Bu çalışmada farklı lokasyonlardan temin edilen granit kayaçlarından alınan karot numunelerinin fiziko-mekanik ve mineralojik özelliklerinin patlatılabilirliğe etkisi istatistiksel olarak incelenmiştir. Kayaçların mineral içeriklerinin ve kaya mekaniği parametrelerinin birbirleriyle olan ilişkisi değerlendirilmiştir. Sonrasında patlatılabilirlik formüllerinde kullanılan parametreleri içeren güçlü ilişkilere (R2>0,700) sahip en iyi regresyon eşitlikleri elde edilmiştir. Bu eşitlikler beş farklı patlatılabilirlik indeksine göre incelenmiş ve yapılan tahmin doğruluğu analizlerinin sonuçları (RMSE= 0,000-0,085 ve MAPE= 0,06-1,82) modellerin oldukça başarılı olduğunu göstermiştir. En iyi uyum analiz sonuçlarına göre özgül şarj hesabında dikkate alınacak olan parametreler; Mineral içeriği, tek eksenli basınç dayanımı, çekme dayanımı, görünür porozite, yoğunluk ve ultrasonik P-dalga hızıdır. Çalışmalar sonucunda, kayaçların mineralojik bileşimlerinin patlatılabilirlik parametrelerine önemli etkisinin olduğu ve minerallerin dikkate alınması durumunda daha düşük özgül şarj değerlerine ulaşılmaktadır.
In this study, the effect of physico-mechanical and mineralogical properties of core samples taken from granite rocks obtained from different locations on blastability was statistically analyzed. The relationship between the mineral content of the rocks and rock mechanics parameters was evaluated. The best regression equations with strong relationships (R2>0.700) involving the parameters used in the blastability formulas were then obtained. These equations were analyzed for five different blastability indices and the results of the forecasting accuracy analyses (RMSE= 0.000-0.085 and MAPE= 0.06-1.82) showed that the models were quite successful. According to the results of the best forecasting accuracy analysis, the parameters to be considered in the specific charge calculation were mineral content, uniaxial compressive strength, tensile strength, apparent porosity, density and ultrasonic P-wave velocity. As a result of the studies, it was concluded that the mineralogical composition of the rocks had a significant effect on the blastability parameters and lower specific charge values were achieved if the minerals are taken into account.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Rock Mechanics and Fortification, Drilling and Blasting in Rock Engineering, Mining Methods and Mine System Analysis |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Early Pub Date | September 17, 2024 |
Publication Date | September 27, 2024 |
Submission Date | December 7, 2023 |
Acceptance Date | December 29, 2023 |
Published in Issue | Year 2024 Volume: 26 Issue: 78 |
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dekanlığı Tınaztepe Yerleşkesi, Adatepe Mah. Doğuş Cad. No: 207-I / 35390 Buca-İZMİR.