THE OBLIGATIONS AND RESPONSIBILITY OF THE STATE FOR THE PREVENTION OF DOMESTIC VIOLENCE AGAINST WOMEN

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 2, 843 - 873, 26.12.2019

Fatih Düğmeci , Esin Gürsel

https://doi.org/10.33717/deuhfd.644970

Cited By: 1

Öz

Domestic violence against  women  is  a particular  form  of  gender inequality.  There are several types  of  domestic  violence  against women such  as physical,  psychological,  sexual,  or economic violence. The  assumption that violence can  be tolerated in  the family  unit, the smallest unit  of society, shakes both public  order and the rule  of law. For this reason,  the state should ensure the right to life of woman  who reports to  the relevant  authorities that she  has been  subjected  to  violence  in  the family, who  does  not report  it  or  who withdraws her  notification. The State protects its right  to life by fulfilling both its  obligations  under international  law and its  obligations  under national  legislation. If these obligations are not  fulfilled  properly, the state should  be  liable for  damages. In our study,  the legal values  to be  protected  in relation  to the  prevention of domestic  violence  against women  and the obligations of the state to prevent domestic violence are included. Istanbul Convention and  the European  Court of Human Rights  Opuz - Turkey decision is  examined. The aim of  this  study is to determine  the  principles  on  which  the  state is responsible  for  the  damages that occur in  case  domestic  violence  is not  prevented. 

KADINA YÖNELİK AİLE İÇİ ŞİDDETİN ÖNLENMESİ HUSUSUNDA DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE SORUMLULUĞU

Öz

Kadına  yönelik aile  içi  şiddet toplumsal cinsiyet  eşitsizliğinin  özel bir görünüm  şeklidir.  Fiziksel,  psikolojik,  cinsel  ya  da  ekonomik  şiddet olarak karşımıza çıkmaktadır. Toplumun  en  küçük birimi  olan  aile  birliğinde  şiddete rıza gösterilebileceği varsayımı  hem  kamu  düzenini  hem  hukuk  devleti ilkesini derinden sarsar. Bu sebeple devlet, aile  içinde  şiddet  gördüğünü ilgili makamlara bildiren,  bildirmeyen ya da yaptığı  bildirimi geri  alan  kadının “yaşama hakkını” teminat  altına  almalıdır.  Devlet yaşama hakkını  gerek  uluslararası  hukuktan doğan yükümlülüklerini gerekse ulusal  mevzuattan doğan  yükümlülüklerini yerine getirerek  koruma altına  almaktadır.  Bu  yükümlülüklerin  gereği  gibi  yerine getirilmemesi halinde devletin meydana gelen zararlardan sorumlu olması  gerekir.   Çalışmamızda kadına  yönelik aile  içi  şiddetin  önlenmesi  ile  ilgili  korunmak istenen hukuki  değerlere ve  aile içi  şiddetin önlenmesi hususunda  devletin yükümlülüklerine yer verilmiştir.  İstanbul  Sözleşmesi ve  kadına yönelik aile içi şiddetin önlenmesine ilişkin  Avrupa  İnsan  Hakları  Mahkemesi’nin emsal niteliğindeki Opuz  v. Türkiye kararı  incelenmiştir. Bu  çalışmayla aile  içi  şiddetin önlenmemesi  durumunda meydana gelen  zararlardan devletin  sorumluluğunun dayandığı  esasların belirlenmesi amaçlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Aile İçi Şiddet, Devletin Yükümlülükleri, Devletin Sorumluluğu, Mağdurun Rızası

Kaynakça

• Aisling, Reidy: İşkencenin Yasaklanması Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 3. Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Kılavuz, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, 2005.
• Akbulut, Berrin: “6284 Sayılı Kanun’da Şiddet ve İstanbul Sözleşmesi’nin TCK Açısından Değerlendirilmesi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, C. 5, S. 16.
• Akçaal, Mehmet: “Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Güncel Gelişmelerin Değerlendirilmesi”, Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 2, 2013.
• Akyılmaz, Bahtiyar/Sezginer, Murat/Kaya, Cemil: Türk İdare Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara, 2018. Atay, Ender Ethem: İdare Hukuku, 3. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2012.
• Bakar, Nehir: “Sığınma Evleri Çözüm Mü, Araç Mı?”, Hukuk Gündemi Dergisi, S. 1, 2012
• Bakırcı, Kadriye: “Aile İçi veya Birlikte Yaşayanlar Arasındaki Şiddete İş Hukuku Araçları ile Müdahale Edilebilir Mi?”, Çalışma ve Toplum Dergisi, S. 2, 2009.
• Bakırcı, Kadriye: “İstanbul Sözleşmesi”, Ankara Barosu Dergisi, S. 4, 2015.
• Baydur, Emel/Ertem, Burcu: “Kadına Yönelik Evlilik İçi Şiddetin Hukuki Boyutları Ceza Kanunu, Medeni Kanun ve Ailenin Korunmasına Dair Kanun Kapsamında Bir İnceleme”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 65, 2006.
• Bilge, Burak: “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatları Bağlamında Etkin Soruşturma Yükümlülüğü”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 2, 2014.
• Centel, Nur: “Ceza Hukuku Şiddete Karşı Kadını Korur Mu?”, Ceza Hukuku Genç Akademisyenler Sempozyumu, İstanbul, 2012.
• Ceylan, Ebru: “6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’a Göre Kanun Kapsamına Girenlerin Korunmasıyla İlgili Değerlendirmeler”, İstanbul Barosu Dergisi, C. 91, S. 1, 2017.
• Coker, Dona: “Crime Control and Feminist Law Reform in Domestic Violence Law: A Critical Review”, Buffalo Criminal Law Review, V. 4, N. 2, 2001.
• Çağlayan, Ramazan: İdare Hukuku Dersleri, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
• Çalı, Hasan Hüseyin: “Aile İçi Şiddet: Bir Kamu Politikası Analizi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 16, S. 2, 2012.
• Çelik, Deniz: Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi Konusunda Sağlanan Gelişmelerde Hukukun Rolü, Hukukun Gençleri Sempozyumu, http://www.umut.org.tr/userfiles/files/pdfler/deniz%20c%cc%a7elı%cc %87k.pdf., E.T. 15.02.2018.
• Çor, Yaşar: “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Sözleşme Kapsamında İşkence Görmeme Hakkına Bakış Açısı”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 75, 2008.
• Dinler, Veysel: “Devletin İktisadi ve Sosyal Ödevlerinin Sınırı Açısından İdarenin Sorumluluğu”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 1, S. 1, 2008.
• Doğan, Recep: “Kadının Şiddete Karşı Korunmasında Devletin Özen Yükümlülüğü ve Uluslararası Standartlar”, Ankara Barosu Dergisi, S. 2, 2016.
• Düğmeci, Fatih: Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun Yapısı ve İdare Üzerindeki Ayrımcılık Denetimi, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019.
• Ertürk, Yakın: Kadına Karşı Şiddet, Nedenleri ve Sonuçları, İnsan Hakları Ortak Platformu, Ankara, 2007.
• Gözler, Kemal: İdare Hukuku, C. 2, Ekin Yayınevi, Bursa, 2019.
• Gözübüyük, A. Şeref/Tan, Turgut: İdare Hukuku, C. 1, 3. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2004.
• Gülmez, Mesut: “İnsan Haklarında Ayrımcılık Yasaklı Eşitlik İlkesi”, Çalışma ve Toplum Dergisi, C. 4, S. 11, 2006.
• Gülmez, Mesut: İnsan Hakları ve Avrupa Birliği Hukuku’nda Ayrımcılığın Kaldırılması ve Türkiye, AB ve Sosyal Uyum Dizisi, Ankara, 2009.
• Günay, Mehmet: “6284 Sayılı Kanun’a Göre Koruyucu ve Önleyici Tedbirler”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, C. 3, S. 10, 2012.
• Günday, Metin: İdare Hukuku, 10. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara, 2015.
• Kandemirci, Duygu/Kağnıcı, Dilek Yelda: “Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Baş Etme: Çok Boyutlu Bir İnceleme”, Türk Psikoloji Yazıları Dergisi, C.17, S. 33, 2014.
• Karataş, Sultan/Şener, Ülker/Otaran, Nur: Kadın Sığınma Evleri Kılavuzu, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara, 2008.
• Kırbaş Caniklioğlu, Sevim: “Kadınlara Yönelik Şiddetin ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesine Dair Ulusal ve Uluslararası Mevzuat (İstanbul Sözleşmesi ve 6284 Sayılı Kanun)”, Ankara Barosu Dergisi, S. 3, 2015.
• Kızılyel, Serkan: “Yaşam Hakkı: AİHM Kararları ve İdari Yargı Uygu laması”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 18, S. 2, 2014.
• Molu, Benan: “Kadına Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadelede Hukukun Rolü”, http://www.umut.org.tr/ userfiles/files/document/document_08_benanmolu_kad%c4%b1na%20 y%c3%b6nelik%20%c5%9eiddet%20ve%20ev%20%c4%b0%c3%a7i %20%c5%9eiddetin%20%c3%96nlenmesi%20ve%20bunlarla%20m% c3%bccadelede%20hukukun%20rol%c3%bc.pdf, E.T. 08.02.2018.
• Moroğlu, Nazan: “Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesi 6284 Sayılı Yasa ve İstanbul Sözleşmesi”, Ankara Barosu Dergisi, S. 3, 2014.
• Örücü, Esin: “Sosyal Kamu Hizmeti”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakül tesi Mecmuası, C. 36, S. 1-4, 1970.
• Öztürk, Bahri/Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Sırma, Özge/ Saygılar, Yasemin/Alan, Esra: Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhake mesi Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2014.
• Öztürk, Necla: “Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun Getirdiği Bazı Yenilikler ve Öneriler”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 8, S. 1, 2017.
• Sarfraz, Hussain: “A Critical Note on The Validity of Official Crime Statistics”, Pakistan Journal Social Sciences, V. 3, N. 9, 2005.
• Sever, Didem Çiğdem: “Kadına Karşı Ev İçi Şiddette Devletin Sorumluluğu ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Opuz v. Türkiye Kararı”, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 1, S. 2, 2012.
• Tanrıkulu, Sezgin: İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Etkili Başvuru Hakkı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2012.
• Turgut, Faruk: “Türk Siyasetinde Son Dönem Aile Politikaları”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, S. 35, 2016.
• Üçpınar, Hülya/Altıparmak, Kerem: İşkenceyi Önlemede Ortak Akıl Seçmeli Protokol ve Türkiye’de Ziyaret Pratiklerinin Değerlendirilmesi Ek: Ulusal Önleme Mekanizmalarının Kurulması ve Yetkilendirilmesi, TİHV, Ankara, 2008.
• Yaşar, Hasan Nuri: İdare Hukuku, Der Yayıncılık, İstanbul, 2016.
• Yıldırım, Turan/Yasin, Melikşah/Kaman, Nur/Özdemir, Eyüp/Üstün, Gül/Okay Tekinsoy, Özge: İdare Hukuku, 6. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2016.