Garib-name 14. yüzyıl Türk edebiyatının en etkili metinlerindendir. Metnin çok sayıda yazması bulunduğu halde ne mevcut hâliyle ne de yeni Türk harfleriyle, 2000 yılına kadar basılmamıştır. Kemal Yavuz’un transkripsiyonunu hazırladığı ve günümüz Türkçesine de çevirdiği bu metin basılmıştır. Garib-name’nin yazarı Âşık Paşa, döneminin edebî dili olan Farsça yerine, eserini Türkçe yazdığı için saygıyla anılagelmiştir.
Onun amacı Arapça ve Farsça bilmeyen Anadolu halkını aydınlatmaktır. Bu onun cesaretini de gösterir. Onun bu tercihi 20nci yüzyılda Türkçülük hareketine kadar uzanır. Sadece Türkçeyi kullanması değil, aynı zamanda tasavvuf açısından İslamiyet’i anlatması da insanları etkilemiştir. O ve takipçileri İslam ve tasavvufu anlatırken Allah ve onun yarattıklarına duyulan sevgi anlayışının yaygınlaşmasını sağlamışlardır. Soyut kavramlara dayanan din çeşitli hikâye ve somut ifadelerle açıklanmıştır.
Bu makalemde Âşık Paşa ve takipçilerinin 19 ve 20’nci yüzyıllardaki etkilerini belirtmek istedim. Edebî metinlerde Türkçenin kullanılması kadar İslamiyet ve Tasavvufun etkisi de bulunmaktadır. Elbette doğrudan doğruya Âşık Paşa’nın etkisinden söz etmek mümkün değildir ancak bu kitabın yaygın olarak okunması, halkın ve aydınların zihin ve bilinçlerini etkileyerek günümüze kadar ulaşmıştır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Creative Arts and Writing |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | December 30, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Volume: 29 Issue: 29 |
Makale gönderme ve takip:
Makalelerinizin gönderimini dergimizin dergipark web ana sayfasından "Makale Gönder" seçeneği ile yapabilirsiniz. Daha sonraki süreci ise “Dergipark Sistemi”nden takip edebilirsiniz. Herhangi bir sorun yaşamanız halinde lütfen aşağıdaki adreslere bilgi veriniz.
Nihat Öztoprak (Başeditör): noztoprak@fsm.edu.tr
Bünyamin Ayçiçeği (Editör): bunyamin.aycicegi@istanbul.edu.tr
Nusret Gedik (Editör Yardımcısı): nusret.gedik@marmara.edu.tr