Tıp ve Hemşirelik İntörnlerinin Hekim Hemşire Çatışma Nedenlerine ve Hemşirelik İmajina Yönelik Algıları

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 3, 258 - 269, 15.07.2022

Cansu Koşar , Sezgi Çınar Pakyüz , Ozden Dedeli Caydam , Bilgesu Yurdakul , Özge Çiçek , Enes Furkan Çalı

https://doi.org/10.46483/deuhfed.865607

Cited By: 2

Öz

Giriş: Çatışma sağlıklı iletişimin sürdürülmesini engelleyen bir etken niteliğindedir. Hekim ve hemşireler arasında etkin iletişim, ekip iş
birliğinin sürdürülerek çatışmanın önlenmesini sağlayabilecek temel bir faktördür. Literatürde yer almamakla birlikte hekim ve hemşirelerin
hemşirelik imajına yönelik algılarının da çatışmaya götürebileceği düşünülmektedir. Buna bağlı olarak iki meslek grubunun çatışma
nedenlerinin ve hemşirelik imajına yönelik algılarının saptanması önem taşımaktadır. Amaç: Bu araştırmanın amacı, tıp fakültesi ve hemşirelik
bölümü intörn öğrencilerinin, hekim hemşire çatışma nedenlerine ve hemşirelik imajına yönelik algılarını karşılaştırarak değerlendirmektir.
Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırmanın evrenini Mart – Mayıs 2019 tarihleri arasında bir kamu üniversitesinin Tıp Fakültesi
(n = 200) ve Hemşirelik (n = 182) Bölümü’nde öğrenim görmekte olan toplam 382 intörn öğrenci oluşturmuştur. Örneklemi dahil edilme
kriterlerini karşılayan toplam 158 öğrenci oluşturmuştur. Veriler tanıtıcı özellikler formu, Hekim-Hemşire Çatışma Nedenleri Ölçeği ve
Hemşirelik Mesleğine Yönelik İmaj Ölçeği ile toplanmıştır. Bulgular: Örneklemde yer alan toplam 158 intörn öğrencinin %71,5’i (n = 113)
hemşirelik, %28,5’i (n = 45) tıp fakültesi intörn öğrencilerinden oluşmuştur. Tıp intörnlerinin Hemşirelik Mesleğine Yönelik İmaj Ölçeği puan
ortalaması 106.55 ± 1.50 iken, hemşirelik intörnlerinin 105.42 ± 1.10 olarak saptanmıştır. Hem hemşirelik hem de tıp intörn öğrencileri için
hemşirelik mesleğine yönelik imajın zayıf düzeyde olduğu saptanmıştır. Tıp ve hemşirelik intörn grupları arasında Hekim-Hemşire Çatışma
Nedenleri Ölçeği’nin Meslek Algısı (p = .000) ve İletişim (p = .000) alt boyutu puanları ile Hemşirelik Mesleğine Yönelik İmaj Ölçeği’nin
Mesleki Nitelik (p = .000), Çalışma Koşulları (p = .000), Cinsiyet (p = .000), Eğitim (p = .000) ve Dış Görünüm (p = .000) puanları açısından
anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Hemşirelik bölümü intörnleri hekimin meslek algısı ve iletişime dayanan özelliklerini; tıp fakültesi intörnleri
ise işlerin çok yoğun olması, dengesiz nöbet dağılımı, yoğun çalışma saatleri ile yetki ve sorumluluk dengesizliğini daha fazla çatışma nedeni
olarak göstermiştir. Sonuç: Hemşirelik ve tıp intörn öğrencilerinin hemşirelik mesleğine yönelik imaj algısı zayıf düzeydedir. Çatışma nedeni
olarak tıp intörnleri daha çok çalışma koşullarına odaklanırken, hemşirelik intörnlerinin hekim hemşire arasındaki meslek algısı ve iletişimden
kaynaklanan problemleri çatışma nedeni olarak gördüğü saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Doktora Eğitimi, Eğitim Programı, Hemşirelik Eğitimi

Perceptions of Medicine and Nursing Interns towards Physician-Nurse Conflict Causes and Nursing Image

Öz

Background: Conflict is a factor that hinders the continuation of healthy communication. Effective communication between physicians and nurses is a basic factor that can prevent conflict by maintaining team cooperation. Although not included in the literature, it is thought that the perceptions of physicians and nurses towards the image of nursing may also lead to conflict. Accordingly, it is important to determine the causes of conflict of the two professional groups and their perceptions towards the image of nursing. Objectives: The aim of this study is to compare and evaluate the perceptions of intern students of medical faculty and nursing department towards the causes of physician-nurse conflict and the image of nursing. Methods: The population of this descriptive and cross-sectional research was total of 382 intern students were studying in a public university of Faculty of Medicine (n = 200) and Nursing (n = 182) Departments between March and May 2019. The sample consisted of a total of 158 students who were interns in the medical faculty and nursing department of a public university and met the inclusion criteria. Data were collected with introductory features form, Scale of Doctor-Nurse Conflict Causes and Scale for Image of Nursing Profession. Results: %71.5 (n = 113) of the sample consisted of nursing, and %28.5 (n = 45) of medical intern students. While the mean Scale for Image of Nursing Profession score of medical interns was 106.55 ± 1.50, it was 105.42 ± 1.10 for nursing interns. It was determined that the image of the nursing profession was weak for both nursing and medical intern students. There was a significant difference between medical and nursing students in terms of professional perception (p = .000) and communication (p = .000) sub-dimension scores of Scale of Doctor-Nurse Conflict Causes and in terms of Scale for İmage of Nursing Profession (p = .000), professional quality (p = .000), working conditions (p = .000), gender (p = .000), education (p = .000) and appearance (p = .000) mean scores. While nursing students showed the doctor's characteristics like professional perception and communication as a reason for more conflict; medical students have shown that unbalanced seizure distribution, intense working hours and the imbalance of authority. Conclusion: In the light of the findings, the image perception towards the nursing profession is weak in terms of nursing and medical intern students. While medical interns mostly focus on working conditions as the cause of conflict, it has been determined that nursing interns see the problems arising from the perception of profession and communication between the physician and nurse as the cause of conflict.

Anahtar Kelimeler

Conflict, Intern, Student, Doctor, Nurse

Kaynakça

• 1. Mirjam K, Corinna L, Sonja B, Lars R, Christian M, Linda Z et al. Knowledge integration, teamwork and performance in health care. J Health Organ Manag. 2016;30(2):227-243.
• 2. Rosen MA, DiazGranados D, Dietz AS, Benishek LE, Thompson D, Pronovost PJ et al. Teamwork in healthcare: Key discoveries enabling safer, high-quality care. American Psychologist. 2018;73(4):433–450.
• 3. Schmutz JB, Meier L, Manser T. How effective is teamwork really? The relationship between teamwork and performance in healthcare teams: a systematic review and meta-analysis. BMJ. 2019;9(9):1-16.
• 4. Çelik A, Karaca, A. Hemşirelerde ekip çalışması ve motivasyon arasındaki ilişkinin ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2017; 14(4), 254-263.
• 5. Hellyar M, Madani C, Yeaman S, O'Connor K, Kerr KM, Davidson JE. Case study investigation decreases burnout while improving interprofessional teamwork, nurse satisfaction, and patient safety. Critical Care Nursing Quarterly. 2019; 42(1): 96-105.
• 6. Çıraklı Ü, Çelik Y, Beylik U. Etkili ekip çalışmasının sağlıktaki önemi ve faydaları: Bir literatür çalışması. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2015; 2(3): 140-146.
• 7. Valentine MA, Nembhard IM, Edmondson AC. Measuring teamwork in health care settings: a review of survey instruments. Medical care. 2015; 53(4): 16-30.
• 8. West MA, Lyubovnikova J. Illusions of team working in health care. Journal of health organization and management. 2013; 27(1): 134-142.
• 9. Al Sayah F, Szafran O, Robertson S, Bell NR, Williams B. Nursing perspectives on factors influencing interdisciplinary teamwork in the Canadian primary care setting. Journal of clinical nursing. 2014; 23(19-20): 2968-2979.
• 10. Dingley C, Daugherty K, Derieg MK, et al. Improving Patient Safety Through Provider Communication Strategy Enhancements. In: Henriksen K, Battles JB, Keyes MA, et al., editors. Advances in Patient Safety: New Directions and Alternative Approaches. Rockville (MD): Agency for Healthcare Research and Quality (US); 2008: 1-8.
• 11. Bosch B, Mansell H. Interprofessional collaboration in health care: Lessons to be learned from competitive sports. Canadian Pharmacist Journal. 2015;148(4):176-179.
• 12. Dinçel YM. Çalışma ortamlarında hekim-hemşire arasındaki çatışma nedenleri ve çatışmaların yönetimi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2019;3(6):256-265.
• 13. Elsous A, Radwan M, Mohsen S. Nurses and physicians attitudes toward nurse-physician collaboration: A survey from Gaza Strip, Palestine. Nursing Research and Practice. 2017;6:1-7.
• 14. Eraslan P, Beyazıt Gülhan Y. Hekimler ve hemşirelerde iş birliğine yönelik tutumun değerlendirilmesi: Kesitsel bir araştırma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2020;3(7):393-401.
• 15. Çelik AS, Türkan Pasinlioğlu T, Kocabeyoğlu T, Çetin S. Hemşirelik mesleğinin toplumdaki imajının belirlenmesi. Florence Nightingale J Nurs. 2013;21(3):147-153.
• 16. Özdelikara A, Mumcu Boğa N, Çayan N. Hemşirelik öğrencilerine ve sağlık alanı dışındaki öğrencilere göre hemşirelik imajı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2015;5(2):1-5.
• 17. Kızılcık Özkan Z, Ünver S, Avcıbaşı İM, Semerci R, Yıldız Fındık Ü. Bir grup hemşirelik öğrencisinin mesleğe yönelik imaj algısı. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2017;19(1):38-47.
• 18. Eyikara E, Eyüboğlu G, Göçmen Baykara Z. Hemşirelik mesleğinin gazetelere yansıması: on beş yıllık değişim. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;22(1):41-48.
• 19. Kaynar Şimşek A, Ecevit Alpar Ş. Toplumun hemşirelik mesleğine yönelik imaj algısı: Sistematik derleme. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi. 2019;2(1):32-46.
• 20. Abaoğlu H, Cesim MB, Kars S, Ake S. Sağlık bilimleri alanında öğrenim gören üniversite öğrencilerinin interdisipliner ekip çalışmasına bakışının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2018;5(2):67-76.
• 21. Seren İntepeler Ş, Kader Harmancı A. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşire ve hekimlerin çatışma nedenleri, çatışma çözme becerileri ile kullandıkları stratejiler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2011;8(2):38-43.
• 22. Çakıcı N. Hekim hemşire işbirliği ve iş doyumu arasındaki ilişki. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi. 2020;9(2):175-180.
• 23. Glarean N, Hupli M, Talman K, Haavisto E. Young peoples' perceptions of the nursing profession: An integrative review. Nurse Educ Today. 2017;57:95-102.
• 24. Manisalı A. Hekim-hemşire arasındaki çatışma nedenleri. T.C Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik programı yayınlanmamış yüksek lisans tezi. (Danışman: Yıldırım A). İstanbul, 2013.
• 25. Dost A, Bahçecik N. Hemşirelik mesleğine yönelik imaj ölçeği geliştirilmesi. Journal of Academic Research in Nursing. Hemşirelik akademik araştırma dergisi. 2015;1(2):51-59.
• 26. Hee Lee Y, Ahn D, Moon J, Han K. Perception of interprofessional conflicts and interprofessional education by doctors and nurses. Korean Journal of Medical Education. 2014; 26(4): 257-264.
• 27. Koohestani, HR, Baghcheghi N. Barriers to the reporting of medication administration errors among nursing students. Australian Journal of Advanced Nursing. 2009; 27(1): 66-74.
• 28. Onan N, Işık Andsoy I, Görücü R. Ameliyathanede çalışan hekim ve hemşirelerin iletişimde yaşadıkları sorunlar ve öfke ifade tarzlarının belirlenmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi [online]. 2019;4(1):24-36. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/628269. 22 Şubat 2021.
• 29. Dinçel YM. Çalışma ortamlarında hekim-hemşire arasındaki çatışma nedenleri ve çatışmaların yönetimi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2019;3(6):256-265.
• 30. İnce S. Hekim davranışlarının hemşirelerin stresle başetme durumları üzerine etkisi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2014; 16(2): 41-53.
• 31. Öztürk H, Şule K, Serin G, Bayrak B, Balık T, Demirbağ B. Hastanelerde işe yeni başlayan hemşirelerin sorunları. Acıbedem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016; 4:189-201.
• 32. Olajide AT, Asuzu MC, Obembe TA. Doctor-nurse conflict in nigerian hospitals: causes and modes of expression. Br J Med Med Res. 2015;9(10):1-12.
• 33. Bakalis NA, Mastrogianni E, Melista E, Kiekkas P. The image and profile of the nursing profession in Greece: Attitudes of high school students, nursing students and nurses. Int J Nurs Clin Pract. 2015;2(125):1-4.
• 34. Sreeja Nageshwar V. Public perception of nursing as a profession. International Journal For Research in Applied Sciences and Biotechnology. 2018;5(5):15-19.
• 35. Mohamed SH, Sabri AM. Bahraini nursing students’ perceptions of the nursing profession as a career of choice. International Journal of Nursing Education. 2016;8(4):18-23.
• 36. Civci H, Şener E. Hemşire adaylarının mesleki güdülenme düzeyleri ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. [online]. 2012;5(4):142-149. https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12397/4625/civci.pdf?sequence=1&isAllowed=y. 22 Şubat 2021.
• 37. Tan M, Polat H, Şahin Z. Hemşirelerin çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi. 2011;4(2):67-78.