THE CRIME OF MAKING HIMSELF UNUSEFUL FOR MILITARY SERVICE (Art.79 of CMP)

Yıl 2024, Cilt: 26 Sayı: 2, 1245 - 1299, 26.11.2024

Veysel Candan Canoğlu

https://doi.org/10.33717/deuhfd.1506153

Öz

Article 72 of the Constitution states that national service is both a right and a duty. In order to fulfill this obligation in the form of military service, certain conditions are existed. One of them is that the obligor must be healthy. During the determination process, the obligor undergoes a medical checkup. At the end of the medical checkup, it is determined whether he is fit for military service. If the medical checkup concludes that the obligor is "unfit for military service", the obligor cannot be recruited into the army. Those who do not wish to perform their military service may resort to unlawful methods to obtain this decision. For this purpose, the obligor may render himself unfit for military service. Even if the obligor has directly harmed himself, the Turkish Armed Forces may be negatively affected by this outcome. Therefore, it is a crime for the obligor to render himself unfit for military service. This crime is defined as the crime of making himsef unuseful for military service in article 79 of the Code of Military Penal numbered 1632. This article discusses that crime within the scope of doctrinal opinions and judicial decisions and compares with the articles in the French Code of Military Justice.

Anahtar Kelimeler

Obligor, Military service, Military penal law, Mobilization, Military crime

KENDİNİ ASKERLİĞE YARAMAYACAK HÂLE GETİRME SUÇU (AsCK m.79)

Öz

Anayasa m.72’de belirtildiği üzere vatan hizmeti, bir hak olduğu gibi aynı zamanda bir ödevdir. Askerlik hizmeti şeklindeki bu yükümlülüğün yerine getirilebilmesi için belirli koşulların varlığı aranmaktadır. Bunlardan birisi yükümlünün sağlık açısından askerlik hizmetine elverişli olmasıdır. Yükümlünün sağlık muayenesi genel olarak ilk defa yoklama sürecinde yapılarak yükümlünün askerliğe elverişli olup olmadığı tespit edilmektedir. Yapılan muayene sonucunda yükümlü hakkında “askerliğe elverişli değildir” şeklinde karar verilmesi durumunda yükümlü silahaltına alınmamaktadır. İşte askerlik hizmetini yerine getirmek istemeyen yükümlünün başvurduğu hukuka aykırı yollardan birisi de bu karara ilişkindir. Belirtilen amaç doğrultusunda yükümlü, kendisini askerliğe elverişsiz bir hâle getirebilmektedir. Yükümlü her ne kadar kendisine zarar vermiş olsa da Türk Silahlı Kuvvetleri de bu sonuçtan olumsuz yönde etkilenebilmektedir. Bu nedenle yükümlünün kendisini askerliğe elverişsiz bir hâle getirmesi, 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu m.79’da kendini askerliğe yaramayacak hâle getirme suçunu oluşturmaktadır. Çalışmamızda anılan suç, Fransız Askeri Adalet Kanunu’nda yer alan düzenlemelerle de kıyaslanmak suretiyle doktrindeki görüşler ve yargı kararları ışığında ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yükümlü, Askerlik hizmeti, Askeri ceza hukuku, Seferberlik, Askeri suç

Kaynakça

• Askeri Yargıtay Dergisi, S: 13, Y: 2013, Ankara, K. K. Basımevi Müdürlüğü, Ankara 2013.
• Bölükbaş, Tonguç: “Askerden Kurtulmak İçin Hile Yapma Suçu: (Askeri Ceza Kanunu 81. Madde)”, Terazi Hukuk Dergisi, Sayı 39, Kasım 2009, s. 69-82.
• Aslan, Gündüz Alp: “Milletvekillerinin Vatan Hizmeti Yükümlülüğü”, ERÜHFD, Cilt XVII, Sayı 1, 2022, s. 140-166.
• Burus, Feyyaz: Askeri Ceza Kanunu’nda Düzenlenen Sırf Askeri Suçlar, Adalet Yayınevi, Ankara 2022.
• Çelen, Orhan: En Son İçtihatlı, Notlu, Açıklamalı Ek ve Örnekli Askerî Ceza Kanunu, Cantekin Matbaacılık Yayıncılık, Ankara 2001.
• De Andrade, Aurélie: “La Distinction Temps De Paix/Temps De Guerre En Droit Pénal Militaire: Quelques Éléments De Compréhension”, Les Champs de Mars, Cilt 10, Sayı 2, 2001, s. 155-170.
• Değirmenci, Olgun: “Askerî Ceza Kanununda Düzenlenen Ortak Nitelikli Haller”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 9, Sayı 100, Aralık 2014, s. 24-34, (Nitelikli).
• Değirmenci, Olgun: “Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunda Mağdur Hakları”, TBB Dergisi, Sayı 77, 2008, s. 33-86, (Mağdur).
• Değirmenci, Olgun: Askerî Ceza ve Disiplin Hukuku, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2016, (Askerî).
• Demirağ, Fahrettin: Türk Ceza Kanununun Genel Hükümleri Işığında Askeri Ceza Kanunu, Güncellenmiş 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2022.
• Demiral, Serkan: Türkçe-Fransızca Sosyal Bilimlerde Kullanılan Temel Terimler Sözlüğü, IJOPEC Publication, Londra 2020.
• Demirbaş, Timur: Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş 18. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Doaré, Ronan: “La Judiciarisation Des Activités Militaires: Quelles Réponses?”, Inflexions, Cilt 28, Sayı 1, 2015, s. 125-141.
• Duran, Gökhan Yaşar: “Askeri Ceza Hukukunda Askerlikten Kurtulmak İçin Hile Yapmak Suçu (AsCK 81)”, TBB Dergisi, Sayı 105, 2013, s. 321-378, (Hile).
• Duran, Gökhan Yaşar: “Askeri Ceza Kanununda Kendini Askerliğe Yaramayacak Hale Getirmek Suçu (AsCK m.79)”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 13, Sayı 2 (Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan Özel Sayısı), 2013, s. 1031-1064, (Yaramayacak).
• Dülger, Murat Volkan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Ergutekin, İdris: Askeri Ceza Hukukunda Emre İtaatsizlik Fiilleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2016.
• Ergül, Ergin: “Askeri Yargıtay Kararları Işığında Kendini Askerliğe Yaramayacak Hale Getirmek Suçu”, Askerî Adalet Dergisi, Sayı 100, Yıl 25, 1997, s. 31-35, (Yaramayacak).
• Ergül, Ergin: Uygulamada Yoklama Kaçağı, Bakaya ve Saklı Suçları ve İlgili Mevzuat, Yetkin Yayınları, Ankara 1997, (Uygulama).
• Erman, Sahir: Askerî Ceza Hukuku Umumi Kısım ve Usul, Yeniden Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 7 nci Bası, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1983.
• Ferhanoğlu, Ferhat: Yeni Başlayanlar İçin Açıklamalı, İçtihatlı Askerî Yargılama Usul Kanunu, Genel Kurmay Basım Evi, Ankara 2005.
• Gündüz, Hakan: “Askeri Suçların Soruşturulmasına ve Kovuşturulmasına İlişkin İstisnai Düzenlemeler”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı 44, Yıl 11, Ekim 2020, s. 239-267.
• Hakeri, Hakan: Ceza Hukuku Genel Hüküm, 28. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2023.
• Işıklar, Celâl: Türkiye’de Askerlik Usûlleri ve Askerlik İşlemlerine İlişkin İdarî ve Adlî Davalar, Adalet Yayınevi, Ankara 2011.
• Kangal, Zeynel T.: Askerî Ceza Hukuku, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2012.
• Kardaş, Ümit H./Çıngı, Mehmet: Askeri Yargıtay, Yargıtay Kararları ve Doktrin Işığında Notlu, Açıklamalı, İçtihatlı, Mevzuatlı Askeri Ceza Kanunu Şerhi II. Cilt Madde (66-91), Legal Yayıncılık, İstanbul 2014, (II).
• Kardaş, Ümit H./Çıngı, Mehmet: Askeri Yargıtay, Yargıtay Kararları ve Doktrin Işığında Notlu, Açıklamalı, İçtihatlı, Mevzuatlı Askeri Ceza Kanunu Şerhi III. Cilt Madde (92-195), Legal Yayıncılık, İstanbul 2014, (III).
• Kaşka, Hakan: “1632 Sayılı Askerî Ceza Kanunu’nun Belirlilik İlkesi Açısından İncelenmesi”, Antalya Bilim Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 17, Haziran 2021, s. 113-134.
• Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 16. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023, (Genel).
• Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2023, (Özel).
• Kocalar, Salih/Biçen, Yunus: Kasten Yaralama Suçu Örneğinde Genel Hükümler, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017. Korsia, Haïm: Le Suicide Dans Les Armées: Gérer Un Non-Dit, Université Paris Saclay, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Paris, 2017.
• Lexique Des Termes Juridiques, 25e Éditions, Éditions Dalloz, 2017-2018.
• Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 18. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Meraklı, Serkan/Bacaksız, Pınar/Başbüyük, İsa: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 14. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Özbek, Veli Özer: Ekonomi Ceza Hukuku Birinci Kitap Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Özgenç, İzzet: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 19. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Öztürk, Bahri/Erdem, Mustafa Ruhan: Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku, TCK Değişikliklerine Göre Yenilenmiş 23. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Öztürk, Cemal/Çakan, Anıl: “Askeri Ceza Yargılaması ve 7329 Sayılı Kanunla Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi”, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Cilt 13, Sayı 2, 2023, s. 1659-1680.
• Peton, Emmanuel-Marie: “Droit et spécificité militaire”, Inflexions, Cilt 18, Sayı 3, 2011, s. 203-211.
• Polatcan, İsmet/Erdem, M. Süreyya: Açıklamalı-Örnekli-İçtihatlı Askerlik Kanunu ile Yedek Subay Kanunu ve İlgili Yönetmelikler Askerliğin Temel Kavramları, Bayrak Matbaacılık ve Yayımcılık, İstanbul 1997.
• Saas, Claire: “La Justice Militaire En France”, Archives De Politique Criminelle, Cilt 29, Sayı 1, 2007, s. 183-213.
• Saint-Fuscien, Emmanuel: “Les Mutilations Volontaires Au Cours De La Grande Guerre: Un Geste İmpensable?”, Expériences De La Folie: Criminels, Soldats, Patients En Psychiatrie (XIXe-XXe Siècles), Editör: Stéphane Tison, Laurence Guignard ve Hervé Guillemain, Presses Universitaires De Rennes, Rennes, 2013, s. 195-206.
• Soyaslan, Doğan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, Güncellenmiş 10. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2022.
• Taşkın, Rifat: Askerî Ceza Kanunu Şerh, Sekizinci Basım, Harp Okulu Basımevi, Ankara 1946.
• Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Önok, Murat: Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Güncellenmiş 21. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Toroslu, Nevzat/Toroslu/Haluk: Ceza Hukuku Genel Kısım, 26. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2021.
• Türay, Aras: “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 5. Maddesine İlişkin Bir İnceleme”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 13, Sayı 2 (Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan Özel Sayısı), 2013, s. 1727-1747.
• Üzülmez, İlhan: Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.
• Yalt, A. Rıza: Grand Dictionnaire Français-Turc, Geliştirilmiş İkinci Baskı, Serhat Kitap Yayın ve Dağıtım, Gözden Geçirilmiş, İstanbul 1984.
• Yokuş Sevük, Handan: Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2022.
• Zafer, Hamide: Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK m.1-75, 8. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2021.