Üçüncü Trimester Gebelerde Konfor Düzeyi ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 2, 92 - 99, 15.04.2020

Semiha Aydın Özkan , Derya Kaya Şenol , Ergül Aslan

Öz

Giriş: Gebelik psikolojik, fizyolojik, duygusal değişimlerin yaşandığı ve gebe için konforun değişebileceği bir dönemdir. Amaç: Üçüncü trimester gebelerde prenatal konfor düzeyini ve etkileyen faktörleri belirlemektir. Yöntem: Analitik kesitsel tipteki bu çalışma, Temmuz 2018-Eylül 2018 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Örneklemi, Çankırı’da bir hastanenin kadın doğum polikliniğine gebelik izlemi için başvuran, üçüncü trimesterde olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 421 gebe oluşturmuştur. Veriler, “Gebe Bilgi Formu” ve “Prenatal Konfor Ölçeği” (PKÖ) kullanılarak toplanmıştır. Bulgular: Gebelerin %52.3’ünün 26-34 yaş aralığında, %26.6’sının üniversite mezunu, %31.1’inin düşük gelire sahip, %73.6’sının multipar ve %17.3’ünün plansız bir gebeliği olduğunu belirlenmiştir. Gebelerin toplam PKÖ puanı ile alt boyutları olan eş, fetüs, sosyal çevre, annelik, gebelik puan ortalamalarının sırasıyla 62.98 ± 8.28, 17.23 ± 2.75, 8.98 ± 1.36, 12.90 ± 2.11, 12.99 ± 1.98, 10.88 ± 2.87 olduğu saptanmıştır. Gebelerin PKÖ puan ortalamalarının 18-25 yaş grubu, yükseköğretim mezunu, çalışan, gebeliği planlı olan ve primipar gebelerde istatistiksel anlamlı olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır (p = .001). Bu değişkenler ile yapılan lojistik regresyon analizi sonucu multiparite prenatal konforu (OR = 2.986, 95% C.I 1.529-5.832) olumsuz etkileyen önemli bir değişken olarak belirlenmiştir (p = .001). Sonuç: Gebelerin prenatal konfor düzeyinin “yüksek” olduğu saptanmıştır. Yüksek öğretim mezunu, 25 yaş ve altı, çalışan, planlı olarak gebe kalma ve primipar olma gibi faktörlerin prenatal konforu olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir. Multiparitenin ise prenatal konforu olumsuz etkilediği saptanmıştır. Ebe ve hemşirelerin; gebelerin konfor düzeylerini değerlendirmeleri, etkileyen faktörleri belirlemeleri ve bunlara yönelik girişimler planlamalarının, gebelik ve doğum sonu döneme yönelik olumsuz sonuçların engellemesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gebelik, Üçüncü Trimester, Prenatal Konfor, Prenatal Konfor Ölçeği

Comfort Level And Effectıve Factors In Thırd Trımester Pregnancy

Öz

Background: Pregnancy is a period in which psychological, physiological, emotional changes are experienced and comfort for pregnant women can decrease. Objective: The aim of the study was to determine the prenatal comfort level and the affecting factors in third trimester pregnant women. Methods: This analytical cross-sectional study was conducted between July 2018 and September 2018. The sample consisted of 421 pregnant women in the third trimester who were admitted to the obstetrics and gynecology outpatient clinic of a hospital in Çankırı, who agreed to participate in the study. The data were collected by using the “Pregnant Information Form” and the "Prenatal Comfort Scale" (PCS). Results: Of the pregnant women, 52.3% were in the 26-34 age range, 26.6% were university graduates, 31.1% had low income, 73.6% of them were multiparous and 17.3% of them were not planned pregnancy. The mean PCS and sub-dimensions of the pregnant women were found to be 62.98 ± 8.28, 17.23 ± 2.75, 8.98 ± 1.36, 12.90 ± 2.11, 12.99 ± 1.98, and 10.88 ± 2.87, husband, fetus, people, mother, myself respectively. The PCS scores of the pregnant women were found to be significantly higher in the 18-25 age group, higher education graduates, employee, pregnancy-planned and primipara pregnants (p = .001). As a result of logistic regression analysis performed with these variables, multiparity prenatal comfort (OR = 2.986, 95% C.I 1.529-5.832) was found to be an important variable that affected negatively (p = .001). Conclusion: The prenatal comfort of pregnant women was found to be “high” and were found to be significantly higher in the 18-25 age group, higher education graduates, employee, pregnancy-planned and primipara pregnants. Midwives and nurses; it is thought that evaluation of comfort levels of pregnant women and planning interventions for them are important in terms of preventing negative consequences for pregnancy and postpartum period.

Anahtar Kelimeler

Pregnancy, Third Trimester, Prenatal Comfort, Prenatal Comfort Scale

Kaynakça

• 1. Stojanowa K, Rauchfussa M, Bergnera A, Maier B. Anxiety in high- and low-risk pregnancies and its influence on perinatal outcome. Mental Health & Prevention 2017;6: 51–56.
• 2. Dunkel SC. Psychological science on pregnancy: stress processes, biopsychosocial models, and emerging research issues. Annu Rev Psychol 2011;62:531–558.
• 3. O'Hara MW, Wisner KL. Perinatal mental illness: definition, description and aetiology. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2014;28(1):3–12.
• 4. Cheng ER, Rifas-Shiman SL, Perkins ME, Rich-Edwards JW, Gillman MW, Wright R, et al., The influence of antenatal partner support on pregnancy outcomes. J Womens Health (Larchmt) 2016;25(7):672-679.
• 5. Verly-Miguel M, Farias D, Pinto-Tde J, Lepsch J, Nardi A, &Kac G. Serum docosahexaenoic acid (DHA) is inversely associated with anxiety disorders in early pregnancy. J Anxiety Disord 2015;30:34-40.
• 6. Kang Y, Yao Y, Dou J, Guo X, Li S, Zhao C, et al. Prevalence and risk factors of maternal anxiety in late pregnancy in China. Int J Environ Res Public Health. 2016;13(5):468.
• 7. Yildiz PD, Ayers S, Phillips L. Depression, anxiety, PTSD and comorbidity in perinatal women in Turkey: A longitudinal population-based study. Midwifery 2017; 55: 29–37.
• 8. Kolcaba K, Di Marco MA. Comfort theory and its application to pediatric nursing. Pediatr Nurs 2005;31(3):187-194.
• 9. Bergman J, Bergman N. Whose choice? Advocating birthing practices according to baby’s biological needs. J Perinat Educ 2013;22(1):8-13.
• 10. Matvienko-Sikar K, Dockray S. Effects of a novel positive psychological intervention on prenatal stres and well-being: A pilot randomised controlled trial. Women and Birth 2017;30(2):e111–e118.
• 11. Nakamura Y, Takeishi Y, Ito N, Ito M, Atogami F, and Yoshizawa T. Comfort with motherhood in late pregnancy facilitates maternal role attainment in early postpartum. Tohoku J Exp Med. 2015;235(1):53-55.
• 12. Takeishi Y, Nakamura Y, Atogami F, Yoshizawa T. Development of the prenatal comfort scale. Journal of Japan Maternity Nursing 2011; 11: 11-18.
• 13. Kaya Senol D, Aydın Özkan S, Aslan E. Prenatal Konfor Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. 3. Uluslararası 4. Ulusal Ebelik Kongresi Ankara. 21-24 Eylül 2017. SS-100.
• 14. Marakoğlu K, Şahsıvar Ş. Gebelikte Depresyon Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2008;28(4):525-532.
• 15. Çalık KY, Aktaş S. Gebelikte depresyon: Sıklık, risk faktörleri ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2011; 3(1):142-162.
• 16. Fenwick J, Barclay L, Schmied V. Struggling to mother: a consequence of inhibitive nursing interactions in the neonatal nursery. J Perinat Neonat Nurs 2001;15:49-64.
• 17. Adams ED, Bianchi AL. A practical approach to labor support. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs 2008;37(1):106-115.
• 18. Schuiling KD, Sampslelle C, Kolcaba K. Exploring the Presence of comfort within the Context of childbirth. In: Rosamund Bryar, Marlene Sinclair (eds.) Theory for Midwifery Practice. Second Edition. Palgrave Macmillan Publisher, New York, 2011:197-212.
• 19. Dereli Yılmaz S, Kızılkaya Beji N. Gebelerin stresle başa çıkma, depresyon ve prenatal bağlanma düzeyleri ve bunları etkileyen faktörler. Genel Tıp Derg 2010;20(3):99-108.
• 20. Bunevicius R, Kusminskas L, Bunevicius A Nadisauskiene RJ, Jureniene K, Pop VJ. Psychosocial risk factors for depression during pregnancy. Acta Obstet Gynecol Scand, 2009; 88(5): 599-605.
• 21. Akbaş E, Vırıt O, Kalenderoğlu A, Savaş AH, Sertbaş G. Gebelikte sosodemografik değişkenlerin kaygı ve depresyon düzeyleriyle ilişkisi. Nöropsikiyatri Arşivi 2008;45:85-91.
• 22. Şahin EM, Kılıçarslan S. Son trimester gebelerin depresyon ve kaygı düzeyleri ile bunları etkileyen etmenler. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Derg 2010;27: 51-8.
• 23. Gözüyeşil EY, Şirin A, Çetinkaya Ş. Gebe kadınlarda depresyon durumu ve bunu etkileyen etmenlerin incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2008;3:39-66.
• 24. Borcherding KE. Coping in healthy primigravidae pregnant women. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs 2009:38:453-462.
• 25. Dağlar G, Bilgiç D, Aydın Özkan S. Factors affecting the quality of life among pregnant women during third trimester of pregnancy. Cukurova Med J 2019;44(3):1.
• 26. Demirbaş H, Kadıoğlu H. Prenatal dönemdeki kadınların gebeliğe uyumu ve ilişkili faktörler. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2014;4(4):200-206.
• 27. Taşçı Duran E. Göç Eden Gebe Kadınların Planlı Davranış Kuramına Göre Doğum Öncesi Bakım Almaya Yönelik Niyet ve Tutumlarını Etkileyen Etmenler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2016;1–15.
• 28. Aydın Kartal Y, Karaman T. Doğuma Hazırlık Eğitiminin Gebelerde Prenatal Bağlanma ve Depresyon Riski Üzerine Zeynep Kamil Tıp Bülteni 2018;49(1):85-91.
• 29. Özkan A, Arslan H. Gebeliğe karar verme, fizyolojik yakınmaları algılama ve eğitim gereksinimleri. Zeynep Kamil Tıp Bülteni 2007;38(4):155-161.
• 30. Çapık A, Ejder Apay S, Sakar T. Gebelerde Distres Düzeyinin Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;18(3):196-203.