ÖLEN EŞİN AİLE KONUTUNA İLİŞKİN ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARININ SAĞ KALAN EŞİN TMK M. 240 UYARINCA AİLE KONUTUNUN ÖZGÜLENMESİ TALEBİNE ETKİSİ
Yıl 2021,
, 431 - 459, 24.05.2021
Şeyda Dursun Karaahmetoğlu
Öz
Evliliğin ölümle sona ermesi halinde sağ kalan eş katılma alacağına hak
kazanmış ise, söz konusu katılma alacağına mahsuben aile konutunun kendisine
özgülenmesini isteyebilir. Diğer yandan, aile konutunun maliki olan ölen eş
sağlığında yapmış olduğu ölüme bağlı tasarrufla aile konutu üzerinde tasarrufta
bulunmuş olabilir. Bu durumda aile konutu kendisine ait olan eşin ölümünün
ardından hem eş hem de vasiyet alacaklısı aile konutu üzerinde hak iddia
edebilecektir. Yargı kararları dikkate alındığında evliliğin ölümle sona ermesi
halinde öncelikli olarak mal rejimi tasfiye edilip katılma alacağı tereke borcu
olarak ödenmeli daha sonra mirasın paylaşımı gerçekleştirilmelidir. Bu
durumda ölen eş aile konutuna ilişkin geçerli bir ölüme bağlı tasarruf yapmış
olsa bile sağ kalan eş bu ölüme bağlı tasarruftan etkilenmeden konutun kendisine özgülenmesini isteyebilir. Vasiyet alacaklısı sağ kalan eşin özgüleme talebinde bulunduğu safhada aile konutunun kendisine devrini istemiş olsa dahi
Türk Medeni Kanunu’nun 603. maddesi uyarınca mirasbırakanın alacaklılarının
hakları, vasiyet alacaklılarının hakkından öncelikli olduğu için aile konutu
bakımından öncelikli olarak sağ kalan eşin talebi dikkate alınacaktır.
Kaynakça
- Acar, Faruk: Aile Hukukumuzda Aile Konutu-Mal Rejimleri ve Eşin Yasal
Miras Payı, Genişletilmiş, Güncellenmiş 5. Baskı, Ankara, 2016. (Aile
Konutu)
- Acar, Faruk: “Miras Hukukunda Paylaşma Kuralı”, Maltepe Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1, 2006, s. 121-159.
- Akıntürk, Turgut/Ateş, Derya: Türk Medeni Hukuku-Aile Hukuku-İkinci
Cilt, 22. Bası, Ankara, 2020.
- Aldemir, İpek Betül: Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Taraf
İradelerinin Etkisi, İstanbul, 2018.
- Ayan, Serkan: Evlilik Birliğinin Korunması, Ankara, 2004.
- Badur, Emel: “Eşin Rızası”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 109,
2013, s. 251-302.
- Barlas, Nami: “Yeni Türk Medeni Kanun Hükümleri Çerçevesinde Eşler
Arası Hukuki İşlem Özgürlüğü ve Sınırları”, Prof. Dr. Necip
Kocayusufpaşaoğlu İçin Armağan, Ankara, 2004, s. 117-143.
- Başpınar, Veysel: “Türk Medeni Kanunu ile Aile Hukukunda Yapılan
Değişiklikler ve Bu Konuda Bazı Önerilerimiz”, Ankara Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 52, Sayı:3, 2003, s. 79-101.
- Ceylan, Ebru: “Yeni Türk Medeni Kanunu’nda Aile Konutunun Önemi”,
Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:128, 2017, s. 203-230.
- Çabri, Sezer: Miras Hukuku Şerhi (TMK m. 495-574), Cilt-I, İstanbul,
2018.
- Demirsatan, Barış: Sözleşmeden Doğan Üst Hakkı Bedeli ve Bedel
Borcuna Aykırılığın Sonuçları, 2. Baskı, İstanbul, 2017.
- Doğan, Murat: “Medeni Kanunun Getirdiği Yeni Bir Müessese: Aile
Konutu”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:
VI, Sayı: 1-4, 2002, s. 285-300.
- Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku
Cilt III Aile Hukuku, İstanbul, 2005. (2005)
- Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku
Cilt III Aile Hukuku, İstanbul, 2018. (2018)
- Dural, Mustafa/Öz, Turgut: Miras Hukuku, 13. Bası, İstanbul, 2019.
- Ergüne, Mehmet Serkan: “Üst Hakkının Tasarruf İşlemine Konu Olmasına
İlişkin Hukuki Sorunlar”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Mecmuası, Cilt:66, Sayı: 1, 2008, s. 275-292.
- Gençcan, Ömer Uğur: Mal Rejimleri Hukuku, 6. Baskı, Ankara, 2019.
- Gezder, Ümit: “Mirasın Paylaşılmasında Aile Konutunun ve Ev Eşyasının
Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi (MK m. 652)”, İstanbul Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: LXV, Sayı: 2, 2007, s. 237-252.
- Gümüş, Mustafa Alper: Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri,
İstanbul, 2008.
- Günergök, Özcan: “Eşlerden Birinin Mülkiyetindeki Tapuya Kayıtlı Aile
Konutu Üzerinde Üçüncü Kişilerin Mülkiyet ve Sınırlı Ayni Hak
İktisabı”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XIII,
Sayı: 1-2, 2009, s. 249-283.
- Hasenböhler, Franz: Zürcher Kommentar Band/Nr. II/1c, Kommentar zum
Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, 1. Abteilung: Das
Eherecht (Art. 90-251 ZGB), Dritte, völlig neu bearbeitete Auflage,
Zürich, 1998.
- Hausheer, Heinz/Aebi-Müller, Regina E.: Basler Kommentar
Zivilgesetzbuch I Art 1-456 (ZGB), 5. Auflage, Basel, 2014.
- Hausheer, Heinz/Reusser, Ruth/Geiser, Thomas: Berner Kommentar,
Band/Nr. II/1/3/1, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht,
Das Eherecht, Das Güterrecht der Ehegatten, Bern, 1992.
- Hausheer, Heinz/Reusser, Ruth/Geiser, Thomas: Berner Kommentar,
Band/Nr. II/1/2, 2. Auflage, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das
Familienrecht, Das Eherecht, Bern, 1999.
- Helvacı, İlhan: Gerekçeli-Karşılaştırmalı-İçtihatlı-Notlu Türk Medeni
Kanunu, Cilt II Aile Hukuku, İstanbul, 2013.
- Kamacı, Mahmut: “Aile Konutu ve Hak Sahibi Eşin Bu Konutla İlgili
Tasarruflarına Diğer Eşin Katılma Hakkı (Rıza) (TMK.nun 194.
Maddesi)”, Yargıtay Dergisi, Cilt:30, Sayı:1-2, 2004, s. 113-138.
- Karabağ Bulut, Nil: “Aile Konutu Üzerinde İpotek Tesisi”, Medeni Hukuk
Alanındaki Güncel Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi
Sempozyumları, Cilt I, Eşya Hukuku 20 Ekim 2016, Editörler: Tufan
Öğüz/Baki İlkay Engin, İstanbul, 2017, s. 59-83.
- Kılıçoğlu, Ahmet M.: Katkı-Katılma Alacağı, 7. Bası, Ankara, 2020. (KatkıKatılma Alacağı)
- Kılıçoğlu, Ahmet M.: Medeni Kanun’umuzun Aile-Miras-Eşya Hukukuna
Getirdiği Yenilikler, 3. Bası, Ankara, 2014. (Yenilikler)
- Jungo, Alexandra: Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Personenund Familienrecht – Partnerschaftsgesetz Art. 1-456 ZGB - PartG, 3.Auflage, Zürich, 2016.
- Nebioğlu Öner, Şebnem: “Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Aile
Konutunun Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi”, Ankara Hacı Bayram Veli
Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XXIV, Sayı:1, 2020, s. 169-
218.
- Nuspliger, Isabelle: Orell Füssli Kommentar, Schweizerisches
Zivilgesetzbuch ZGB Kommentar, 3. überarbeitete Auflage, Zürich,
2016.
- Özdamar, Demet/Kayış, Ferhat/Yağcıoğlu, Burcu/Akgün, Aliye: Yasal
Mal Rejimi ve Tasfiyesi, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 4. Baskı,
Ankara, 2017.
- Özer Deniz, Miray: Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi ve
Tasfiyesi, İstanbul, 2016.
- Öztan, Bilge: Aile Hukuku, 6. Bası, Ankara, 2015.
- Öztaş, İlker: “MK. m. 240 Kapsamında Sağ Kalan Eşin Aile Konutu
Üzerindeki Hakkı”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.
XIII, S. 3-4 (2009), s. 223-264.
- Özuğur, Ali İhsan: Mal Rejimleri, Genişletilmiş 8. Baskı, Ankara, 2015.
Sarı, Suat: Evlilik Birliğinde Yasal Mal Rejimi Olarak Edinilmiş Mallara
Katılma Rejimi, İstanbul, 2007.
- Schmid, Ursula: ZGB Kommentar Schweizeriches Zivilgesetzbuch, OFKOrell Füssli Kommentar, 3. überarbeitete Auflage, Zürich, 2016.
Schwander, Ivo: Basler Kommentar Zivilgesetzbuch I Art 1-456 (ZGB), 5.
Auflage, Basel, 2014.
- Serozan, Rona/Engin, Baki İlkay: Miras Hukuku, 6. Baskı, Ankara, 2019.
- Steck, Daniel/Fankhauser, Roland: FamKomm, Band I ZGB/Band II:
Anhænge, Scheidung, 3. Auflage, Bern, 2017.
- Şeker, Muzaffer: “Eşin Ölümü Halinde Malların Miras ve Yasal Mal Rejimi
Kapsamında Birbirinden Bağımsız Olarak Tasfiye Edilmesi ve
Özellikle Sağ Kalan Eşin Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Miras ve
Yasal Mal Rejimini Hükümlerinden Kaynaklanan Hakları (MK m.240, 652)”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Aydın
Aybay’a Armağan, Sayı:1, 2007, s. 435-450.
- Şengül, Mehmet: “Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Katılma
Alacağının İfasına İlişkin Hüküm ve Sonuçlar”, Erciyes Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:7, Sayı:3-4, 2012, s. 61-97.
- Şenocak, Zarife: “Miras Hukukunda Sağ Kalan Eşin Aile Konutunun ve Ev
Eşyasının Özgülenmesini Talep Hakkı”, Banka ve Ticaret Hukuku
Dergisi, Cilt:25, Sayı:2, 2009, s. 97-129.
- Şıpka, Şükran: Türk Hukukunda Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve
Uygulamaya İlişkin Sorunlar, İstanbul, 2011. (Edinilmiş Mallara
Katılma Rejimi)
- Şıpka, Şükran: Aile Konutu ile İlgili İşlemlerde Diğer Eşin Rızası (TMK. m.
194), İstanbul, 2004. (Aile Konutu)
- Şıpka, Şükran: “Aile Konutu ve Diğer Eşin Rızasına Bağlı İşlemler”, Yeni
Medeni Yasanın Aile Hukukuna Getirdiği Yenilikler ve Uygulaması”
Sempozyum, Ankara, 2003, s. 35-53. (Sempozyum)
- Şıpka, Şükran: “Türk Hukukunda Eşlerin Hukuki İşlem Özgürlüğünün
Sınırları”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni,
Cilt:35, Sayı:1, 2015, s. 47-58. (Sınırlar)
- Şıpka, Şükran/Özdoğan, Ayça: Eşler Arasındaki Malvarlığı Davaları, 2.
Bası, İstanbul, 2017.
- Tuor, Peter/Schnyder, Bernhard/Schmid, Jörg/Rumo-Jungo, Alexandra:
Das Schweizerische Zivilgesetzbuch, 13. Auflage, auf Grund der 12.
Auflage (2002) neu bearbeitet undergänzt, Zürich, 2009.
- Ürem, Müge: “TMK m. 240 Hükmü Uyarınca Sağ Kalan Eşin Konut ve Ev
Eşyası Üzerindeki Talep Hakkı”, Aile Hukuku Derneği Mal Rejimi
Çalıştayı 26-27 Nisan 2019, Ed. Şükran Şıpka, İstanbul, 2019, s. 25-29.
- Yağcıoğlu, Ali Haydar: Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Eşlerin Yasal
Alım Hakkı, İzmir, 2007.
- Zeiter, Alexandra/Schlumpf, Michael: Handkommentar zum Schweizer
Privatrecht, Personen- und Familienrecht – Partnerschaftsgesetz Art. 1-
456 ZGB, 3. Auflage, Zürich, 2016.
- Zeytin, Zafer: Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Tasfiyesi, Güncellenmiş
ve Genişletilmiş 4. Baskı, Ankara, 2020.