"Dahiliye ve Cerrahi Kliniklerinde Yatan Hastaların Bakım Bağımlılığı Düzeylerinin Belirlenmesi"

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 1, 22 - 28, 01.02.2017

Hülya Firat Kılıç Seda Cevheroğlu Refia Selma Görgülü

Öz

Giriş: Bakım bağımlılığı bireyin hastalık ya da sakatlık durumundan doğrudan etkilenen dinamik bir süreçtir. Amaç: Bu araştırma hastaların bakım bağımlılığı düzeylerinin ve bakım bağımlılığı düzeylerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Araştırmanın evrenini Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde 156 yatak kapasitesine sahip bir Devlet Hastanesinin Dahiliye ve Cerrahi kliniklerinde 2014 yılı Temmuz-Eylül aylarında yatış yapan yatan hastalar oluşturmaktadır. Evreni oluşturan hastalardan araştırmaya katılmayı kabul eden 145 hasta ise örnekleme alınmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak ‘Hasta Tanıtım Formu’ ve ‘Bakım Bağımlılığı Ölçeği’ kullanılmıştır. Veriler SPSS 15 paket programında kodlanarak değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis h testi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Hastaların %40.6’sı 61-80 yaş arasında, %34,4’ü ilkokul mezunu ve %61.4’ü erkektir. Hastaların %71’i hastaneye acil servisten yatış yapmıştır. Araştırmaya katılanların %55.8’i dahiliye kliniğinde ve %44.2’si ise cerrahi kliniğinde tedavi görmektedir. Eğitim düzeyi düşük olan hastalar (p=,022), cerrahi kliniğinde yatan hastalar (p=,001), acil servisten başvuranlar (p=,037) ve ameliyat olan hastaların (p=,002) bağımlılık düzeyi yüksek bulunmuştur. Sonuç: Sonuç olarak bu araştırmada cerrahi kliniğinde yatan hastaların bağımlılık düzeyleri dahiliye kliniğinde yatan hastalara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda kliniklerin hemşire gereksinimi planırken klinikte yatan hastaların bakım bağımlılığı düzeylerinin göz önüne alınması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik Bakımı, Bakım Bağımlılığı, Hasta

Determination of Care Dependency Level of Patients Staying in Medical and Surgical Clinics

Öz

Background: Care dependency is a dynamic process, which is directly affected by the status of the disease or disability of the individual. Objectives: This is a definitive and cross-sectional study realized with the objective of determining the levels of care dependency of the patients and the factors that affect the levels of care dependency. Methods: The setting of the study is composed of the patients who were admitted to the Internal Medicine and Surgical clinics of a State Hospital having a 156-bed capacity located in the Turkish Republic of Northern Cyprus between July and September 2014. Whereas, of the patients who constituted the setting, 145 patients accepted to participate in the study and were taken into the sampling. The “Patient Information Form” and the “Care-Dependent Scale” were used as the data collection tools in the study. The data were evaluated by being coded in the SPSS 15 package program. The data obtained were evaluated with the Mann-Whitney U Test and the Kruskal-Wallis H Test. Results: Of the patients, 40.6% were between 61 and 80 years of age, 34.4% were primary school graduates and 61.4% were males. Of the patients, 71% were admitted to the emergency service at the hospital. Of those who participated in the study, 55.8% were treated in the internal medicine clinic and 44.2% were treated in the surgical clinic. It was found that the level of dependency was high for the patients whose level of education was low (p = .022), the patients who were admitted to the surgical clinic ( p= .001), the patients who applied to the emergency service (p = .037) and the patients who had operations (p = .002). Conclusion: In conclusion, it was determined in this study that the dependency levels of the patients admitted to the surgical clinic were higher compared to the patients admitted to the internal medicine clinic. According to these conclusions, it is proposed that when planning the nursing needs of the clinics that the levels of care dependency of the patients admitted to the clinics should be taken into consideration

Anahtar Kelimeler

Nursing Care, Care Dependency, Patient.

Kaynakça

• Bellani, M. L. (2008). Psychological aspects in day-case surgery. Int J Surg, 6: 544-6.
• Boggatz, T., Dijkstra, A., Lohrmann, C., & Dassen, T. (2007). The meaning of care dependency as shared by care givers and care recipients: a concept analysis. Journal of Advanced Nursing, 60 (5), 561-9.
• Caljouw, M. A. A., Cools, J. M. H., & Gussekloo, J. (2014). Natural course of care dependency in residents of long-term facilities: prospective follow-up study. BMC Geriatrics, 14 (67).
• Çivi, S., & Tanrıkulu M. Z. (2000). Yaşlılarda bağımlılık ve fiziksel yetersizlik düzeyleri ile kronik hastalıkların prevelansını saptamaya yönelik epidemiyolojik çalışma. Turkish Journal of Geriatrics, 3 (3): 85-90.
• Dinç, L. (2009). Hemşirelik hizmetlerinde etik yükümlülükler. Hacettepe Tıp Dergisi, 40 : 113-119.
• Dinç, L. (2010). Bakım kavramı ve ahlaki boyutu. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 74-82.
• Dijkstra, A., Buist, G., & Dassen, T. (1996). Nursing-Care dependency. Development of an assessment scale for demented and mentally handicapped patients. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 10(3): 137-43.
• Dijkstra, A., Sispma, D., & Dassen, T. (1999). Oredictors of care dependency in Alzheimer’s disease after a two-year period. International Journal of Nursing Studies, 36: 487-495.
• Dijkstra, A., Tiesinga,. L. J., Plantinga, L., Veltman, G., & Dassen, T. W. (2005). Diagnostic accuracy of the care depency scale. Journal of Advanced Nursing, 50: 410-16.
• Dijkstra, A., Yönt, G. H., Korhan, E. A., Muszalik, M., Kornatowska, K., & Suzuki, M. (2011). The care dependency scale for measuring basic human needs: an international comparison: Journal of Advanced Nursing, 68(10), 2341-2348).
• Eşer, İ., & Çevik, K. (2014). Nöroşirurji kliniğinde yatan hastaların bağımlılık düzeylerinin hemşirelik bakım kalitesini algılamalarına etkisi. Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi, 22(2): 76-83.
• Fındık, Ü. Y., & Topçu, S. Y. (2012). Cerrahi girişime alınış şeklinin ameliyat öncesi anksiyete düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 19(2): 22–33.
• Karanci, A. N., Dirik, G. (2003). Predictors of pre and postoperative anxiety ın emergency surgery patients. Journal of Psychosomatic Research, 55: 363-9.
• Kıvanç, M. M. (2013). Hemşirelik Uygulamalarında Bakım Kavramı. Aştı, T. A., & Karadağ, A. (Ed). Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilim ve Sanatı, (1. baskı, ss.218-226) İstanbul, Akademi Basın ve Yayıncılık.
• Kissel, J.E., Dassen, T., Kottner, J., & Lohrmann, C. (2010). Psychometric testing of the modified care dependency scale for rehabilitation. Clinical Rehabilitation, 24: 363-372.
• Korhan, E. A., Yönt, G. H., Tokem, Y., Karadağ, Ö., Sarıoğlu, E., & Yıldız, K. (2013). Dahiliye ve cerrahi kliniklerde yatan hastaların bakım bağımlılığı düzeylerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi,16(4): 199-204.
• Köberich, S., Lohrmann, C., & Dassen, T. (2013). Care dependency in patients with chronic obstructive pulmonary disease and heart failure – a secondary data analysis of german prevalence studies. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 28(4): 665-674..
• Köberich, S., Lohrmann, C., Miltaq, O., & Dassen, I. (2015). Effects of a hospital-based education programme on self-care behaviour, care dependency and quality of life in patients with heart failure--a randomised controlled trial. Journal of Clinical Nursing, Jun; 24(11-12): 1643-55.
• Lemonidou, C., Merkouris, A., Leino Kilpi, H., Valimaki, M., Dassen, T., Gasull, M. et al. (2003). A comparison of surgical patients and nurses perceptions of patients autonomy, privacy and informed consent in nursing interventions. Clinical Effectiveness in Nursing, 7(2): 73-83.
• Yönt, G. H., Akın, K. E., Khorshid, L., Eşer, İ., & Dijkstra, A. (2010). Bakım bağımlılığı ölçeğinin (Care Dependency Scale) yaşlı bireylerde geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi, Turkish Journal of Geriatrics Özel Sayı, 13: 71.