Sürdürülebilir Kalkınma Sürecinde Kamu Bütçesinin Önemi

Yıl 2015, Cilt: 30 Sayı: 1, 223 - 256, 30.06.2015

Buket Altınöz

Öz

Bu çalışmanın amacı küreselleşme ile artan çevre sorunları sonucunda ortaya çıkan sürdürülebilir kalkınma kavramını bütçe ile olan ilişkisi çerçevesinde incelemektir. Sürdürülebilir kalkınma, bugünkü neslin ihtiyaçlarının gelecek nesillerin ihtiyaçlarını sağlamasına engel olmayacak şekilde karşılanmasıdır. Dolayısıyla sürdürülebilir kalkınma ile birlikte çevresel gelir ve harcamalar önem kazanmaktadır. Konunun öneminin giderek artması bu konuda yapılacak olan çalışmalardaki artışı da beraberinde getirmektedir. Çalışmada kamu bütçesinin bu konudaki durumu Avrupa Birliği ve Türkiye açısından ele alınarak ne gibi gelişmeler gösterebileceği açıklanmıştır. Yapılan araştırma sonucunda gerek Avrupa Birliğinde gerekse Türkiye örneğinde sürdürülebilir kalkınma konusunun bütçe içerisindeki ağırlığının giderek arttığı görülmüştür. Hatta daha ileri dönemlerde bütçelerin tamamen bu amaç doğrultusunda hazırlanacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir Kalkınma, Kamu Bütçesi, Yeşil Bütçeleme, Avrupa Birliği

Importance Public Budgeting In Sustainable Development

Öz

The aim of this study is to analyze the concept of sustainable development that had been come into agenda as a result of environmental problems which have been increasing due to globalization and it is relation between public budgeting. The sustainable development is to meet needs of present generation in a manner which will not put obstacles on fulfillment of next generations’ needs. In this sense, environmental revenues and expenditures gain importance along with sustainable development. The increasing importance of the issue, have also brought a parallel increase in studies on this issue. Budgetary reflections of the theme and budgetary potentials are explained for both European Union and Turkey in the study. The study concludes that the weight of sustainable development theme within public budget is increasing. Yet more, it is projected that public budgets will be devoted to this aim.

Anahtar Kelimeler

Sustainable Development, Public Budgeting, Green Budgeting, European Union

Kaynakça

• BAL, H. Ç. (2012), Sürdürülebilir Kalkınma Çerçevesinde Çevre Sorunlarıyla Mücadele Aracı Olarak Kirlilik İzinleri Piyasasının Etkinliği, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• BİLGE, S. ve ÇELİKAY, F. (2010), “Avrupa Birliği Bütçe Harcamaları ve 2007–2010 Dönemi AB Bütçe Harcamalarının Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-28.
• ÇELİKKAYA, A. (2011), “Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde Çevre Vergisi Reformları ve Türkiye’deki Durumun Değerlendirilmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 97-120.
• ÇOKGEZEN, J. (2007), “Avrupa Birliği Çevre Politikası ve Türkiye”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 91-115.
• EMMERSON, C., JOHNSON P. and, MİLLE H., (2014); “The IFS Green Budget”, The Economic and Social Research Council (ESRC), http://www.ifs.org.uk/budgets/gb2014/gb2014.pdf, (18.01.2015).
• http://ec.europa.eu/budget/library/biblio/publications/public_fin/EU_pub_fin_en.pdf#page=364, (10.12.2014).
• http://unstats.un.org/unsd/class/intercop/expertgroup/2011/AC234-29.PDF, (17.01.2015).
• http://www.bumko.gov.tr/TR,43/orta-vadeli-mali-plan-ve-ekleri.html, (08.04.2015).
• http://www.bumko.gov.tr/TR,42/orta-vadeli-program.html, (01.02.2015).
• http://www.bumko.gov.tr/TR,61/butce-kanunu-ve-ekleri.html, (19.01.2015).
• http://www.ceis.org.tr/dergi/2011Temmuz/makaleIII.pdf, (03.01.2015).
• http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/12/Onuncu%20Kalk%C4%B1nma%20Plan%C4%B1.pdf, (20.01.2015).
• http://www.mfa.gov.tr/ab-butcesi_-hazirlanmasi_-gelir-kaynaklari_-giderkalemleri-ve-denetimi.tr.mfa, (12.12.2014).
• http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1019, (18.01.2015).
• https://portal.muhasebat.gov.tr/mgmportal/content/conn/MGM_UCM/path/Web%20icerikleri/KHB_Yeni/TR/B%c3%bct%c3%a7e%20%c4%b0statistikleri/Merkezi%20Y%c3%b6netim%20B%c3%bct%c3%a7esi/2014%20Merkezi%20Y%c3%b6netim%20Konsolide%20%20B%c3%bct%c3%a7e%20%c4%b0statistikleri/B%c3%bct%c3%a7e%20Gelir%20Tablolar%c4%b1/Merkezi%20Y%c3%b6netim%20B%c3%bct%c3%a7e%20Gelirleri%20Ay%20%c4%b0%c3%a7i%20Tahsilatlar%c4%b1%20%28Detay2%29.xls, (19.02.2015).
• KARACA, C. (2011), Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre Dostu Maliye Politikaları, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• KARGI, V. ve YÜKSEL C., (2010), “Çevresel Dışsallıklarda Kamu Ekonomisi Çözümleri”, Maliye Dergisi, 159, 183-202.
• KAYAER, M. “Bir Çevre Koruma Aracı Olarak Çevresel Vergilerin, Sübvansiyon ve Teşviklerin ve Dış Yardımların Kullanılması”, Vergi Journalı, UOT 336.221:574, 129-142.
• MARİN, M. C. ve YILDIRIM, U., (2004), Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar, Beta Yayınları, İstanbul.
• ÖZDEMİR, B. (2009), ‘Küresel Kirlenme Sürdürülebilir Ekonomik Büyüme ve Çevre Vergileri’, Maliye Dergisi, 16, 1-36.
• ÖZEK, Y. (2014), “Avrupa Birliği Bütçesinin Hazırlanma Safhaları, Harcama Kalemleri ve Uygulanan Mali Perspektifler”, Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 19-34.
• TAŞ, R. (2006), “AB’nin Yeni Mali Çerçevesi (2007-2013)”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 5(3), 131-157.
• TOPRAK, D. (2006), “Sürdürülebilir Kalkınma Çerçevesinde Çevre Politikaları ve Mali Araçlar”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 146-169.
• TUİK, (2009), “Çevre İstatistikleri, Sorularla Çevre İstatistikleri Dizisi-8”, Yayın No:3257, file:///C:/Documents%20and%20Settings/XP%20PRO/Belgelerim/Downloads/4716656967714440463..pdf (10.01.2015).
• YEŞİLAY, R. B. (2008), “Sürdürülebilir Kalkınmanın Türkiye Ekonomisine Uygulama Olanakları”,: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.