Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi verilerine göre, 2021 yılında Akdeniz ülkeleri içinde en fazla orman alanı kaybı yaşayan ülke Türkiye olmuştur. Ülke tarihindeki en büyük orman yangınlarının yaşandığı dönem olan 28 Temmuz-12 Ağustos 2021 tarihleri arasında gerçekleşen çok sayıda irili ufaklı orman yangını ile Ege ve Akdeniz bölgelerinde yaklaşık olarak 150.000 ha orman alanı tahrip olmuştur. Bu çalışma kapsamında, aynı dönemde Ege ve Akdeniz bölgesinde yer alan özellikle Muğla, Antalya, Mersin, Adana ve Osmaniye illerinde tahrip olan orman alanlarının farklı uydu verileri kullanılarak belirlenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca, orman yangınları sonucu oluşan aerosollerin atmosferdeki günlük değişimlerinin uydu verileriyle belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, yangın öncesi ve sonrası günleri kapsayacak 16 günlük çalışma dönemi (27 Temmuz-13 Ağustos 2021) boyunca günlük olarak Suomi NPP uydusunun VIIRS sensörü ile elde edilen “Orman Yangını ve Sıcaklık Anomalisi” ürünleri incelenmiştir. Tespit edilen orman yangınlarının etkili olduğu bölgeler, eş zamanlı olarak NASA’nın Aqua uydusunun MODIS sensörü ile elde edilen Normalize Edilmiş Fark Bitki Örtüsü (NFBÖİ) verileri kullanılarak belirlenmiş ve Ege ve Akdeniz’de yanan toplam orman alanları mekansal olarak belirlenmiştir. Ek olarak, meydana gelen orman yangınları sonucunda oluşan atmosferik aerosoller, eş zamanlı olarak MODIS enstrümanı tarafından üretilen 1 km mekansal çözünürlüğe sahip Aerosol Optik Derinliği (AOD) verisi ile günlük olarak izlenmiştir. Çalışma sonunda, yangınların ilerleyişinin, verdiği hasarın ve yangın kaynaklı oluşan aerosollerin atmosferdeki değişiminin uydu verileri yardımıyla uyumlu olarak izlenebildiği görülmüştür. Buna göre, uzaktan algılama verileri ile belirlenen yanan alanlar incelendiğinde orman yangınlarının özellikle Muğla ve Antalya illerinde büyük kayıplar meydana getirdiği belirlenmiştir. Orman yangınları kısa sürede birçok alana yayılmış, yangının ilerleyiş hattına paralel olarak dumanın eş zamanlı hareketi gözlenmiş, orman yangınları sonucunda yangınların şiddetlendiği dönemlerde yüksek AOD (> 1.0) değerlerinin oluştuğu ve bölgenin ortalama aerosol seviyelerine göre yaklaşık 2-5 kat yüksek aerosol kirliliğine sebep olduğu belirlenmiştir.
Bu çalışmada kullanılan verilerin temini konusunda National Aeronautics and Space Administration (NASA)’ya teşekkür ederiz.
According to the European Forest Fire Information System's data, Turkey had the highest forest area loss among the Mediterranean countries in 2021. Approximately 150,000 ha of forest area in the Aegean and Mediterranean regions was destroyed due to many large and small forest fires between July 27 and August 13, 2021. This study aimed to determine the burned areas damaged in the Aegean and Mediterranean regions, especially in Muğla, Antalya, Mersin, Adana, and Osmaniye provinces using data from different satellites. In addition, it was aimed to determine the daily changes in the atmospheric aerosols from forest fires. First, daily active fire products from the VIIRS sensor of the Suomi NPP satellite were studied during the 16-day fire period (27 July-13 August 2021), including the days pre-post-fire. The burned areas were also determined using the Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) from the MODIS sensor of NASA's Aqua satellite. The total burned areas in the Aegean and Mediterranean regions were spatially determined. In addition, atmospheric aerosols originating from forest fires were monitored daily-basis by Aerosol Optical Depth (AOD) data from the MODIS sensor at 1 km spatial resolution. The results showed that the progress of the fires, their severity, and spatial distribution of the atmospheric aerosols could be monitored with multiple remote sensing sources. According to the satellite analyses, significant losses were observed in Muğla and Antalya provinces. Forest fires spread to many areas quickly. High AOD (> 1.0) values were determined in Antalya due to forest fires and caused aerosol pollution, approximately 2-5 times higher than average aerosol levels in the region.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Articles |
Authors | |
Early Pub Date | May 12, 2023 |
Publication Date | May 15, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 25 Issue: 74 |
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı Tınaztepe Yerleşkesi, Adatepe Mah. Doğuş Cad. No: 207-I / 35390 Buca-İZMİR.