Yoğun Bakım Hastalarına Verilen Pozisyonların Hemodinamik Ölçümlere Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 1, 15 - 20, 15.01.2019

Özden Tor Gülçay Mert Betül Tosun

Öz

Amaç: Bu çalışmada; yoğun bakım ünitesinde hastalara verilen değişik açılardaki (0˚ ve 45˚) yatak başı pozisyonlarının hemodinamik ölçümlere etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Bir iç hastalıkları yoğun bakım ünitesinde yarı deneysel olarak yapılan bu çalışmanın örneklemini santral venöz ve arteriyel kateteri takılmış, monitörize olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 30 hasta oluşturmuştur. Veri toplama aşamasında; yoğun bakımda izlenen hastalara sırası ile 0˚ supine ve yatak başı 45˚ semifowler pozisyonu verilmiştir. Bu pozisyonlarda 0. dakika ve 10. dakikada hemodinamik ölçümler yapılmıştır. Hastaların sosyodemografik verileri, hastalık bilgileri, pozisyonları ve elde edilen hemodinamik ölçümler kayıt edilmiştir. Veriler SPSS for Windows 15.0 programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler sayı, yüzde, ortalama ± standart sapma olarak ifade edilmiştir. Pozisyonlar sonrası elde edilen hemodinamik ölçüm değer ortalamaları arasındaki fark normal dağılıma uymayan veriler için Man Whitney U testi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Hastaların 17’si (%56) kadın, yaş ortalaması 61.16 ± 15.85’di. Hastalara verilen pozisyonlar (0˚ve 45˚) sonrasında 1. ve 10. dk.’da elde edilen hemodinamik ölçüm değerleri incelendiğinde; CVP, sistolik, diastolik, ortalama arteriel basıncı ve kalp atım hızı ortalamalarının, yatak başı yüksekliklerinin değişiminden istatistiksel olarak etkilenmediği saptanmıştır (p > .05). Sonuç: Sonuç olarak; bazı hemodinamik ölçümlerin yatak başının 45˚’de olduğu seviyede, yatak başı 0˚ pozisyona getirilmeden güvenli olarak yapılabileceği değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hemodinamik Ölçüm, Hasta Pozisyonu, Hemşirelik

Effects of Positions on Hemodynamic Parameters of Patients in Intensive Care Unit

Öz

Objectives: The aim of this study was to determine the effects of bed head position (0˚ and 45˚) on hemodynamic parameters of patients in the ICU. Methods: This quasi experimental design study was conducted in the internal diseases intensive care unit of a training and research hospital. The sample of the study is comprised of 30 monitorized patients who have central venous and arterial catheter and volunteered to participate in the study. During data collection, patients in the ICU were examined first in supine position at angle of 0˚ and then in semifowler position at an angle of 45˚. Examination was performed one and ten minutes after the new position. Sociodemographic data, information about disease, positions and the hemodynamic parameters were documented. Data was analyzed with SPSS for Windows 15.0 program pack. Descriptive statistics were given in number, percentage, mean ± standard deviation. Man Whitney U Test was used to analyze the difference among the mean hemodynamic parameters. Results: Seventeen (56%) of the patients were women, and the mean age was 61.16 ± 15.85 years. In the comparison of hemodynamic parameters gathered at zero and tenth minutes of positioning at angles of 0˚ and 45˚; CVP, systolic, diastolic and mean arterial blood pressure and mean heart rate were not statistically affected by changes in the position (p > .05). Conclusion: As a result, it is suggested that some hemodynamic parameters can be examined safely at an angle of 45˚ instead of positioning the bed head at angle of 0˚.

Anahtar Kelimeler

Hemodynamic Parameters, Patient Position, Nursing

Kaynakça

• Aitken, L. M. (2000). Reliability of measurements of pulmonary artery pressure obtained with patients in the 60 degrees lateral position. American Journal of Critical Care, 9 (1), 43-51.
• Alexiou, V. G., Ierodiakonou, V., Dimopoulos, G., & Falagas, M. E. (2009). Impact of patient position on the incidence of ventilator-associated pneumonia: a meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Critical Care, 24(4), 515–522.
• Anchala, A. M. (2016). A Study to assess the effect of therapeutic positions on hemodynamic parameters among critically ill patients in the ıntensive care unit at Sri Ramachandra Medical Centre. Journal of Nursing & Care, 5(3), 1000348.
• Bridges, E. J., Woods, S. L., Brengelmann, G. L., Mitchell, P. & Laurent-Bopp, D. (2000). Effect of the 30º lateral recumbent position on pulmonary artery and pulmonary artery wedge pressures in critically ill adult cardiac surgery patients. American Journal of Critical Care, 9(4), 262-275.
• Brindle, C. T., Malhotra, R., O’Rourke, S., Currie, L., Chadwik, D., Falls P., et al. (2013) Turning and repositioning the critically ıll patient with hemodynamic ınstability. Journal of Wound Ostomy Continence Nursing, 40(3), 254-267.
• Burk, R. S., & Grap, M. J. (2012). Backrest position in prevention of pressure ulcers and ventilator-associated pneumonia: Conflicting recommendations. Heart & Lung, 41(6), 536–545.
• Dillon, A., Munro, C. L., & Grap, M. J. (2002). Nurses’ accuracy in estimating bacrest elevation. American Journal of Critical Care, 11(1), 34-37.
• Emerson, R. J., & Banasik, J. L. (1994). Effect of position on selected hemodynamic parameters in postoperative cardiac surgery patients. American Journal of Critical Care, 3(4), 289-299.
• Giuliano, K., Scott, S., Brown, V., & Olson, M. (2003). Backrest angle and cardiac output measurement in critically ıll patients. Nursing Research, 52(4), 242-248.
• Göcze, I., Strenge, F., Zeman, F., Creutzenberg, M., Graf, B. M., Schlitt, H. J., et al. (2013). The effects of the semirecumbent position on hemodynamic status in patients on invasive mechanical ventilation: prospective randomized multivariable analysis. Critical Care, 17(2), R80.
• Grap, M.J., & Munro, C. (2005). Quality improvement in backrest elevation: improving outcomes in critical care. AACN Clinical Issues: Advanced Practice in Acut & Critical Care. 16(2), 133-139.
• Keckeisen M (2004). Monitoring pulmonary artery pressure. Critical Care Nurse, 24(3), 67-71.
• Keeley, L. (2007). Reducing the risk of ventilator-acquired pneumonia through head of bed elevation. Nursing in Critical Care, 12(1), 287–294.
• Kramer, A., Gollhofer, A., Armbrecht, G., Felsenberg, D. & Gruber, M. (2017). How to prevent the detrimental effects of two months of bed-rest on muscle, bone and cardiovascular system: an RCT. Scientific Reports, 7 (13177), 1-10.
• Memiş, D., Turan, A., Karamanlıoğlu, B., Emet, S., & Pamukçu, Z. (2005). Sırtüstü ve yüzüstü pozisyonda uygulanan total intravenöz anestezi ve inhalasyon anestezisinin intraabdominal basınç üzerine etkisi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 22(1), 11-15.
• Powers, J., & Daniels, D. (2004). Turning points: Implementing kinetic therapy in the ICU. Nursing Management, 35(5), 1-7.
• Ropper, A. (2002). What is the ideal head position for patients with strokes? Journal Watch Neurology. 12(4), 1-5.
• Schwarz, S., Georgiadis, D., Aschoff, A., & Schwab, S. (2002). Effects of body position on intracranial pressure and cerebral perfusion in patients with large hemispheric stroke. Stroke, 33(1), 497-501.
• Soll, B. A. G., Yeo, K. K., Davis, J. W., Seto, T. B., Schatz, I. J., & Shen, E. N. (2009). The effect of posture on cheyne-stokes respirations and hemodynamics in patients with heart failure. Sleep, 32(11), 1499-1506.
• Sreenivasa, D., Scott, J. W., Russ, P. N., John, S., Rashid, M., & Alex, G., et al. (2006). Effect of prone positioning systems on hemodynamic and cardiac function during lumbar spine surgery: an echocardiographic study. Spine, 31(12), 1388-1393.
• Vollman, K. (2010) Introduction to progressive mobility. Critical Care Nurse, 30(2), 3-5.
• Vrachatis, D., Papaioannou, T. G., Konstantopoulou, A., Nasothimiou, E. G., Millasseau, S., Blacher, J., et al. (2014). Effect of supine versus sitting position on noninvasive assessment of aortic pressure waveform: a randomized cross-over study. Journal of Human Hypertension, 28(1), 236–241.
• Winters, B., Bremjit P., Holt, S., Harper, J., & Wright, J. (2016). Cardiopulmonary effects of trendelenburg positioning in robotic assisted radical cystectomy. Journal of Urology & Nephrology, 1(1), 1-8.
• Yıldırım, G. Ö., & Yavuz, M. (2009). Yoğun bakımlarda hastalara verilen sırtüstü pozisyonların hemodinamik ve fizyolojik ölçümlere olan etkileri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(2), 95-99.
• Yıldırım, G. Ö., & Yavuz, M. (2010). Kalp ameliyatı sonrası hasta pozisyonunun hemodinamik ölçümlere etkisi. Türkiye Klinikleri Journal of Cardiovascular Science, 22(1), 69-74.