Developing a water literacy. Curr. Opin. Environ. Sustain. 3, 517–519.
  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). Sürdürülebilir kalkınma amaçları Türkiye 2. ulusal gözden geçirme raporu. Ortak Hedefler için Sağlam Temeller. Strateji ve Bütçe Başkanlığı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/03/Surdurulebilir-Kalkinma-Amaclari-Turkiye-2nci-Ulusal-Gozden-Gecirme-Raporu_TR-WEB.pdf. Erişim Tarihi: 07.03.2025.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2019). Using multivariate statistics (7th ed.). Pearson.
  • Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir çevre eğitimi açısından ilköğretim programlarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(151).
  • Tarım ve Orman Bakanlığı (2021). https://www.tarimorman.gov.tr/Haber/5098/Tarim-Ve-Orman-Bakanligindan-Turkiyenin-Su-Tuketim-Aliskanliklarini-Ortaya-Koyan-Arastirma. Erişim Tarihi: 02.07.2024.
  • Tarım ve Orman Bakanlığı (2024). Su verimliliği seferberliği eğiticilerin eğitimi kitabı. https://www.suverimliligi.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/egıtıcılerın-egitimi-kitap-281223-min.pdf. Erişim tarihi: 05.08.2024.
  • Tatar, A. (2021). Çevresel sorunlara duyarlılığın sürdürülebilir tüketim davranışına etkisi. International Journal of Management and Administration, 5(9), 103-117.
  • Tian, K., Wang, H., Wang, Y. (2021). Investigation and evaluation of water literacy of urban residents in China based on data correction method. Water Pol. 23(1), 77–95. https://doi.org/10.2166/wp.2021.160.
  • Tian, K., Wang, Y., Chen, A., Yao, J., (2023). Exploring characterizing factors and mechanisms of citizens’ water literacy to promote sustainable water use: a grounded systems analysis method. Sustain. Dev. 31(3), 1311-1327. https://doi.org/10.1002/sd.2450.
  • Timur, S., Yılmaz, Ş. ve Timur, B. (2013). Öğretmen adaylarının çevreye yönelik davranışların incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 125-141.
  • Toli, A.M. & Murtagh, N. (2020) The concept of sustainability in smart city definitions. Front. Built Environ. 6(77). doi: 10.3389/fbuil.2020.00077.
  • Trudel, R. (2018). Sustainable consumer behavior. Consumer Psychology Review, 1(9), 85.
  • Tuna, M. (2006). Türkiye’de çevrecilik: Türkiye’de çevreye ilişkin toplumsal eğilimler, Ankara: Nobel. Ulusoy, K. (2007). Küresel Ticaretin Son Hedefi, Su Pazarı, Kristal Kitapları, Ankara.
  • UN Water. (2019). Water Facts. UN Water -Coordinating the UN's work on water and sanitation. https://www.nrdc.org/sites/default/files/powerplantcooling.pdf. Erişim Tarihi: 09.03.2025.
  • UN, (1993), Report of the United Nations Conference on Environment and Development, Rio de Janeiro, 3-14 June 1992, Volume 1 Resolutions Adopted by the Conference, New York.
  • UNEP (United Nations Environment Programme). (2018). Sustainable Development Goal 6: Synthesis Report 2018 on Water and Sanitation, United Nations.
  • UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization). (2019). The United Nations World Water Development Report 2019: Leaving No One Behind Paris. France https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000367306. Erişim tarihi: 02.08.2024.
  • UNESCO, (2017). Education for sustainable development goals (sdgs): learning objectives. https://stairwaytosdg.eu/images/UNESCO_Education_for_Sustainable_Development_Goals_ENG.pdf. Erişim Tarihi: 10.03.2025. Ursavaş, N. (2022). Çevresel atık farkındalığı ve su okuryazarlığı, Yücel H. (Ed.), İnsan Sağlığında Koruyucu Yaklaşımlar içinde (S. 531-546). Akademisyen Yayınevi.
  • Ursavaş N. & Genç, O. (2021). Enhancing middle school students’ cognitive structure of water cycle through the use of water cycle educational game. Kastamonu Educational Journal. 29(1), 239-253.
  • Ursavaş, N. & Aytar, A. (2018). Okul öncesi öğrencilerin su farkındalığı ve su okuryazarlıklarındaki gelişimin incelenmesi: Proje tabanlı bir araştırma. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(1), 19-45.
  • Varol, M. Ç. (2022). Bir sürdürülebilirlik örneği olarak ikinci el tüketim. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 4(1), 51-68.
  • Vermeir, I., & Verbeke, W. (2008). Sustainable food consumption among young adults in Belgium: Theory of planned behaviour and the role of confidence and values. Ecological Economics, 64(3), 542-553.
  • Vogt, M. & Weber, C. (2019). Current challenges to the concept of sustainability. Global Sustainability 2, e4, 1-6. https://doi.org/10.1017/sus.2019.1.
  • Wheeler, S. (2004). Planning for sustainability: Creating livable, equitable, and ecological communities. Routledge.
  • Winston, N. (2021). Sustainable community development: Integrating social and environmental sustainability for sustainable housing and communities. Sustainable Development, 30(1), 191-202.
  • World Water Forum Final Report (2009). WWF5 final report (Online report) . http://5.worldwaterforum.org/fileadmin/WWF5/Final_Report/WWF5_Final_Report_ENG.pdf. Erişim Tarihi: 08.03.2025.
  • Yazıcı-Doğan, F. & Koca, N. (2023). Eğitim fakültesi öğrencilerinin su okuryazarlığı düzeylerinin ve görüşlerinin incelenmesi. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 8(1). 19-34.
  • Yentür, M. M., Sözcü, U. & Aydinözü, D. (2022). Lise öğrencilerinin su okuryazarlık düzeylerinin tespit edilmesi: İstanbul ili örneği Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(1), 381-421.
  • Yılmaz, A. (2015). Küresel ısınmanın dünya su rezervleri üzerindeki etkileri. Kent Akademisi, 8 (22) , 63-72.
  • Yu, J. H., Lin, H. H., Lo, Y. C., Tseng, K. C., & Hsu, C. H. (2021). Measures to cope with the impact of climate change and drought in the island region: A study of the water literacy awareness, attitude, and behavior of the Taiwanese public. Water, 13(13), 1799.
  • Zeegers, Y. & Clark, F.I. (2014). Students' perceptions of education for sustainable development. International Journal of Sustainability in Higher Education, 15(2), 242-253.

Examining the Relationship Between Sustainable Consumption Behaviors and Water Literacy Levels of Teacher Candidates

Year 2025, Issue: 64, 1506 - 1530, 30.06.2025
https://doi.org/10.53444/deubefd.1528577

Abstract

In a world where natural resources are not unlimited, it is important that resources are conscious, balanced and available for future generations. As a matter of fact, increasing world population, changing conditions, lifestyles and consumption behaviours of individuals have made sustainable use of resources compulsory. Therefore, it is clear that individuals and all stakeholders forming the society have various responsibilities for the effective, efficient and sustainable use of resources for future generations. However, educating, raising awareness and raising awareness of individuals on this issue from an early age is of vital importance for the sustainable use of resources. The aim of this study is to examine the relationship between sustainable consumption behaviours of pre-service teachers and their water literacy. Relational survey model, which is widely used in quantitative approaches, was used in the study. ‘sustainable consumption behaviour scale’ and “water literacy scale” were used to collect the data. In the analysis of the data, t-test, ANOVA and correlation analyses were used. The participants of the study consisted of 145 female and 70 male pre-service teachers studying at the faculty of education of a state university in Turkey in the 2023-2024 academic year. According to the results of the study, while there was no significant difference according to gender, grade level, department, parental education level and place of residence variables, it was determined that there was a high positive relationship (r = .628; p<.01) between sustainable consumption behaviours and water literacy of the participants and various suggestions were made.

References

  • Ağızan, S. (2022). İklim değişikliğinin tarımda sürdürülebilir su yönetimine etkisi. Atlas Akademi,https://arsivadmin.selcuk.edu.tr/BirimDosyalar/Dosyalar/ziraat_fakultesi/%C3%87al%C4%B1%C5%9Ftay%20kitap%C3%A7%C4%B1%C4%9F%C4%B1.pdf. Erişim Tarihi: 10.03.2025.
  • Akgün, A., Tokur, F., & Duruk, Ü. (2016). Fen öğretiminde öğrenilen kavramların günlük yaşamla ilişkilendirilmesi: su kimyası ve su arıtımı. Adıyaman Üniveristy Journal of Educational Sciences, 6(1), 161-178.
  • Akın, M. & Akın, G., 2007. Suyun önemi, Türkiye’de su potansiyeli, su havzaları ve su kirliliği. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 47(2), 105-118.
  • Aktaş, S. C, & Çiçek, B. (2019). Farklı kuşaklardaki kadın ve düzenli sürdürülebilir tüketim davranışlarının incelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomik İncelemesi, 54(4), 1957-1978.
  • Aliağaoğlu, A. & Mirioğlu, G. (2019). Balıkesir şehrinde su tüketimi: coğrafi bir yaklaşım, Coğrafi Bilimler Dergisi/ Turkish Journal of Geographical Sciences, 17(2), 260-280.
  • Alkış, S. (2007). Coğrafya eğitiminde yükselen paradigma: Sürdürülebilir bir dünya. Marmara Coğrafya Dergisi, 15, 55-64.
  • Ateş, H. (2018). Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sürdürülebilir tüketim davranışlarının ve bilgi düzeylerinin araştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 31(2). 507-531.
  • Autio, M. & Heinonen V. (2004). To consume or not to consume? young people’s environmentalism in the affluent finnish society. Young, 12(2). 137-153.
  • Avcı, İ. (2023) Sustainable water consumption and water-saving behaviours: a review of consumers' environmental and economic concerns in Turkey. Water and Environment Journal, 37(3), 616–627. https://doi.org/10.1111/wej.12869.
  • Babaoğul, M. & Şener, A. (2010), Tüketici Yazıları II, Hacettepe Üniversitesi, TÜPADEM Yayınları.
  • Baggio, G., Qadir, M. & Smakhtin, V. (2021). Freshwater availability status across countries for human and ecosystem needs. Sci. Total Environ. 792, 148230. https://doi.org/ 10.1016/j.scitotenv.2021.148230.
  • Baldino, N. & Sauri, D. (2018). Characterizing the recent decline of water consumption in Italian Cities, Investigations Geogaraficas, 6, 9-21.
  • Ballı, A. (2019). Sürdürülebilirlik, sürdürülebilir girişimcilik ve Türkiye'de sürdürülebilir girişimcilik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(29), 464-483.
  • Bänninger, C., Di Giulio, A., & Künzli, C. (2007). Schools and sustainable development. GAIA-Ecological Perspectives for Science and Society, 16(4), 267-271.
  • Barth, M. & Michelsen, G. (2013). Learning for change: an educational contribution to sustainability science. Sustain Sci 8, 103-119.
  • Barth, M., Godemann, J., Rieckmann, M., & Stoltenberg, U. (2007). Developing key competencies for sustainable development in higher education. International Journal of Sustainability in Higher Education, 8, 416-430.
  • Bayazıt Hayta, A. (2009). Sürdürülebilir tüketim davranışının kazanılmasında tüketici eğitiminin rolü. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 143-151.
  • Bertiz, H. (2022). The Water Awareness Via Drama: An Experimental Study on Pre-Service Science Teachers and Their Views. Education Quarterly Reviews, 5(1), 462-475.
  • Bilancini, E., Boncinelli, L., Di Paolo, R. (2023). Game-based education promotes practices supporting sustainable water use. Ecological Econ. 208, 107801 https://doi.org/ 10.1016/j.ecolecon.2023.107801.
  • Boylu, A. A., & Gunay, G. (2017). Do families attitudes and behaviors support sustainable water consumption. European Journal of Sustainable Development, 6(4), 115-115.
  • Bray, J., Johns, N. & Kilburn, D. (2011). An exploratory study into the factors impeding ethical consumption. J. Bus. Ethics. 98(4), 597e608.
  • Bulut, M. (2022). Öğretmenlerin yeşil örgütsel davranışlarının sürdürülebilir tüketim davranışı üzerine etkisi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(1), 27-49.
  • Bulut, S. & Şahin, G. (2020). Pedagojik formasyon öğrencilerinin su tüketim davranışları ile su ayak izlerinin incelenmesi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 53–70.
  • Bulut, Y. & Polat, Ö. (2019). Erken çocukluk eğitiminde sürdürülebilirlik kavramının incelenmesi. Fırat Üniversitesi İİBF Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 35-58.
  • Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (14. Baskı).Ankara. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Ç. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (23. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Covitt BA, Gunckel KL & Anderson CW. (2009). Students’ de¬veloping understanding of water in environmental systems. The Journal of Environmental Education. 40(3), 37-51.
  • Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Çelik, C., Türker, P. F. & Koçak, D. (2023). COVID-19 Pandemı̇ sürecinde gıda okuryazarlığı ve sürdürülebilir tüketim davranışlarının beslenme durumu üzerine etkisi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 8(1), 28-43.
  • Çetiner, A. (2023). İlköğretimde su okuryazarlığı üzerine bir değerlendirme. 7. uluslararası eğitim ve değerler sempozyumu. Kemer, Antalya.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LİSREL uygulamaları. (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • D’Souza, C., Taghian, M., Lamb, P. & Peretiatko, R. (2007). Green Decisions: Demographics and Consumer Understanding of Environmental Labels, International Journal of Consumer Studies, (31), 371-376.
  • Demir, M. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde su bilinci. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kafkas Üniversitesi.
  • Diksaç, R. (2019). Çevre bilinci ve yaşam tarzının sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkisi ve bir araştırma. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Dinavasova, J. (2019). Bireylerin çevresel tutumlarının sürdürülebilir tüketim davranışına etkisi üzerine bir araştırma. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Dinç, H. (2018). Su okuryazarlığı eğitiminin gerekliliği ve etki gücü üzerine bir deneme, Anadolu Öğretmen Dergisi, 2(2), 169-176.
  • Doğan, O., Bulut, Z. A., & Kökalan-Çımrın, F. (2015). Bireylerin sürdürülebilir tüketim davranışlarının ölçülmesine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(4), 659-678.
  • Dursun, İ., Köksal, C. G., & Kabadayı, E. T. (2022). COVID-19 Salgını döneminde sürdürülebilir tüketim davranışlarında yaşanan değişim. Journal of Management and Economics Research, 20(3), 302-324.
  • Erbaş, S., Kılıçoğlu, G. & Aksoy, B. (2023). Examination of water literacy levels secondary school students in terms of different variables. Journal of Teacher Education and Lifelong Learning, 5(1), 194-208.
  • Ergen, A. (2014). Maddi değerler gönüllü sade yaşam biçimi, çevre bilgisi: sürdürülebilir tüketim davranışı açısından bir araştırma. [Yayınlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Ergin, R. G. & Dal, N. E. (2023). Davranışsal çevre bilincinin sürdürülebilir tüketim davranışına etkisi hakkında bir araştırma. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 28-53.
  • Fan, M., Xu, J., Chen, Y., Li, D. & Tian, S. (2020) How to sustainably use water resources a case study for decision support on the water utilization of Xinjiang, China. Water, 12(12), 3564. Available from: https://doi.org/10.3390/w12123564.
  • Fernandes, A., Figueiredo, M., Chaves, H., Neves, J., Vicente, H. (2023). Assessment of Water Consumers Literacy. In: Balaji, E., Veeraswamy, G., Mannala, P., Madhav, S. (eds) Emerging Technologies for Water Supply, Conservation and Management. Springer Water. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-35279-9_1.
  • Fernandes, A., Figueiredo, M., Neves, J., & Vicente, H. (2022). A conceptualmodel to assess the literacy of water consumers. Water Economics and Policy, 8(2), 2250007. https://doi.org/10.1142/S2382624X22500072.
  • Field, A. (2024). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (6th ed.). Sage Publications.
  • Fischer, D. & Barth, M. (2015). Key Competencies: Reconciling Means and Ends in Education for Sustainable Consumption. In: Simovska, V., Mannix McNamara, P. (eds) Schools for Health and Sustainability. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-017-9171-73.
  • Fischer, D. (2011). monitoring educational organizations' culture of sustainable consumption: ınitiating and evaluating cultural change in schools and universities. Journal of Social Science, 7 (1), 66-78.
  • Fischer, D. (2013). Promoting sustainable consumption in educational settings. In: Schrader, U., Fricke, V., Doyle, D., Thoresen, V. (eds) Enabling responsible living. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-22048-7_11.
  • Fülöp, M.T., Breaz, T.O., Topor, I.D., Ionescu, C.A. & Dragolea, L.L. (2023). Challenges and perceptions of e-learning for educational sustainability in the “new normality era”. Front. Psychol. 14, 1104633.
  • Gedik, Y. (2020). Sosyal, ekonomik ve çevresel boyutlarla sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma. International Journal of Economics, Politics, Humanities & Social Sciences, 3(3).
  • George, D. & Mallery, P. (2011). SPSS for Windows Step by Step. A Simple Guide and Reference. (4. Baskı). Boston: Pearson.
  • Gezer, A. & Erdem, A. (2018). Su stresi, su kıtlığı ve su tasarrufu hakkında halkın farkındalığının belirlenmesi: Akdeniz üniversitesi örnek çalışması, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(2), 113-122.
  • Gherheș, V., & Cernicova-Buca, M. (2025). Reducing Water Consumption on a Student Campus Through Communication Campaigns. Sustainability, 17(2), 680.
  • Golzar, J., Tajik, O. & Noor, S. (2022). Convenience Sampling. IJELS, 1, 72-77.
  • Govindan, K. (2018). Sustainable consumption and production in the food supply chain: A conceptual framework. International Journal of Production Economics. 195, 419-431. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2017.03.003.
  • Güler, F. (1996). Kalkınmada su faktörü [Yayınlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Hawke, S. M. (2012). Water literacy: An ‘other wise’, active and cross-cultural approach to pedagogy, sustainability and human rights. Continuum, 26(2), 235–247. https://doi.org/10.1080/10304312.2012.664120.
  • Hayta, A. B. (2009). Sürdürülebilir tüketim ve aile. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(3), 69-83.
  • He, H. S. (2018). Construction of the index system of water literacy and application in a case study of four Chinese communities. Journal of Discrete Mathematical Sciences and Cryptography, 21(2), 485-491. https://doi.org/10.1080/09720529.2018.1449330.
  • Holst, J. (2023). Towards coherence on sustainability in education: a systematic review of whole ınstitution approaches. Sustain Sci 18, 1015-1030.
  • Hughner, R.S., McDonagh, P., Prothero, A., Shultz, C.J. & Stanton, J. (2007). Who are organic food consumers? A compilation and review of why people purchase organic food. J. Consum. Behav. 6(2e3), 94e110.
  • Ilgar, R. (2020): Su okuryazarlığı ve su ayak izi üzerine yaklaşımlar. Journal of International Social Research. 13(73), 294-308.
  • Işık-Öner, A. & Kadıoğlu-Ateş, H. (2020). Öğretmen adaylarının sürdürülebilir tüketim davranış düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, 81, 65-86.
  • İkiz, S. & Keskin, M. (2024). Sürdürülebilir bir gelecek için erken çocukluk döneminin önemi. (ss. 136-147). 5th ınternatıonal academıc researches for sustaınabılıty. 23-24 May, Marmara University. İstanbul.
  • Jia, L., Marco, M., Bob, S., Lu, J., & Massimo, M. (2017). Monitoring water resources and water use from earthobservation in the belt and road countries. Bulletin of Chinese Academy of Sciences, 32(Z1), 62-73.
  • Johnson, D. R., & Courter, J. R. (2020). Assessing water literacy at a primarily undergraduate university in Ohio. Natural Sciences Education, 49(1), e20024.
  • Jonkute, G. (2015). The consumers’ approach to sustainable consumption and production: a case study in lithuania environmental research, Engineering and Management, 71(4), 28-46.
  • Karabulut, E., Şahin, K., Bal, E., Gül, M. A., & Kundak, S. (2023). Üstün yetenekli öğrencilerin ve akranlarının su okuryazarlığı düzeylerinin karşılaştırmalı incelenmesi. İçel Dergisi, 3(1), 27-35.
  • Karalar, R. & Kiracı, H. (2010). Bireysel değerlerin sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki etkisini belirlemeye yönelik öğretmenler üzerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2(2). 79-106.
  • Karaman, S., & Gökalp, Z. (2010). Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin su kaynakları üzerine etkileri. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 3(1), 59-66.
  • Kang, T. (2022). Construction and empirical analysis of citizens’ water literacy evaluation index system: a structural equation model. Water Resour. Manag. 36 (4), 1393-1411. https://doi.org/10.1007/s11269-022-03089-1.
  • Kaşot, N. (2020). Çevre ve çevre ile ilgili kavramlar. H. G. Ogelman (Ed.) Erken çocukluk döneminde çevre eğitimi içinde (1-45). Eğiten Kitap.
  • Kır, S. & Polat, E. ( 2020). Spor bilimleri öğrencileri ve diğer bireylerde bilinçli tüketicilik düzeyi ile sürdürülebilir tüketim davranışlarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 468- 485.
  • Kışoğlu, M., Yıldırım, T., Salman, M., & Sülün, A. (2016). İlkokul ve ortaokullarda çevre eğitimi verecek öğretmen adaylarında çevre sorunlarına yönelik davranışların araştırılması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 299-318. Doi: 10.17556/jef.93507.
  • Kidd, C. V. (1992). The evolution of sustainability. J Agr Environ Ethic 5(1), 1-26.
  • Kline, B. R. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
  • Knights, C. (2000), Educating Tomorrow’s Consumer Today, Consumer International Publication, USA.
  • Koch, M., Buch-Hansen, H., & Fritz, M. (2017). Shifting priorities in degrowth research: An argument for the centrality of human needs. Ecological Economics, 138, 74-81.
  • Kostadinova, E, (2016). Sustainable Consumer Behavior: Literature Overview, Economic Alternatives, 2,224-234.
  • Küçük, A. (2022). Investigation of Turkish Middle and High School Students’ Water Literacy as a Factor Predicting Targets for Sustainable Development Goals. Education Quarterly Reviews, 5(2), 192-201.
  • Losch A (2019). The need of an ethics of planetary sustainability. International Journal of Astrobiology 18, 259–266. https://doi.org/10.1017/ S1473550417000490.
  • Mainieri, T., Barnett, E. G., Valdero, T. R., Unipan, J. B., & Oskamp, S. (1997). Green buying: The influence of environmental concern on consumer behavior. The Journal of social psychology, 137(2), 189-204.
  • Maniam, G., Poh, P. E., Htar, T. T., Poon, W. C., & Chuah, L. H. (2021). Water literacy in the southeast Asian context: Are we there yet? Water, 13(16), 2311. https://doi.org/10.3390/w13162311.
  • McCarroll, M., & Hamann, H. (2020). What we know about water: A water literacy review. Water, 12(10), 2803. Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J., Behrens W.W., (1972), The Limits to growth, New York, 102, 27.
  • Meriç, B.T. (2004). Su kaynaklarının yönetimi ve Türkiye. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 28(1), 27-38.
  • Mont, O., Neuvonen, A. & Lähteenoja, S. (2014). Sustainable lifestyles 2050: stakeholder visions, emerging practices and future research. Journal of Cleaner Production, 63, 24e32.
  • Moreno, A.J., Romero, J.M., López, J. & Alonso, S.(2020). Flipped learning approach as educational innovation in water literacy. Water, 12, 574.
  • Mostacedo-Marasovic, S. J., Mott, B. C., White, H., & Forbes, C. T. (2022). Towards water literacy: Analysis of standards for teaching and learning about water on Earth. Journal of Geoscience Education, 71(2), 192–207. https://doi.org/10.1080/10899995.2022.2112490.
  • Otaki, Y., Sakura, O., & Otaki, M. (2015). Advocating water literacy. J. Eng. Technol, 1, 36-40.
  • Öktem, U. A. & Aksoy, A. (2014). Türkiye’nin su riskleri raporu. WWF-Türkiye Erişim adresi: http:// awsassets.wwftr.panda.org/downloads/turkiyenin_su_riskleri__raporu_web.pdf.
  • Özdemir, O. (2019). Sustainability profile of secondary students. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 331-347. doi: 10.9779/pauefd.413227.
  • Özdemir, O. (2021a). Bir sürdürülebilirlik eğitimi modeli: Schumacher Koleji. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 725-732.
  • Özdemir, O. (2021b). A scale development of the sustainability literacy. Education, Sustainability & Society (ESS). 4(2). 66-72. Doi: https://doi.org/10.26480/ess.02.2021.66.72.
  • Özerdinç, F. & Hamalosmanoğlu, M. (2021). Ortaokul öğrencilerinin su ayak izi, su farkındalığı ve su okuryazarlığı hakkındaki görüşleri, Anadolu Öğretmen Dergisi, 5(2), 296-315.
  • Palabıyık, H. (2005), Sürdürülebilirlik ve yerel yönetimler: uygulanabilirliği ve ölçümü üzerine, yerel yönetimler üzerine güncel yazılar-1: Reform, H. Özgür, M. Kösecik (Ed.) Nobel Yayınları, Ankara.
  • Pehlivan, E., Mete, B., Bektaş, D., Bayat, S. & Kart, A. (2017). Malatya ilinde yaşayan genç yetişkinlerin su tüketim davranışlarının değerlendirilmesi, Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 131-142.
  • Pimdee, P. (2020). Antecedents of Thai student teacher sustainable consumption behavior. Heliyon, 6, e04676.
  • Postel. S. L. (2000) Entering an era of water scarcity: the challenges ahead. Ecological applications, 10(4), 941-948.
  • Quoquab, F., & Mohammad, J. (2020). A Review of Sustainable Consumption (2000 to 2020): What We Know and What We Need to Know. Journal of Global Marketing, 33(5), 305-334. https://doi.org/10.1080/08911762.2020.1811441.
  • Sammel, A. (2014) A Case Study of Water Education in Australia. Creative Education, 5, 1140-1147. https://doi.org/10.4236/ce.2014.513129.
  • Saraç, Ö. (2022). Kültür turistlerinin sürdürülebilir tüketim davranışlarının cinsiyete göre farklılıkları: Safranbolu üzerinde bir araştırma. Journal of Humanities and Tourism Research, 12(2), 265-283.
  • Selek, Z. & Karaaslan, Y. (2019). Ekosistem esaslı su kalitesi yönetimi. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı,Ankara.https://www.tarimorman.gov.tr/SYGM/Belgeler/Ekosistem%20Esasl%C4%B1%20Su%20Kalitesi.pdf. Erişim Tarihi: 07.03.2025.
  • Seraphin, K.D., 2020. Enhancing water literacy through an innovative television series focused on Wai Maoli: hawai’i fresh water initiative. Water 12(11), 3247.https://doi.org/10.3390/w12113247.
  • Seyfang, G. (2005). Shopping for Sustainability: Can Sustainable Consumption Promote Ecological Citizenship?. Environmental Politics, 14(2), 290-306.
  • Shepardson DP, Bryan W, Michelle P, Schellenberg. L,Harbor J. (2009). Water transformation and storage in the mountains and at the coast: Midwest students’ disconne¬cted conceptions of the hydrological cycle. International Journal of Science Education. 31(11), 1447-1471.
  • Sherchan, S., Pasha, F., Weinman, B., Nelson, F. L., Sharma, F. C., Therkelsen, J., & Drexler, D. (2016). Seven faculties in search of a mission: A proposed interdisciplinary course on water literacy. Applied Environmental Education & Communication, 15(2), 171–183. https://doi.org/10.1080/1533015X.2016.1164098.
  • Sözcü, U., & Türker, A. (2020a). Su okuryazarlığı ölçeğinin geliştirilmesi. Third Sector Social Economic Review, 55(2), 1155-1168.
  • Sözcü, U. & Türker, A. (2020b) Examining the Water Literacy Levels of High SchoolStudents According to Some Variables. Asian Journal of Education and Training, 6(3), 569-582.
  • Spaargaren, G. (2003). Sustainable consumption: a theoretical and environmental policy perspective, Society & Natural Resources, 16(8), 687-701.
  • Straughan, R, D. & Robert, J. A., (1999). “Environmental Segmentation Alternatives: a Look at Green Consumer Behavior in the New Millennium”, Journal of Consumer Marketing, 16(6), 558-575.
  • Su, H.J., Chen, M.J. & Wang, J.T. (2011). Developing a water literacy. Curr. Opin. Environ. Sustain. 3, 517–519.
  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2019). Sürdürülebilir kalkınma amaçları Türkiye 2. ulusal gözden geçirme raporu. Ortak Hedefler için Sağlam Temeller. Strateji ve Bütçe Başkanlığı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/03/Surdurulebilir-Kalkinma-Amaclari-Turkiye-2nci-Ulusal-Gozden-Gecirme-Raporu_TR-WEB.pdf. Erişim Tarihi: 07.03.2025.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2019). Using multivariate statistics (7th ed.). Pearson.
  • Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir çevre eğitimi açısından ilköğretim programlarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(151).
  • Tarım ve Orman Bakanlığı (2021). https://www.tarimorman.gov.tr/Haber/5098/Tarim-Ve-Orman-Bakanligindan-Turkiyenin-Su-Tuketim-Aliskanliklarini-Ortaya-Koyan-Arastirma. Erişim Tarihi: 02.07.2024.
  • Tarım ve Orman Bakanlığı (2024). Su verimliliği seferberliği eğiticilerin eğitimi kitabı. https://www.suverimliligi.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/egıtıcılerın-egitimi-kitap-281223-min.pdf. Erişim tarihi: 05.08.2024.
  • Tatar, A. (2021). Çevresel sorunlara duyarlılığın sürdürülebilir tüketim davranışına etkisi. International Journal of Management and Administration, 5(9), 103-117.
  • Tian, K., Wang, H., Wang, Y. (2021). Investigation and evaluation of water literacy of urban residents in China based on data correction method. Water Pol. 23(1), 77–95. https://doi.org/10.2166/wp.2021.160.
  • Tian, K., Wang, Y., Chen, A., Yao, J., (2023). Exploring characterizing factors and mechanisms of citizens’ water literacy to promote sustainable water use: a grounded systems analysis method. Sustain. Dev. 31(3), 1311-1327. https://doi.org/10.1002/sd.2450.
  • Timur, S., Yılmaz, Ş. ve Timur, B. (2013). Öğretmen adaylarının çevreye yönelik davranışların incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 125-141.
  • Toli, A.M. & Murtagh, N. (2020) The concept of sustainability in smart city definitions. Front. Built Environ. 6(77). doi: 10.3389/fbuil.2020.00077.
  • Trudel, R. (2018). Sustainable consumer behavior. Consumer Psychology Review, 1(9), 85.
  • Tuna, M. (2006). Türkiye’de çevrecilik: Türkiye’de çevreye ilişkin toplumsal eğilimler, Ankara: Nobel. Ulusoy, K. (2007). Küresel Ticaretin Son Hedefi, Su Pazarı, Kristal Kitapları, Ankara.
  • UN Water. (2019). Water Facts. UN Water -Coordinating the UN's work on water and sanitation. https://www.nrdc.org/sites/default/files/powerplantcooling.pdf. Erişim Tarihi: 09.03.2025.
  • UN, (1993), Report of the United Nations Conference on Environment and Development, Rio de Janeiro, 3-14 June 1992, Volume 1 Resolutions Adopted by the Conference, New York.
  • UNEP (United Nations Environment Programme). (2018). Sustainable Development Goal 6: Synthesis Report 2018 on Water and Sanitation, United Nations.
  • UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization). (2019). The United Nations World Water Development Report 2019: Leaving No One Behind Paris. France https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000367306. Erişim tarihi: 02.08.2024.
  • UNESCO, (2017). Education for sustainable development goals (sdgs): learning objectives. https://stairwaytosdg.eu/images/UNESCO_Education_for_Sustainable_Development_Goals_ENG.pdf. Erişim Tarihi: 10.03.2025. Ursavaş, N. (2022). Çevresel atık farkındalığı ve su okuryazarlığı, Yücel H. (Ed.), İnsan Sağlığında Koruyucu Yaklaşımlar içinde (S. 531-546). Akademisyen Yayınevi.
  • Ursavaş N. & Genç, O. (2021). Enhancing middle school students’ cognitive structure of water cycle through the use of water cycle educational game. Kastamonu Educational Journal. 29(1), 239-253.
  • Ursavaş, N. & Aytar, A. (2018). Okul öncesi öğrencilerin su farkındalığı ve su okuryazarlıklarındaki gelişimin incelenmesi: Proje tabanlı bir araştırma. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(1), 19-45.
  • Varol, M. Ç. (2022). Bir sürdürülebilirlik örneği olarak ikinci el tüketim. Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi, 4(1), 51-68.
  • Vermeir, I., & Verbeke, W. (2008). Sustainable food consumption among young adults in Belgium: Theory of planned behaviour and the role of confidence and values. Ecological Economics, 64(3), 542-553.
  • Vogt, M. & Weber, C. (2019). Current challenges to the concept of sustainability. Global Sustainability 2, e4, 1-6. https://doi.org/10.1017/sus.2019.1.
  • Wheeler, S. (2004). Planning for sustainability: Creating livable, equitable, and ecological communities. Routledge.
  • Winston, N. (2021). Sustainable community development: Integrating social and environmental sustainability for sustainable housing and communities. Sustainable Development, 30(1), 191-202.
  • World Water Forum Final Report (2009). WWF5 final report (Online report) . http://5.worldwaterforum.org/fileadmin/WWF5/Final_Report/WWF5_Final_Report_ENG.pdf. Erişim Tarihi: 08.03.2025.
  • Yazıcı-Doğan, F. & Koca, N. (2023). Eğitim fakültesi öğrencilerinin su okuryazarlığı düzeylerinin ve görüşlerinin incelenmesi. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 8(1). 19-34.
  • Yentür, M. M., Sözcü, U. & Aydinözü, D. (2022). Lise öğrencilerinin su okuryazarlık düzeylerinin tespit edilmesi: İstanbul ili örneği Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(1), 381-421.
  • Yılmaz, A. (2015). Küresel ısınmanın dünya su rezervleri üzerindeki etkileri. Kent Akademisi, 8 (22) , 63-72.
  • Yu, J. H., Lin, H. H., Lo, Y. C., Tseng, K. C., & Hsu, C. H. (2021). Measures to cope with the impact of climate change and drought in the island region: A study of the water literacy awareness, attitude, and behavior of the Taiwanese public. Water, 13(13), 1799.
  • Zeegers, Y. & Clark, F.I. (2014). Students' perceptions of education for sustainable development. International Journal of Sustainability in Higher Education, 15(2), 242-253.
There are 141 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Social Studies Education
Journal Section Articles
Authors

Yavuz Değirmenci 0000-0003-3417-1775

Turgut Bayramoğlu 0000-0003-0778-0516

Publication Date June 30, 2025
Submission Date August 5, 2024
Acceptance Date March 28, 2025
Published in Issue Year 2025 Issue: 64

Cite

APA Değirmenci, Y., & Bayramoğlu, T. (2025). Öğretmen Adaylarının Sürdürülebilir Tüketim Davranışları İle Su Okuryazarlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi(64), 1506-1530. https://doi.org/10.53444/deubefd.1528577