Rotiller otomotiv sektöründe
kullanılan ve aracın süspansiyon sisteminin çalışmasını sağlayan bağlantı
elemanlarıdır. Tekerleklerden gelen düşey ve yatay kuvvetleri taşıyan bu
bağlantı elemanlarının yapısal bütünlüğü ve mukavemeti kritik öneme sahiptir.
Bu nedenlerden dolayı rotiller diğer imalat işlemlerine göre daha mukavim
parçalar üretilmesini mümkün kılan soğuk dövme yöntemi ile üretilmektedirler.
Soğuk dövme işlemi oda sıcaklığında uygulandığından dolayı metallerin sünekliği
ılık ya da sıcak dövmeye kıyasla daha düşüktür ve bu durum malzemenin çatlama
riskini arttırmaktadır. Bu noktada dövme işlemi sırasındaki yağlama ve sürtünme
gibi tribolojik değişkenlerin yanı sıra dövme sırasındaki mekanik değişkenlerin
de yapılan kalıp tasarımları ile en iyilenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada 8.8
kalite Ø12x60,5 rotillerin küre altında meydana gelen çatlak oluşumu
irdelenmiştir. Çalışma kapsamında hasarlı numuneler optik mikroskop altında
incelenerek çatlak yayılımı belirlenmiş ve hasarın malzeme kaynaklı olup
olmadığı belirlenmiştir. Soğuk dövme işlemi ayrıca simufact.forming sonlu
elemanlar programında hazırlanan simülasyon modelleri ile analiz edilmiştir.
İncelemeler ve simülasyonlar çatlak oluşumunun dövme kaynaklı olduğu
göstermiştir. Sabit kalıp üzerinde kullanılan radyus değerinin yetersiz olması
dövme sırasında gerinim hızının ve yüksek sıcaklığın lokalize olarak küre
altında birikmesine yol açmaktadır ve meydana gelen kayma bandı üzerinde
çatlama meydana geldiği belirlenmiştir.
As fastening parts, ball studs |
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | January 24, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 22 Issue: 64 |
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı Tınaztepe Yerleşkesi, Adatepe Mah. Doğuş Cad. No: 207-I / 35390 Buca-İZMİR.