Tıp Fakültesi Hastanesi’nde Çalışan Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 1, 12 - 18, 01.02.2015

Birsen Altay Figen Çavuşoğlu İlknur Güneştaş

Öz

ÖzetGiriş ve Amaç: Bu çalışma, Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı özellikte olan bu araştırma 15 Şubat -15 Mart 2010 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi yetişkin servislerinde çalışan 301 hemşire ile yapılmıştır. Veriler “Kişisel Bilgi Formu” ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği (SYBDÖ) kullanılarak toplanmıştır. Student t testi. Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis varyans analizleri uygulanmıştır. Bulgular: Hemşirelerin %52.8’sinin 21-30 yaşlar arasında. %84.4’ünün kronik hastalığının olmadığı. %38.9’unun 1-5 yıllık hemşire olduğu. %80.4’ünün vardiyalı çalıştığı bulunmuştur. SYBDÖ toplam puan ortalaması 117.3920±17.04 olarak saptanmıştır. En yüksek puan ortalamasının kendini gerçekleştirme, en düşük puan ortalamasının ise egzersiz boyutuna ait olduğu belirlenmiştir. 41 yaş ve üzerinde olan, gündüz çalışan ve çalışma süresi 1-5 yıl olan hemşirelerin ölçek puanları diğer gruplara göre yüksek bulunmuş olup, aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Hemşirelerin sağlığı algılama durumlarının SYBD’nı etkilemediği görülmüştür. Sonuç: Hemşirelerin SYBDÖ toplam puan ortalaması 117.3920±17.04 olarak bulunmuştur. Eğitim ve danışmanlık rolü olan hemşirelerin, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının öneminin kavranması, bilgilerini yaşama geçirebilmeleri için desteklemeleri önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sağlığın geliştirilmesi, Yaşam biçimi, Hemşire

Healthy Lıfe Style Behaviours And Influencıng Factors Of Nurses Who Work At The University Hospital

Öz

Objective: The aim of study is to determining the healthy life style behaviours (HLSBs) and influencıng factors of nurses who work at the university hospital. Methods: This research. which is in descriptive-type, was made during the dates February 15 - March 15. 2010. The research was carried out with the participation of 301 nurses working in the adult services in Ondokuz Mayıs University. Faculty of Medicine. Data were collected by means of “Personal Information Form” and Healthy Lifestyle Behaviours Scale (HLBS); the assessment was carried out via SPSS 11.0 program. Student t test. Mann Whitney U test and Kruskal Wallis variance analyses were performed. Results: It was found out that 52.8% of the nurses were in the 21-30 age range. 84.4% did not have a chronic disease. 38.9% had nursing experience of 1-5 years. and 80.4% worked in shifts. The mean HLBS score was 117.3920 ±17.04. The highest mean score was self actualization and the lowest mean score was exercise. The scores of the nurses who were 41 years old and over. who worked in the daytime and those who had 1-5 years of experience had high scores and the differences among them were found to be significant. It was observed that nurses' health perceptions did not influence HLBS scores. Conclusions: The average total score of nurses HLBS was found to be 117.3920 ±17.04 in this study. It is recommended that nurses who have education and consultation roles. The significance of HLSBs should be recognized. and encourage them to use that information in their lives

Anahtar Kelimeler

Health Promotion, Life Style, Nurses

Kaynakça

• Açıkgöz K.Ü. (1996). Maslow’un gereksinim kuramı. İçinde Etkili öğrenme ve öğretme. (sy. 193-201). İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Akgül, N. (2008) Sivas İl Merkezi Birinci Basamak Sağlık Kurumlarında Çalışan Sağlık Personelinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Öz-Etkililik-Yeterlilik Düzeylerinin Belirlenmesi. Hemşirelik Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Sivas. Türkiye.
• Aksoy, T. (2010). Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Hemşirelik Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
• Ayaz S., Tezcan S., & Akıncı F. (2005). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 9(2), 26-34.
• Bilgili, N., Ayaz S. (2009). Kadınların Sağlığı Geliştirme Davranışları ve Etkileyen Faktörler. TAF Prev Med Bull., 8(6):497-502.
• Can G., Özdilli K., Erol Ö., Ünsar S., Tülek Z., Savaşer S., et al. (2008). Comparison of the health-promotion lifestyles of nursing and non-nursing students in İstanbul, Turkey. Nursing And Health Sciences, 10, 273-280.
• Erci B., Aydın İ., & Tortumluoğlu G.( 2000). Koruyucu sağlık hizmetlerinde görev yapan hemşire ve ebelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve tükenmişlik düzeyleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 3(1),10-15.
• Güner C.İ., & Demir F. (2006 ). Ameliyathane hemşirelerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının (SYBD) belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(3),17-25.
• Güngör İ.,& Hotun Ş.N. (2006). Sağlığın geliştirilmesinde kullanılan temel davranış değiştirme kuram ve modelleri. Hemşirelik Forumu, 2(2), 6-13.
• İlhan N., Batmaz M., & Akhan L.U. (2010). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(3), 34-44.
• Karadağ M., & Yıldırım N. (2010). Health behaviours in health sciences university students in Turkey. Social Behaviour And Personality, 38(1), 43-52.
• Kocaakman M., Aksoy G., & Eker H.H. (2010). İstanbul ilindeki hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. S.D.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 17(2), 19-24.
• Özkan S., & Yılmaz E. (2008). Hastanede çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(7), 89-105.
• Pasinlioğlu T., & Gözüm S. (1998). Birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık personelinin sağlık davranışları. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(2), 60-68.
• Tuğut N., & Bekar M. (2008). Üniversite öğrencilerinin sağlığı algılama durumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki Yüksekokulu Dergisi, 11(3), 17-26. Üniversitesi Hemşirelik
• Uz D. (2011). Bir Hastanede Çalışan Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ve Öz-Etkililik Yeterlilik Düzeylerinin Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara,Türkiye. Programı
• Vural B. (1998). Sağlık riskinin belirlenmesi ve hemşirelik için önemi. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(2), 39-43.
• Yalçınkaya M., Özer F., & Karamanoğlu A. (2007). Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6), 409-420.
• Zaybak A., & Fadıllıoğlu Ç. (2004). Üniversite öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışı ve bu davranışı etkileyen etmenlerin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 20(1), 77-95.